می‌توان گفت که چین با سیاست‌خارجی آرام و به دور از هیاهوی رسانه‌ای خود به دنبال ترسیم مجدد ائتلاف‌های بین‌المللی و برپایی یک جغرافیای سیاسی جدید است که غرب و به‌ویژه آمریکا را بسیار در تنگنا قرار می‌دهد.
ادامه مطلب
جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.
ادامه مطلب
سید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: نام چندین فرد، در روابط بین‌المللی بیشترین بسآمد را داشت. پوتین، زلنسکی، بایدن و شی. پوتین رئیس‌جمهوری روسیه، شاید مطرح‌ترین بود. غرب کوشید که جنگ اوکراین را به سطح فردی تقلیل دهد و از جنگ پوتین بنامد. زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، هم به لحاظ مهارت‌های فردی و هم به لحاظ موقعیت و البته طراحی‌های رسانه‌ای که بسیار حائز اهمیت بود، مطرح شد. بایدن نیز سعی کرد به عنوان رهبر جهان غرب، خود را مطرح کند. اما شاید درخورتوجه‌ترین، شی، رئیس‌جمهوری چین بود که با برگزاری کنگره حزب کمونیست، نه فقط در داخل سیستم چین، بلکه در سطح جهانی به عنوان شخصیتی موثر مطرح شد. ذکر نام این افراد به معنای کم‌توجهی به دیگران نیست. اما این چند نفر در سطح جهانی، فضای رسانه‌ای را به خود اختصاص دادند.
ادامه مطلب
محمد رشمه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همگرایی منطقهای و عضویت ایران در سازمان‌ها و نهاد‌های مهم و تاثیرگذار منطقهای و بین المللی از جمله سازمان همکاری شانگهای نقشی مهم در حفظ و تضمین منافع ملی و حیاتی کشور خواهد داشت که با عضویت رسمی و دائمی ایران در سازمان مذکور در سپتامبر ۲۰۲۲، گامی مهم در تقویت نگاه به شرق و شکل گیری هویت اوراسیایی جمهوری اسلامی برداشته شد که بدون شک در صورت بهره مندی کامل از منافع و مزایای آن توسط ایران که پیش‌تر نیز بدان اشاره شد، منافع ملی بلند مدت متعددی را در حوزه‌های اقتصادی و تجاری، سیاسی، امنیتی، فرهنگی، بهداشتی، زیست محیطی و غیره برای کشورمان در پی خواهد داشت.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازمان همکاری شانگهای، به عنوان یک سازمان قاره ای، نه تنها توانسته است اهداف امنیتی اصلی خود را در این سال ها تامین کند، بلکه با ارایه تعریفی گسترده تر از مفهوم امنیت، کوشش کرده تا با گسترش همکاری های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان اعضای اصلی و دیگر شرکای خود، از ابزارهای گوناگون برای حفظ ثبات و امنیت در مناطق گوناگون آسیا بهره مند شود.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در نوشتاری تاکید دارد که ابراهیم رئیسی با هیئتی بلند پایه که شامل وزیران امورخارجه، راه، نفت، کشاورزی به همراه رئیس کل بانک مرکزی و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای است راهی پکن شده تا جان تازه‌ای به روابط خارجی ایران بدهد. نگاهی مفهومی به هیئت همراه رئیس جمهوری نشان از امید رئیس دولت به نتایج این سفر دارد. مهم‌ترین هدف‌گذاری در این سفر در نگاه تهران، تعیین تکلیف قرارداد ۲۵ ساله چین با ایران است که از سال ۲۰۱۶ میلادی( دی ۱۳۹۴) تا کنون همچنان در بلاتکلیفی است.
