احمد رشیدی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نظریه مناطق شکننده بر این ایده استوار است که در نظام بین‌الملل، برخی مناطق به دلیل ویژگی‌های ژئوپلیتیکی، منابع طبیعی، تنوع قومی و مذهبی، و ضعف ساختارهای حکومتی، همواره در معرض بی‌ثباتی و بحران قرار دارند. این مناطق به‌گونه‌ای هستند که هرگونه تنش یا درگیری در دل آن‌ها می‌تواند به سرعت به سطح منطقه‌ای و حتی جهانی سرایت کند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی می نویسد: طرح ترامپ برای غزه و اعلام موافقت تقریبا همه کشورها با آن نشان داد که در پی جنگ‌های تجاوزکارانه اسرائیل و بی‌ثباتی‌های ناشی از آن، شرایط جدیدی در منطقه در حال شکل‌گیری است که می‌تواند همزمان بر شرایط بین‌المللی نیز اثر بگذارد.
ادامه مطلب
ترامپ تصمیم گرفت موانع احتمالی پیش رو را نادیده بگیرد. در سخنرانی خود در کنست، او متن را رها کرد تا شخصیت نتانیاهو را ارزیابی کند: "او آسان‌ترین فرد برای کنار آمدن نیست، اما این چیزی است که او را عالی می‌کند." او به تفصیل در مورد ساعت‌ها مکالمه فرستاده ویژه خود، استیو ویتکوف، که اوایل امسال با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، دیدار داشت، صحبت کرد. ویتکوف، یک سرمایه‌گذار املاک و مستغلات از نیویورک، توسط ترامپ به عنوان "هنری کیسینجری که اطلاعات را فاش نمی‌کند" توصیف شد. کیسینجر، مشاور امنیت ملی و سپس وزیر امور خارجه در دوران نیکسون و فورد، استاد افشاگری‌های خودخواهانه واشینگتن بود.
ادامه مطلب
سؤال اکنون این است که آیا از این اولین گام‌ها در پایان دادن به جنگ غره، یک دکترین موفق پدیدار خواهد شد؟ اول، همه طرفین باید آتش‌بس را رعایت کنند. همچنین این سؤال وجود دارد که آیا برنامه صلح به مرحله دوم خود حرکت می‌کند یا خیر. آتش‌بس ژانویه گذشته هرگز به مرحله بعدی دنباله برنامه‌ریزی شده خود نرسید.
ادامه مطلب
شرایط جدید لبنان ایجاب می‌کند که ایران با دقت بیشتری معادلات خود را تنظیم کند تا از شکل‌گیری گسل عمیق سیاسی میان تهران و بیروت جلوگیری شود. اکنون حزب‌الله لبنان در مرحله‌ای حساس قرار دارد؛ مرحله‌ای که برخی تحلیلگران آن را دوران «گذار پس از سیدحسن نصرالله» می‌نامند. نبود شخصیتی با کاریزمای مشابه، می‌تواند زمینه‌ساز پیچیده‌تر شدن معادلات داخلی لبنان شود. با این حال، جمهوری اسلامی ایران تجربه و هوشمندی لازم برای مدیریت این وضعیت را دارد. سیاست تهران بر حفظ ثبات، حمایت از مقاومت و جلوگیری از نفوذ بازیگران مخرب متمرکز است. حفظ پیوندهای راهبردی با لبنان، نه فقط برای ایران بلکه برای موازنه قدرت در کل منطقه اهمیت حیاتی دارد؛ چراکه هرگونه گسل در روابط دو کشور می‌تواند به سود دشمنان مشترک تمام شود.
ادامه مطلب
در حالی که دولت‌های عربی جنگ در نوار غزه را در محافل بین‌المللی محکوم می‌کردند، اسناد افشاشده وزارت دفاع آمریکا نشان می‌دهد آن‌ها همزمان همکاری امنیتی خود را با ارتش اسرائیل گسترش داده‌اند. این روابط پنهان که با هدایت مستقیم واشنگتن شکل گرفته بود، پس از حمله هوایی اسرائیل به قطر به بحران رسید، اما اکنون می‌تواند نقشی کلیدی در نظارت بر آتش‌بس تازه غزه داشته باشد.
