افغانستان

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان: دو هویت سیاسی و یک حوزه فرهنگی

محمدرضا پاسبان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر نخبگان افغانستانی است تا بر تعدیل نگاه قومی دولت افغانستان پافشارند و تکلیف اندیشمندان ایرانی است تا به تغییر نگاه ایدئولوژیک-امنیتی حکومت ایران به کشورهای حوزة تمدنی ایرانی، به ویژه افغانستان و بالاخص مهاجرین، تلاش نمایند. هم چنین قوانین ایران باید برای اعطای حقوق اولیة شهروندی برای مهاجرین مجاز و متولدین در ایران بازبینی شود.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

افغانستان جایی برای دوست داشتن

علیرضا بیگدلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلهای ما برای بهبود اوضاع در کشوری می زند که به معنی واقعی پاره تن ما و جایی برای دوست داشتن ماست. آرزو می کنم ثمره این نیتهای خیر مسئولان و مردم ما برای گسترش این دوستی‌ها، به مثابه قطرات شبنمی در پای درخت دوستی باشد که کام دل به بار آرد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان

حسن بهشتی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته افغانستان و ایران با وجود آنکه در داخل خود با دولتهای مختلف و بعضا متضادی روبرو بودند، اما هیچگاه این اختلاف بین دیدگاه های حاکم موجب نشد که رهبران دو کشور فراموش کنند آنها با اتکاء به میراث پر افتخار گذشته می توانند زمینه های بسیاری برای همکاری به وجود آورند که اختلاف در دیدگاه های رهبران دو کشور هیچگاه مانع از تداوم دوستی ها و همکاری ها بین دو کشور نبوده است. 

ادامه مطلب

گلایه ای دوستان از همسایه شرقی

صد سال دوستی؛ کشف جزیره‌ای به نام افغانستان

علی موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان در چند ده سال گذشته، روزگار تلخ و سختی را از سر گذرانده‌است. این شرایط رقت‌انگیز از جمله موجب شده تا این کشور از تاریخ و تمدن کهن و پرافتخار خود فاصله بگیرد و از دیگر پاره‌های پیکره عظیم خراسان باستان دور بیافتد؛ اما دیگر اقالیم عالم عظیم حوزه تمدنی فارسی نباید به این غربت و مهجوریت، دامن می‌زدند و به جای یگانگی بر بیگانگی آن مهر تایید می‌زدند. 

ادامه مطلب

الزامات صلح پایدار

چرا به صلح افغانستان امیدی نیست؟

داوود عرفان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بسیاری از کارشناسان و مردم عادی افغانستان، با خوش‌بینی محض منتظر نتایج درخشان مذاکرات صلح و پایان همیشگی جنگ در افغانستان هستند. من بنا بر دلایلی که شرح خواهم داد، به آینده‌ مذاکرات صلح زیاد خوشبین نیستم.

ادامه مطلب

پس از خروج نیروهای امریکایی

چه چیزی در انتظار روسیه در افغانستان است؟

روسیه و کشورهای آسیای میانه نه منابع، نه دلایل قانع کننده و نه تمایل به مداخله نظامی در امور افغانستان را دارند. چنین مداخله ای یک بی احتیاطی کامل با نتایج فاجعه بار خواهد بود. نخست، افغان ها خودشان باید جنگ داخلی را خاتمه دهند - در میدان جنگ و در حالت ایده آل، در پای میز مذاکره. دوم این که روسیه منافع مستقیمی در افغانستان ندارد، بنابراین، به استثنای افراط گرایان باید آماده برقراری ارتباط با همه نیروهای تاثیرگذار محلی باشد. و سوم این که علی رغم نزدیکی ازبکستان و تاجیکستان به هم طایفه ای های خود در آن سوی مرز، این کشورها توانایی مداخله نظامی در درگیری های داخلی افغانستان را ندارند و باید از کنار نظاره گر باشند. 

ادامه مطلب

در ادامه بحث خروج نیروهای آمریکایی

روسیه، چین و ایران در افغانستان چه می خواهند؟

روسیه، چین و ایران، سه قدرت با نفوذ در آسیا، خود را برای خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان در میانه تشدید تنش ها و خشونت های فزاینده در این کشور آماده می کنند. سه کشور با افغانستان روابط منحصر به فرد و تاریخی دارند و نیوزویک برنامه های هر یک از آنها ایجاد تعادل میان مخاطرات و فرصت های مرتبط با تحولات ناپایدار را مورد بررسی قرار داده است.