ادامه مطلب
محمدابراهیم رحیم پور در گفت وگویی تاکید دارد که متاسفانه در سیاست خارجی یک عزم و اراده جدی برای استفاده از ظرفیت دیپلماسی و عضویت در سازمان ها، پیمان ها و نهادها منطقه ای و فرامنطقه ای مانند اکو وجود ندارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تضعیف جنبش عدم تعهد از ۱۹۷۲ شروع شده و در نهایت در ۱۹۹۱ با فروپاشی شوروی، این جنبش نیز به فروپاشی بنیادین دچار شد. زیرا کشورهای بزرگ جنبش مانند هند متوجه ضرورت‌های زمانی سیاست بین‌الملل شده و از عدم پیمان و تعهد با ایالات متحده امریکا همزمان با برقرای پیمان‌های اقتصادی و... میان رقیبان هند یعنی چین و روسیه جدید با امریکا، آسیب می‌دیدند. هر چند اجلاس سران این جنبش همچنان برگزار می‌شود و بیانیه‌های کم‌رنگ و بی‌اثری صادر می‌کنند. اما مرگ جنبش عدم تعهد براستی از زمان توافق چین و امریکا در ۱۹۷۲ رخ داد و کشورهای بزرگ و اثرگذار جنبش عدم تعهد مانند چین، پاکستان، اندونزی و ... هرچند ظاهری از عدم تعهد دارند، اما در چارچوب سیاست قدرت جهانی به پیمان‌ها و تعهدات با یگانه ابرقدرت جهانی روی آوردند و خود را متعهد به نظم نوین امریکایی کرده‌اند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رویارویی روسیه همزمان با متحد استراتژیک اش چین در مقابل امریکا را می توان از جمله نبردهای گرم از نوع سرد تلقی کرد. به عبارت دیگر این رقابت ها که بیشتر در حوزه نفوذ سنتی پیمان شانگهای صورت گرفته نوع از رقابت جدید در عرصه منازعات جهانی است که نه مشابه به جنگ گرم "رویاروی" است و نه هم جنگ سرد "تبلیغاتی"، بل تلفیقی از هر دو که جهان را از لحاظ نظم بین الملل به مدل جدیدی می کشاند که کمتر پیشینه داشته است.
ادامه مطلب
دیپلماسی ایران در راستای محقق ساختن دستاوردهای سیاسی و اقتصادی به منظور فرار از فشارهای غرب فعال شده است. این بار مقصد سمرقند بود؛ یعنی جایی که نشست سران کشورهای سازمان همکاری های شانگهای برگزار و روز جمعه رسما عضویت کامل ایران در این سازمان اعلام شد.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد بهترین کار تمرکز بر همین غرب آسیا باشد و بیش از همه همسایگان خود را دریابیم و به فکر توسعه روابط با آنها باشیم. و الا مثل نظم شکل گرفته بعد از جنگ جهانی دوم به جای بازیگر بودن، سرگردان نگاه به بازیگران خواهیم بود و نه شرقی و نه غربی خواهیم شد و صرفا نگاهمان یا به شرق دوخته خواهد شد، یا توجهمان به غرب خواهد بود یا صرفا در انتظار معجزه ای از جنبش عدم تعهد، پیمان شانگهای، اتحادیه اوراسیا خواهیم ماند.
ادامه مطلب
همزمان با همایش سران کشورهای عضو ناتو و گروه ۷، در جبهه شرق نیز تحولاتی در حال شکل گیری بوده است. روسیه نیز تلاش می کند ساختاری برای مقابله با تحرکات گروه ۷، ایجاد کند. در راستای این هدف، سران کشورهای حوزه دریای خزر، یعنی روسیه، ایران، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در عشق آباد دیدار کردند و در حاشیه این دیدار پوتین تلاش کرد روابط مسکو – تهران را بیش از پیش تقویت کند. پیش از اجلاس سران ناتو، در همایش مجازی سران کشورهای موسوم به بریکس، یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی که ۵ قدرت در حال ظهور اقتصادی هستند، پکن و مسکو، با پیوستن ایران و آرژانتین به این گروه موافقت کردند. این اقدام می تواند زمینه ساز دستیابی ایران به فرصت های سیاسی و اقتصادی جدید، باشد.
ادامه مطلب
همچنان که ناتو بزرگ می شود، چین و روسیه به دنبال آن هستند تا ایران و عربستان سعودی را در کنار خود قرار دهند.
