ایران و عربستان

جدال سعودی - امارات بازگشتی است به همان شرایط همیشگی خلیج فارس

وضعیتی که ایران از آن سود می برد

در کنار جدال بی‌سابقه پیرامون تولید نفت، منازعه سعودی – امارات به محور ضد ایران در خلیج فارس پایان داده است. هر دو پادشاهی تنش‌هایشان با تهران را، که در گذشته‌ای نه چندان دور خواهان نابودی‌اش بودند، کاهش داده‌‌اند و با دست کشیدن از خواسته های سابقه شان، با پذیرفتن دوباره واقعیت ایران، هر کدام به نوعی با طرف ایرانی وارد گفت وگو و مذاکره برای حل اختلافاتشان شده اند. به این ترتیب بازگشت فضا به شرایط مساعدتری را شاهد هستیم.

ادامه مطلب

احیای برجام می تواند کمکی کند؟

رئیسی و هزارتوی دیپلماسی با عربستان

احیای احتمالی برجام می تواند روند گفت وگو بین دو کشور را تسهیل کند. چرا که ریاض خواهان آن است که ایران از باتلاق یمن خارج شود و ایالات متحده نیز اهرم چندانی در مقابل تهران ندارد. او می افزاید که اگر گفت وگوهای برجام موفقیت آمیز نباشد شرایط پیچیده تر خواهد شد و دستیابی به دستاوردی در این زمینه در میان مدت، دشوار می شود.

ادامه مطلب

برجام و حقوق بشر، بهانه های واهی برای فشار بر تهران

مشکل غرب با ایران چیست؟

بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کاپلان، تحلیلگر مسایل بین الملل در آمریکا می گوید ایران در منطقه خاورمیانه تنها بازیگری است که می تواند به قدرتی بزرگ بدل شود چون فلات ایران از دیرباز به مفهوم واقعی یک کشور بوده است. بقیه کشورهای اطراف ایران، همگی بعد از جنگ های جهانی و فروپاشی عثمانی به وجود آمده اند اما ایران یک قدرت تاریخی است.

ادامه مطلب

مذاکرات ایران و عربستان: امکان چشم اندازی جدید در منطقه

انگیزه هایی که ریاض و تهران را پشت میز مذاکره نشاند

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیش بینی می شود تحولات منطقه ای و فرامنطقه ای این مذاکرات را الزام آور کرده است. عوامل فرامنطقه ای که دو کشور را به سمت مذاکرات سوق داده است عبارتند از؛ تغییر سیاست های امریکا در منطقه و کاهش تنش نظامی از قبیل خروج نظامی از افغانستان، از سرگیری مذاکرات برجام و کاهش حداقلی تقابل امریکا و ایران، رقابت نرم و اقتصادی و سیاسی روسیه و چین در مقابله با امریکا در منطقه و افزایش قدرت آنها، بهبود برخی روابط کشورهای مختلف با منطقه، عملکرد برخی کشورهای مختلف در جنگ های یمن و لبنان برای خروج نظامی و سرکوب بیشتر گروه های تروریستی و خطرات ناشی از آن، همه و همه از روند احتمالی و تمایل کاهش تنش در منطقه خاورمیانه نشان دارد که عربستان و ایران را نیز به پای میز مذاکرات برای مسائل منطقه ای و روابط بهتر کشانده است. 

ادامه مطلب

ادعای العرب:

ایران درصدد تغییر یمن است؟!

با گذشت زمان، جریان حوادث ثابت کرده است که حوثی‌ها یعنی طرفی که صنعا را تحت کنترل خود دارند، متحد اصلی ایران و پیش برنده نقشه های آن هستند. فراتر از آن، با گذشت زمان نمایان شده است که ایران طرحی معین و آشکار در یمن دارد. 

ادامه مطلب

آسیب شناسی روابط ایران و عربستان و راه های برون رفت از آن

نشانه های تحول در روابط تهران و ریاض

پارسا جعفری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبعاً دشواری‌های چندبعدی روابط ایران و عربستان که امروزه در پرونده‌های متعدد منطقه ای، آنها را رویاروی یکدیگر قرار داده است، به‌سادگی قابل حل نیست، اما با این‌ وجود می‌توان امیدوار بود که مسائل گام‌به‌گام حل شوند. هر چند نباید خوشبین بود که اختلافات منطقه ای آنها به زودی حل شوند؛ ولی حداقل می توان انتظار داشت که بحران های دو جانبه، کنترل شده و تخفیف یابد و متعاقب آن زمینه برای همکاری جهت کاهش بحران های منطقه ای بین دو کشور فراهم آید.

