
حضور رئیس جمهور در وزارت امور خارجه
حضور دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهور اسلامی ایران در نشست وزیر، معاونین و مدیران وزارت امور خارجه
ادامه مطلبحضور دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهور اسلامی ایران در نشست وزیر، معاونین و مدیران وزارت امور خارجه
ادامه مطلبسید رضا تقوینژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: شرط بنیادین موفقیت در این عرصه، اعتقاد و باور عمیق و نسبتا یکپارچه احزاب و جناحهای سیاسی به راهبرد کلان کشور، فراتر از اختلافات حزبی و جناحی است.
ادامه مطلباسماعیل بقایی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره موضع وزارت امور خارجه نسبت به مواضع کشورهای اروپایی نسبت به اقدام دفاعی ایران علیه پایگاه امریکایی العدید که در پاسخ به تجاوز نظامی امریکا به کشورمان انجام شد، از خود نشان دادند و این اقدام کشورمان را محکوم کردند و گفتند که در کنار طرف امریکایی میایستند، گفت: «این اوج ریاکاری است. این که سه کشور اروپایی حمله اسرائیل را تایید و از آن حمایت کنند و از سوی دیگر حق ذاتی ایران را مطابق با منشور سازمان ملل زیر سوال ببرند را اوج ریاکاری می دانیم. ما رفتار آنها را به هیچ وجه صادقانه نمی بینم. اقدام ما در حمله به پایگاه امریکایی العدید کاملا دفاعی بود و در واکنش به حمله امریکا به تاسیسات هسته ای کشورمان انجام شد. برای همه کشورهای منطقه روشن است که ما به گسترش روابط با آنها پایبند هستیم و بر روابط خود با کشورهای عربی اهتمام داریم و اجازه نخواهیم دید چنین مواضعی بر روند روابط خوب ما با این کشورها خدشهای وارد کند.»
ادامه مطلبمراسم امضای دفتر یادبود قربانیان حادثه انفجار بندر شهید رجائی با حضور سفرا و روسای نمایندگی های خارجی و روسای دفاتر سازمان های بینالمللی مقیم تهران از صبح تا بعد از ظهر روز سهشنبه در محل وزارت خارجه برگزار شد.
ادامه مطلبمخالفان انتشار عمومی این مکاتبات استدلال میکنند که دیپلماسی، ذاتاً مبتنی بر محرمانگی است و افشای زودهنگام چنین اطلاعاتی، میتواند در روند مذاکرات اختلال ایجاد کرده و حتی به منافع ملی آسیب برساند. بااینحال، تجربه نشان داده است که در بسیاری از موارد، فقدان شفافیت نهتنها موجب آرامش افکار عمومی نمیشود، بلکه به گسترش شایعات، بیاعتمادی و فضای ابهامآلود در جامعه دامن میزند.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه در مورد گمانهزنیها پیرامون نامه رئیسجمهور آمریکا، گفت: فعلاً بنایی بر انتشار این پیام نداریم. آنچه در رسانهها منتشر شده، عمدتاً گمانهزنی است. محتوای نامه با صحبتهای عمومی ترامپ فاصله چندانی ندارد. پاسخ ما به مکاتبه پس از تکمیل بررسیها داده خواهد شد. سفر عراقچی به عمان نیز ارتباطی به این نامه نداشت.
ادامه مطلبهشتمین کنفرانس ملی تاریخ روابط خارجی ایران با موضوع «سیاست خارجی ایران و خلیج فارس در گستره تاریخ» صبح روز سه شنبه ۳۰ بهمن برگزار شد.
ادامه مطلبحامد حقدوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترمیم و ارتقاء تصویر کشور صرفا وظیفه وزارت امور خارجه نیست که حتی استفاده از تمامی توان دولت نیز برای دستیابی به این چشم انداز کافی به نظر نمی رسد و پیشبرد دیپلماسی عمومی که به ارائه چهره ای دقیق از کشور منجر شود، به وجود عزم و اراده جدی در تمامی ارکان حاکمیت نیازمند است. به خصوص که در ایران نهادهایی با عِده و عُدّه قابل توجه، مسولیت دیپلماسی عمومی را در عرصه ملی و فراملی عهده دار شده اند.