ادامه مطلب
فرزین رحمتی گیلوائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ازبکستان در این سه دهه تحت تأثیر شرایط موجود و به منظور رفع نیازهای خود دائما همانند اسپند روی آتش در حال تقلا و تلاش بوده تا نتایج مورد نظر خود را حاصل کند، در خصوص برخی از مدیران هم اینگونه است، یعنی رسیدن به هدف به قیمت تکاپوی نامتوازن حتی در ازای سوختن!
ادامه مطلب
عضویت کامل ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای قطعا به سود تهران است، چرا که هر گونه پذیرش در عرصه بین‌الملل خبری نویدبخش برای حکومت ایران است. افزون بر این، رهبری چین و روسیه بر سازمان همکاری‌های شانگهای مزیت دیگری است که ایران را در تقابل دائمش با ایالات متحده صاحب قدرت حمایتی قابل توجهی می‌کند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون تردید دولت آقای رئیسی قابلیت بستن یک قرارداد محکم تر را با غرب دارد. در صورتی که غرب این فرصت را از دست بدهد باید در انتظار تبعات این مساله و افزایش نفوذ چین و روسیه به واسطه سازمان همکاری های شانگهای و نزدیکتر شدن ایران به این سازمان، در منطقه خاورمیانه باشند.
ادامه مطلب
عادل خانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با عنایت به اینکه سازمان همکاری شانگهای فرصت های زیادی را برای پیشبرد اهداف عالیه نظام جمهوری اسلامی ایران دارد و استفاده بهینه از همه ظرفیت ها و پتانسیل های فرهنگی و تمدنی کشورمان، می تواند سازمان همکاری شانگهای را پلتفرمی برای احیاء دالان تعامل تمدن های کهن آسیایی باشد که منافع مشترک سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی را برای همه اعضاء آن به همراه داشته باشد.
ادامه مطلب
شیرین هانتر می نویسد: سیاست "نگاه به شرق ایران" در بیش از یک دهه گذشته، چندان سودی نصیب این کشور نکرده است. چین در ایران سرمایه گذاری چندانی ندارد، هند قول های خودش برای سرمایه گذاری در چابهار را پیوسته زیر پا گذاشته و دهلی نو و پکن هیچ کدام روابطشان با واشنگتن را به خاطر ایران به خطر نینداخته اند. عضویت در شانگهای، این پویش ها را هم دگرگون نمی کند. همه اینها می گوید که ایران نیازمند روابط بهتری با غرب است تا بتواند از راهبرد شرقی خود بهره ببرد.
ادامه مطلب
پروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند، تشریح کرد: تنش امروز در قفقاز و قره باغ فقط حق اعمال حاکمیت آذربایجان بر جاده گوریس – قاپان نیست، حتی مسئله بستن مسیر ترانزیتی و قطع روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و ارمنستان نیست، بلکه آنکارا و باکو سعی دارند در سایه پیروزی های جنگ سال گذشته قره باغ، ژئوپلیتیک منطقه قفقاز را تغییر دهند تا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ارمنستان عملاً در یک انحصار قرار گیرند.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عضویت ایران در سازمان شانگهای می تواند به اتصال کریدورهای شمال و جنوب منجر شود که عامل مهمی در قدرت منطقه و تحت تسلط گرفتن مسیرهای مهم در این قاره است.
ادامه مطلب
اخیرا ابراهیم رئیسی گفت: «جهان وارد دوره جدیدی شده است. هژمونی و یکجانبه گرایی شکست خورده و به سود توزیع مجدد قدرت در کشورهای مستقل در حال تغییر است.» بی شک ایران خود را کشوری می بیند که از این توزیع مجدد قدرت می تواند سود ببرد و سهمی از آن داشته باشد. برای همین تلاش خواهد کرد تا آنجا که توان دارد بیشترین سهم را از این توزیع قدرت از آن خود کند.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیمان شانگهای محل امید فراوانی برای احیای قدرت‌های کهن جهان است که در دوران جدید از غرب جاماندند و اینک هم از منظر آمریکا همواره درجه دو و سه تلقی شده‌اند. ایجاد یک بلوک قدرت نوین در برابر غرب در قالب پیمان شانگهای، حداقل از نظر تئوریک میسر خواهد بود.
