
دوستی با ایران، بهترین گزینه برای عربستان
آیا جنگ اوکراین روند جدید نزدیکی عربستان-ایران را تسریع بخشید؟ رازی که به انعطاف عربستان و وقوع تغییر در موضع تهران انجامید چیست؟ اقدامات بعدی پس از دور پنجم مذاکرات علنی در بغداد کداماند؟
ادامه مطلبآیا جنگ اوکراین روند جدید نزدیکی عربستان-ایران را تسریع بخشید؟ رازی که به انعطاف عربستان و وقوع تغییر در موضع تهران انجامید چیست؟ اقدامات بعدی پس از دور پنجم مذاکرات علنی در بغداد کداماند؟
ادامه مطلبجلال چراغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جریان رسانهای سلفی مهمترین و گستردهترین تریبون های رسانهای را در اختیار دارد. این رسانهها در چارچوب سیاستهای دولتهای حامی خود، از آن روی به پرداختن به چنین موضوعی روی خوش نشان نمیدهند که در وهله اول گردانندگان آنها در رقابت سیاسی و رسانهای با عربستان سعودی و دنبالههای آناند. در واقع، آنها تمایلی به منعکس کردن خبرها و گزارشهای مثبت و نه منفی درباره بهبودی روابط ایران و عربستان ندارند و چنین امری را در جهت منافع و سیاستهای کشورهای حامی خود نمیدانند.
ادامه مطلبدر دو هفته گذشته، عربستان ضمن موافقت با یک آتش بس نادر در جنگ یمن، با لبنان هم شروع به همگرایی کرد. هر دوی این کشورها، صحنه نزاع های نیابتی هستند.
ادامه مطلبایشان مسئولان مذاکرات را، انقلابی، متدیّن و پر جدّ و جهد خواندند و افزودند: وزیر امور خارجه و مسئولان مذاکرهکننده گزارشهای دقیقی را به مراکز داخلی می دهند. نقد و اظهار نظر درباره عملکرد آنها هم ایرادی ندارد به شرط اینکه از سوءظن و بدبینی به دور باشد و همچنانکه بارها گفتهام موجب تضعیف عناصر میدان و ناامیدی مردم نشود. رهبر انقلاب با ابراز خرسندی از مقاومت هیأت مذاکرهکننده در مقابل زورگوییها و زیادهخواهیها گفتند: طرف مقابل که بدعهدی کرد و از برجام خارج شد الان احساس درماندگی و بن بست میکند اما نظام اسلامی که با اتکای به مردم از مشکلات زیادی عبور کرده، از این مرحله هم عبور خواهد کرد.
ادامه مطلبتمایل عربستان سعودی و امارات برای دریافت تضمین های کتبی از ایالات متحده توسط منابع مرتبط با بلومبرگ که با ماهیت این درخواست آشنا هستند گزارش شده است. به گفته این منابع، توافقنامه ها باید تضمین های امنیتی را در آستانه آمادگی آشکار دولت بایدن برای احیای توافق هسته ای به هر قیمتی، در اختیار این کشورها قرار دهد.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نباید انتظار داشت که همه مشکلات ایران و عربستان در مذاکرات کنونی حل شود، اما دو کشور میتوانند با کاهش دامنه تنشها بر تقویت روند عادیسازی روابط تمرکز کنند. در مجموع، آنچه ایران در ارزیابی راهبردی خود میخواهد این است که عربستان سعودی از حمایت از طرحهای چالش آفرین واشنگتن در قبال جمهوری اسلامی به شکلی معنادار عبور کند. اگرچه ایالات متحده در این روند عادیسازی دخالتی آشکار و مستقیم نداشته است، اما تغییر روندها قطعاً به آن کمک کرده است.
ادامه مطلبسعید خطیب زاده در پاسخ به سوال دیپلماسی ایرانی درباره زمان مذاکرات ایران و عربستان و این که قرار است در چه سطحی برگزار شود گفت: هنوز تاریخ قطعی برای این مذاکرات تعیین نشده است، و در صورتی که ایران پاسخ پرسش های خود را در دور چهارم گفت وگوها دریافت کند می توان بر اساس آن درباره زمان آغاز مذاکرات و سطح آن تصمیم گرفت.
ادامه مطلبخبر همکاری موشکی ریاض و پکن بیانگر این است که با وجود اتحاد نوپای آنان، وفاداری چین به ایران محدودیتهایی دارد. یک خبرنگار سیاست خارجی مستقر در ایران به میدل ایست آی گفت که تقویت ارتش عربستان سعودی احتمالا «سطح رقابت بین تهران و ریاض را افزایش میدهد».
