مطالب مرتبط با کلید واژه

خاورمیانه


اوکراین و سلاح هسته‌ای و خاورمیانه
توافق هسته ای ایران می تواند به آرامش منطقه ای کمک کند

اوکراین و سلاح هسته‌ای و خاورمیانه

خطرناکترین پیامد حوادث اخیر اوکراین این است که نظام کنونی بین المللی دست کم آنچه به قدرت های بزرگ آمریکا، روسیه و چین مربوط می شود در حال ورود به دوره بازتشکیل است که احتمالا طول خواهد کشید و شاهد کشمکش های امنیتی و اقتصادی مختلفی خواهد بود. آمریکا به دنبال حفظ رهبری نظامی و امنیتی و اقتصادی خود در جهان است و روسیه و چین نیز با آن مخالفند. 

ادامه مطلب
خیز اسد برای سیاست خارجی متوازن
سوریه همواره به حمایت ایران نیاز دارد

خیز اسد برای سیاست خارجی متوازن

محمد صادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی اذعان دارد که شرایط ناشی از جنگ داخلی در سوریه، حجم گسترده خسارات و خرابی‌های و اقتصاد بحران زده این کشور شرایطی را رقم زده است که بشار اسد به دنبال پیگیری سیاست خارجی متوازن با همه بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای باشد.

ادامه مطلب
چرخش اسد به سمت سیاست خارجی پراگماتیک
توجه به تهران با نیم نگاهی به ابوظبی

چرخش اسد به سمت سیاست خارجی پراگماتیک

رئیس جمهور سوریه در حالی ذیل دیدارش با مقامات جمهوری اسلامی از حمایت های بی دریغ ایران طی سال جنگ داخلی تشکر کرد که ۵۳ روز پیش، اسد مذاکرات مفصلی با شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، حاکم دوبی و شیخ محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی در امارات متحده عربی داشت؛ کشوری که از ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۰ با امضای پیمان ابراهیم در ماه عسل با اسرائیل به سر می‌برد. این رویکرد دوگانه دیپلماتیک از جانب سوریه را می‌توان نقطه عطفی در چرخش دمشق به سمت اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیک تصور کرد که سعی دارد از ظرفیت تمام بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای برای احیای سیاسی و دیپلماتیک خود نهایت استفاده را ببرد

ادامه مطلب
سایه جنگ اوکراین بر پرونده های مختلف خاورمیانه
از ایران تا ترکیه و اسرائیل

سایه جنگ اوکراین بر پرونده های مختلف خاورمیانه

جنگ اوکراین پیامدهایی برای اقتصاد جهان و جبهه گیری های سیاسی و ایدئولوژیک خواهد داشت که قطعا تاثیر آن را بر منطقه خاورمیانه به ویژه بر بازیگران مهم منطقه مثل ایران، اسرائیل و ترکیه خواهیم دید. 

ادامه مطلب
خشکسالی و ستیز در خاورمیانه
زمین سوخته

خشکسالی و ستیز در خاورمیانه

دگرش های آب و هوایی تنها بخشی از ماجراست و به گفته بسیاری، دگرش های اقلیمی مسئول اصلی درگیری های منطقه ای نیست. دولت ها در خاورمیانه نیازهای اساسی مردم را به نفع خودشان مصادره می کنند و وقتی نوبت به انعطاف پذیری و حرکت به سمت انرژی های سبز می رسد، پا پس می کشند.

ادامه مطلب
ترکیه ناراحت، اعراب سرخورده
چرا بایدن نمی تواند نظر خاور میانه را جلب کند؟

ترکیه ناراحت، اعراب سرخورده

روابط آمریکا و عربستان در سال ۲۰۱۵ رو به وخامت گذاشت. توافق برجام زنگ خطر را در ریاض به صدا در آورد کرد. جو بایدن نیز موضع سختی علیه عربستان اتخاذ کرد و قصد او برای کاهش حضور در خاورمیانه باعث نگرانی ریاض شده است.