ادامه مطلب

تاثیر کشمکش ایران-آمریکا بر مساله فلسطین

کش مکش ایران و عربستان ادامه تنش تهران و واشنگتن است

درگیری ایران – آمریکا باعث شد این درگیری در عرصه های دیگر شدت یابد. به این ترتیب که ایران روی مقاومت تمرکز کرد و واشنگتن روی عربستان و به این ترتیب درگیری ایران – آمریکا در عرصه‌های دیگری در یمن، لبنان، سوریه و عراق بازتاب یافت. این درگیری در یمن به عربستان آسیب رساند و باعث شد عراق به عرصه تسویه حساب ایران و آمریکا تبدیل شود.

ادامه مطلب

در راستای گفت وگوهای قدرت های بزرگ منطقه ای

اروپا مهندس معماری منطقه ای جدید خاورمیانه باشد

بهترین راه برای شروع این فرایند این است که گروهی از کشورهای مهم اروپایی، با پشتیبانی سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا، نمایندگان ویژه‌ای را به منطقه بفرستند تا با کشورهای به اصطلاح ۲+۶ – شش عضو شورای همکاری خلیج فارس به اضافه ایران و عراق – و سایر ذینفعان، از جمله بازیگران خارجی مانند آمریکا، روسیه و چین، به توافقی خردمندانه دست یابند.

ادامه مطلب

سردبیری نیویورک تایمز:

برجام یک گام رو به جلو با ایران برای خلیج فارس عاری از سلاح هسته ای

نتیجه آرمانی، یک خاورمیانه خالی از سلاح هسته ای است. دولت جو بایدن ظاهرا این را درک می کند و به همین دلیل است که قول داده است به دنبال یک توافق بلندتر و محکمتر در آینده باشد.

ادامه مطلب

پروزه‌ای که کشورهای عربی خلیج فارس را تحت فشار می گذارد

افتتاح طرح استراتژیک و بی همتای گوره - جاسک ایران

خطوط لوله گوره – جاسک از موقعیت جغرافیایی بی همتایی برخوردار است که محموله‌های نفت ایران را از عبور از تنگه هرمز بی‌نیاز می‌کند. این امر به میزان زیادی بر سیطره ایران بر این گذرگاه راهبردی می‌افزاید و قدرت مانور ایران در این تنگه را از نظر راهبردی و نظامی تغییر خواهد داد زیرا بسیاری از بازیگران سیاسی و اقتصادی در منطقه و جهان باور داشته اند با توجه به اتکای کامل صادارات نفت ایران به تنگه هرمز می توانند از طریق حضور در آن، صادارات نفتی این کشور را به تعطیلی بکشانند و در آن ایجاد تنش کنند.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران:

خطیب زاده: نه گفت‌وگوها فرسایشی شده و نه وقت اضافه آوردیم

به گزارش خبرگزاری فارس، خطیب‌زاده درباره مذاکرات وین هم بیان کرد: آن‌چه در وین در حال روی دادن است به هیچ بن بستی نرسیده و هیچ چیز غیرممکنی هم وجود ندارد. گفت‌وگوها درباره ظرایف فنی و حقوقی در حال انجام است. دو سه موضوع اصلی باقیمانده که در حال گفت‌وگو در وین است. خیلی زود است که بخواهیم درباره نتیجه گفت‌وگوها قضاوت کنیم. این دور آخر نخواهد بود و برخی گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای مقرون به صحت نیست. آمریکا باید تصمیمات خود را بگیرد. آمریکا باید بداند طرف خاطی و نقض کننده برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است و از یک موضع خاطی در این مذاکرات حاضر شده و باید تضمین‌های لازم را برای عدم تکرار آنچه در دوران ترامپ رخ داد بدهد. مسیر بازگشت آن هم از نظر ما کاملا روشن است.

ادامه مطلب

از ترکیه و چین و اسرائیل گرفته تا گروه های سلفی و وهابی

طرف هایی که از خصومت ایران و عربستان بهره می برند

علیرضا محمدی نیگجه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مساله مهم این است که برنده واقعی این رقابت کیست؟ به نظر می رسد کشور ترکیه، چین و اسرائیل برندگان اصلی این بازی هستند. ایران و عربستان رقابت و هزینه می کنند و آنها از این رقابت استفاده و کسب درآمد می کنند. کشور ترکیه و چین به عنوان بازیگران اصلی اقتصادی توانسته اند بازارهای این کشور ها را در دست بگیرند و میزان صادرات خودشان را به بالاترین حد ممکن برسانند. چرا نباید دو کشور به جای رقابت و خصومت همکاری کنند؟

