وقتی «صدای پژاک» از اروپای مدعی حقوق بشر بلند می‌شود

نویسنده: ملک مهدوی، کارشناس امور بین‌المللی و اقلیت‌ها

دیپلماسی ایرانی: پس از دستگیری رهبر پ.ک.ک و تغییر استراتژی و دست کشیدن این حزب از تشکیل کردستان بزرگ، اعضای پ.ک.ک که از بخش‌های کُردنشین غیر ترکیه بودند، دچار بحران ایدئولوژیک شدند و ناراضی بودند. برای رفع این نارضایتی پ.ک.ک برای هر بخش از کُردستان یک حزب تأسیس کرد و برای کُردستان ایران هم پژاک تأسیس شد. سران پ.ک.ک بر این باور بودند که پس از حمله آمریکا به عراق، نوبت ایران می‌رسد در این صورت از طریق پژاک می‌توانند در ایران نقش بازی کنند و از طرق دیگر به آمریکا نزدیک شوند. فکر تأسیس پژاک نیز بر همین اساس بود.

این بخشی از مصاحبه «زریان روژهلاتی» (کُرد ایرانی) عضو سابق پ.ک.ک و یکی از بنیانگذاران پژاک با بی‌بی‌سی فارسی بود که در خصوص چرایی ایجاد گروهی به نام پژاک به عنوان شاخه ایرانی تشکیلات PKK گفته بود.

به دلیل حضور این گروه مسلح ضدایرانی در منطقه اقلیم کردستان عراق و فعالیت‌های آن در نوار مرزی غرب و شمال غربی کشورمان؛‌ سالهاست که مردم این مناطق طعم ثبات،‌آرامش و زندگی عادی را نچشیده‌اند.

بر اساس یک اصل نانوشته قدرت‌های غربی خاصه آمریکا از گروه‌های مسلح؛‌ تروریست‌ها و کسانی که به هر نحو توان ایجاد ناامنی،‌ تنش و آشوب را در کشورهای منطقه دارند حمایت می‌کنند تا بتوانند «با هزینه کمتری» و به واسطه و نه مستقیما نسبت به تامین منافع خود اقدام کنند. این منافع می‌تواند یک زمان نگهبانی از چاه‌های نفت در تملک آمریکا باشد همچون کاری که نیروهای دموکراتیک سوریه SDF چند سالی انجام می‌دهند؛ می‌تواند ایجاد رعب و وحشت و کشتار باشد همچون داعش،‌ تحریرالشام و ...؛ می‌تواند قاچاق کالا،‌ انسان و عتیقه باشد که این مهم نیز وجه اشتراک فعالیت بسیاری از گروه‌های مسلح و تروریستی فعال در منطقه است که آبشخور تامین مالی؛ اطلاعاتی و لجستیکی آنها یا به نوعی کارفرمای آنها یکسان است.

اما به طور مشخص در موضوعیت این نوشتار که گروه پژاک هست باید گفت که یکی از دلایل حمایت آمریکا و نظام سلطه از پژاک و سایر «گروه‌های مسلح و تجزیه طلب»، تلاش برای مقابله با قدرت رو به تزایدِ ایران در منطقه غرب آسیاست. روندی که پس از آغاز آشکار «طرح اسرائیل بزرگ» و «نظم نوین منطقه» از سوی قدرت‌های غربی بیش از پیش قابل درک است؛ چرا که در طرح‌ها و پروژه‌های مد نظر آنها؛ مؤلفه قومیت‌ها به عنوان یک ابزار در مسیر تحقق اهداف این طرح در نظر گرفته شده و بسیاری از تنازعات منطقه‌ای بر مبنای مؤلفه قومیت و مدیریتِ آن بنا گذاشته شده است.

گروهی چون پژاک به عنوان شاخه ایرانی PKK را می‌توان بازتابی از تنوع قومیتی و هویت ملی ایران قلمداد کرد که بدخواهان این کشور در سالیان متمادی تلاش کردند با ایجاد گسست و اختلاف در میان قومیت‌ها و مذاهب مختلف کشورمان؛‌ مردم را در مقابل یکدیگر قرار داده و در نهایت تجزیه ایران را نظاره‌گره باشند.