ادامه مطلب
چرا به موازات توقف نشست وین، نشست بغداد آغاز به کار کرد
دیپلماسی چراغ خاموش تهران، دیپلماسی معکوس واشنگتن

چرا به موازات توقف نشست وین، نشست بغداد آغاز به کار کرد

دور پنجم مذاکرات بین ایران و عربستان با میانجیگری عراق و عمان در شرایطی برگزار شد که شاهد توقف ۴۵ روزه مذاکرات وین هستیم. از این منظر روشن شدن موتور نشست بغداد به موازات خاموش شدن موتور نشست ها در وین گویای آن است که  واشنگتن از طریق دیپلماسی معکوس سعی دارد با ترمیم روابط تهران – ریاض به تعدیل نگاه ایران در مذاکرات احیای برجامی برسد. 

ادامه مطلب
ناتوانی طالبان در حکومتداری، تنش با همسایگان را اجتناب ناپذیر می کند
نگاه تهران به تحولات افغانستان باید سلبی باشد، نه ایجابی

ناتوانی طالبان در حکومتداری، تنش با همسایگان را اجتناب ناپذیر می کند

محسن روحی صفت در گفت وگویی عنوان داشت که به دلیل گسل ایدئولوژیک بین حکومت طالبان و تقابل جمهوری اسلامی ایران احتمالاً تنش اجتناب ناپذیر است. در عین حال طالبان اساساً مهارت، دانش و توان حکومتداری در عصر جدید را ندارند. لذا چون این توان در طالبان دیده نمی شود قطعاً به تنش های منطقه ای و جهانی ختم خواهد شد. ضمن اینکه ایران کشوری که مورد طمع قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است. در نتیجه این بازیگران از هر فرصتی برای ایجاد آشوب، فتنه و ناامنی در ایران نهایت استفاده را خواهند برد. با ابن اوصاف احتمال تحریک طالبان علیه ایران هم وجود دارد.

ادامه مطلب
برجام، ایران را قدرت اول منطقه می کند
آمریکا به دنبال متلاشی کردن ارکان امپراتوری خود

برجام، ایران را قدرت اول منطقه می کند

توافق با ایران که برای افکار عمومی آمریکا به عنوان توافقی برای جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته ای معرفی شده، تجاوز به نظام منطقه ای است که آمریکا پس از جنگ جهانی دوم ایجاد کرد. این توافق که آشکارا به زیان عربستان سعودی و اسرائیل است، نظامی توافقی را جایگزین ساختار کنونی امنیت منطقه ای می کند که در آن ایران که از حمایت روسیه و چین برخوردار است به هم پیمان جدید آمریکا تبدیل می شود و به این ترتیب هم پیمانان سابق آمریکا یعنی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و اسرائیل به متحدان درجه دوم تبدیل خواهند شد. 

ادامه مطلب
ترمینولوژی کلیدواژه ای به نام «اربیل»
ادبیات تازه ای که شکل گرفته است

ترمینولوژی کلیدواژه ای به نام «اربیل»

از این پس «اربیل» در دیکشنری سیاسی – دفاعی و دایره لغات جمهوری اسلامی ایران به عنوان کلیدواژه‌ای تعبیر خواهد شد که صرفا یک رهیافت تنازعی با چاشنی انتزاع را در منطقه با خود به همراه دارد.

ادامه مطلب
ایران، بایدن و لزوم تغییر اساسی یک طرز فکر
اهدافی که تناقضات بسیاری دارد

ایران، بایدن و لزوم تغییر اساسی یک طرز فکر

بنابراین توافقی برای جلوگیری از یک مسابقه تسلیحاتی و رسیدن به ثبات بیشتر در منطقه، شاید به ثبات کمتری بینجامد. آنچه سیاستگذاران آمریکایی نادیده می گیرند این است که برای حکومت ایران، پس از دهه ها هماوردی با آمریکا و بسیاری از کشورهای عربی، حفظ نظام و سامانه سیاسی و اجتماعی اش در اولویت قرار دارد و این مستلزم برخورداری از دست بالاتر در سراسر منطقه است.

