پیشنهاد تشکیل گروه دوستی پارلمانی با آمریکا

همان ۱۳۱نماینده کنگره که چند روز بعد از پایان انتخابات ریاست جمهوری دور یازدهم با امضای طوماری از اوباما خواستند در پی انتخاب حسن روحانی از فرصت ها برای دستیابی به راه حل دیپلماتیک با ایران استفاده کند حالا ارتباط با نمایندگان مجلس ایران آن هم در قالب گروه های دوستی پارلمانی را کوتاه ترین راه برای رسیدن به اهداف خود می دانند.

به نوشته همشهری عابد فتاحی از نمایندگان اصلاح طلب مجلس چندی پیش از ابراز تمایل کنگره آمریکا به تشکیل گروه دوستی با ایران خبر داده و به نقل از رئیس جمهور گفته بود که تأثیر گفت وگوی ایران و آمریکا به حدی خوب بوده است که مقرر شده در کنگره آمریکا گروه دوستی با ایران تشکیل شود.

حالا برخی در مجلس ایران که تقریبا 6 سال قبل - در مجلس هفتم - یک بار طرح تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و آمریکا را بدون بررسی بایکوت کرده بود، مجددا از تشکیل چنین گروهی سخن می گویند.

مقدمه کار

نامه دیوید پرایس، نماینده دمکرات و چارلز دنت نماینده جمهوریخواه شاید مقدمه ای برای ارتباط پارلمانی بین مجلس شورای اسلامی و کنگره باشد. این دو نماینده بعد از انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به انتخاب رئیس جمهور اعتدال گرا در ایران گفته بودند که تاریخ به ما توصیه می کند که در مورد دورنمای این تغییر هشیار باشیم.

تمایل نمایندگان کنگره آمریکا برای برقراری دوستی با نمایندگان مجلس که البته هم بی سابقه نیست بعد از مکالمه 15دقیقه ای روسای جمهور 2کشور، شدت گرفته است و با چراغ سبزهایی از سوی مجلس شورای اسلامی هم همراه است.
آن گفت وگوی تلفنی که تابوی مذاکره را برای 2کشور شکست، کار را برای نمایندگان مجلس نهم به مراتب از کاری که در مجالس هفتم قرار بود انجام شود راحت تر کرد. درعین حال اینکه آغاز رابطه با آمریکا از طریق دیپلماسی پارلمانی می تواند شروعی پرفایده با هزینه کمتر باشد.

منصور حقیقت پور، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و آمریکا را موضوعی قابل طرح و بررسی می داند و دراین باره به همشهری می گوید: اعضای کنگره نمایندگان ملت و نه دولت آمریکا هستند و از این حیث ارتباط با نمایندگان کنگره امری مخالف منافع ایران نیست.

وی با اعلام اینکه به طور کلی مجلس موضوع تحرک دیپلماسی پارلمانی را هم اکنون در دستور کار خود دارد، ارتباط با کنگره آمریکا را در این چارچوب تعریف می کند و می گوید: مجلس می تواند با هزینه- فایده کردن این موضوع و درصورتی که تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین 2کشور با اسناد بالادستی مغایرتی نداشته باشد، درباره آغاز مناسبات پارلمانی با کنگره تصمیم گیری کند. قطعا اگر این ارتباط برای ایران فایده داشته باشد اشکالی در تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین 2کشور وجود نخواهد داشت.

سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی این کمیسیون نیز با بیان اینکه امکان تشکیل گروه دوستی وجود دارد، گفت: ارتباط بین نمایندگان مجالس محدودیت ارتباط دولت ها را ندارند چون مجالس نمایندگان ملت ها هستند و محدودیت های دیپلماتیک برای نمایندگان پارلمانی وجود ندارد. همین حالا هم با وجود اینکه ارتباطمان با انگلیس قطع است اما گروه دوستی ایران و انگلیس در مجلس وجود دارد.

حشمت الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس هفتم و هشتم با یادآوری سابقه مخالفت نمایندگان مجلس هفتم با تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین 2 کشور، در این زمینه به همشهری گفت: آن زمان درخواست تشکیل گروه دوستی از سوی کنگره آمریکا نبود و این نمایندگان مجلس ایران بودند که تمایل به برقراری ارتباط داشتند. فضا اما اکنون کمی متفاوت است و طرح تشکیل گروه دوستی پارلمانی در کنگره آمریکا مطرح است و این موضوع تنها می تواند امکان بحث در مجلس ایران را فراهم کند.

وی با بیان اینکه مجالس به عنوان تابعی از سیاست های خارجی دولت ها گروه های دوستی را شکل می دهند، گفت: موضوع گروه دوستی پارلمانی در قالب شکل دهی به لابی طرفدار ایران در آمریکا مطرح است، اما تشکیل گروه دوستی به شرایط و مولفه هایی فراتر از لابی سیاسی نیاز دارد یعنی مقدمات کار باید در قالب روابط سیاسی 2کشور شکل بگیرد که این مقدمات در شرایط فعلی مهیا نیست. ایران و آمریکا گام اول مبنی بر کنار گذاشتن واسطه ها از مذاکرات را خوب برداشتند اما هنوز این مذاکرات از موضع جنگ سرد و نه روابط گرم شکل می گیرد. اما درهرحال اگر در کنگره آمریکا گروه دوستی ایران شکل بگیرد یگ گام مهم و تأثیرگذار در آینده روابط 2کشور است.