
افغانستان


نامه ای از دل این روزگار (افغانستان)
سید ضیاء الدین صدر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما اکنون مهماندار آوارگان جنگ هم شده ایم و از سوی دیگر برق کابل در روز حدود سه ساعت بیش نیست تا بتوانم روی دوستی بین دو بخش از یک تن (ایران و افغانستان) چیزی بنویسم. صرف نظر از بحثهای سیاسی باید عرض کنم که ایران بدون تردید خانه روح بسیاری از ساکنان افغانستان است، کشوری که در لحظات سخت می تواند پناه گاه باشد. در شرایط کنونی افغانستان بدون فراورده های علمی و معنوی ایران به یک روستای بدون مدرسه و مکتب میماند، یا مکتبی بدون کتاب و یا کتاب بدون محتوا.
ادامه مطلب
رئیسی و همفکرانش لزوم لغو تحریمها را درک کردهاند
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن اذعان بر این نکته که با حضور احتمالی حسین امیرعبداللهیان یا هر فرد دیگری در قامت سکاندار جدید دیپلماسی، مسیر سیاست خارجی ایران تغییر نمی کند و در بهترین حالت این افراد کارگزار جزء دیپلماسی ایران خواهند بود، پیرامون آینده سیاست خارجی دولت سیزدهم این گونه عنوان داشت که در صورت عدم مذاکره با آمریکا، عدم احیای برجام، عدم لغو تحریم ها و عدم تعیین تکلیف لوایح مربوط به FATF باید از هم اکنون فاتحه دولت سیزدهم را خواند.
ادامه مطلب
جایگاه زنان نخبه افغانستان در آینده نظام سیاسی این کشور پس از ورود طالبان به بدنه حکومت
آناهیتا سیفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻧﻮع ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، از ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﺗﺤﺼﯿﻼت، ﻓﺮهنگ ﺳﯿﺎﺳﯽ، آﮔﺎﻫﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ، سواد رﺳﺎﻧﻪ ای، ﻧﻮع ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ، زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻋﻘﯿﺪﺗﯽ، ارزﺷﯽ، ﻓﮑﺮی و رﻓﺘﺎری ﻣﺘﺄﺛﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑه ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﯾﮑﯽ از اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ، ﻣﯿﺰان اﺳﺘﯿﻔﺎی ﺣﻘﻮق ﺷﻬﺮوﻧﺪی اﺳﺖ. ﻧﯿﺮوی ﻋﻈﯿﻢ زﻧﺎن ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻘﺶ ﻫﻤﺴﺮی ـ ﻣﺎدری ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻪ ﺳﺰاﯾﯽ دارﻧﺪ، ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﺗﻌﺎﻣﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮی در ﺟﺎﻣﻌه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ادامه مطلب
چرا داعش نابود شد اما طالبان نه
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون بعد از بیست سال از حمله نظامی آمریکا به افغانستان و هزینه میلیاردها دلار در این کشور طالبان که بر خلاف داعش بطور مستقیم خاک آمریکا را نیز هدف قرار داده بود احیا شده ولی داعش بطور کامل نابود شده است.
ادامه مطلب
ایران و افغانستان؛ گذشته ای پر افتخار و آینده ای پر امید
محسن روحی صفت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نوشته ای در سال ۱۳۶۸ در تاریخچه روابط دوجانبه ایران و افغانستان تا وقوع کودتای کمونیستی در کابل داشتم، فکر کردم اطلاعات آن برای عده ای تازگی داشته باشد از این جهت آن را در صد سالگی قرارداد مودت تقدیم می کنم، شاید تجربیات گذشته راهگشای برای مسئولین حاضر دو کشور باشد.
ادامه مطلب
ایران و افغانستان و تنهاییشان
سید مهدی حسینی تقی آباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حس تنهایی ایران که در اندیشه و باور من نیز، مشابه بسیاری دیگر نشسته بود به افغانستان نیز تسری یافت، آری افغانستان نیز تنهاست و چه بسا که این سرنوشت ازلی و ابدی، ستونهای اصلی آن موجودیتی است که بهمنزلهی ایران تاریخی و فرهنگی میشناسیم.
