قصه تلخ جدایی‎ طلبی

عصر جدید برای استقلال آغوش نمی گشاید

۲۵ مهر ۱۳۹۸ | ۲۰:۰۰ کد : ۱۹۸۶۹۱۳ خاورمیانه انتخاب سردبیر
بنفشه غلامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در عصر جدید، جهان برای اقلیت‌های قومی، نژادی، دینی که درصدد احقاق حق تضییع‌شده خود از کانال «استقلال» هستند، آغوشی نگشوده است و آنان درنهایت، مختصر اندوخته‌های خود را در قمار تمنای استقلال‌طلبی می‌بازند. اینجاست که باید در انتظار به حاشیه رفتن تندروهای استقلال‌طلب و میدان‌داری رهبرانی در صفوف اقلیت‌ها باشیم که با عبرت‌آموزی از تاریخی نه‌چندان دور، اقلیت‌ها را به تقویت اندوخته‌ها با راهکار «مذاکره» و «دمکراسی» فرا می‌خوانند، چراکه هرچه باشد، دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است.
عصر جدید برای استقلال آغوش نمی گشاید

بنفشه غلامی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی - جهان، دیگر، به جدایی‌طلبان خوشامد نمی‌گوید. اگر از استثناهایی همانند کوزوو و سودان جنوبی بگذریم، انزوا و تغییر رویه جدایی‌طلبان در هر گوشه از دنیا عبرت‌آموز است.

در نخستین سال‌های دهه کنونی میلادی، با جنبش‌های جدایی‌طلبی مثل باسک و فارک مواجه شدیم که ترجیح دادند سلاح بر زمین گذارند و خودکار به دست گیرند تا پای توافقنامه‌های صلح را امضا کنند. اما سه جنبش جدایی‌طلب سخت‌جان‌تر بودند. کردهای کردستان عراق 25 سپتامبر 2017 (3 مهر 1396) با 92.73 درصد آرا، به رفراندوم استقلال رای مثبت دادند. اما کمتر از یک ماه بعد، پیشمرگه‌های کرد زیر فشار دولت مرکزی و مخالفت جهانی با کردستان مستقل، ناچار به تخلیه کرکوک و عقب نشینی تا مرزهای اقلیم کردستان و واگذاری منطقه به نیروهای ارتش عراق شدند. چند ماه بعد هم، دولت عراق سهم کردها از نفت کرکوک را قطع کرد. این وقایع درحالی رخ داد که سران اقلیم، طبق رویه اتکا به قدرت‌های خارجی، تبدیل به متحد امریکا در عراق شده و رویای کسب «استقلال» با حمایت «کاخ سفید» را در سر می‌پرورانند، رؤیایی که در برخورد با صخره‌های واقعیت نقش بر آب شد. زیرا واشنگتن، نه تنها از دولت اقلیم حمایت نکرد که با اعلام مخالفت با نتیجه رفراندوم و استقلال کردستان عراق، آب سردی بر آتش اشتیاق «اقلیم» ریخت.

6 روز پس از رفراندوم استقلال در اقلیم کردستان و کیلومترها دور از عراق، در یکی از گرم‌ترین نقاط جنوبی اروپا، اسپانیا، جدایی‌طلبان کاتالونیا هم به پای صندوق‌های رأی رفتند. 92.01 درصد رأی‌دهندگان به گزینه جذاب «استقلال»، آری محکمی گفتند. اما در آنجا هم 10 روز بعد رویاها رنگ باخت و در روز امضای بیانیه استقلال، رئیس دولت منطقه‌ای، تحت‌فشار شورای اروپا، نتیجه همه‌پرسی را به حالت تعلیق درآورد. رهبران جنبش جدایی‌طلبان کاتالونیا دستگیر و روانه زندانی شدند که هنوز هم از آن خلاصی نیافته‌اند و طبق حکم این هفته، برخی از آنان باید 9 تا 13 سال به زندگی در چهاردیواری زندان ادامه دهند.

اما حکایت کردهای سوریه، متفاوت از دو جدایی‌طلب دیگر و داستانی پر آب چشم است. کردهای سوریه 50 سال قبل حق شهروندی خود را با دستور حافظ اسد، از دست دادند. اما در آوریل 2011 چند ماه پس از شروع بحران سوریه بخشی از آنان که ساکن «حسکه» بودند، با دستور بشار اسد، پسر حافظ اسد، دیگربار صاحب حق شهروندی شدند. اسد یک سال پس ‌از آن در آگوست 2012 حتی با تشکیل منطقه «خودگردان» کردی، مشابه آنچه کردهای عراق دارند، موافقت کرد. اما کردهای سوری، همچنان سودای استقلال داشتند و اتکا به امریکا را به همزیستی با اسد ترجیح دادند. ایام به کام کردهای سوری به نظر می‎رسید و آنان استقلال را در یک‌قدمی خود می‌دیدند اما با نابودی داعش و حضور ترامپ تاجر در «کاخ سفید» که تجارت را برتر از شرافت می‌داند، بادها خبر از تغییر فصل دادند. فاجعه هنگامی خود را عیان کرد که آمریکا ساعاتی قبل از حمله سهمگین ترکیه به کردهای سوری، خنجر از پشت را بر پیکر متحدش نشاند و نظامیانش را از منطقه خارج کرد تا «چشمه صلح» هم چون سیلی سرزمین و زندگانی کردهای سوری را تهدید کند.