ادامه مطلبنوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت چهاردهم و شخص دکتر سید عباس عراقچی، به عنوان فردی با تجربه و درک عمیق از اهمیت و ضرورت دیپلماسی عمومی و رسانهای، این توانایی را داراست که با ایجاد تحولی بنیادین در نهادهای مسئول، این مأموریت مهم را به سرانجام برساند. این تحول میتواند به افزایش عزت ملی ایرانیان و تقویت جایگاه کشورمان در معادلات جهانی منجر شود. طبیعتاً کشورمان با استفاده از این فرصت طلایی و بهرهگیری از تجربیات موفق جهانی، میتواند قدرت نرم خود را ارتقاء داده و جایگاه شایستهای در عرصه بینالمللی به دست آورد.
ادامه مطلببه دنبال حواشی شکلگرفته روزهای یکشنبه و دوشنبه در مجلس از سوی جریان پایداری برای گزینه پیشنهادی دستگاه سیاست خارجی دولت پزشکیان، به نظر میرسد ضرورت تبیین اهمیت و حضور فردی مانند سیدعباس عراقچی در شرایط کنونی کشور، منطقه و جهان برای تصدی وزارت امور خارجه دوچندان شده است.
ادامه مطلبنوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سید عباس عراقچی در برنامه خود به وضوح بر اهمیت دیپلماسی «فراگیر و فعال» تأکید کرده است. این رویکرد نشاندهنده تعهد به استفاده از تمامی ظرفیتهای دیپلماسی برای ارتقاء منافع ملی و افزایش تأثیرگذاری بینالمللی ایران است. دیپلماسی فعال به معنای حضور پررنگ و مؤثر در عرصههای جهانی است، در حالی که دیپلماسی فراگیر به معنای گسترش روابط و تعاملات با طیف وسیعی از کشورها و سازمانهای بینالمللی است. با این رویکرد، عراقچی قصد دارد تا ایران را از انزوای بینالمللی تحمیل شده توسط سلطه جویان فرامنطقهای خارج کرده و به بازیگری کلیدی در مسائل جهانی تبدیل کند.
ادامه مطلبدر میانه انتقادهای اصلاحطلبان به فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم، در سوی دیگر، رادیکالهای وابسته به پایداری نیز برخی گزینههای قابل دفاع کابینه چهاردهم را زیر سؤال بردهاند. اما به گفته نمایندگان عراقچی رأی اعتماد را از مجلس میگیرد و دیپلمات ها هم معتقدند که عراقچی میتواند یک سرفصل تازه از روابط را بین ایران و اروپا شکل دهد.
ادامه مطلبپیش از انتشار فهرست وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان یکی از نامهایی که تقریبا روی آن اتفاق نظر وجود داشت، سیدعباس عراقچی بود که برای وزارت امور خارجه در نظر گرفته شد. از روز یکشنبه و با ارسال نامه رئیسجمهور به مجلس شورای اسلامی و ارائه فهرست نامزدها، تکاپو و تعاملات بین پاستور و کمیسیونهای بهارستان شکل گرفته است. درهمینباره ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در تشریح جلسه صبح دیروز این کمیسیون با وزیر پیشنهادی امور خارجه اظهار کرد «آقای عراقچی در ابتدای این جلسه رزومهای از سوابق و زندگینامه خود را شرح داد و سپس اشارهای به برنامهها و دیدگاههای خود کردند و پس از آن به سؤالات اعضای کمیسیون پاسخ دادند».
ادامه مطلبسید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگاه سید عباس عراقچی به سیاست خارجی ایران بر اساس دیپلماسی منطقی، منصفانه و منافعگراست و او تلاش میکند منافع ملی ایران را در راستای تحقق هدفهای ملی و اقتصادی ایران حفظ کند.
ادامه مطلبسید محمدحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر این نقل قول از یک وزیر امور خارجه درست باشد که: "کل سیاست خارجی کشور را می شود با ۱۰-۱۱ نفر گرداند و بقیه کارمندان وزارت امور خارجه بیکارند"، آن وقت اولویت دادن به بازسازی وزارت امور خارجه بیش از پیش باید مد نظر قرار گیرد.
ادامه مطلبعلیرضا بیگدلی، معاون امور مجلس، کنسولی و ایرانیان خارج از کشور گفت: معاونت کنسولی وزارت امور خارجه تلاش میکند گشایشهای بیشتری را در حوزه همسایگی فراهم کند که از جمله آن امتیاز لغو یکجانبه روادید با برخی کشورها است که آثار این اقدامات در دیپلماسی اقتصادی و همسایگی به خوبی دیده میشود.