ادامه مطلب
عبدالامیر نبوی در گفتگویی اظهار داشت: عامل اصلی برای بازتعریف راهبردی مصر در منطقه «مواجهه با توسعه‌طلبی رژیم اسرائیل» است. این استاد دانشگاه با مرور کلی تحولات، تأکید می‌کند: «شتاب و عمق تغییرات ژئوپلیتیک در غرب آسیا به خصوص پس از تجاوزات مکرر رژیم اسرائیل به سوریه، لبنان و …، و همچنین حمله به ایران و قطر، دیگر دولت‌ها را واداشته تا با تنوع‌بخشیدن به مشارکت‌ها و گسترش روابط اقتصادی و دیپلماتیک، عملا لنگرگاه‌های امیدبخش و اطمینان‌بخش جدیدی را برای خود، با هدف مدیریت بحران‌ها جستجو کنند».
ادامه مطلب
خاورمیانه در حال حاضر دستخوش یک تحول بزرگ است، شاید حتی مهم‌تر از چرخه‌های قبلی تغییر در منطقه. یک درک منطقه‌ای وجود دارد که چشم‌انداز فعلی تشدید و تنش، حداقل برای میان‌مدت، ادامه خواهد یافت.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: صلح خاورمیانه نه در پیروزی نظامی، بلکه در عدالت و همزیستی نهفته است. خاورمیانه می‌تواند صلح و رفاه داشته باشد، اگر چرخه انتقام خارج شود و به دیپلماسی بازگردد.
ادامه مطلب
محسن عوضوردی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چرا آمریکا و شرکایش، با وجود عمل ایران به تعهداتش در برجام باز هم به دنبال فشار حداکثری بودند و خلاف تعهدات خود در برجام عمل کردند؟ برای پاسخ به این پرسش باید جدای تهدیدات انتسابی هسته‌ای ایران، به مسئله روابط ایران و آمریکا، از منظر موقعیت‌های استراتژیک ایران بنگریم.
ادامه مطلب
ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به بیان ساده، (IMEC) یک مسیر جایگزین و مکمل در نظام تجارت جهانی است که می‌خواهد نه‌تنها کالا، بلکه سرمایه و نفوذ سیاسی را نیز از هند تا اروپا جابه‌جا کند. همین ترکیب منافع اقتصادی و ملاحظات ژئوپلیتیکی، این کریدور را به یک ابزار اقتصاد سیاسی تمام‌عیار تبدیل کرده است، البته در عمل پیامدهای ژئوپلیتیکی جدی برای ایران به همراه دارد.
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگی که اکنون در منطقه جریان دارد جنگ روایت ها و گفتمان سازی است که متاسفانه دشمن در این مورد دست بالا دارد و ما کار زیادی انجام نداده ایم. باید تبیین شود که ما جنگ طلب نیستیم.
ادامه مطلب
محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مجموعه رفتارها، گفتارهای تناقض‌آمیز رهبران دولت‌های عضو ملل متحد در مورد این سازمان، پرسش‌های عمده‌ای را در مورد ماهیت و کارکرد این بزرگترین بوروکراسی بین‌الدولی دنیا را فراروی ما قرار داده است.