علاوه بر اقدامات عملیاتی و تروریستی این گروه که در این مجال قصد پرداختن به آن را نداریم و ذکر این نکته بس که کارنامه‌ای سیاه و سنگین در ترور و کشتار شهروندان ایرانی و اقدام علیه منافع و امنیت ملی ایران دارند؛ می‌خواهیم مختصرا به بُعد دیگر این گروه که برخورداری از «رسانه» به منظور دروغ پراکنی نسبت به فعالیت‌هایش هست اشاره داشته باشیم. یکی از دستورکارهای رسانه‌ای و تبلیغاتی گروه‌هایی چون پژاک ساخت فضایی دروغین و سراب گونه از وقایعی است که در ساختار فرقه‌گونه آنها وجود تا بتوانند با فریب کودکان و نوجوانان آنها را به سمت خود بکشانند. 

در واقع تامین نیروی انسانی این گروه علاوه بر مسیرهای دیگری چون ربایش؛‌ تهدید و تطمیع؛ از راه فریب و دستکاری افکار عمومی ناآگاه نسبت به وقایعی است که درون این گروه (شامل بدرفتاری‌ها، شکنجه اعضا به بهانه‌های مختلف،‌ تعرضات جنسی به زنان و دختران از سوی فرماندهان، کودک سربازی و موارد دیگر) اتفاق می‌افتاد.

یکی از بازوهای رسانه‌ای و تبلیغاتی پ‌ک‌ک و پژاک شبکه «آرین تی وی» است که در راستای حمایتی که غرب از این گروه دارد و در ابتدای گزارش بدان اشاره داشتیم،‌ محل استقرار این رسانه وابسته به گروه پژاک در «سوئد» به عنوان یک کشور اروپایی است.

هرچند کشورهای اروپایی بارها در عمل نشان دادند که استانداردی دوگانه در مواجه با تروریسم؛‌ معنا و مصادیق آن دارند؛ اما در این مورد خاص هم میزبانی از رسانه‌ای که خود زبان گویای یک گروه خطرناک با مشی و رویکردی مسلحانه علیه منافع و امنیت ملی ایران است‌؛ امری مذموم به حساب می‌آید که حتما قابلیت پیگیری حقوقی و دیپلماتیک از سوی ایران را هم دارد.

فارغ از اینکه نهادها و دستگاه‌های ذی‌ربط دولتی کشورمان تا چه اندازه این مهم را از مراجع بین المللی پیگیری کرده اند؛‌ برخی سمن‌های حقوقی داخلی از جمله موسسه «دیدبان حقوق بشر کردستان ایران» نیز به این رویکرد اروپا خاصه سوئد که داعیه دار دفاع از حقوق بشر هستند اعتراض رسمی داشته و با نهادهای بین المللی مکاتباتی را انجام داده است. در بخشی از نامه اعتراضی این موسسه به دولت پادشاهی سوئد، وزارت دادگستری، پلیس امنیت (Säpo)، اداره نظارت بر رسانه‌ها (MPRT) و کلیه نهادهای ذی‌ربط دولت سوئد آمده است که: «عدم فعالیت رسانه‌ها به نفع تروریسم و تأکید بر مسئولیت آن‌ها در جلوگیری از ترویج خشونت و افراط‌گرایی، موضوعی است که در حقوق بین‌الملل و اسناد مختلف مورد توجه قرار گرفته است. کنوانسیون بین‌المللی منع استفاده از کودکان در مخاصمات مسلحانه، کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم (۱۹۹۹) و اسناد شورای اتحادیه اروپا که از سال ۲۰۰۲ تا کنون PKK را در فهرست رسمی گروه‌های تروریستی قرار داده است، این گروه‌ها از جمله پژاک نباید در خاک اروپا و سوئد فعالیت داشته باشند. رسانه گروه پژاک، همچنین نقش مهمی در پولشویی و انتقال پول به این گروه تروریستی دارد.»

این امید می رود که با استمرار پیگیری‌هایی از این دست؛ اروپا و به معنای عام آن غرب نسبت به رویکرد دوگانه خود در برخورد با پدیده «تروریسم» تجدید نظر داشته باشد و اجازه ندهد که به اسم آزادی بیان رسانه‌هایی چون «آرین تی وی» که در تلاش برای عادی سازی فعالیت‌های تروریستی و ناقض حقوق بشری PKK و شاخه ایرانی آن یعنی پژاک فعالیت می کندن در کشوری چون سوئد آزادنه به فعالیت علیه منافع و امنیت ملی کشوری دیگری (ایران) بپردازد.