ادامه مطلب

راهی برای پلورالیسم بین‌ افغانی

چرا افغانستان بر معضل قوم گرایی فائق نشده است؟

خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست نه چندان وحدت‌بخش دولت طی چند سال گذشته و عدم شفافیت روند انتخابات در اغلب ادوار گذشته به خصوص دو دوره‌ اخیر که منتهی به انتخاب رئیس جمهوری حاضر شد و باعث مناقشه‌ای جدی میان ایشان و دکتر عبدالله شد، در تمام این سال‌ها ادامه پیدا کرده و عدم حمایت جدی از حقوق اقوام گوناگون از هزاره‌ها تا تاجیک‌ها و دیگر اقوام و محروم‌ماندن آنان از سهیم بودن در قدرت و تصمیم‌گیری‌های سیاسی، سبب هرچه ضعیف‌تر شدن دولت مرکزی شده و در واقع نه اقوام، بلکه خود دولت را از نیروی حمایت همه مردم فارغ از قوم و نژاد، محروم کرده است. این سیاست لجوجانه در عرصه سیاسی نیز به رقابت و کشمکش در تبیین سیاست‌های داخلی و خارجی میان دولتمردان منجر شده است که سبب می‌شود چه گروه‌هایی چون طالبان و چه دول خارجی شاهد صدایی واحد و قوی از دولت افغانستان نباشند، امری که حامیان را نیز از حمایت جدی از دولت مایوس و ناامید می‌سازد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

صد سال پس از امضای عهدنامه مودت بین ایران و افغانستان

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بخش بزرگی از مرزهای شرقی ایران با مهمترین همسایه ایران، یعنی کشور دوست و برادر افغانستان مشترک است که می توان آن را خراسان هم نامید، زیرا خورشید جهان تاب در آغاز از این سرزمین به سوی ایران زمین می تابد. بنا به سروده فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه ویس و رامین: خراسان را بود معنی خور آیان/کجا از وی خور آید سوی ایران. چه خوش نامست و چه خوش آب خاکست/زمین و آب و خاکش هر سه پاکست. جالب آنکه زبان پشتو پر گویشورترین زبان این سرزمین در کنار زبان فارسی از خانواده زبانهای ایرانی، زبان باشندگان این سرزمین است. آموزش زبان پشتو در دانشگاههای ایران و زبان فارسی در دانشگاههای مناطق پشتونشین افغانستان می تواند به توسعه پیوندهای بین دوکشور کمک کند و به قوام و دوام عهدنامه مودت در سده های دیگر یاری رساند. 

ادامه مطلب

تهدیدی برای چین و روسیه

باتلاق افغانستان، بازهم از قدرت های بزرگ قربانی می گیرد؟

فرزام احمد دوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی ثباتی در افغانستان بیشتر از آنکه منافع ایالات متحده آمریکا را به خطر بیاندازد، منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی چین و روسیه را با چالش مواجه می کند. از این رو طی ۲۰ سال اخیر، حضور ایالات متحده آمریکا در افغانستان بیشتر از آنکه در راستای منافع این کشور باشد، منافع دو رقیب اصلی آمریکا را تامین کرده است. مهار قدرت چین یکی از دغدغه های اساسی سیاستمداران و کارشناسان آمریکایی طی سال های اخیر بوده است. مشغول شدن چین به جنگ و بروز چالش های امنیتی برای این کشور می تواند در راستای هدف کلان آمریکا در مهار چین قرار بگیرد.