ادامه مطلبپیش از پاسخ به این سئوال، باید به ضعف آمریکا در برابر ایران و خواهش های مکرر از این کشور برای بازگشت به توافق هسته ای و آمادگی آن برای پرداخت هر گونه بهایی که ایران مشخص می کند، اشاره کنیم، حتی می توان گفت که سرسختی و غرور ایران به حد اهانت به طرف آمریکایی رسیده، در سایه این نکته که پذیرش این رفتار ایران از سوی کشور بزرگی همچون ایالات متحده، مایه شگفتی و حیرت است. آخرین اهانت ها، مخالفت ایران با نشستن پشت یک میز برای مذاکره مستقیم با مذاکره کننده آمریکا بوده است.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات و اقدامات سفیر روسیه در تهران که باعث جریحه دار شدن افکار عمومی مردم ایران شده، اظهار داشت: روابط ایران و روسیه روابط چند لایه و چند بعدی و مشارکت راهبردی است. سفر رئیسی به روسیه ملاقات طولانی و بسیار پرمحتوا و پر نکته انجام شده بین دو رئیس جمهور و برنامه برای گسترش روابط و در سازمانهای بینالمللی و حمایتهای ایران از مواضع روسیه و برعکس همه یک هم راستایی را بین دو کشور همسایه هم نشان میدهد باید تمام تلاش را کنیم که روابط ممتاز با حفظ منافع دو طرف انجام شود. هر دیپلمات برجسته و پخته و سفیری میداند نباید اقدامی کند که افکار عمومی مردم میزبان را جریحه دار کند. این رفتار با این روابط بسیار ممتاز همخوان نیست از مجاری خود این مباحث اعلام شده و اعلام خواهد شد.
ادامه مطلببهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات داخلی و ضعف های ساختاری موجود در کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی از یکسو و ظهور ایران به عنوان یک هژمون و قدرت منطقه ای از سوی دیگر موجب شده تا برخی از کشورهای عربی وارد این روند عادی سازی شوند.
ادامه مطلبدر چند سال گذشته، ریاض به دلیل پیشرفتهای اقتصادی و سیاسی همتایان بلندپرواز منطقهای خود، به ویژه امارات، بهشدت احساس نگرانی کرده است. این نگرانیها برای آل سعود خطری وجودی است چرا که بقای این پادشاهی به توانمندی آن در تضمین ثبات اقتصادی و سیاسی کشور بستگی دارد. جنگ نیابتی با ایران در یمن مانعی مهم و اساسی برای تبدیل شدن عربستان به قطب مالی منطقهای است.
ادامه مطلبیک تحلیل درباره علت تصمیم ایران برای هدف قرار دادن پایتخت امارات این است که با پیشروی نیروهای مورد حمایت امارات در مناطق تحت سیطره حوثی ها و عقب راندن آنها، ایران احساس کرده است که باید از اماراتی ها در کشور خودشان زهر چشم بگیرد و امنیت امارات را به عنوان هم پیمان اصلی عربستان در جنگ یمن، به خطر اندازد. احتمالا ایران با هدف قرار دادن عمق امارات تلاش می کند جلوی پیشروی هم پیمانان این کشور را در یمن بگیرد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پس از چهل سال سر دادن شعار "نه شرقی نه غربی" در شرایطی که شوروی سقوط کرده و بلوک غرب دارای قدرت سابق نیست اما در عین حال دارای قدرت نظامی و اقتصادی بالایی است و توانایی اعمال فشار و تحریم ایران و ایجاد اجماع جهانی علیه ایران را دارد و همچنین چین که در بلوک شرق قرار دارد در حال تبدیل شدن به بزرگترین اقتصاد دنیاست، تنها منجر به منزوی شدن بیشتر ایران و بردن اقتصاد ایران به مسلخ می شود.
ادامه مطلبمحافل سیاسی عراقی و مراکز تحقیقاتی و صاحب نظران معتقدند مذاکراتی که به میزبانی عراق برای نزدیک کردن ریاض و تهران برگزار می شود، برای بغداد بسیار مهم است زیرا موفقیت این مذاکرات و دستیابی به راه حل در پرونده های جدی، تاثیری مثبت بر عراق و کلا منطقه خواهد داشت و اوضاع سیاسی و امنیتی و اقتصادی عراق را بهبود خواهد بخشید.