ادامه مطلب

رویکرد همگرایانه عربستان - عراق

منطق تغییر سیاست های ریاض در قبال بغداد

نجمیه پوراسمعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع عربستان پس از برگزاری چند دوره انتخابات پارلمانی در عراق پی‌برد که به لحاظ سیاسی و به صورت مستقیم نمی‌تواند بر اوضاع عراق اثرگذار باشد. زیرا طبق قانون اساسی عراق، ساختار حکومت در این کشور به گونه‌ای است که پست‌های سیاسی حکومت و هیأت دولت بین احزاب و گروه‌های مختلف طبق تعداد نمایندگان آنها تقسیم می‌شود و با توجه به اکثریت جمعیت تشیع در این کشور، در حال حاضر نخست وزیر که بیشترین قدرت اجرایی را در قوه مجریه دارد شیعه، رئیس‌جمهور کرد و رئیس مجلس سنی مذهب هستند. از این رو عربستان، به ویژه پس از شکست ژئوپولیتیکی داعش، با آگاهی نسبت به جایگاه عراق در معادلات قدرت در منطقه، به دنبال آن است که نقش و نفوذ خود را نه صرفاً از راه سیاسی، بلکه به شیوه‌های دیگر در این کشور افزایش دهد. در ادامه به تلاش‌های عربستان، بدین منظور در حوزه‌های مختلف پرداخته می‌شود. 

ادامه مطلب

از دیپلماسی عمومی بهره ببریم

ضرورت گفت وگوی بین نخبگانی و تسهیل شرایط تنش زدایی در خاورمیانه

عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بهره‌گیری از دیپلماسی رسمی، عمومی و حتی مجازی برای ارتقای مناسبات در حوزه مناسبات منطقه به خصوص کشورهای عربی منطقه خاورمیانه و زیرسیستم خلیج فارس برای کاستن از سوء برداشت‌های شکل گرفته می‌تواند به پیوست تحرکات گفت وگو محور آغاز شده میان ایران و عربستان و دیگر گفت وگوهای جاری در منطقه کمک کند.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران:

مذاکرات وین به بن بست نخورده است/گفت وگوهای ایران و عربستان ادامه دارد

وی در مورد آخرین وضعیت سند جامع راهبردی بین ایران و افغانستان نیز گفت: واقعیت این است که در مورد ۹۹ درصد موضوعات مرتبط با سند جامع همکاری ها بین ایران و افغانستان مدت هاست توافق شده است و فقط یکی دو موضوع باقی مانده که هنوز دولت افغانستان تصمیم خود را در زمینه آن اعلام نکرده است. البته برداشت ما این نیست که اراده در کابل در این زمینه وجود ندارد بلکه حتما باید اجماعی در داخل افغانستان در این ارتباط صورت بگیرد.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست آنلاین با رسانه های داخلی و خارجی

خطیب زاده: تفاهم برای احیای برجام در دسترس است/ اجازه نخواهیم داد اقتصاد ایران در حالت برزخی قرار بگیرد

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره تمدید تفاهم ایران و آژانس بیان کرد: در این خصوص دو نکته باید گفته شود. این‌که گفت‌وگوهای آن در شورای عالی امنیت ملی صورت گرفته و در پروسه بررسی‌های نهایی است و در اولین فرصتی که این پروسه و فرآیند نهایی شود، دبیرخانه یا سازمان انرژی اتمی اعلام رسمی خواهد کرد. توجه به این نکته بسیار ضروری است که این تفاهم دسترسی فراپادمانی به آژانس نمی‌دهد. یک تصمیم داخلی در جمهوری اسلامی ایران با تفاهم فیمابین با آژانس است برای این‌که دوربین‌ها فیلمبرداری‌های خودشان را در چارچوب پروتکل الحاقی داشته باشند. ولی هیچ دسترسی به بازرسان آژانس از روزی که مصوبه مجلس اجرایی شد، داده نشده است. اگر بعد از این نیز این تمدید صورت بگیرد، باز هم دسترسی فراپادمانی به آژانس داده نخواهد شد. اگر در پایان فرآیند گفت‌وگوها در وین، به نتیجه مشخصی برسیم، این فیلم‌های ضبط شده می‌تواند در اختیار آژانس قرار بگیرد. باید تا آن روز صبر کنیم. فکر می‌‌کنم، نهایتا امروز این تصمیم اعلام می‌شود.