ادامه مطلب
در دفعِ کمینهگرایی جزمیتِ عقاید بومی و مآلاندیشیِ مکاتب غربی
احمدعلی حیدری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اصولاً وجه مشترک و همپوشان میان نواحی فرهنگی ایران و افغانستان و سرزمینهای دو سوی آمودریا ناشی از مواجههای برآمده از خاستگاهی واحد با حقیقت بوده است که جلوههای آن در ادبیات، معماری، صنایع دستی و دیگر دستاوردهای فرهنگی این ارض و بوم خود را آشکار ساخته است. اگر تهرانی خود را در کابل و کابلی خود را در تهران و در وطنِ مأنوس مییابد و اگر شهر مولانا برای ساکنان این دو جغرافیای دور از هم طنینی مشترک دارد و حال و وجدی مشابه را پدید میآورد، البته این ناشی از اشتراک آنها در خانۀ وجود است و همین زمینه و بستر مشترک وجودی است که فهم آنها را در مسیر مشترکی به جریان میاندازد و آنها را تختهبند محیط فرهنگی واحدی میسازد.
ادامه مطلب
همسایگانی برای تمام فصول
محمدطاهر تنزه ای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران سالیان سال به احترام رسم همسایگی اش، با آغوشی باز رسم میزبانی اش را برایمان به جای آورده تا دور از هیاهوی جنگ و خشونت وطن؛ طعم تلخ جنگ و مهاجرت را به فراموشی بسپاریم و در آرامش این سرزمین، آینده خویش را بسازیم.
ادامه مطلب
لابیرنت یا معمای افغانستان!
طالبان از یک سو با به تعویق انداختن و کندی مذاکرت با دولت کابل فرصت بیشتری برای افزایش قدرت خود در خاک افغانستان و حتی منطقه مییابد، هم چنانکه شاهد دو دور مذاکرات سران این گروه با جمهوری اسلامی ایران در تهران بودیم و به موازاتش سفر هیات های سیاسی این گروه به کشورهایی نظیر چین، روسیه و ... در حال انجام است و از سوی دیگر نیز اگر این مذاکرت به تیجه برسد، طالبان مشروعیت سیاسی خود را در بدنهٔ دولت تثبیت خواهد کرد. لذا طالبان طی این سال ها به گونه ای عمل کرده است که نه می توان آن را به کل نادیده گرفت و نه می توان کامل آن را پذیرفت. از این رو است که طالبان به واقع در حکم لابیرنت و یا بهتر بگوییم معمای افغانستان ظاهر شده است.
ادامه مطلب
ایران و افغانستان: دو هویت سیاسی و یک حوزه فرهنگی
محمدرضا پاسبان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر نخبگان افغانستانی است تا بر تعدیل نگاه قومی دولت افغانستان پافشارند و تکلیف اندیشمندان ایرانی است تا به تغییر نگاه ایدئولوژیک-امنیتی حکومت ایران به کشورهای حوزة تمدنی ایرانی، به ویژه افغانستان و بالاخص مهاجرین، تلاش نمایند. هم چنین قوانین ایران باید برای اعطای حقوق اولیة شهروندی برای مهاجرین مجاز و متولدین در ایران بازبینی شود.
ادامه مطلب
افغانستان جایی برای دوست داشتن
علیرضا بیگدلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلهای ما برای بهبود اوضاع در کشوری می زند که به معنی واقعی پاره تن ما و جایی برای دوست داشتن ماست. آرزو می کنم ثمره این نیتهای خیر مسئولان و مردم ما برای گسترش این دوستیها، به مثابه قطرات شبنمی در پای درخت دوستی باشد که کام دل به بار آرد.