ادامه مطلب

بحران تازه ای در کنار مرزهای غربی

ایفای نقش چین در افغانستان چگونه خواهد بود؟

بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ، نگرانی اصلی چین در مسئله افغانستان انجام مسئولیت‌های خود به‌عنوان یک کشور بزرگ است. چین به‌عنوان یک قدرت جهانی مسئولیت و وظیفه دارد که به صلح و ثبات بین‌المللی کمک کند. افغانستان یک کشور همسایه است و پکن تلاش خواهد کرد تا اقدامات سازنده‌ای را برای حل مشکلات همسایگان خود انجام دهد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان؛ مکمل ژئوپلیتیکی یکدیگر

محمدرضا بهرامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حفظ این میراث مشترک تاریخی تمدنی که هویت مردمان این حوزه را شکل داده و انتقال آن به نسل های آینده، انتخابی به جز تقویت همگرائی در برابر دو کشور قرار نمی دهد. در واقع می توان منافع مشترک تمدنی را به عنوان یکی از عوامل مهم پیوند دهنده دو ملت به حساب آورد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

فرهنگ واحد و سرنوشت مشترک

یعقوب یسنا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زبان ما از نخستین شکل‌گیری مردم ایرانی واحد و یگانه بوده و همیشه با وصف داشتن لهجه‌ها و گویش‌های محلی، یک زبان واحد و محوری داشته‌ایم. امروز، زبان فارسی زبان واحد و محوری ما است.

ادامه مطلب

نگرانی همسایگان افغانستان از تحولات سریع این کشور

ترکیه، ایران، روسیه و چین چه سیاستی را دنبال می کنند؟

محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همسایگان افغانستان از نزدیک تحولات این کشور را رصد می کنند و ایران؛ روسیه و چین گرچه از حضور آمریکاییها و متحدان غربی این کشور در افغانستان ناراضی اند اما همزمان از خروج غیرمسئولانه نیروهای خارجی نیز خوشحال نیستند و نگران سرازیر شدن مشکلات این کشور مانند ناامنی، مهاجرین بیشتر، افزایش تولید و قاچاق مواد مخدر و .... به داخل مرزهای خود هستند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

امر فرهنگی و زوال دیگری‌سازی ایرانی ـ افغانستانی

سبحان یحیائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته، از زمان سلطنت امان‌الله خان در افغانستان و به تخت نشستن رضا شاه پهلوی در ایران، تا به امروز، هر دو کشور آبستن ناملایمات و جنگ‌ها و رنج‌های بسیاری بوده‌اند. در این میان، افغانستان، بیش از ایران از جنگ‌ها و حضور نیروهای خارجی و منازعات داخلی زخم بر چهره دارد، اما هر دو سرماخورده یک زمستانیم.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

روابط علمی ایران و افغانستان

عبدالساده نیسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مناسبات تهران و کابل همواره دوستانه بوده و ایران از جمله کشورهایی است که در تجاوز شوروی به افغانستان به این کشور کمک کرد و همچنین میزبانی ۴۰ ساله ایران از مهاجران افغانستانی نیز قابل توجه است. طی چهار دهه گذشته، شمار زیادی از افغان های مهاجر مقیم در جمهوری اسلامی ایران، در بخش های مختلف به ارتقای اندوخته های علمی خود پرداخته اند و پس از آنکه به افغانستان بازگشته‌اند، در رشته‌های خود مشغول فعالیت هستند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

مرزها اساس دوری ما نیستند

لیلی ماه نعمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هزار برگ دفتر و دیوان را هم که ورق زنیم، هزار تفسیر هم که از متون کهن به دست آوریم، آن چه از پس هزار پرده رخ می نمایاند، عمق تاریخی پیوند این دو خطه است. مگر می شود بلخ، غور، کابل، هرات و نیمروز را از تاریخ اوستایی و شاهنامه ای ایران بزرگ مجزا دانست؟ مگر می شود عکس رخ یار را در آئینه هم نبینیم؟

ادامه مطلب

ملتی واحد در سرزمین‌های جدا از هم

سید حمید الله موسویان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط سیاسی افغانستان و ایران متفاوت از ارتباطات سیاسی دیگر کشورها است، چون مبنای اصلی ارتباط میان این دو کشور، بیشتر از اینکه تلاش حکومت‌ها بوده باشد، زاده‌ی ارتباطات تنگاتنگ دو ملت است. اشتراکات فرهنگی، زبانی، مذهبی و تاریخی میان باشندگان این دو سرزمین به حدی مردمان این دو کشور را در هم تنیده ساخته که به مشکل جدایی و تمایز هویت فرهنگی میان شهروندان آن‌را می‌توان تصور کرد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

