براى آرامش در افغانستان با ملاعمر مذاکره کنيد

دیپلماسی ایرانی: "تنها راه براى مذاکره با طالبان سخن گفتن با ملا محمد عمر رهبر اين گروه است. هرگونه تلاش براى ايجاد شکاف در طالبان از جانب امريکايى‌ها در افغانستان با شکست جدى روبه‌رو خواهد شد." اين جملات را رئيس سابق سازمان اطلاعات مخفى پاکستان بر زبان راند.

سلطان امير طرار در حال حاضر روزهاى بازنشستگى را پست سر مى‌گذارد، اما سالهاست که در کشورش همه او را با عنوان کلونل امام مى‌شناسند. او زمانى رياست مخوف‌ترين سازمان اطلاعاتى در پاکستان را بر عهده داشته است. اين مقام پاکى که بسيارى اعتقاد دارند از نزديک با ملاعمر هم مراوده‌هايى داشته است در تازه‌ترين اظهار نظر خود ادعا کرده است که ملاعمر براى گفتگو بر سر مصالحه و مذاکره با امريکا مشکلى ندارد. امير طرار در اين خصوص مى‌گويد: اگر پيام جدى از سوى ايالات متحده براى گفتگو با طالبان مطرح شود، اين افراد هم به تمامى از آن استقبال خواهند کرد. اما اگر تلاش کنيد که در طالبان شکاف و انشقاق ايجاد کنيد از هم اکنون به شما اطلاع مى‌دهم که شکست خواهيد خورد. هرکسى که ملاعمر را ترک کند ديگر در ساختار طالبان جائى نخواهد داشت.

اين اظهارات درست در زمانى از زبان مرد شماره يک اطلاعات پاکستان به گوش مى‌رسد که نيروهاى ناتو و ياالات متحده پس از هشت سال جنگ ناتمام در افغانستان نسبت به برقرارى امنيت از راه تمرکز نيروهاى نظامى در اين کشور نااميد شده‌اند. در غرب و کاخ سفيد همه از راهکارهايى براى مصالحه با طالبان و شبه‌نظاميان در افغانستان سخن مى‌گويند. هزينه جنگ در افغانستان نه تنها به دلار پرداخت شده است بلکه نيروهاى انسانى بسيارى جان خود را در اين کشور از دست داده‌اند. در واشنگتن مشاور امنيت ملى باراک اوباما، جيمز جونز در گفتگو با خبرنگاران اذعان مى‌کند که دولتش به دنبال راهى براى برقرارى رابطه با طالبان و مصالحه با آنها است.

در اروپا هم در همين چند روز اخير خبرهايى رسيده است مبنى بر اينکه چهره‌هاى ميانه رو طالبان مى‌توانند به اين قاره سفر کنند و از امتيازهاى پناهندگى و داشتن شغل و حقوق خوب برخوردار شوند. کنفرانس بين‌المللى کمک به افغانستان در پايان ماه جارى ميلادى در لندن برگزار خواهد شد و انتظار مى‌رود که حامد کرزاى در جامه رئيس‌جمهورى اين کشور عزم خود را براى ارائه راهکارى به منظور مصالحه با شبه نظاميان به کار گرفته بگيرد. ايالات متحده قرار است تا تابستان جارى سى هزار نيروى تازه نفس خود را به افغانستان اعزام کند. همزمان حامد کرزاى هم به دنبال راهى ست که تا آن زمان بتواند از حجم فشارهاى شبه‌نظاميان بر ارتش خود بکاهد. بسيارى از تحليل گران بين‌المللى اعتقاد دارند که ديگر اعزام نيروهاى بيشتر به افغانستان جواب نمى‌دهد و تنها راه اعلام آشتى ملى در اين کشور است. ملاعمر که از زمان تاسيس طالبان در دهه نود رهبرى اين گروه شبه نظامى را بر عهده داشته است تا‌کنون بارها اعلام کرده است که تنها زمانى پاى ميز مذاکره خواهد نشست که تمامى نيروهاى خارجى افغانستان را ترک کرده باشند. طالبان در حال حاضر در 34 استان از مجموع 36 استان افغانستان پايگاه مردمى و نظامى دارد. هر چند گفته مى‌شود که ملاعمر در خاک پاکستان اقامت دارد و از آنجا طالبان را هدايت مى‌کند.

طرار 65 ساله که در جريان جنگ افغانستان در سالهاى 1979 تا 1989 نقش چشمگيرى بازى کرده است زمانى مسئوليت آموزش به ملاعمر را بر عهده داشته است. در آن زمان سازمان اطلاعات مخفى پاکستان با مجاهدين افغان براى مبارزه با نيروهاى اتحاد جماهير شوروى همکارى داشتد. طرار در طول اين سالها همواره با سازمان سيا کار کرده و ادعا مى‌کند که آخرين بار در سال 1994 ملاعمر را ديده است.

بسيارى از تحليل گران اعتقاد دارند که ملاعمر تنها به دنبال احاطه بر پاکستان است و مانند اسامه بن لادن نيست که روياى فرماندهى در دنيا را در سر داشته باشد. در چنين شرايطى بى‌شک مصالحه با ملاعمر آسان‌تر به نظر مى‌رسد. طرار در اين خصوص به خبرنگاران گفت: ملاعمر براى پاکستان زحمت فراوانى کشيده است. او تنها پاسخ به بحران‌هاى موجود است. او مردى‌منطقى‌ست و به صلح اميدوار است و نه به جنگ. ملاعمر به دنبال تخريب افغانستان نيست. او رويايى افغانستانى ارام را در سر دارد.

ديپلمات‌هاى غربى اعتقاد دارند که امريکا براى مصالحه بايد با سرويس اطلاعاتى پاکستان همکارى داشته باشد در غيراينصورت هرگونه تلاشى نافرجام خواهد بود.