ماهاتیر محمد: تحریم‌ ایران انتقام آمریکاست

۲۰ آذر ۱۳۹۱ | ۱۹:۰۷ کد : ۱۹۱۰۱۹۳ سرخط اخبار
ماهاتیر محمد، سیاستمدار کهنه کار و نخست وزیر دوران پرشکوه مالزی در گفت وگوی تفصیلی خود با خبرنگار ایسنا موضوعات بسیاری را مورد ارزیابی قرار داد؛ از تحولات کشورهای عربی که آن را زاییده دولت های ناکارآمد دانست تا اوضاع سوریه و تاکید بر اینکه خارجی ها نباید در آن مداخله کنند. از لزوم توجه دولت ها به رفاه مردم و دلایل کمتر توسعه یافتگی کشورهای اسلامی سخن گفت و اینکه ریشه تمام مشکلات کنونی جهان اسلام وجود اسرائیل است. وی تحریم های اعمال شده علیه ایران را انتقام آمریکا و هم راستا با منافع اسرائیل خواند و ایران را برای دستیابی به انرژی هسته ای و حتی سلاح هسته ای محق دانست.
 
به گزارش ایسنا، پدر مدرن سازی مالزی در پاسخ به سوال اول ایسنا درخصوص تحولات اخیر در کشورهای عربی و ارزیابی او از این تحولات گفت: هیچ شکی نیست که مردم این کشورها از دولت های مستبد خود ناراضی بودند، دولت هایی که در بسیاری از موارد از قدرت خود سوء استفاده می کردند. این تحولات هر آن امکان داشت که رخ دهد، البته مردم از آن می ترسیدند اما طبیعتا وقتی شرایط از حد مشخصی بدتر شود به طور قطع مردم واکنش نشان خواهند داد و تلاش خواهند کرد تا دولت را برکنار کنند.
 
وی تشریح کرد: اما موضوع دیگری نیز در اینجا مطرح است و آن وجود منافع خارجی در این گونه کشورهاست و خارجیان تلاش خواهند کرد تا از این شورش ها و تحولات به نفع خود استفاده کنند. به طور یقین می توان گفت که هدف خارجیان تغییر مسیر شورش ها است.
 
- هدف خارجی ها در کشورهای عربی استفاده از تحولات است
 
پیرمرد 87 ساله مالزیایی که سال های زیادی از عمر خود را در راه سیاست و اقتصاد صرف کرده است، اضافه کرد: اکنون مشکل در این کشورها تشکیل دولت جدید است. وقتی شما در مقابل یک دیکتاتور هستید همه برای سرنگونی آن متحد هستند اما پس از آن و به هنگام انتخاب جایگزین مشکلات زیادی به وجود خواهد آمد همانند اتفاقی که در مصر افتاده است. مردم این کشور از رییس جمهور خود ناراضی هستند و سعی می کنند تا علیه او بشورند و او نیز با خشونت برخورد می کند. بنابراین می بینید که جایگزین کردن دولت کار مشکلی است و به نظر من دولت ها باید از این اتفاقات درس بگیرند. آنها باید به مردم خود و رفاه آنها اهمیت دهند اما می بینیم که در این دولت ها اینچنین نبوده است و آنها هیچ تلاشی برای بهبود اوضاع مردم و ایجاد اشتغال نکردند، بنابراین مردم فقیرتر شده و کشور نیز توسعه پیدا نکرده است؛ بنابراین به طور طبیعی مردم ناراضی می شوند و با توسل به خشونت برای به دست آوردن چیزی که فکر می کنند حقشان است تلاش می کنند.
 
- دولتها باید به رفاه مردم خود فکر کنند
 
نخست وزیر دوران شکوفایی مالزی تاکید می کند که پشت این تحولات دلایل خوبی بوده است اما می افزاید: می دانید که دولت ها باید به رفاه مردم خود فکر کنند و با ایجاد اشتغال به ثبات در کشور کمک کنند اما می بینیم که این دولت های دیکتاتور چنین نمی کنند. آنها فقط به فکر زندگی خود هستند و خود را همانند یک شاه نشان می دهند بنابراین به طور طبیعی مردم علیه آنها خواهند شورید.
 
