بحران خرما، تنش تازه روابط تلاویو و قاهره
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایلاف، وزارت کشاورزی مصر دستوری صادر کرده که به موجب آن به دلیل آفت‌زدگی نخل‌های مصری صادرات خرما به مصر به مدت دو سال ممنوع می‌شود، اتفاقی که اسرائیلی‌های خشمگین از تحولات اخیر را خشمگین‌تر کرده است.
اسرائیل اعلام کرده است که این دستور فقط اسرائیل را هدف قرار داده و برای ضربه زدن به منافع آن است چرا که این رژیم 40 درصد واردات خرمای خود را از مصر انجام می‌دهد. اهمیت خرمای مصری زمانی برای صهیونیست‌ها دو چندان می‌شود که در می‌یابیم آنها از این خرما برای اعیاد و مراسم دینی‌شان استفاده می‌کنند به ویژه که خرمای سینا قداست ویژه‌ای نزد یهودیان دارد.
وزارت کشاورزی مصر اعلام کرده است، نخل‌هایش مبتلا به ویروس سوس و دیگر بیماری‌های زراعی شده و این مسئله به دلیل قطع نخل‌های خرما که بیماری تا قلبشان نفوذ کرده، باعث شده تا تولید خرما به شدت کاهش یابد. مصری‌ها این بیماری را اصطلاحا "الجمار" می‌نامند. وزارت کشاورزی مصر همچنین اعلام کرده است که برای حفاظت ثروت طبیعی مصر از نخل‌های خرما برای صادرات آن محدودیت ایجاد می‌کند.
به گزارش گمرک مصر، اسرائیل 40 درصد خرمای مورد نیاز خود را از مصر وارد می‌کند که چیزی در حدود 450 تا 700 هزار شاخه در سال می‌شود. خرمای صحرای سینا طرفداران بسیاری نزد یهودی‌ها دارد به گونه‌ای که در اعیاد مذهبی صیهونیست‌ها موسوم به "سعف" و "مظال" استفاده بسیار دارد. خرمای شرق مصر پس از خرمای سینا در رتبه دوم خرماهای پرطرفدار اسرائیلی‌ها قرار دارد.
دکتر فواد منصور، کارشناس مرکز مطالعات کشاوری مصر در این باره می‌گوید: «این فقط اسرائیلی‌ها نیستند که از خرمای مصر متضرر شده‌اند. ایالات متحده امریکا و اکثر کشورهای شرق اروپا نیز از خرمای مصر محروم شده‌اند. اما اسرائیلی‌ها می‌گویند به واسطه قداستی که برای خرمای مصر قائلند چرا که آن را خرمای سرزمین موعود می‌دانند پس مصری‌ها باید به عقاید آنها احترام گذاشته و تسهیلاتی برای آنها قائل شوند. آنها می‌گویند که اگر خرمای مصری بهشان نرسد مجبور خواهند شد که اعیادشان را لغو کنند.»
وی تاکید می‌کند، بر خلاف ادعای اسرائیلی‌ها دولت مصر به هیچ وجه قصد هدف قرار دادن آنها را ندارد کما این که صادرات خرمای مصر به دیگر کشورهای جهان نیز متوقف شده است. هدف تنها حمایت از ثروت خرمای مصر است. اکنون تولید هر درخت خرمای مصر در حدود 50 درصد کاهش یافته است. مصر 1.5 میلیون اصله نخل خرما دارد که 500 هزار اصله آن در سینا است که اکثر آنها مبتلا به ویروس سوس خرما شده‌اند.
بلال حمدان، یکی از اهالی منطقه العریش در سینا در این باره می‌گوید: «شرکت‌ها و بازرگانان اسرائیلی هر ساله به عریش می‌آیند و با صاحبان نخلستان‌ها قرارداد امضا می‌کنند. اتفاقا قرارداد آنها هم به دلار است نه به لیره مصری. هر شاخه خرما را بین یک دلار تا 2.5 دلار می‌خرند. در حال حاضر نخل‌ها مبتلا به این ویروس شده‌اند و خود بازرگانان از خرید آنها امتناع می‌کنند.»
دولت اسرائیل این اظهارات را رد می‌کند و می‌گوید که دولت مصر عمدا فروش خرما را متوقف کرده است، چرا که کشاورزان مناطق دیگر می‌توانند خرمای مورد نیاز اسرائیل را تامین کنند ولی دولت مصر آنها را از این کار منع کرده است.
اسرائیل تاکید دارد، بدون خرمای مصر مردم اسرائیل نمی‌توانند اعیاد دینی‌شان را برگزار کنند و مجبور می‌شوند که این اعیاد را لغو کنند. به همین دلیل است که اوریت نوکیدا، وزیر کشاورزی اسرائیل از همتای مصری خود خواسته است که در دستور منع فروش خرما به اسرائیل تجدید نظر کند. وی از مقامات مصری خواسته است که به او اجازه سفر به قاهره دهند تا این موضوع را از نزدیک با آنها بررسی کند.
دکتر سامح البحیری، کارشناس مسائل اسرائیل نیز در این باره می‌گوید: «اسرائیلی‌ها به هیچ وجه نمی‌توانند از خیر خرمای مصر بگذرند. بر اساس تقویم زمانی اگر خرمای مورد نیازشان از مصر وارد نشود اعیاد آنها همگی لغو می‌شوند. از این رو پیش‌بینی می‌شود که دولت اسرائیل فشارهای تازه‌ای را به دولت مصر وارد آورد که صادرات خرما را از سر بگیرد. این یعنی این که بحرانی تازه در روابط اسرائیل و مصر که احتمالا تلاویو پای امریکا را نیز به میان خواهد کشید. به خصوص این که یهودی‌های امریکا نیز از این ممنوعیت صادرات بی‌نصیب نیستند. آنها سالانه 360 هزار شاخه از مصر وارد می‌کنند تا در اعیاد دینی‌شان استفاده کنند که بدین ترتیب آنها نیز از خرمای مصری محروم می‌شوند.»
این در حالی است که مصر نیز از این کاهش صادرات در حدود 30 میلیون دلار در سال زیان خواهد دید و در این حالی است که در وضعیت فعلی نیاز مبرمی به کمک‌های مالی دارد.
برخی کارشناسان می‌گویند، شبیه این بحران در سال 2007، 2009 و 2010 نیز وجود داشته است ولی در آن زمان مسئله با رایزنی‌های اسرائیلی‌ها حل شد ولی این بار این بحران با بحران کشته شدن سربازان مصری توسط سربازان اسرائیلی در صحرای سینا رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفته است.
نظر شما :