ادامه مطلبدر بخش دوم گفت وگوی دیپلماسی ایرانی با منوچهر فرهنگ، وی میگوید: «در سفر هیأت والاحضرت اشرف (که دوست عزیزم ایرج امینی به همراه عبدالرضا انصاری در آن شرکت داشتند)، بامداد فردای روز ورود به پیونگ یانگ، برخلاف عرف معمول، شخص کیم ایل سونگ به اقامتگاه هیأت ایرانی آمد و در سالن به انتظار نشست که من متوجه تأخیر والاحضرت شدم و به سرعت به سوئیت ایشان رفتم و برخلاف انتظار دیدم اعضای هیأت همگی آماده و بیرون اتاق خواب نامبرده ایستاده اند. علت تأخیر را سوال کردم و گفتند فکر می کند والاحضرت هنوز خواب است. گفتم چرا او را بیدار نمی کنید؟ در پاسخ گفتند که دوست ندارند کسی او را بیدار کند. گفتم خیلی وضعیت بدی است. شخص جناب کیم ایل سونگ به اینجا آمده اند و پایین در انتظارند. ناگهان از داخل اتاق خواب صدا آمد: "پس چرا کسی به من نمی گوید؟"»
ادامه مطلبمنوچهر فرهنگ، نخستین معاونت سفارت ایران در چین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: از قدم اول متوجه شدم که رفتن به چین با مسافرت به کشورهای دیگر تفاوت دارد. پرواز مستقیم به پکن وجود نداشت. در ژوئن ۱۹۷۲ تنها راه این بود که به هنگ کنگ پرواز کرده سپس با قطار تا مرز چین رفته و بعد هم قطار تا شهر کانتون (گوانجو) و سپس پرواز داخلی از کانتون به پکن. با تمام سختی هایش و در وسط تابستان گرم با زن و بچه این کار را کردیم. البته چون بعد فهمیدیم که در پکن خرید هیچ یک از اقلام مورد نیاز زندگی مدرن موجود نیست، در هنگ کنگ یک هفته اقامت کردیم و هر چه به نظرمان می آمد خرید کردیم. از سفارش کت و شلوار و کفش و خرید احتیاجات کودک گرفته تا دیگ و قابلمه. سفر زمینی به مرز چین و بعد انتظار در فرودگاه در گرمای تابستان و سپس گرفتن پرواز به پکن طاقت فرسا بود. در هواپیما هیچ همسفر غیر چینی نبود و وقتی آب آشامیدنی سفارش دادیم آب جوش برایمان آوردند که از آن به بعد فهمیدیم برای تصفیه، چینی ها آن را می جوشانند. عصر دیر وقت که به فرودگاه پکن رسیدیم هیچکس در فرودگاه نبود. از جمله هیچ یک ازهمکاران سفارت که ماه های قبل رفته بودند و جناب آرام گفته بود برای کمک به ما به فرودگاه بیایند. مدتی انتظار کشیدم تا توانستم با آنها تماس بگیرم که در جواب گفتند ساعاتی زودتر در فرودگاه بوده و به آنها گفته اند پرواز آن روز لغو شده است. به هر حال محبت کرده و مجددا آمدند و هنگام ترک فرودگاه که خیلی هم با شهر فاصله داشت متوجه شدیم که پشت سرمان درهای آهنین فرودگاه را به مانند یک مغازه بستند و تعطیل کردند!