این سیاستمدار کهنه کار درخصوص چرایی رخ دادن این تحولات در کشورهای عربی گفت: همانطور که پیشتر گفتم دلیل این امر عدم توجه دولت ها به رفاه مردم است. اگر آنها نگران راحتی و رفاه مردم خود باشند به طور یقین مردم نیز از آنها حمایت خواهند کرد. اما یک دولت خودکامه معمولا از مردم خود می ترسد بنابراین آنها همانند دشمن برای یکدیگر هستند و به همین دلیل مسئولان این دولت ها همیشه محافظانی اطراف خود دارند. اما اگر دولتی دموکراتیک بوده و به مردم خود اجازه صحبت کردن بدهد و در آن کشور آزادی بیان وجود داشته باشد چنین اتفاقاتی وجود نخواهد داشت. وقتی شما چیزی را بیش از حد فشار دهید سرانجام منفجر خواهد شد اما اگر آن را راحت بگذارید و به آن فشار وارد نکنید آنگاه احتمال اینکه منفجر شود بسیار کم خواهد بود.
 
ماهاتیر محمد درخصوص آینده این تحولات تصریح کرد: به عقیده من اندکی طول خواهد کشید تا مردم و مسئولان متوجه شوند که چگونه کشورهای خود را اداره کنند زیرا سیستم دمکراتیک سیستم راحتی برای اجرا نیست و بخشی از آن به این دلیل است که وقتی شما به مردم قدرت انتخاب دولت را می دهید آنها به گروه های مختلف تقسیم می شوند و هر کس دوست دارد تا خودش رهبر شود.
 
وی افزود: وقتی مردم به گروه های متعدد تقسیم می شوند آنگاه اکثریت کافی برای اداره خوب کشور وجود نخواهد داشت. در نظام دموکراتیک شما نمی توانید همیشه برنده شوید و برخی از مواقع نیز باید ببازید. نکته بسیار مهم این است که اگر در نظام دموکراتیک شکست خوردیم این شکست را بپذیریم و منتظر انتخابات دور بعد بمانیم. اما من متوجه شدم که در بسیاری از کشورها که نظام دموکراتیک را پذیرفته اند بدینگونه نیست و وقتی گروهی در انتخابات شکست می خورد دولت را به تقلب متهم می کنند و به همین رو تلاش می کنند تا از طریق اعتراض، اعتراض های خیابانی و حتی اعتصاب دولت را سرنگون کنند و همه اینها باعث بی ثباتی در کشور می شود و از رشد و توسعه کشور جلوگیری می کند.
 
- اصطلاح "بهار عربی" برای غربی ها خوب است
 
وی درخصوص انتخاب واژه "بهار عربی" برای تحولات اخیر در کشورهای عربی اظهار کرد: اصطلاح بهار عربی از اینترنت آمده است. البته این اصطلاح برای آنها (غربی ها) خوب است. بسیاری از مردم در این کشورها کشته می شوند و آنها به دنبال تغییر رژیم هستند اما قبل از اینکه آنها(غربی ها) به دنبال تغییر رژیم باشند این مردم بودند که به مخالفت با رژیم برخاستند و در این میان غربی ها نیز کمک کردند. برای آنها (غربی ها) این اتفاق خوبی است، بهار زیباست اما این اتفاقات بهار نیست. این اتفاقات در مورد کشته شدن مردم است و نمی توان به آن بهار عربی گفت.
 
بهره برداری کشورهای غربی از تحولات در کشورهای عربی موضوع دیگر گفت وگو با ماهاتیر محمد بود و وی در این خصوص گفت: کشورهای غربی می خواهند اطمینان حاصل کنند که دولت جدید با آنها دوست است به ویژه وقتی آن کشور تولیدکننده نفت باشد زیرا آنها نفت می خواهند. به عنوان مثال قذافی دست دولت های خارجی را از بازارهای خود کوتاه کرده بود بنابراین آنها (غربی ها) می خواهند دولت جدیدی تشکیل شود که بازارها را به روی آنها باز کند و آنها به راحتی بتوانند بیایند و ثروت لیبی را غارت کنند. به همین دلیل است که آنها به مردم برای تغییر دولت کمک می کنند. بنابراین آنها به خاطر منافع خود کمک می کنند.
 