ادامه مطلب
امیر مقدمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حالا بسیاری از ایرانی‌ها، حتی آن‌هایی که پیش‌تر طرفدار تعامل با غرب بودند، آمریکا را نه‌فقط به‌عنوان یک قدرت خارجی، بلکه به‌عنوان تهدیدی مستقیم علیه استقلال و امنیت ملی می‌بینند.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ارکان اصلی سیاست خارجی ترکیه به طور عام از سال ۲۰۰۲ و به خاص از سال ۲۰۱۱ بر مبنای نئوعثمانیم، پان ترکیسم، ارائه الگویی از مدل اسلام ترکیه‌ای بوده است؛ که این رویکرد، یادآور اصول مطرح شده در کتاب «سه طرز سیاست» یوسف آکچورا در اواخر دوره عثمانی بود که بر انتخاب یکی از سه سیاست (عثمانی‌گرایی، اسلام‌گرایی و پان‌ترکیسم) تاکید داشت؛ اما اکنون، سیاست عملی معاصر ترکیه، سنتزی از این سه طرز سیاست است که البته از محتوای اسلام‌گرایی آن کاسته و بر ظواهر تبلیغاتی‌اش افزوده شده است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این تهدید جدی وجود دارد که در صورت کشیده شدن جنگ به جغرافیای ناتو و با در نظر گرفتن تحولات خونین در خاورمیانه با گذر از خطوط قرمز از سوی نتانیاهو فرض جنگ جهانی جدید چندان دور از دسترس نباشد.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه‌یار در یادداشتی که در احتیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است می‌نویسد: تضادهای میان تمدن ها می توانند به جنگ منجر نشوند، اگر با استفاده از روش های نوین گفت‌وگو، دیپلماسی و به رسمیت شناختن تفاوت ها بتوانیم راه های مدنی تری برای تعامل و همزیستی بیابیم.
ادامه مطلب
هدف اصلی کشورهای عربی از تقویت روابط دفاعی با پاکستان، ایجاد نوعی بازدارندگی در برابر اسرائیل است. اسرائیل به عنوان تنها قدرت هسته‌ای در خاورمیانه، پس از هفتم اکتبر سیاست‌های تهاجمی‌تری را در منطقه در پیش گرفته و این مساله نگرانی بسیاری از کشورهای عربی را برانگیخته است. از سوی دیگر، پاکستان به عنوان قدرت اتمی جهان اسلام، می‌تواند به عنوان وزنه‌ای مهم در معادلات بازدارندگی منطقه‌ای ایفای نقش کند و این همان نقطه‌ای است که همکاری‌های اخیر را معنادار می‌سازد.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: افکار عمومی در مناطق وسیعی از جهان از عملکرد رهبران سیاسی و سازمان ملل متحد در پیشگیری از بحران و یافتن راه حل برای جنگ های موجود ناراضی هستند و معلوم نیست آیا اجلاس هشتادم خواهد توانست تا حدودی دیدگاه جهانیان را نسبت به مجامع بین‌المللی و ارزش‌های انسانی و حقوق بشری بهبود ببخشد؟
ادامه مطلب
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نظریه بازی‌ها شاخه‌ای از ریاضیات است که رفتار بازیگران در شرایط رقابتی و تعاملی را تحلیل می‌کند. این نظریه بر پایه این فرض است که هر بازیگر (کشور، گروه، رهبر یا سازمان) با آگاهی از تصمیمات بالقوه دیگران و پیامدهای آن‌ها، بهترین استراتژی را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب می‌کند. در واقع بازیگران نه تنها اقدامات خود را می‌سنجند بلکه واکنش احتمالی رقبای خود را هم پیش‌بینی می‌کنند. از منظر نظریه بازی‌ها، هر بازیگر در حال تصمیم‌گیری میان گزینه‌های مختلف است که ترکیبی از ریسک و دستاورد به همراه دارند و تغییرات قدرت نسبی سایر بازیگران و رقبا، نتیجه مستقیم این تعاملات پیچیده است.
ادامه مطلب
جمشید پرویزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در پیچاپیچ بازی سایه‌ها و مهار پلکانی یک حقیقت تلخ و پایدار خود را نمایان کرده است که خروج بی هزینه از پرونده هسته‌ای ایران برای هیچ یک از طرفین متصور نیست. هرچه زمان می‌گذرد نه تنها هزینه‌‌ها کاهش نمی‌یابد، بلکه بازیگران این صحنه پرچالش ناچارند در عمق عمیق‌تری از پیچیدگی‌ها، با فاکتورهای جدید و بهای سنگین تری به توافق دست یابند.