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون که به دلیل حادثه فقدان جناب آقای رئیسی، موضوع انتخاب رئیس جمهوری جدید از سوی مردم ایران در دستور کار است این سوال مطرح شده است که با روی کار آمدن دولت جدید، سیاست خارجی ایران دچار چه تغییری خواهد شد و چه وضعیتی در مناسبات خارجی پیش خواهد آمد؟
ادامه مطلبرضا توکلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دوران او شانگهای به پایان رسیده را تثبیت کرد. بریکس دور افتاده از آن را فعالانه عضو شد. روابط ایران و عربستان از سر گرفته شد. بخش قابل توجهی از منابع ارزی بلوک شده در چرخه آزادسازی قرار گرفت. سفرهای رئیس جمهوری شهید عزیز در اندونزی و مالزی و تاجیکستان و پاکستان و عراق آبرو آورد. اقتصاد از یک کار همیشه بزک شده به متن سیاستها و مذاکرات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران آمد. بر موضع فلسطین آزاد پافشاری شد. به هتک حرمت قرآن در مجمع ملل متحد تاخته شد. جواز عضویت ایران در اتحادیه گمرکی اوراسیا را گرفت. مذاکرات هستهای برجام متوقف نشد (که هرچند نتیجه نیافت) و نگذاشت جمهوری آذربایجان با همهی نفوذ پنهان اما پیدایش تبدیل به بحران شود.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری درباره اظهاراتی که مقامات عراقی علیه ایران بعد از حمله موشکی به اربیل در اقلیم کردستان انجام دادند، گغت: «روابط ما با دولت عراق روابط قوی، دوستانه، برادرانه و مستحکمی است. تماس های ما با دولت عراق مستمر و حتی روزانه برقرار بوده است. اظهارات مقامات دولت عراق را شنیدیم و دیدگاه های خود را نیز، هم به صورت رسانه ای و هم تماس های دوجانبه، مطرح کرده ایم. روابط ما با دولت عراق در چارچوب روابط دو جانبه پیش خواهد رفت. ما بر ضرورت اجرای کامل توافقنامه امنیتی میان دو کشور و تامین نیازها برای رفع نگرانی های امنیتی جمهوری اسلامی ایران تاکید داریم. این دیدگاه روشن ماست و می تواند با اجرای جزئیات تواقفنامه نگرانی ها رفع شوند.»
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: سیاست خارجی با دیپلماسی که راهکار اجرا و پیشبرد سیاست خارجی است، متفاوت است. همانقدر که تصمیمگیری در سیاست خارجی باید از طریق بحث عمومی صورت گیرد، دیپلماسی امری محرمانه و مختص کارگزاران مربوطه است.
ادامه مطلبپری آزرم وند - مختاری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: مسؤولیت من در سفارتخانه (در استرالیا) در زمینۀ مطبوعاتی و سیاسی این بود که تقریباً تمام صبح به بررسی دقیق مطبوعات عمدۀ استرالیا و نیز بریده های جراید دیگر و مطالب پخش شده از رادیو و تلویزیون های استرالیا می پرداختم و بعدازظهر گزارش هایی می نوشتم که از بررسی های صبح استخراج و استنتاج کرده بودم. این گزارش ها – بسته به ماهیت و فوری بودن یا غیرفوری بودن آنها – بعدازظهر به تهران فرستاده می شد یا در گزارش هفتگی/ دوبار در هفته گنجانده می شد. به دلیل اختلاف ساعت بین ایران و استرالیا گزارش ها و تلگراف هایی که صبح و اوایل بعدازظهر روی آنها کار شده بود و اواسط بعدازظهر به مرکز فرستاده می شد عملاً صبحِ تهران به وزارتخانه می رسید. کارهای دیگر از جمله تماس با مقامات مربوطۀ استرالیا، کارهای فرهنگی و همکاری با مراکز آموزشی یا مراکز جهانگردی و فرهنگی استرالیا طبعاً بخش دیگری از کار در سفارتخانه بود که در طول روز به آنها پرداخته می شد و این کارها گاه جنبۀ واکنشی داشت و گاه به ابتکار ما آغاز می شد.
ادامه مطلبناصر نوبری, سفیر پیشین ایران در اتحاد جماهیر شوروی در نامهای سرگشاده به شورای نگهبان به انتقاد از دوگانگی دیپلماسی و میدان پرداخته و می نویسد: شورای محترم نگهبان، اگر هنوز در کشور بلوغ ساختاری برای ایجاد اتحاد و هماهنگی و یکپارچگی بین میدان و دیپلماسی حاصل نشده، حداقل اجازه ندهید دوگانگی و تعارض، قانونی و تثبیت گردد.
ادامه مطلبمحمدحسین واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پرفسور باوند یکی از ستارگان روابط بینالملل و علوم سیاسی در عصر خودش محسوب می شد، کسی که در کارنامه درخشان خود عضویت در جبهه ملی، فعالیت در سازمان ملل و وزارت امور خارجه را دارد.