نگاهی به سه جریان جدایی‌طلبی فوق درس بزرگی برای هر جنبش جدایی‌طلبی در عصر جدید است. جدایی‌طلبی، رؤیایی شیرین است. اما نتایج آن همیشه شیرین نیست. به‌ویژه در عصر جدید، جهان برای اقلیت‌های قومی، نژادی، دینی که درصدد احقاق حق تضییع‌شده خود از کانال «استقلال» هستند، آغوشی نگشوده است و آنان در نهایت، مختصر اندوخته‌های خود را در قمار تمنای استقلال‌طلبی می‌بازند. اینجاست که باید در انتظار به حاشیه رفتن تندروهای استقلال‌طلب و میدان‌داری رهبرانی در صفوف اقلیت‌ها باشیم که با عبرت‌آموزی از تاریخی نه‌چندان دور، اقلیت‌ها را به تقویت اندوخته‌ها با راهکار «مذاکره» و «دموکراسی» فرا می‌خوانند، چراکه هرچه باشد، دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است.

کلید واژه ها: جدایی طلبی استقلال همه پرسی اقلیم کردستان عراق کردهای سوریه


( ۲۱ )

نظر شما :

ایران دوست ۲۵ مهر ۱۳۹۸ | ۲۲:۳۴
این تحلیل چیزهایی رو اساس قرار داده که اصلا واقعیت ندارن. کردهای سوریه دنبال استقلال از ابتدا هم نبودن. در مورد کردهای عراق ابن موضوع شاید درست باشه. ضمن اینکه تمام این مصیبت‌ها در خاورمیانه خیلی پر رنگه. همین چند سال پیش اسکاتلند همه پرسی برای جدایی گذاشت و خون از دماغ کسی هم نیومد، درحالی که اگه رای می‌آورد قسمت بزرگی از خاک بریتانیا میرفت. به قول اون تحلیل زیبا اگه اسکاتلند در خاورمیانه بود، جدایی طلبها در کوهستانها مشغول جنگ چریکی بودن و رهبرانشون زندانی شده بودن.
aram ۲۵ مهر ۱۳۹۸ | ۲۳:۳۹
مقالە بە دور از واقعیتهای عینی جهان معاصر است، همینکە بیش از ۹۲% یک ملت بە استقلال رأی دادند نشانە اینست کە استقلال طلبی همچون حق طبیعی یک ملت همچنان ریشەهای بسیار قوی دارد و تنها منتظر زمان مناسب است. شکست یک رفراندوم بە معنای خاتمە استقلال این ملتها الی الابد نخواهد بود.
Reza ۲۶ مهر ۱۳۹۸ | ۱۱:۱۶
انتظار می رود در سایت تخصصی دیپلماسی ایرانی نویسندگان به اصطلاح حرفه ای کمی از تعصب کورکورانه خود کاسته و واقعیات را بهتر ببیند
خسرو ۲۶ مهر ۱۳۹۸ | ۱۹:۴۳
مردم کرد سوریه فقط 10%جمعیت سوریه را تشکیل میدهند آن هم بعداز 20 سال که زاد وولد شان دوبرابر بقیه مردم سوریه بود ، در ضمن فقط تعداد خیلی کمی از آنها طرفدار ypg هستند و خواهان استقلال ، در واقع آنها اسیر پ ک ک شده اند ودیدیم که وقتی نیروهای ارتش سوریه یا ترکیه وارد شهرهایشان (عفرین ومنبچ ) می شوند استقبال می کنند ، وقتی اورپاییها اتحادیه تشکیل میدهند چرا در خاورمیانه بعضی ها دنبال تجزیه اند ؟ شاید به خاطر کمبود دمکراسی، پس باید دمکراسی و آزادی حاکم شود نه تجزیه و جنگ
خواننده ۲۷ مهر ۱۳۹۸ | ۰۱:۲۵
به نظر بنده برای کشوری که قومیت های مختلفی دارد و جدایی طلبی را به رسمیت نمی شناسد انتشار چنین مطالبی اصلا به صلاح نیست جدایی طلبی هرگز برای ما رویایی شیرین نیست
به خسرو ۲۷ مهر ۱۳۹۸ | ۱۱:۳۳