ادامه مطلب
حسین آقا و رابرت مالی در یادداشتی مشترک می‌نویسند: شکست‌های پی‌درپی سرانجام به مرحله دروغ می‌رسد. مقامات آمریکایی می‌دانند گفته‌هایشان درست نیست، می‌دانند دیگران هم می‌دانند، اما همچنان تکرار می‌کنند. این دیگر صرفاً «چرخش خبری» نیست، بلکه نوعی راهبرد است: خوش‌بینی بی‌پایه در برابر همه شواهد.
ادامه مطلب
حسن فتاحی، زهرا محبی‌پورکانی، فریدون علی‌مازندرانی و مصطفی روستایی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: این مقاله نتیجه‌ی یک دورهمی اینترنتی بود که با دشواری بسیار برگزار کردیم و هرکدام از ما دیدگاه‌هایی را مطرح کردیم. در این مقاله تلاش کردیم نشان دهیم که اگر جنگ دربگیرد، چه خواهد شد و پیامدهای آن چیست؛ و وقتی پیامدها را بخوانید درمی‌یابید که چرا تلاش برای صلح – به‌ویژه صلح بزرگ‌مقیاس منطقه‌ای یا جهانی ضروری است.
ادامه مطلب
اسرائیل و سوریه، به جای ورود به یک درگیری تازه، در مسیر عادی‌سازی روابط قرار گرفته‌اند. این دو کشور که تاکنون هشت دهه خصومت را تجربه کرده‌اند، ممکن است با میانجی‌گری ایالات متحده، توافقی امنیتی امضا کنند.
ادامه مطلب
جمیله کدیور در یادداشتی می‌نویسد: ترور نافرجام در دوحه صرفاً حمله‌ای علیه رهبران حماس نبود، بلکه تلاشی بود برای خنثی‌سازی هرگونه مسیر سیاسی، تقویت مسیر جنگ و جلوگیری از آتش‌بس.
ادامه مطلب
سفر علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، به ریاض در بحبوحه تحولات پرشتاب خاورمیانه نه صرفاً یک رویداد دیپلماتیک، بلکه حلقه‌ای از زنجیره‌ای بزرگ‌تر در راهبرد امنیت چندلایه تهران است. این سفر پس از حضور لاریجانی در بیروت و بغداد، نشان می‌دهد ایران در حال معماری جدیدی از روابط منطقه‌ای است که در آن سیاست، اقتصاد و امنیت به‌صورت همزمان دنبال می‌شوند.
ادامه مطلب
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اسرائیل با این حمله عملاً مرزهای سنتی درگیری با گروه‌های مقاومت فلسطینی را شکست و نشان داد که اکنون می‌تواند حتی در قلب کشورهای عربی با ثروت فراوان و دارای روابط نزدیک با آمریکا، دست به عملیات نظامی بزند.
ادامه مطلب
تجاوز اخیر اسرائیل به دوحه در روز سه‌شنبه گذشته، نشانه‌ای آشکار از رفتار غیرقابل‌کنترل این رژیم است. اسرائیل با سابقه حملات به لبنان، سوریه، ایران، یمن و درگیری‌های دهه های پیشین با اردن و مصر، ذیل جنگ شش روزه پتانسیل ایجاد تنش با دیگر کشورهای منطقه را از خود نشان داده است. این اقدامات، به‌ویژه حمله به قطر، زنگ خطری برای کشورهای منطقه، به‌خصوص ترکیه و پاکستان، به صدا درآورده است.
ادامه مطلب
آرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مسعود بحث را جمع‌بندی کرد و گفت این عملیات انتحاری بوده است و از ما الگوبرداری کردند او اصلا ناراحت نبود. ناراحتی او از این بود که می ترسید آمریکا به طور نظامی و فیزیکی به خاورمیانه بیاید به دنبال تروریست ها.
ادامه مطلب
قطر میزبان دومین پایگاه نظامی بزرگ آمریکا در منطقه است و یک متحد رسمی غیر ناتو است. این سابقه قابل توجه است و نشان‌دهنده یک پله جدید در نردبان تشدید تنش است. پاسخ کشورهای عربی خلیج فارس می‌تواند نظم منطقه‌ای را برای سال‌های آینده تعریف یا بازتعریف کند.
ادامه مطلب