ادامه مطلببه طرز متناقضی، اگر گروههای منطقه ای مورد حمایت ایران تنش ها علیه دشمنان خود را تشدید کنند، جمهوری اسلامی ژست های حسن نیت خود را چند برابر میکند. دو جنبه از یک سیاست که بهینه سازی آنها دشوار به نظر می رسد.
ادامه مطلبدر سفر ابراهیم رئیسی به مسکو، موارد بسیاری مشخص خواهد شد. در یک کلام، پیش نیازهای یک گفت وگوی موفق میان ریاض و تهران در حال ظهور است. در غیر این صورت، هرج و مرج در منطقه فقط بدتر خواهد شد که دشمن مشترک یعنی داعش می تواند، از آن سوء استفاده کند. هیچ کس خواهان تحقق چنین سناریویی نیست.
ادامه مطلبتبریک آقای محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس ایران به محمد الحلبوسی به معنای عدم خشم سیاسی ایران از این اتفاق است. همچنین پیامی مثبت از سوی ایران در خصوص گامهای سیاسی دیگر طبق قانون اساسی یعنی انتخاب رئیس جمهوری و نخست وزیر است. تبریک آقای قالیباف پیامی به طرف های درگیر شیعه است مبنی بر خشمگین نشدن و عدم مخالفت با اقدامات مقتدی صدر و دعوت از متحد برای قبول واقعیت و تعامل با آن و درس گرفتن از آن است.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ا زمانی که کشورهای منطقه در روابط بین خود عامل یا کشور سوم را لحاظ نکنند و اقتصاد ایران و عربستان سعودی از وابستگی به نفت نجات نیابد این عوامل واگرا وجود خواهند داشت و بر روابط بین دو کشور تاثیر منفی خواهد گذاشت. هر چند ممکن است در مقاطعی روابط بین دو کشور تا اندازه ای بهبود یابد اما این عوامل همواره روابط بین دو کشور را به سمت واگرایی میل خواهند داد که مهمترین این مسئله در درجه اول عامل اقتصاد و در درجه دوم عامل ژئوپلتیک و رقابت های منطقه ای است.
ادامه مطلبعلیرغم امید به احیای روابط دو کشور برای توقف جنگ یمن اما قدرت منطقهای که جمهوری اسلامی ایران کسب خواهد کرد، مسئلهای است که عربستان را نگران کرده است. آمریکا طبق اصول مشخص و دادوستدهای راهبردی منطقه را غرق در درگیریهای متعدد از طریق جنگ در سوریه، عراق، یمن و لبنان کرده و هدف این کشور این است که شرکای سعودی خود را در صف اول درگیریهای سیاسی، نظامی و اقتصادی قرار دهد.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که در شرایط فعلی جمهوری اسلامی به جای اعتماد به کشوری مانند روسیه در مذاکرات و اجازه جولان به فردی مانند اولیانوف باید مذاکرات مستقیم با طرف اصلی برجام یعنی ایالات متحده را در دستور کار قرار دهد تا اجازه سوء استفاده و موج سواری از همه کشورها به خصوص روسیه گرفته شود و در عین حال بازیگر دیگری به مذاکرات اضافه نشود.
ادامه مطلبایران تلاش می کند از گفت وگوهای جدید با عربستان سعودی برای ارسال پیامی به جامعه بین المللی و به خصوص ایالات متحده آمریکا درباره توانایی کشورهای رقیب و متخاصم منطقه برای حل بحران ها و اختلافاتشان بدون هیچ گونه مداخله یا کمک خارجی یا بین المللی، ارسال کند. ایران همچنین به دنبال تثبیت این باور خود است که واشنگتن مسئول کشمکش های منطقه است و حضور آمریکا تهدید و مانعی در برابر ثبات امنیتی و سازندگی منطقه در چارچوب منافع منطقه ای است.
ادامه مطلباتهام زنی سخنگوی عربستان علیه ایران و حزب الله در این زمان مشخص یعنی زمانی که صحبت از حمله اسرائیل به ایران در حال افزایش است و هم زمان سفیر عربستان در سازمان ملل به سوریه شدیدا حمله میکند همگی نشانههایی است که وقوع تغییر غافلگیرکننده در رویکرد رهبری عربستان را القا میکند که دشمنی نسبت به محور ایران را نشان میدهد و چه بسا با دستور آمریکا – اسرائیل به منظور آمادگی برای جنگ یا اعمال فشار بر ایران قبل از دور پنجم مذاکراتی صورت میگیرد که قرار است در بغداد در سطح وزاری امور خارجه دو کشور در روزهای آتی برگزار شود. این در صورتی است که تلاشی برای لغو آن پیش از برگزاری نباشد.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالی که گویا طرف ایرانی به درخواست بغداد برای شروع دور پنجم گفت وگوها پاسخ مثبت داده، اما به گفته منابع آگاه ظاهرا هنوز عربستان پاسخی نداده است.