ادامه مطلب

سوسویی از چرخش سیاست خارجی عربستان در منطقه

چه شد ریاض به فکر تهران افتاد؟

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حرکت های هرچند اولیه حکومت عربستان برای برخی تنش زدایی ها به خصوص با رقیب منطقه ای خود یعنی ایران بدین سمت در حال حرکت است که ولیعهد محمد بن سلمان علاقه مند است که بر دوران رئیس جمهوری پیشین دونالد ترامپ و گام های قبلی خود خط بکشد و دولت جدید را متقاعد کند که می تواند از نو شروع کند و به نظر چیزی غیر از این را نشان نمی دهد.

ادامه مطلب

فرآیند جدید روابط در آسیای جنوب غربی آسیا

هدف، عادی‌سازی روابط کشورهای اسلامی با اسرائیل است؟

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ناکارآمدی و بلکه سکوت و بی‌ارادگی سازمان همکاری اسلامی در مقابل روند عادی‌سازی کشورهای عربی با اسرائیل در  سال ۲۰۲۰ و حتی سکوت در مقابل رویکرد ستیزه‌جویانه اسرائیل علیه شهروندان فلسطینی را می‌توان مؤلفه‌ای مهم از سیاست تغییر یا چرخش روند سیاستگذاری سازمان همکاری اسلامی برای تعامل با اسرائیل قلمداد کرد.

ادامه مطلب

با آغاز گفت وگوها با ریاض و تاکید بر حسن همجواری

ایران برگه های برنده خود را بررسی دوباره می کند

ریاض حجاب، نخست وزیر اسبق سوریه که در بحبوحه تنش های سوریه از دولت بشار اسد جدا شد و به اروپا رفت و به اپوزسیون پیوست، اخیرا در گفت وگویی تلویزیونی گفت اسد به او گفته است در انتخاب میان ایرانی‌ها و روس‌ها، ایرانی ها را انتخاب خواهد کرد.

ادامه مطلب

حل بحران یمن سنگ محک است

آغاز گفت وگوهای ایران و عربستان یعنی شکست سیاست فشار حداکثری

ریاض طبق گفته ناظران برای دستیابی به حمایت تهران به منظور پایان دادن به ورود پرهزینه اش به جنگ یمن تلاش می‌کند.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست آنلاین با رسانه های داخلی و خارجی

خطیب زاده: موضوعی به نام توافق اولیه وجود ندارد/خبرسازی‌ها درباره مذاکرات ایران و عربستان صحت ندارد

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره توافق مقدماتی ایران و ۱+۴ عنوان کرد: گفت‌وگوها ادامه دارد. هر سه کارگروه کارهای خودشان را انجام داده‌اند. درصد قابل توجهی از جاهای خالی (براکت‌ها) باقیمانده در این کارگروه‌ها تکمیل شده و توافقات صورت گرفته است و درصدی از این براکت‌ها احتیاج به تصمیمات سیاسی دارد که حتما باید در پایتخت‌ها گرفته شود. در شرایط فعلی موضوعی به نام توافق اولیه وجود ندارد و هیچ توافقی صورت نمی‌گیرد، مگر این‌که درباره همه چیز توافق صورت گرفته باشد.

ادامه مطلب

روندی که همچنان ادامه دارد

برجام و سرانجام

ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این که سرانجام مذاکرات هسته‌ ای در وین که ظاهرا تنها بر اجرای برجام متمرکز است، به نتیجه مورد نظر جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده منتج خواهد شد و تحریم ها لغو و امریکا مجدداً به جمع گروه کشورهای پنج به اضافه یک ملحق می شود یا نه، بستگی به نوع نگاه و انتظارات و چشم انداز روند مذاکرات پیش رو دارد که نه تنها سهل و ممتنع بلکه بین ممکن و ناممکن در حرکت است و چیره ‌دستی و تبحر مذاکراتی و آشنایی و رصد مستمر تحولات پیرامونی مذاکرات، آن را به سمت و سوی مورد نظر هر یک از طرفین سوق خواهد داد.

ادامه مطلب

ریاض می داند ایران از روی ناچاری با آن گفت وگو نمی کند

انگیزه های متفاوت ایران و عربستان برای مذاکره

موافقت ایران با این گفت وگو در اثر فشار تحریم‌ها و پیامدهای اقتصادی آن یا تنش سیاسی و اجتماعی داخلی، گسترش فقر و کرونا نبود چرا که به علت دستاوردهای ژئوپلتیک و ژئواسترتژیک خود در دهه اخیر فضای مانور دارد و می تواند خواسته های خود را پیش ببرد.