ادامه مطلب
نشست کشورهای مخالف ایران
منطقه در چه مسیری گام بر می دارد؟

نشست کشورهای مخالف ایران

سیدعلی موسوی خلخالی در نوشتاری بر این باور است که شاید مخاطب حاضران در این دو نشست اخیر منطقه ای ایران بوده کما این که به صراحت هم بیان شد موضوع ایران محور گفت وگوهای آنها بوده است، اما تهران نباید این گردهمایی ها را آن قدر جدی بگیرد که آنها به سمتی بروند که اختلافات عمیقشان را کنار بگذارند و علیه ایران متحد شوند و نه آن قدر نسبت به آن بی اعتنا باشد که این کشورها احساس کنند تقویت سیاست های ضد ایرانی شان واکنشی را از جانب تهران بر نمی انگیزد. به ویژه که اولا، حاضران در نشست نقب بر خلاف نشست عقبه اردن، از ایدئولوژی و سیاست مشترک برخوردار نیستند که آنها را همیشه کنار هم نگه دارد، ثانیا تنها چیزی که آنها را کنار هم آورده دلخوری از ایران است که با مذاکره و دیپلماسی و اتخاذ سیاست های صحیح توسط تهران قابل رفع است و می توان جلوی صف بندی آنها را در برابر تهران گرفت

ادامه مطلب
کلید اتمام مذاکرات دست کیست؟!
نگاه به دوربرگردان وین و ابهامی که احیای برجام را در بر گرفته است

کلید اتمام مذاکرات دست کیست؟!

اگرچه ماهیت توقف کنونی در مذاکرات وین عمدتاً از جنس سیاسی است تا فنی، اما به نظر می رسد بعد از جنگ اوکراین روسیه با مانور روی نقش فنی خود در احیای برجام مانند همکاری با جمهوری اسلامی ایران در نیروگاه اتمی بوشهر، فردو و همچنین تحویل اورانیم غنی شده بالاتر از ۳.۶۷ و تبدیل آن به کیک زرد عملاً سعی دارد منافع سیاسی خود را با هدف موازنه سازی در برابر اروپایی ها و آمریکا در بطن مذاکرات وین پی بگیرد.

ادامه مطلب
ایران، ترکیه، روسیه و بشکه باروت خاورمیانه
پیامدهای جنگ اوکراین برای منطقه

ایران، ترکیه، روسیه و بشکه باروت خاورمیانه

خاورمیانه اکنون مانند بشکه باروت است که هر لحظه ممکن است منفجر شود. اگر ایران تصمیم بگیرد از مناقشه اوکراین بهره برداری کند، احتمالا تنش ها را در چند جبهه از یمن گرفته تا کردستان عراق و لبنان و الحسکه سوریه تشدید خواهد کرد.

ادامه مطلب
کلید توافق دست کیست؛ مسکو، واشنگتن، تهران یا ...؟
آینده نامعلوم مذاکرات وین!

کلید توافق دست کیست؛ مسکو، واشنگتن، تهران یا ...؟

عبدالرضا فرجی راد در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که در شرایط حساس کنونی بایدن در تلاش است وضعیت را در خصوص انجام مذاکرات برای خروج سپاه از لیست گروه‌های تروریستی و تحریم های آمریکا به گونه ای مدیریت کند که هم دولتش و هم جریان متبوعش یعنی دموکرات ها در آستانه انتخابات میان دوره‌ای کنگره کمترین هزینه و امتیاز را بدهند.