- افزایش اقدامات ضد اسلامی در جهان به دلیل تشکیل اسرائیل است
 
در ادامه ماهاتیر محمد درباره افزایش اقدامات ضد اسلامی در بخش های مختلف جهان اظهار کرد: مهمترین دلیل این رفتارها تشکیل اسرائیل بوده است. قبل از اینکه اسرائیل تشکیل شود این مشکلات وجود نداشت. البته کشورهای مسلمان تلاش می کردند تا خود را آزاد کنند و پس از آزادسازی روابط دوستانه ای با دیگران برقرار کنند اما اسرائیل با اشغال سرزمین های اعراب شکل گرفت و از آن زمان تاکنون هیچ صلحی وجود نداشته است زیرا اعراب زمین های خود را می خواهند و از آنجاکه اسرائیل توسط آمریکا و انگلیس ایجاد شده است بنابراین آنها به اسرائیل کمک می کنند تا در برابر اعراب مقاومت کنند و به همین روست که اعراب از تمام توان خود برای مقابله با اسرائیل استفاده می کنند و حتی در برخی از مواقع دست به عملیات انتحاری می زنند.
 
وی در ادامه گفت: در نتیجه این اسرائیل است که قوانین بین المللی را نقض می کند اما نکته اینجاست که این دولت از سوی قدرتمندترین کشورهای جهان حمایت می شود. بنابراین طبیعی است تا زمانیکه اسرائیل وجود داشته باشد جنگ بین اعراب و مسلمانان با اسرائیل برای همیشه وجود خواهد داشت. اما از طرف دیگر اعراب نیز در زمینه مبارزه با اسرائیل هوشمندانه عمل نکرده اند. آنها کارهایی انجام دادند که باعث شده است تا به مسلمانان به عنوان مردمی نگاه شود که حقوق بشر را رعایت نمی کنند. مسلمانان باید استراتژی مناسبی در پیش بگیرند تا چیزهایی که به اسرائیل باخته اند را دوباره به دست بیاورند.
 
- دریافت متفاوت از اسلام دلیل کمتر توسعه یافتگی است
 
اینکه اغلب کشورهای اسلامی در زمره کشورهای در حال توسعه و یا کمتر توسعه یافته جهان هستند و چرایی آن سوال دیگری از نخست وزیر اسبق مالزی بود که و وی اینگونه به آن پاسخ داد: بسیاری از کشورهای مسلمان بر توسعه کشور و بهبود زندگی مردم خود تمرکز نمی کنند. این به دلیل وجود دریافت متفاوت از اسلام است. در دوره ای از تاریخ، علمای اسلام مطالعه هر چیز بجز مذهب را نکوهش می کردند. در آن زمان مردم باید در مورد مذهب مطالعه می کردند بنابراین مطالعه علوم دیگر همچون ریاضی متوقف شد و به همین رو کشورهای مسلمان که زمانی بسیار قدرتمند بودند شما می دانید که امپراطوری اسلام قدرتمندترین در جهان بود کم کم ضعیف شدند زیرا آنها به روش های سنتی مبارزه تکیه می کردند. آنها هیچ سلاح جدیدی نداشتند بنابراین شکست خوردند و سرانجام تمام کشورهای مسلمانان توسط دشمنانشان اداره شد حتی زمانیکه این کشورها استقلال خود را بار دیگر به دست آوردند.
 
وی تاکید کرد: آنها به مردم خود آموزش های لازم را ندادند تا از این طریق بتوانند پا به پای کشورهای پیشرفته پیش بروند. به ژاپنی ها و چینی ها نگاه کنید، مردم این کشورها دیدند که نمی توانند در مقابل کشورهای غربی مقابله کنند مگر اینکه آنها هم از ظرفیت بالایی برخوردار باشند به همین رو به ویژه ژاپنی ها متدها و روش های غربی را در پیش گرفتند و خود را تقویت کردند اما مسلمانان حتی قادر نیستند از خود دفاع کنند چون دانش چنین کاری را ندارند. بنابراین اینکه کشورهای مسلمان نتوانسته اند پیشرفت زیادی داشته باشند به این دلیل است که تمرکز آنها به توسعه کشورهایشان نبوده است.
 
وی خاطرنشان کرد: به ما گفته اند که اینها سکولار هستند، اما این چیزها به هیچ عنوان سکولاریسم نیست. آموزش علوم، سکولاریسم نیست چون علوم می توانند به چیزی که ما از آن دفاع می کنیم کمک کنند و دفاع کردن از خود یکی از الزامات مسلمانان است. بنابراین یادگیری علوم سکولاریسم نیست بلکه دفاع کردن از مسلمانان است. به همین دلیل است که ما می بینیم کشورهای مسلمان به تدریج فقیرتر و فقیرتر می شوند و ظرفیت تولید آنها بجز در مواردی که با دست صورت می گیرد، کاهش یافته است.
 
