فصل تازه‌ای از روابط فرانسه و انگلیس
نشست «ائتلاف مشتاقان» پاریس و لندن را به‌هم نزدیک می‌کند؟
دیپلماسی ایرانی: برگزاری نشست «ائتلاف مشتاقان» در 10 ژوئیه 2025 به بررسی زمینه‌های سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و نظامی روابط دو کشور بریتانیا و فرانسه می‌پردازد.
۱. زمینه سیاسی و دیپلماتیک روابط جدید بریتانیا و فرانسه
روابط بریتانیا و فرانسه در سال‌های اخیر تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (Brexit)، تنش‌های ژئوپلیتیکی در اروپا و تحولات جهانی مانند جنگ اوکراین و رقابت با قدرت‌های جهانی نظیر چین و روسیه قرار گرفته است. با روی کار آمدن کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر حزب کارگر بریتانیا در ژوئیه 2024، نشانه‌هایی از تمایل به بازسازی روابط نزدیک‌تر با اروپا، به‌ویژه فرانسه، مشاهده می‌شود. این تغییر رویکرد نسبت به دولت‌های محافظه‌کار پیشین (مانند دولت بوریس جانسون یا ریشی سوناک) که اغلب با اتحادیه اروپا روابط پرتنشی داشتند، قابل توجه است. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه (AFP)، نشست «ائتلاف مشتاقان» (Coalition of the Willing) که قرار است به ریاست مشترک امانوئل مکرون و کی‌یر استارمر در بریتانیا برگزار شود، با هدف تقویت توان دفاعی اوکراین طراحی شده است.
این نشست نشان‌دهنده هماهنگی فزاینده میان لندن و پاریس در مسائل امنیتی و سیاست خارجی است. اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا (ECFR) در تحلیل‌های اخیر خود اشاره کرده که فرانسه، به‌ویژه تحت رهبری مکرون، به دنبال ایفای نقش محوری در دیپلماسی اروپایی است، اما کاهش نفوذ جهانی این کشور در سال‌های اخیر (به‌ویژه در آفریقا) آن را به همکاری نزدیک‌تر با شرکای اروپایی و بریتانیا سوق داده است.
از سوی دیگر، استارمر به‌عنوان نخست‌وزیری که پس از پیروزی قاطع حزب کارگر به قدرت رسیده، به دنبال بازتعریف جایگاه بریتانیا در نظام بین‌الملل است. روزنامه گاردین در تحلیلی در ژوئیه 2024 گزارش داد که استارمر قصد دارد روابط با اروپا را «ریست» کند، و همکاری با فرانسه به‌عنوان یکی از قدرت‌های کلیدی ناتو و شورای امنیت سازمان ملل، بخشی از این استراتژی است. این نشست همچنین می‌تواند به‌عنوان تلاشی برای تقویت همکاری‌های دوجانبه در چارچوب ناتو و در واکنش به تهدیدات مشترک، به‌ویژه از سوی روسیه، تلقی شود.
۲. ابعاد نظامی و امنیتی همکاری
نشست «ائتلاف مشتاقان» به‌طور خاص بر تقویت توان دفاعی اوکراین تمرکز دارد، که نشان‌دهنده اولویت مشترک بریتانیا و فرانسه در مقابله با تهاجم روسیه است. بی‌بی‌سی در گزارش‌های اخیر خود اشاره کرده که بریتانیا و فرانسه از حامیان اصلی اوکراین در تأمین تسلیحات و کمک‌های مالی بوده‌اند. بریتانیا تحت رهبری استارمر به حمایت نظامی از اوکراین متعهد مانده و فرانسه نیز با ابتکارهایی مانند پیشنهاد اعزام نیروهای آموزشی به اوکراین، نقش فعالی ایفا کرده است.
اندیشکده رند اروپا در تحلیلی در مارس 2025 به چالش‌های بریتانیا در ارتقای تسلیحات خود اشاره کرده و تأکید کرده که این کشور برای حفظ جایگاه خود در ناتو نیازمند همکاری با شرکایی مانند فرانسه است. فرانسه، به‌عنوان یکی از اعضای کلیدی ناتو و دارنده زرادخانه هسته‌ای، می‌تواند مکمل توان نظامی بریتانیا باشد. به گزارش خبرگزاری رویترز، مکرون در سال 2024 پیشنهاد تقویت «استقلال استراتژیک اروپا» را مطرح کرد، که این ایده با استقبال محتاطانه بریتانیا مواجه شده است، به‌ویژه در زمینه تولید مشترک تسلیحات و فناوری‌های دفاعی.
۳. ابعاد اقتصادی و تجاری
روابط اقتصادی میان بریتانیا و فرانسه پس از Brexit با چالش‌هایی مانند موانع تجاری و اختلافات بر سر حقوق ماهیگیری مواجه بوده است. با این حال، فایننشال تایمز در ژوئن 2024 گزارش داد که دولت استارمر به دنبال مذاکره برای توافق‌های تجاری جدید با اتحادیه اروپاست، که فرانسه به‌عنوان یکی از اقتصادهای بزرگ این اتحادیه، نقش کلیدی در آن دارد. نشست «ائتلاف مشتاقان» اگرچه بر مسائل نظامی تمرکز دارد، می‌تواند بستری برای گفت‌وگوهای گسترده‌تر در زمینه همکاری‌های اقتصادی، به‌ویژه در حوزه انرژی (مانند پروژه‌های انرژی هسته‌ای) و فناوری‌های سبز فراهم کند.