ادامه مطلب

وضعیتی که بر مذاکرات هم تاثیر می گذارد

سایه دیپلماسی بر انتخابات سیزدهم

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: انتخابات پیش رو و سرنوشت آن بی تاثیر از نتایجی نخواهد بود که تهران در گفت‌وگوهایش با جامعه بین‌المللی در  وین و بغداد کسب می‌کند. بنابراین، رئیس و کابینه دولت سیزدهم نمی‌توانند بیرون از قاعده‌ای باشند که گفت‌وگوهای جاری و نتایج آن بر رویکرد و عمل آنها  تحمیل می‌کند. آخرین گزارش‌ها از روند مذاکرات تهران با طرف‌های بیرونی، حاکی از نزدیک شدن به توافق است. این توافقات، الزام‌هایی را درپی دارد که همه طرف‌ها را به آن متعهد می‌کند. از این رو شاید بتوان گمان کرد که بخت نامزدهای انتخاباتی را گفت‌وگوهای جاری رقم می‌زند. 

ادامه مطلب

تحولاتی که دلگرم کننده اند

بایدن و دل گرمی های جدید در خاورمیانه

زنجیره ای مثبت از رخدادهای نسبتا مرتبط در سراسر منطقه، بهترین فرصت در حافظه تاریخی معاصر را برای کاهش تنش ها، پایان بخشیدن به ستیزها، برساختن پیشرفت اقتصادی و پیشبرد درهم بافتگی کشورهای خاورمیانه پدید آورده است. تاثیر ترکیبی این رخدادها، باید دولت بایدن را بر آن دارد که رویکرد "آسیب نزن" خود نسبت به این منطقه را بازسنجی و آرمان بالاتری را دنبال کند.

ادامه مطلب

چه چیزی پشت تغییر در روابط ایران و عربستان است؟

مذاکرات تهران و ریاض، از جمله تحولات دوران پس از ترامپ

سیاست حداکثر فشاری ترامپ، راهبردی طراحی شده با همکاری رهبران کشورهای عرب خلیج فارس، در کشاندن ایران به پای میز مذاکره شکست خورد و دولت بایدن که مشتاق احیای توافق هسته‌ای است، بعید است بر ۱۲ شرط مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده پافشاری کند.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران:

خطیب زاده: به عراق اعتراض کرده ایم/منتظر نتایج مذاکرات با عربستانیم/برجام پلاس را نمی‌پذیریم

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که مشکل اصلی که در حال حاضر در مذاکرات وین است و مانع از رسیدن به توافق است، چیست؟ اظهار داشت: آمریکا باید تصمیمی را در واشنگتن بگیرد و یک تصمیم سیاسی است که دولت بایدن باید بگیرد که به برجام متعهد باشد یا از میراث تحریم‌های ترامپ دفاع کند. این تصمیم سیاسی است و منتظر هستیم دولت بایدن بگیرد و تعهد خود را اعلام کند. در حوزه‌های فنی چون باید دقیق باشیم گفت‌وگوها از سختی خاص خود برخوردار است.

ادامه مطلب

با وجود این که گفت وگوها در دو طرف حاشیه‌ خلیج فارس آغاز شده است

«میدان» تعیین کننده آینده روابط ایران و عربستان

این میدان است که آتش بس را محقق می‌سازد. از این رو باید نیروهای ائتلاف عربستان پیروزی‌های فوری در میدان‌های نبرد به دست آوردند. در غیر این صورت بزرگترین بازنده خواهند بود.

ادامه مطلب

کاظمی منجی ریاض و ابوظبی

عربستان و امارات از ترس شکست گفت وگوهای وین به تکاپو افتاده اند

دینا اسفندیاری، یک مشاور ارشد در گروه بین المللی بحران نیز می گوید: "اگر گفت وگوهای وین شکست بخورد، گروه های مسلح تحت حمایت ایران، فعالیت خود در منطقه را افزایش می دهند و تندروهای ایران هم در برابر توافق هسته ای خواهند ایستاد. کشورهای عربی و عراق در تلاشند تا از گذر این گفت وگوها، از بروز چنین وضعیتی جلوگیری کنند."

ادامه مطلب

در بحبوحه تماس های واشنگتن با تهران

عربستان برای عقب نماندن از قافله دیپلماسی با ایران تماس گرفت

 گفت وگوی تازه عربستان سعودی با ایران، از مدت ها پیش، در حال شکل گیری بود. بیش از دو سال است که دو کشور در حال زمینه سازی و حرکت به سمت این گفت وگوها هستند.

ادامه مطلب