هو... بشنو از نی چون حکایت می کند

پوهنیار میراحمد نوید مشعوف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آری اگر ما دو بنشینیم و از داشته های خویش بگوییم، بدون شک داستان نشست چهل شبانه روز خداوندگار بلخ و حضرت شمس تبریز تکرار خواهد شد و نتیجه اش نیز همان سخن خواهد بود که آنچه تو گفته من دیده ام. این شباهت ها نشان از هم فرهنگی دو ملت به جان برابر است، که با تأسف سیاست های پست امروزی روابط بین این دو را اندکی خدشه دار نموده است.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

هم‌داستانی ایران و افغانستان

علی اصغر مصلح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در چنین میدانی، دو ملت باید همدلانه‌تر به قصد همیاری و همگرایی به یکدیگر بنگرند. نخبگان دو ملت، به ویژه متفکران و هنرمندان و شاعران و دانشگاهیان، در این مسیر رسالتی سنگین‌تر برعهده دارند. آنها باید درباره الگوهای گفتگو، تعامل و مشارکت دو ملت هم‌فکری کرده و خود در این مسیر پیش‌رو باشند.

ادامه مطلب

ترکیه الگوی دخالت در عراق و سوریه را در نظر دارد

نقشه ضدایرانی اردوغان در افغانستان

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در چارچوب اندیشه قدرت‌نمایی اردوغان است که تهدید و محاصره راهبردی ایران مورد توجه سیاستگذاران ترکیه قرار گرفته و این سیاست در حال تکمیل است. سیاست حمله به منافع راهبردی ایران از مسیر محاصره جغرافیایی ایران را می‌توان در مداخلات نظامی گسترده دولت اردوغان در سوریه، شمال عراق، مرزهای شمالی ایران در جمهوری آذربایجان و ارمنستان و حتی ترکمنستان مشاهده کرد که اکنون به ایستگاه افغانستان رسیده و البته شاید به پاکستان نیز منتهی شود.

ادامه مطلب

ترورویسم خوب و بد نداریم

طالبان خوب، طالبان بد

سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما مساله ای به نام طالبان خوب و بد نداریم و اگر این کار را انجام دهیم عین تفکیک قائل شدن بین تروریست خوب و بد است که با آموزه های جمهوری اسلامی ایران و منویات مقام معظم رهبری تفاوت بسیاری دارند بر همین اساس ضرورت دارد قدرت های مهم منطقه ای با درک خطر مشترک به تلاش های دسته جمعی در جهت برقراری صلح و ثبات در افغانستان همت گمارند.

ادامه مطلب

قبضه قدرت توسط طالبان مطلوب تهران نیست

ایران هراسان از تحولات افغانستان

به گفته‌ ولی نصر، برخی‌ها در ایران خروج آمریکا از افغانستان را «ناکامی ایالات متحده» می‌دانند و از آن خرسند هستند، اما برخی دیگر نیز باور دارند که «ایالات متحده از تبدیل شدن افغانستان به باتلاق ایران استقبال می‌کند» و خروج نیروهای آمریکایی «زمینه را برای حاکمیت قومی» فراهم خواهد کرد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

بی‌مرزی دانش و دیپلماسی علمی؛ درنگی بر روابط فرهنگی ایران و افغانستان از گذشته تا آینده

رضا ماحوزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از میان گوشه‌های متعدد فلات ایران، تعامل علمی و فرهنگی آنچه امروزه به‌عنوان دو کشور ایران و افغانستان می‌شناسیم، خود حکایتی است دیگر. این دو سرزمین همزبان که در سه دوره تاریخی بار بزرگ استمرار فرهنگی را از عهد باستان تا همین نزدیکی‌ها برعهده داشته‌اند، بارزترین مصداق ایده فوق هستند و همواره تلاش داشته‌اند چراغ دانش و معرفت و خرد را به همین شیوه روشن نگه داشته و حفظ کنند. 

ادامه مطلب

تهران نمی تواند تماشاگری منفعل باشد

ایران میان بازی قدرت‌ها در افغانستان

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ایران به عنوان یکی از اصلی‌ترین همسایگان افغانستان نمی‌تواند در این میان تنها یک تماشاگر منفعل باشد. تشخیص مصلحت‌های ایران و انتخاب میدان بازی میان بازیگران بزرگ و کوچک، اصلی‌ترین کاری است که باید انجام شود.