- کشورهای مسلمان باید برای مردم خود آموزش بهتری فراهم کنند
 
ماهاتیر محمد توصیه هایی برای بهبود این شرایط و قدرتمندتر شدن کشورهای مسلمان ارائه کرد و گفت: من فکر می کنم که کشورهای مسلمان باید برای مردم خود آموزش بهتری فراهم کنند و البته نباید در این میان مذهب را فراموش کنند بلکه باید زمینه های آموزشی مناسب تری برای مردم فراهم شود تا آنها بتوانند در تمامی زمینه ها با غرب رقابت کنند و البته کشورهای مسلمان باید دولت های بهتری داشته باشند، دولت هایی که به فکر بهبود زندگی مردم باشند و زمینه ایجاد اشتغال و زندگی بهتر آنها را فراهم کنند.
 
- در سوریه مشکل پیچیده است
 
مشکلات پیش آمده در سوریه و اصرار ایران بر اینکه "این مشکلات باید درون این کشور و منطقه حل شود و دخالت خارجیان می تواند به بدتر شدن اوضاع دامن بزند"، چنین پاسخی را از سوی دکتر ماهاتیر محمد به دنبال داشت: موضوع این است که وقتی در کشوری علیه دولت شورش می شود این شورش باید از سوی اکثریت مردم باشد و ارتش نیز در این خصوص باید در کنار شورشیان قرار بگیرد همانند اتفاقاتی که در نیجریه و تونس افتاد. اما در سوریه مشکل پیچیده است. در این کشور مسلمانان شیعه و سنی زندگی می کنند. دولت عموما شیعه است و این در حالی است که مردم سنی هستند و باید به این موارد هم توجه کرد. دولت سوریه تمامی سلاح ها را در اختیار دارد و از طرف دیگر هم از سوی قدرت های خارجی به مردم سلاح تزریق می شود، قدرت هایی که تلاش می کنند تا در سوریه تغییر رژیم صورت بگیرد. در این میان مردم بسیاری کشته می شوند. اما به نظر من این امر دیگر موضوع سوریه نیست بلکه به جنگ میان شرق و غرب تبدیل شده است.
 
وی در خصوص چگونگی توقف این درگیری ها بیان کرد: به نظر من هر دو طرف باید سلاح ها را زمین بگذارند و سپس می توان مشکلات را حل کرد در غیر اینصورت فقط مردم هستند که کشته می شوند.
 
- در تحریم ها علیه ایران فاکتور ضد اسلامی نیز به چشم می خورد
 
در بخش دیگری از این گفت وگو ماهاتیر محمد که 22 سال (1981 -2003) به عنوان نخست وزیر مالزی فعالیت کرده و از این حیث هیچ نخست وزیر دیگری با سابقه تر از او در مالزی نیست، درخصوص تحریم های اعمال شده توسط آمریکا و متحدانش علیه ایران گفت: بی شک تحریم های اعمال شده علیه ایران غیرقانونی هستند زیرا این تحریم ها از سوی سازمان ملل نیست و فقط از سوی آمریکا صورت گرفته است. آمریکا از قدرت اقتصادی و نظامی خود استفاده می کند تا کشورهای دیگر را نیز وادار به مشارکت در این تحریم ها کند که مالزی نیز از جمله این کشورهاست و ما نیز چاره ای جز پیروی از این تحریم ها نداریم. این امر به این دلیل است که آمریکا فکر می کند که ایران دلیل تمامی مشکلات موجود است اما باید بگویم که دلیل تمامی مشکلات کنونی اسرائیل است. چرا اسرائیل می تواند بیش از 200 کلاهک هسته ای داشته باشد و دیگران چنین حقی را ندارند؟ من فکر می کنم که در این تحریم ها فاکتور ضد اسلامی نیز به چشم می خورد و همه اینها به دلیل حمایت از اسرائیل است.
 