اولا که به اذعان خود مقامات سوری بسیاری از مردم مناطق حلب و حتی دمشق تبار کردی دارند و اگر بخواهیم واقع بینانه امار جمعیتی بدهیم حدود دو ونیم تا سه میلیون نفر از مردم سوریه کرد هستند. دوم اینکه ی پ گ هیچ وقت نگفته به دنبال استقلال است و تا جایی که تمام رسانه های ازاد دنیا خبررسانی کردن گفته دنبال یک سوریه دموکراتیک است که مردم در اون دیده بشن سوم اینکه هیچ وقت درگیری بین نیروهای ارتش سوریه ومردم کرد اونجا نبوده اگر از ارتش سوریه استقابل شده برعکس دولت اشغالگر ترکیه که همپیمان داعش والقاعده والنصره وسایر تروریستهاست هیچ وقت ازش استقابل نشده مگر با مقاومت و گلوله و نبرد. در عفرین کشتار قتل عام غارت و تجاوز و.... نیروهای ارتش فاشیست ترک حتی به تایید سازمانهای بین المللی هم رسیده و حدود500هزار نفر از منطقه عفرین از دست قتل عام به دیگر نقاط پناه بردن. پیشنهاد من به شما اینه که اسمتون رو از خسرو به بوزقورت تغییر بدین تا باعث اشتباه بقیه دوستان نشه. حمایتهای بی وقفه شما از فاشیستهای اردوغان و جلادان داعش و بقیه تروریستهای هم پیمان واقعا جای شرمندگی بسیار داره
خسرو ۲۷ مهر ۱۳۹۸ | ۱۹:۴۲
هموطنی گفته که من اسمم رو بوزقورت بذارم ،مگر نام من مشکل شماست ؟ 10% جمعیت سوریه که من گفتم دو میلیون نفر میشود یعنی نزدیک به نظر شما ، گفتید که موقع آمدن نیروهای سوریه کردها اونجا نبودند ، اگر اونجا نبودند چرا منیچ را گرفته بودند لابد می دانید که مردمی که از نیروهای سوریه استقبال کردند با وجود تمامی مشکلات شهرشان را ترک نکرده بودند یعنی بیشتر جاهایی که ypg در آنها حضور داشته سکنه کرد نداشتند و تازه کردها هم از نیروهای دولت خودشان استقبال می کنند مثل عین العرب، تعصب کورکورانه را کنار بگذارید تغییر مرزها در خاورمیانه چیزی جز جنگ وآوارگی و محرومیت ندارد و دوران تجزیه در دنیا به سر آمده است در تمام کشور ها ، دمکراسی اتحاد طلب ها را به قدرت میرساند بهتر است کشورهاس اسلامی هم با همین ترکیب ادامه وپیشرفت کنند
ایران دوست ۱۸ آبان ۱۳۹۸ | ۱۰:۴۲
خسرو جون برو دوغت رو بنوش. کسی فریب این حرفهای پان ترکی رو نمیخوره. دو میلیون هم باشن یا نباشن فرقی نمیکنه. بله اون نیروها فقط توی مناطق کردنشین نیستن، چون فقط کرد نیستن و عربها و مسیحی‌ها و آشوری‌ها هم توی این نیرو هستن.
تارا ۱۷ شهریور ۱۳۹۹ | ۲۰:۴۴
من با نظر نگارنده موافقم ک دنیا ب استقلال طلب ها روی خوشی نشون نمیده. اگه کشورهایی همچون عربستان و کویت و امریکا و... از جدایی طلب های کورد چهار کشور ترکیه عراق سوریه و ایران حمایت میکنن بخاطر ایجاد بحران و ناامنی هست در واقع قصد تضعیف این دولت ها رو دارن وگرنه اکثر کشورهای دنیا بر حفظ تمایت ارضی کشورها تاکید دارند! ضمن اینکه مردم ایران و ترکیه و... تعصب شدیدی بر سرزمین مادری دارن و کوردها هیچ وقت در طول تاریخ دارای کشور و سرزمینی مستقل نبودن ک حالا جدایی طلب کنن! اگر استقلال میخواستن باید صدها سال پیش اقدام میکردن نه در قرن ۲۱ ک وضعیت سرزمینی اکثر کشورها تثبیت شده است! دنیا گنجایش پذیرش کشور جدیدی رو نداره! ضمن اینکه بر فرض استقلال کردها در هر چهار کشور، سرزمین کوردها یک کشور محصور شده خواهد بود ک ب آبهای بین الملل راه نخواد داشت و این مشکلات زیادی رو برای اون کشور رقم میزنه! اینجا خاورمیانه است و نمیتونه مثل سوئیس باشه