ادامه مطلب

۶ دلیل که تنش ها را تشدید می کند

پیشرانه های بحران موجود در افغانستان

فاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلیل اصلی اقدام نظامی آمریکا علیه حکومت طالبان، همکاری آن‌ها با گروه القاعده بود؛ گروهی که آمریکا آنها را عامل حملات یازده سپتامبر ۲۰۰۱ معرفی کرد. علیرغم تلاش های پرهزینه آمریکا در افغانستان و سیاست دولت – ملت‌سازی و تقویت نظام های دموکراتیک در این کشور، طالبان نسبت به ۲۰ سال گذشته در موقعیت بهتری از حیث قدرت قرار گرفته است. سؤال اساسی که مطرح می  شود این است که چه عواملی بحران موجود در افغانستان را به‌سوی جلو سوق می دهد و هدایت می کند. با شناخت پیشرانه ها است که می توان درباره ماهیت بحران موجود در افغانستان صحبت کرد.

ادامه مطلب

گروهی که بخشی از واقعیت افغانستان است

با طالبان ستیز نکنیم

سید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با نظر داشت تهدید آمریکا علیه امنیت و منافع ملی تمامی همسایگان افغانستان بنابراین لازم است ایران ضمن حفظ تماس های عادی و معمول با طالبان و دیگر گروه های سیاسی افغانستانی از هرگونه کمک موثر به طرفین منازعه در جنگ نظامی پرهیز کند و طالبان را جایگزین آمریکا به عنوان دشمن اصلی نکند زیرا طالبان تنها در صورت مجرای اثرگذاری آمریکا و انگلیس علیه ایران اقدام خواهد کرد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

زبان ما و افغانستان

محمدکاظم کهدویی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در اینجا از پارسیگویان و پارسی زبانان کشور افغانستان سخن نمی گویم، که خود پاسداران استوار این زبان و فرهنگ غنی هستند یا پارسیگویان دیگر سرزمین های همسایه و ... که جای خود دارند، در اینجا اشاره ای خواهم داشت به پشتوزبانانی که جان و دلشان با فارسی(دری) قرین و مأنوس است و در به کارگیری فارسی(دری) ابایی ندارند. البته آنچه بیان می شود، قطره ای از دریای بیکرانی است که در حصر و شمار نمی آید.

ادامه مطلب

دیدار ظریف با طالبان و اقدام آنکارا در محافظت از فرودگاه کابل

ایران، روسیه، ترکیه و پاکستان در تلاش برای پر کردن خلاء دیپلماتیک در افغانستان

ایران، ترکیه، پاکستان و روسیه برای پر کردن خلاء نظامی و دیپلماتیک ناشی از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و پیشرفت های نظامی طالبان اقدام کرده اند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

افغانستان و ایران؛ دو برادر با جان برابر

هلال فرشیدورد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دل‌کندن از گذشته‌های شیرین دشوار است، من روزی نیست که در آرزوی گذشته‌ی با شکوه این مرز و بوم و ندیدن آن سادگی‌های زیبا_ کوزه‌های گلی بر دوش دخترکان دهکده، گل‎گردانی‌ و سرودخوانی‌های فصل بهار و... اشک نریزم و حسرت نان گرم سر تنور را از دستان پاک مادر که دیگر میسرم نشد نخورم. ای دریغ! از نبودن آن سادگی‌ها، لطف و عطوفت‌های گمشده‌ی شیرینِ از دست‌رفته.‌ دلم گاهی می‌شکند، می‌شکند چنان شیشه‌یی که سنگ می‌خورد و بر زمین فرو می‌ریزد، و باز این سخن هم‌روزگار حافظ و هم‌تبار بزرگوار ما کمال خجندی در ذهنم می‌پیچد و می‌پیچد: «هیچ حالی را بقایی نیست بی‌صبری مکن...» از همریشگی تاریخی و روابط دیرینه‌ی ایران عزیز و افغانستان/خراسان عزیز چه بگویم؟ در این پیوند سخن بسیار رفته است،

ادامه مطلب