ادامه مطلب
اگرچه، عضویت کامل، تعهدات بیشتری را ایجاد می کند، اما مشخص نیست که مزایای آن تا چه حد قابل توجه خواهد بود. سازمان همکاری های شانگهای برای ایران، امکان اجرای دستور کار خود و حل و فصل مشکلات در عرصه امنیتی در خاورمیانه را فراهم نخواهد کرد و به ابزاری برای خروج از انزوای منطقه ای تبدیل نخواهد شد. برعکس، به عضویت درآمدن در سازمان همکاری های شانگهای، می تواند، به اختلاف نظرات و تضاد میان ایران و متحدان عربی امریکا در خاورمیانه دامن بزند.
ادامه مطلب
سید رضا تقوی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک جدای از همه فشارها و مشکلاتی که جمهوری اسلامی در وضعیت موجود با آن روبه رو است اگر بتواند یک سند راهبردی در سطح ملی برای توسعه چابهار تنظیم کند و از ظرفیت های دیپلماتیک برای تبدیل چابهار به یک رژیم بین المللی با محوریت این سه قدرت جهانی بهره ببرد و بسیاری از مشکلات سیاسی، اقتصادی و حتی امنیتی کشور از این طریق قابل حل خواهند بود. ضمن این که کشورهای دیگری از جمله ژاپن، استرالیا و... نیز برای حضور و سرمایه گذاری در چابهار اعلام آمادگی کردند.
ادامه مطلب
بر اساس نتایج اجلاس های سازمان همکاری های شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، می توان گفت که رویارویی امریکا و ایران بر آسیای مرکزی تاثیرگذار بوده است. تهران همواره، مخالف استقرار پایگاه های نظامی امریکا در آسیای مرکزی بوده و آن را تهدیدی برای منافع ملی ایران می داند.
ادامه مطلب
مسعود رضائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: باید توجه داشت که منطق دیپلماسی دفاعی چین در قبال جمهوری اسلامی ایران، قبل از هر چیز در تصویر بزرگتر خاورمیانه و به‌طور اجتناب‌ناپذیر در رقابت با ایالات متحده آمریکا تعریف شده است. چین در میان قدرت‌های خارجیِ حاضر در خاورمیانه واجد جایگاه استثنایی و بازیگری ژئوپلیتیک است؛ به‌گونه‌ای که با تمام کشورهای این منطقه روابط مطلوب خود را حفظ کرده و مایل نیست که این جایگاه را با بیان مواضع سیاسی صریح یا یک راهبرد مشخص منطقهای در چارچوب اتحاد و ائتلاف با ایران به خطر اندازد.
ادامه مطلب
محمد زارع در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: امروز مجموعه این تحولات و رقابت‌های استراتژیک و تلاش قطبهای منطقهای قدرت به خصوص چین و هند برای حفظ دست بالا و جایگاه مسلط در این رقابتها، ظرفیتی استراتژیک برای جمهوری اسلامی ایران ایجاده کرده به این معنا که اولا"پروژه چابهار " را از یک "پروژه ملی " به یک " پروژه آسیایی " تبدیل کرده و ثانیا عضویت یا عدم عضویت ایران در پروژه موازی بندر چابهار یعنی پروژه یا کریدور اقتصادی چین- پاکستان را به یک تمنای مهم برای محور چین – پاکستان تبدیل کرده است.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: مناسبات ما با کشورهای حوزه جنوب شرق آسیا علیرغم تلاش برای حضور در پیمان شانگهای و یا حضور آقای ظریف در همین نشست سال اخیر آ.سه.آن و امضای اسناد الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری اتحادیه جنوب شرق آسیا (TAC) و با وجود مثبت بودن شرایط سیاسی ما با این منطقه کمک چندانی به ما در تقویت، توسعه و تداوم مناسبات نخواهد کرد.
ادامه مطلب
ایران در حال حاضر مشغول مذاکره با شش قدرت جهانی، برای رسیدن به توافق بر سر برنامه هسته ای است. آیا عضویت در سازمان همکاری شانگهای یکی از مشوق هایی است که به تهران داده شده است؟
ادامه مطلب