ادامه مطلب
یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان
حسن بهشتی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته افغانستان و ایران با وجود آنکه در داخل خود با دولتهای مختلف و بعضا متضادی روبرو بودند، اما هیچگاه این اختلاف بین دیدگاه های حاکم موجب نشد که رهبران دو کشور فراموش کنند آنها با اتکاء به میراث پر افتخار گذشته می توانند زمینه های بسیاری برای همکاری به وجود آورند که اختلاف در دیدگاه های رهبران دو کشور هیچگاه مانع از تداوم دوستی ها و همکاری ها بین دو کشور نبوده است.
ادامه مطلب
صد سال دوستی؛ کشف جزیرهای به نام افغانستان
علی موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان در چند ده سال گذشته، روزگار تلخ و سختی را از سر گذراندهاست. این شرایط رقتانگیز از جمله موجب شده تا این کشور از تاریخ و تمدن کهن و پرافتخار خود فاصله بگیرد و از دیگر پارههای پیکره عظیم خراسان باستان دور بیافتد؛ اما دیگر اقالیم عالم عظیم حوزه تمدنی فارسی نباید به این غربت و مهجوریت، دامن میزدند و به جای یگانگی بر بیگانگی آن مهر تایید میزدند.
ادامه مطلب
چرا به صلح افغانستان امیدی نیست؟
داوود عرفان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بسیاری از کارشناسان و مردم عادی افغانستان، با خوشبینی محض منتظر نتایج درخشان مذاکرات صلح و پایان همیشگی جنگ در افغانستان هستند. من بنا بر دلایلی که شرح خواهم داد، به آینده مذاکرات صلح زیاد خوشبین نیستم.
ادامه مطلب
چه چیزی در انتظار روسیه در افغانستان است؟
روسیه و کشورهای آسیای میانه نه منابع، نه دلایل قانع کننده و نه تمایل به مداخله نظامی در امور افغانستان را دارند. چنین مداخله ای یک بی احتیاطی کامل با نتایج فاجعه بار خواهد بود. نخست، افغان ها خودشان باید جنگ داخلی را خاتمه دهند - در میدان جنگ و در حالت ایده آل، در پای میز مذاکره. دوم این که روسیه منافع مستقیمی در افغانستان ندارد، بنابراین، به استثنای افراط گرایان باید آماده برقراری ارتباط با همه نیروهای تاثیرگذار محلی باشد. و سوم این که علی رغم نزدیکی ازبکستان و تاجیکستان به هم طایفه ای های خود در آن سوی مرز، این کشورها توانایی مداخله نظامی در درگیری های داخلی افغانستان را ندارند و باید از کنار نظاره گر باشند.
ادامه مطلب
روسیه، چین و ایران در افغانستان چه می خواهند؟
روسیه، چین و ایران، سه قدرت با نفوذ در آسیا، خود را برای خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان در میانه تشدید تنش ها و خشونت های فزاینده در این کشور آماده می کنند. سه کشور با افغانستان روابط منحصر به فرد و تاریخی دارند و نیوزویک برنامه های هر یک از آنها ایجاد تعادل میان مخاطرات و فرصت های مرتبط با تحولات ناپایدار را مورد بررسی قرار داده است.
ادامه مطلب
چرا افغانستان بر معضل قوم گرایی فائق نشده است؟
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست نه چندان وحدتبخش دولت طی چند سال گذشته و عدم شفافیت روند انتخابات در اغلب ادوار گذشته به خصوص دو دوره اخیر که منتهی به انتخاب رئیس جمهوری حاضر شد و باعث مناقشهای جدی میان ایشان و دکتر عبدالله شد، در تمام این سالها ادامه پیدا کرده و عدم حمایت جدی از حقوق اقوام گوناگون از هزارهها تا تاجیکها و دیگر اقوام و محرومماندن آنان از سهیم بودن در قدرت و تصمیمگیریهای سیاسی، سبب هرچه ضعیفتر شدن دولت مرکزی شده و در واقع نه اقوام، بلکه خود دولت را از نیروی حمایت همه مردم فارغ از قوم و نژاد، محروم کرده است. این سیاست لجوجانه در عرصه سیاسی نیز به رقابت و کشمکش در تبیین سیاستهای داخلی و خارجی میان دولتمردان منجر شده است که سبب میشود چه گروههایی چون طالبان و چه دول خارجی شاهد صدایی واحد و قوی از دولت افغانستان نباشند، امری که حامیان را نیز از حمایت جدی از دولت مایوس و ناامید میسازد.