- ایران حق انجام هرکاری را دارد
 
وی در خصوص چگونگی مقابله با تحریم های یکجانبه غرب علیه ایران اظهار کرد: انجام این کار تا زمانیکه آمریکا تحت تاثیر اسرائیل است و از آن حمایت می کند دشوار است، زیرا این تحریم ها کار اسرائیل است اما در این میان ایران باید تلاش کند تا کشورهای دیگر را نیز به دشمن خود تبدیل نکند. کشورهای دیگر دوست هستند و ایران باید با دیگر کشورهای جهان رابطه دوستانه برقرار کند و کاری نکند که دیگر کشورها نیز به ضد ایران تبدیل شوند. به نظر من ایران حق انجام هر کاری را دارد و تازماینکه دیگر کشورهای جهان سلاح هسته ای دارند ایران هم حتی این حق را دارد تا سلاح هسته ای تولید کند.
 
وی در این باره افزود: ببینید دولت ایران باید به فکر امور خود باشد. آنچه غرب می خواهد این است که ایران در کشورهایی نظیر سوریه دخالت نکند و به حزب الله کمک نکند. البته به نظر من ایران کار اشتباهی نمی کند اما غرب همیشه به این رفتارها به عنوان یک رفتار اشتباه نگاه می کند. هر کاری که ایران بر خلاف اسرائیل انجام دهد به عنوان یک کار اشتباه تلقی خواهد شد.
 
ماهاتیر محمد ادامه داد: مشکل اصلی اینجاست که وقتی شما قصد دارید تا از انرژی هسته ای استفاده کنید در بخشی از فرآیند آن موادی تولید می شود که می تواند برای تولید سلاح های هسته ای مورد استفاده قرار بگیرد اما از طرف دیگر اگر این مرحله را به پایان نرسانید نمی توانید از انرژی هسته ای استفاده کنید. معتقدم ایران برای استفاده از انرژی هسته ای تمام حقوق را داراست.
 
- آمریکا به دنبال انتقام از ایران است
 
وی در ادامه در خصوص اینکه چرا غرب نمی خواهد ایران از انرژی هسته ای استفاده کند و چرا چنین فشارهایی بر ایران وارد می شود، گفت: دلیل این امر را باید در تاریخ جستجو کرد. به یاد بیاورید زمانیکه علیه شاه انقلاب شد. در آن زمان انقلابیون به سفارت آمریکا حمله کردند و آن اتفاقات افتاد. من فکر می کنم که در این تحریم ها نشانه های انتقام دیده می شود. آنها می خواهند تا ایران را برای کارهایی که با یک قدرت بزرگ جهان انجام داده است، تنبیه کنند و مورد دیگر اینکه این تحریم ها و فشارها به نفع اسرائیل است.
 
- چون مالزی کشوری باثبات است می تواند پیشرفت کند
 
به گواه آمار و شواهد عینی مالزی در دوران نخست وزیری ماهاتیر محمد رشد و توسعه چشمگیری یافت و برخی به دلیل خدمات ارزشمند ماهاتیر محمد به مالزی وی را پدر مدرن سازی در این کشور می دانند.
 
وی در ادامه از تجربیاتش در این خصوص گفت: مالزی کشور خوش شانسی بود زیرا اولین نخست وزیر ما فرمولی را تهیه کرد که بر اساس آن سه قوم مختلف (هندی، چینی و مالایی) در کنار یکدیگر به آرامی زندگی کردند و می کنند و میان آنها هیچ درگیری وجود ندارد. همانطور که می بینید بجز موارد اندک ما در مالزی اعتراض های خیابانی و اعتصاب نداریم و کشور ثبات دارد. و چون مالزی کشوری باثبات است می تواند پیشرفت کند و ما نیز می توانیم بر توسعه کشور تمرکز کنیم. ما بر افزایش تجارت خود با دیگر کشورهای جهان تمرکز کرده ایم. ما کارهایی که می توانیم انجام دهیم را انجام می دهیم، از سرمایه گذاران خارجی برای حضور در مالزی دعوت می کنیم، سیاست های خوبی در زمینه توریسم و جذب توریست داریم و مواردی از این قبیل. ما در حالی صنعتی شدن هستیم زیرا با این کار فرصت های شغلی بیشتری برای مردم خود ایجاد می کنیم. در همین حال مردم خود را آموزش می دهیم و هزینه های زیادی صرف امور آموزشی در کشور می کنیم تا اینکه مردم بتوانند پیشرفت کرده و همگام با کشورهای غربی پیشرفت کنیم.
 