ادامه مطلبعربستان سعودی بزرگترین خریدار تسلیحات آمریکاست، ولی با این حال کشورهای غربی و ژاپن برای جلوگیری از گسترش فناوری موشک های بالستیک طرحی را تهیه کردند که بر اساس آن عربستان سعودی نتواند مانند گذشته از آمریکا تسلیحات خریداری کند. به نظر می رسد عربستان سعودی برای مقابله با تهدیدات کشورهای اطراف از جمله ایران به چین که در این طرح قرار ندارد، روی آورده است. چنانچه عربستان سعودی تولید موشک های بالستیک را آغاز کند، ممکن است مسابقه تسلیحاتی این کشور با ایران سریع تر از گذشته دنبال و توازن نظامی در خاورمیانه بی ثبات تر شود.
ادامه مطلبسعید خطیب زاده گفت: قضاوت زودهنگام نمیکنم اجازه میدهیم طی روزهای آینده ببینیم در اتاق مذاکرات چه میگذرد. الان وقت تلف کردن وقت انرژی مذاکره کنندگان ایرانی نیست. مادامی که لازم باشد فرزندان شما در اتاق مذاکرات باقی خواهند ماند. این دور به خاطر اعیاد میلادی متوقف شد و فرزندان ایران تا رسیدن به حصول نتیجه در وین میمانند و در هر زمان برای مشورت نیاز به تنفس باشد امر عادی و مرسومی است که انجام میشود. هیأت ایران هم جدیت و هم اجازه توافقات دارد. آمادگی داریم در یک توافق جامع با طرف مقابل مطمئن شویم تعهداتشان انجام میشود و بعد اقدامات جبرانی را انجام دهیم. ما هیچ اقدامی فراپادمانی انجام ندادیم. قانون مجلس کاملا الزام آور است و دستورکارش روشن است.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایط کنونی شاید مفیدترین اقدام و کاری ترین پاتک به تلاشهای اسرائیل، جدیت ایران در به ثمر رسیدن گفت و گوها با عربستان است که تاکنون چهار دور آن با میانجی گری و به میزبانی عراق برگزار شده است. اگر جمهوری اسلامی ایران مایل است آرمان فلسطین همچنان نخستین دغدغه کشورهای اسلامی باشد، کشورهای عرب همسایه روابط خود را با اسرائیل توسعه ندهند و در نتیجه پای این رژیم توسعه طلب به حیاط خلوت های ایران بار نشود؛ کاربردی ترین راه رفع اختلافات و از سر گیری روابط با عربستان و تقویت وحدت و یکدستی در جهان اسلام است. بنابراین پیشنهاد می شود در کنار مذاکرات هسته ای، مذاکره جدی و بی وقفه با عربستان نیز به اولویت اساسی دستگاه سیاست خارجی کشور تبدیل شود.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازیگران حوزه خلیج فارس با تعامل دیپلماتیک خود با ایران نقش پلیس خوب را بازی کردند و اسرائیل با اشاره به اقدامات نظامی، همان پلیس بد را ایفا میکند. در نهایت، این پویاییهای منطقهای شاید حتی در کمک به واشنگتن برای دستیابی به هدف مورد نظر یعنی بازگشت ایران به مذاکرات هستهای با خواستههای کمتر حداکثری مؤثرتر بود.
ادامه مطلبعبدالباری عطوان می نویسد: روزهای پیش رو احتمالا مملو از غافلگیریهای شتابزده باشد و تمام آنچه اکنون میتوانیم بگوییم این است که تحولات آتی بسیار خطرناک است زیرا هراس اسرائیل از خطر موجودیتی ایران به اوج خود رسیده است.
ادامه مطلبمبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعدد اختلافات فی ما بین جمهوری اسلامی ایران و طرف های مقابل در تمامی حوزه ها از جمله امنیتی، نظامی، اقتصادی، هسته ای و حتی مسائل منطقه ای تداعی کننده آن است که این روند در پیش گرفته شده نمی تواند به توافقی که رفع تحریم ها و بازگشت طرف های مقابل به توافق را منجر شود، لذا باید منتظر ماند و دید که آیا طرف های برجام حاضر به نشان دادن انعطاف برای رسیدن به توافق می شوند؟
ادامه مطلب