ادامه مطلب
صد سال پس از امضای عهدنامه مودت بین ایران و افغانستان
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بخش بزرگی از مرزهای شرقی ایران با مهمترین همسایه ایران، یعنی کشور دوست و برادر افغانستان مشترک است که می توان آن را خراسان هم نامید، زیرا خورشید جهان تاب در آغاز از این سرزمین به سوی ایران زمین می تابد. بنا به سروده فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه ویس و رامین: خراسان را بود معنی خور آیان/کجا از وی خور آید سوی ایران. چه خوش نامست و چه خوش آب خاکست/زمین و آب و خاکش هر سه پاکست. جالب آنکه زبان پشتو پر گویشورترین زبان این سرزمین در کنار زبان فارسی از خانواده زبانهای ایرانی، زبان باشندگان این سرزمین است. آموزش زبان پشتو در دانشگاههای ایران و زبان فارسی در دانشگاههای مناطق پشتونشین افغانستان می تواند به توسعه پیوندهای بین دوکشور کمک کند و به قوام و دوام عهدنامه مودت در سده های دیگر یاری رساند.
ادامه مطلب
باتلاق افغانستان، بازهم از قدرت های بزرگ قربانی می گیرد؟
فرزام احمد دوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی ثباتی در افغانستان بیشتر از آنکه منافع ایالات متحده آمریکا را به خطر بیاندازد، منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی چین و روسیه را با چالش مواجه می کند. از این رو طی ۲۰ سال اخیر، حضور ایالات متحده آمریکا در افغانستان بیشتر از آنکه در راستای منافع این کشور باشد، منافع دو رقیب اصلی آمریکا را تامین کرده است. مهار قدرت چین یکی از دغدغه های اساسی سیاستمداران و کارشناسان آمریکایی طی سال های اخیر بوده است. مشغول شدن چین به جنگ و بروز چالش های امنیتی برای این کشور می تواند در راستای هدف کلان آمریکا در مهار چین قرار بگیرد.
ادامه مطلب
ایفای نقش چین در افغانستان چگونه خواهد بود؟
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ، نگرانی اصلی چین در مسئله افغانستان انجام مسئولیتهای خود بهعنوان یک کشور بزرگ است. چین بهعنوان یک قدرت جهانی مسئولیت و وظیفه دارد که به صلح و ثبات بینالمللی کمک کند. افغانستان یک کشور همسایه است و پکن تلاش خواهد کرد تا اقدامات سازندهای را برای حل مشکلات همسایگان خود انجام دهد.
ادامه مطلب
ایران و افغانستان؛ مکمل ژئوپلیتیکی یکدیگر
محمدرضا بهرامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حفظ این میراث مشترک تاریخی تمدنی که هویت مردمان این حوزه را شکل داده و انتقال آن به نسل های آینده، انتخابی به جز تقویت همگرائی در برابر دو کشور قرار نمی دهد. در واقع می توان منافع مشترک تمدنی را به عنوان یکی از عوامل مهم پیوند دهنده دو ملت به حساب آورد.
ادامه مطلب
فرهنگ واحد و سرنوشت مشترک
یعقوب یسنا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زبان ما از نخستین شکلگیری مردم ایرانی واحد و یگانه بوده و همیشه با وصف داشتن لهجهها و گویشهای محلی، یک زبان واحد و محوری داشتهایم. امروز، زبان فارسی زبان واحد و محوری ما است.