اتخاذ تدابیر کارآمد در دوران بحران مالی جنوب شرق آسیا در اواخر دهه 90 میلادی از سوی ماهاتیر محمد باعث شد تا مالزی در زمره معدود کشورهایی باشد که از این بحران جان سالم به در ببرد که یکی از مهمترین این تدابیر کمک نگرفتن از صندوق بین المللی پول بود. نخست وزیر سال های بحران این کشور استوایی در این خصوص گفت: اگر کشوری از صندوق بین المللی پول کمک بگیرد باید به این صندوق اجازه اداره اقتصاد کشور داده شود و این موضوعی بود که ما نمی توانستیم اجازه آن را بدهیم. اگر ما به صندوق بین المللی پول اجازاه اداره اقتصادمان را می دادیم این صندوق کاری به مشکلات ما به ویژه مشکلات تنوع قومی ما نداشت. بنابراین ما تلاش کردیم تا روش خودمان را برای برون رفت از بحران و حل مشکلات پیدا کنیم و خوشبختانه راهکاری یافتیم و در این زمینه موفق شدیم.
 
- برای حل مشکلات اقتصادی ایران باید تمامی حقایق و آمارهای مربوط به اقتصاد بررسی شود
 
ماهاتیر محمد درخصوص اقتصاد ایران، مشکلات کنونی آن و همچنین راه حل برون رفت از این مشکلات نیز گفت: برای اینکه بتوان راه حل مشکلات اقتصادی ایران را پیدا کرد باید تمامی حقایق و آمارهای مربوط به اقتصاد مورد بررسی قرار بگیرد. زمانیکه تمامی این اطلاعات گردآوری شده و مورد مطالعه قرار گرفت آنگاه می توان فرمولی برای مقابله با مشکلات طراحی کرد و این همان اتفاقی است که برای مالزی به هنگام بحران مالی افتاد. تا زمانیکه نمی دانستیم دقیقا چه اتفاقی افتاده نمی توانستیم علیه آن وارد عمل شویم. ما حدود یک سال و نیم رنج کشیدیم اما سرانجام روشی را پیدا کردیم که قادر به انجام آن بودیم و به همین رو اقتصاد ما بازسازی شد. من مطمئن هستم که اگر شما به طور دقیق دلیل مشکلات خود را بررسی کنید آنگاه می توانید راه حل مشکلات را پیدا کنید.
 
- برای هر کشوری خوب است که بتواند هر چقدر که می تواند دوست پیدا کند
 
آخرین بحثی که با ماهاتیر محمد داشتیم مربوط به آغاز ریاست ایران بر جنبش عدم تعهد و منافع ایران در این خصوص بود و وی در این خصوص توضیح داد: این موضوع همیشه و برای هر کشوری خوب است که بتواند هر چقدر که می تواند دوست پیدا کند. بنابراین ایران باید از دوستی با کشورهای عضو جنبش عدم تعهد استفاده کند. وقتی دشمن ها زیاد می شوند بر مشکلات خود می افزائید و وقتی دوست پیدا می کنید بسیاری از مشکلاتتان را حل می کنید.
 
ماهاتیر محمد در پایان خطاب به مردم ایران گفت: خوب، من معتقد هستم که ایران برای اطمینان از استقلال خود هر حقی دارد. ایران مردمانی خوب با دانش و مهارت های بالا دارد و این امر پایه ای برای توسعه ایران است. شرایط باید برای ایرانیان فراهم شود تا در تجارت، صنایع و تولید برتری خود را نشان دهند. ایران باید همیشه تلاش کند تا کمتر به خارج وابسته باشد تا اینکه بتواند از درون رشد کند و من فکر می کنم که شانس برای تحقق این امر البته به دور از بحران های سیاسی وجود دارد. اگر بحران سیاسی وجود داشته باشد توسعه کشور برای هر دولتی سخت خواهد بود اما اگر ثبات اقتصادی، منظورم ثبات سیاسی است وجود داشته باشد آنگاه ایران می تواند بر بحران های کنونی فائق آید و رشد کند.
 
 

کلید واژه ها: اسرائیل مالزی تحریم تحولات آمریکا کشورهای مسلمان مسلمان آنها به سلاح ماهاتیر ماهاتیر محمد بحران مسلمانان سوریه عربی


( ۲ )

نظر شما :