ادامه مطلبایرج امینی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: روزنامه آتش به مدیریت مهدی میراشرافی با تیتر بزرگ نوشت که ایرج امینی صاحب نود در صد سهام شرکت فیلیپس است، ماهی هشتاد هزار تومان حقوق می گیرد و لامپ های کذایی جاده فرودگاه مهرآباد با سفارش او از فیلیپس خریداری شده است. معلوم شد که فیلیپس در مناقصه شرکت کرده اما برنده زیمنس و اوسرام (Osram) بوده اند. یک روز بعد روزنامه آتش نوشت که ایرج امینی به زودی در دیوان کیفر محاکمه خواهد شد (غافل از اینکه دیوان کیفر مختص محاکمه کارمندان دولت بود) و اگر تا به حال به زندان نرفته مدیون اسدالله خان علم است. بالاخره سردبیر روزنامه مزبور به من گفت: شرکت پولی بدهد تا میراشرافی ساکت شود. پول که سهل است، ای کاش همان موقع علیه او به دادگستری شکایت می کردم. شاید به نتیجه می رسید.
ادامه مطلبامیرعبداللهیان در خصوص همکاریها در حوزه قفقاز گفت: در نشست امروز موضوع عدم تغییر ژئوپولیتیک مورد تاکید قرار گرفت. در دیدار خودم با آقای علیاف در باکو اعلام کردند که ما به دنبال تغییر مرزها نیستیم و بنایی برای تغییر ژئوپلتیک قفقاز جنوبی نداریم. ضمن اینکه در خصوص مسیر مواصلاتی زنگزور، اکنون کریدوری از مسیر ایران به سمت نخجوان بین دو کشور تعریف و طراحی شده است. شرکتهای مربوطه و وزارتخانههای تخصصی دو کشور برای اجرای پروژه در حال اقدام هستند. وزارتخانه های دو کشور برای اجرای پروژه در حال همکاری هستند. حضور طرف های خارجی جز خسارت برای ما برجا نگذاشته است. دو نمونه در عراق و افغانستان یک تجربه گران بها در دخالت در امور داخلی است. نشست امروز هم پیام قوی به جامعه جهانی صادر کرد.
ادامه مطلبمعین نیک طبع در مطلبی که برای دیپلماسی ایرانی تهیه و گردآوری کرده است می نویسد: روزنامه اطلاعات در شماره ۱۲۴۷۸ خود به تاریخ ۱۶ دی ماه ۱۳۴۶ گزارشی به قلم سیما دبیرآشتیانی با عنوان «بانوان در وزارت امور خارجه؛ ایران فقط ۵ بانوی دیپلمات دارد» در خصوص وضعیت بانوان دیپلمات وزارت امور خارجه ایران منتشر می کند که متن کامل آن گزارش بازنویسی شده است و به همراه پاره ای مطالب تکمیلی برای علاقمندان به تاریخ دیپلماسی ایران بازنشر می شود.
ادامه مطلباحمد کاظمی موسوی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی: در بصره سه مأمور ساواک داشتیم که یکی از آنها در چارچوب مأموریتش، سربازی عراقی را سوار خودرو خود کرده تا به مقصد برساند و در مسیر او را تخلیه اطلاعاتی کرده بود. سرباز هم که بعد مشکوک می شود به فرماندهان خود می گوید و دولت عراق هم کنسولگری را زیر نظر گرفته بود. به هر حال صحبت های مأمور ساواک هم، صحبت های سفارت و دولت ایران محسوب می شد. عراق یک موتور سیکلت چند نفره (سه چرخ) با دو مأمور مراقب کنسولگری گذاشته بود و دائما آن مأمور ساواک را کنترل می کرد. در کنسولگری حدود ۱۰ نفر بودیم که سه نفر دیپلمات، سه نفر مأموران سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) و بقیه کارمندان اداری و محلی بودند. مأموران ساواک که لو رفتند دیگر مهره های سوخته شدند و عراق ما را هم تحت نظر گرفت. یوسف فهمی که این شرایط پیش آمد، درخواست انتقالی داد و به اردن هاشمی رفت.
ادامه مطلبمصطفی اعلایی در نوشتاری می نویسد: واقعیت این است که موضوع «سیاست خارجی متوازن» برای برخی دستاندرکاران دیپلماسی مبهم بوده و بعضا آن را منحصرا مترادف با برقراری رابطه صلحآمیز با آمریکا و مجموعه غرب دانستهاند. حال آنکه «سیاست خارجی متوازن» بهویژه برای کشوری با مختصات منحصربهفرد جغرافیایی و سیاسی ایران ناظر بر مفاهیم و معانی گسترده، عمیق و پیچیدهای است که توجه کافی از سوی مجریان دیپلماسی به آن نشده است. بدیهی است ابهام در این موضوع نمیتواند کمکی به تدوین راهبردهای منطبق با واقعیت در سیاست خارجی کند.
ادامه مطلب