ادامه مطلب
ترکیه، ایران، روسیه و چین چه سیاستی را دنبال می کنند؟
محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همسایگان افغانستان از نزدیک تحولات این کشور را رصد می کنند و ایران؛ روسیه و چین گرچه از حضور آمریکاییها و متحدان غربی این کشور در افغانستان ناراضی اند اما همزمان از خروج غیرمسئولانه نیروهای خارجی نیز خوشحال نیستند و نگران سرازیر شدن مشکلات این کشور مانند ناامنی، مهاجرین بیشتر، افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر و .... به داخل مرزهای خود هستند.
ادامه مطلب
امر فرهنگی و زوال دیگریسازی ایرانی ـ افغانستانی
سبحان یحیائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته، از زمان سلطنت امانالله خان در افغانستان و به تخت نشستن رضا شاه پهلوی در ایران، تا به امروز، هر دو کشور آبستن ناملایمات و جنگها و رنجهای بسیاری بودهاند. در این میان، افغانستان، بیش از ایران از جنگها و حضور نیروهای خارجی و منازعات داخلی زخم بر چهره دارد، اما هر دو سرماخورده یک زمستانیم.
ادامه مطلب
روابط علمی ایران و افغانستان
عبدالساده نیسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مناسبات تهران و کابل همواره دوستانه بوده و ایران از جمله کشورهایی است که در تجاوز شوروی به افغانستان به این کشور کمک کرد و همچنین میزبانی ۴۰ ساله ایران از مهاجران افغانستانی نیز قابل توجه است. طی چهار دهه گذشته، شمار زیادی از افغان های مهاجر مقیم در جمهوری اسلامی ایران، در بخش های مختلف به ارتقای اندوخته های علمی خود پرداخته اند و پس از آنکه به افغانستان بازگشتهاند، در رشتههای خود مشغول فعالیت هستند.
ادامه مطلب
مرزها اساس دوری ما نیستند
لیلی ماه نعمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هزار برگ دفتر و دیوان را هم که ورق زنیم، هزار تفسیر هم که از متون کهن به دست آوریم، آن چه از پس هزار پرده رخ می نمایاند، عمق تاریخی پیوند این دو خطه است. مگر می شود بلخ، غور، کابل، هرات و نیمروز را از تاریخ اوستایی و شاهنامه ای ایران بزرگ مجزا دانست؟ مگر می شود عکس رخ یار را در آئینه هم نبینیم؟
ادامه مطلب
ملتی واحد در سرزمینهای جدا از هم
سید حمید الله موسویان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط سیاسی افغانستان و ایران متفاوت از ارتباطات سیاسی دیگر کشورها است، چون مبنای اصلی ارتباط میان این دو کشور، بیشتر از اینکه تلاش حکومتها بوده باشد، زادهی ارتباطات تنگاتنگ دو ملت است. اشتراکات فرهنگی، زبانی، مذهبی و تاریخی میان باشندگان این دو سرزمین به حدی مردمان این دو کشور را در هم تنیده ساخته که به مشکل جدایی و تمایز هویت فرهنگی میان شهروندان آنرا میتوان تصور کرد.
ادامه مطلب
هو... بشنو از نی چون حکایت می کند
پوهنیار میراحمد نوید مشعوف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آری اگر ما دو بنشینیم و از داشته های خویش بگوییم، بدون شک داستان نشست چهل شبانه روز خداوندگار بلخ و حضرت شمس تبریز تکرار خواهد شد و نتیجه اش نیز همان سخن خواهد بود که آنچه تو گفته من دیده ام. این شباهت ها نشان از هم فرهنگی دو ملت به جان برابر است، که با تأسف سیاست های پست امروزی روابط بین این دو را اندکی خدشه دار نموده است.
ادامه مطلب
همداستانی ایران و افغانستان
علی اصغر مصلح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در چنین میدانی، دو ملت باید همدلانهتر به قصد همیاری و همگرایی به یکدیگر بنگرند. نخبگان دو ملت، به ویژه متفکران و هنرمندان و شاعران و دانشگاهیان، در این مسیر رسالتی سنگینتر برعهده دارند. آنها باید درباره الگوهای گفتگو، تعامل و مشارکت دو ملت همفکری کرده و خود در این مسیر پیشرو باشند.
ادامه مطلب