اندیشکده بروکینگز در تحلیلی در سال 2024 اشاره کرد که فرانسه و بریتانیا به دلیل اشتراک منافع در حوزه‌هایی مانند انرژی تجدیدپذیر و هوش مصنوعی، پتانسیل بالایی برای همکاری‌های اقتصادی دارند. به‌ویژه، فرانسه به دنبال جذب سرمایه‌گذاری‌های بریتانیایی در پروژه‌های زیرساختی خود است، در حالی که بریتانیا به بازارهای اروپایی برای تقویت اقتصاد پسا-Brexit خود نیاز دارد.
۴. تحلیل‌های رسانه‌ای و اندیشکده‌های آسیایی
اندیشکده‌ها و رسانه‌های آسیایی نیز به روابط بریتانیا و فرانسه توجه نشان داده‌اند، به‌ویژه در چارچوب رقابت‌های جهانی. روزنامه دیلی صباح (چاپ ترکیه) در ژانویه 2025 به کاهش نفوذ فرانسه در نظام بین‌الملل اشاره و استدلال کرد که همکاری با بریتانیا می‌تواند به پاریس کمک کند تا جایگاه خود را در برابر رقبایی مانند چین و ترکیه تقویت کند. این روزنامه همچنین به بن‌بست سیاسی داخلی فرانسه تحت رهبری مکرون اشاره می‌کند و همکاری با بریتانیا را راهی برای نمایش قدرت دیپلماتیک پاریس می‌داند.
از سوی دیگر، اندیشکده مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) در ژاپن در تحلیلی در سال 2024، روابط بریتانیا و فرانسه را در چارچوب «نظم جهانی مبتنی بر قوانین» بررسی و تأکید می‌کند که این دو کشور در برابر چالش‌های ناشی از قدرت‌گیری چین و روسیه، به همکاری نزدیک‌تر نیاز دارند. این اندیشکده پیشنهاد می‌دهد که نشست‌هایی مانند «ائتلاف مشتاقان» می‌توانند به تقویت هماهنگی در سیاست‌های دفاعی و دیپلماتیک منجر شوند.
۵. چالش‌ها و موانع روابط جدید
با وجود نشانه‌های مثبت، روابط بریتانیا و فرانسه با چالش‌هایی نیز مواجه است.
اختلافات تاریخی و سیاسی: به گزارش الجزیره، اختلافات بر سر مسائل مهاجرت (مانند وضعیت مهاجران در کاله) و حقوق ماهیگیری همچنان تنش‌هایی را ایجاد می‌کند. این موضوعات می‌توانند بر همکاری‌های گسترده‌تر تأثیر بگذارند.
تفاوت در اولویت‌ها: اندیشکده چتم هاوس در تحلیلی در سال 2024 اشاره کرد که فرانسه بر استقلال استراتژیک اروپا تأکید دارد، در حالی که بریتانیا بیشتر به تقویت روابط با ایالات متحده و ناتو متمایل است. این تفاوت می‌تواند در بلندمدت به عدم هماهنگی منجر شود.
چالش‌های داخلی: مکرون با بحران‌های سیاسی داخلی، از جمله کاهش محبوبیت و بن‌بست پارلمانی، مواجه است. استارمر نیز با فشارهای اقتصادی در بریتانیا و نیاز به اثبات موفقیت دولت کارگری خود روبه‌روست.
جمع‌بندی
نشست «ائتلاف مشتاقان» در 10 ژوئیه 2025 نشان‌دهنده نقطه عطفی در روابط جدید بریتانیا و فرانسه است که بر همکاری در حوزه‌های دفاعی، به‌ویژه حمایت از اوکراین، متمرکز است. این همکاری در چارچوب استراتژی گسترده‌تر دو کشور برای تقویت جایگاه خود در نظام بین‌الملل، مقابله با تهدیدات روسیه، و بازسازی روابط پسا-Brexit شکل گرفته است. رسانه‌ها و اندیشکده‌های بین‌المللی، از جمله خبرگزاری فرانسه، گاردین، دیلی صباح، و ECFR، این تحول را نشانه‌ای از تلاش برای هم‌افزایی دیپلماتیک و نظامی می‌دانند، هرچند چالش‌هایی مانند اختلافات تاریخی و تفاوت در اولویت‌های استراتژیک همچنان وجود دارد. در نهایت، روابط جدید بریتانیا و فرانسه می‌تواند به تقویت جایگاه اروپا در برابر رقبای جهانی منجر شود، اما موفقیت آن به توانایی دو کشور در مدیریت اختلافات و هماهنگی در مسائل کلیدی بستگی دارد. برای اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات نشست و نتایج آن، باید منتظر گزارش‌های بعدی رسانه‌های بین‌المللی مانند رویترز یا بی‌بی‌سی ماند./هوش مصنوعی و سیاست خارجی
نظر شما :