ادامه مطلب
تحولات خاورمیانه اجازه خروج سپاه از لیست تحریم ها و گروهای تروریستی آمریکا را خواهد داد؟/ نشست شش جانبه در تقابل با نشست سه جانبه شرم الشیخ
واشنگتن به دنبال اجرای سناریوی «گام به گام» در برابر تهران!

تحولات خاورمیانه اجازه خروج سپاه از لیست تحریم ها و گروهای تروریستی آمریکا را خواهد داد؟/ نشست شش جانبه در تقابل با نشست سه جانبه شرم الشیخ

احمد بخشایش اردستانی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد: واشنگتن به دنبال آن است که اینگونه القا شود عملاً مذاکرات برجام گروگان سپاه پاسداران است، اما واقعیت آن است که بدون خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست گروه‌های تروریستی و لیست تحریم‌های آمریکا عملاً برجام احیا نخواهد شد.

ادامه مطلب
احیای برجام همه چیز امریکاست؟
سیاست های بایدن در خاورمیانه در یک سال گذشته

احیای برجام همه چیز امریکاست؟

به رغم چالش های جهانی و اولویت های رقابتی پیش رو ایالات متحده، نیاز به یک سیاست منسجم تر در خاورمیانه و شمال آفریقا، هرگز بیشتر از اکنون، اهمیت نداشته است.

ادامه مطلب
در برابر ماجراجویایی‌های روسیه و غرب، اتحادیه عربی - ایرانی - ترکی تشکیل شود
لزوم تلاش برای جلوگیری از سرایت مشکلات فرامنطقه ای به درون منطقه

در برابر ماجراجویایی‌های روسیه و غرب، اتحادیه عربی - ایرانی - ترکی تشکیل شود

مستلزم آن است که کشورهای منطقه خاورمیانه از جمله شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران، ترکیه، الجزایر، مغرب و عراق سازمانی برای امنیت و همکاری به عنوان چارچوبی برای هماهنگ کردن مواضع سیاسی و نظامی و اقتصادی خود تشکیل دهند که منافع مشترک آنها را می‌طلبد.

ادامه مطلب
بی اعتمادی درونی و فرامرزی اولین مشکل بزرگ خاورمیانه است
احیای برجام، راهکاری برای امنیت خاورمیانه (بخش هفتم)

بی اعتمادی درونی و فرامرزی اولین مشکل بزرگ خاورمیانه است

اگرچه هیچ معیار مطلق یا نسبی برای سنجش اعتماد میان رهبران منطقه وجود ندارد، اما عمده کارشناسان منطقه عدم اعتماد را یک مانع کلیدی در حل و فصل مناقشات می دانند. اگرچه عدم اعتماد به طور کلی از دیدگاه همه دست اندرکاران حل منازعه یک مانع اساسی برای پیشرفت به شمار می رود، این امر به ویژه در منطقه خاورمیانه حاد است.

ادامه مطلب
اشتباه راهبردی کردها با تلاش برای برقراری روابط با اسرائیل
تاثیرات حمله موشکی به اربیل بر تحولات منطقه چه خواهد بود؟

اشتباه راهبردی کردها با تلاش برای برقراری روابط با اسرائیل

مسعود اسداللهی در گفت و گویی عنوان داشت که چون باکو، ذیل یک تحلیل غلط امید دارد با برقراری، تداوم، تشدید و تعمیق روابط با صهیونیست ها می‌تواند از حمایت و کمک ایالات متحده آمریکا برخوردار شود؛ همان تحلیلی که اکنون مقامات اقلیم کردستان عراق هم در سر می پرورانند. یعنی اکثر مقامات اقلیم کردستان هم فکر می‌کنند اگر به سمت برقراری روابط با اسرائیل گام بر دارند می‌توانند از حمایت گسترده و همه جانبه آمریکایی‌ها برخوردار شوند و دیگر هیچ خطری آنها را تهدید نمی کند. در صورتی که با و بارها این تحلیل زیر سوال رفته است.

ادامه مطلب
جنگ اوکراین، فرصت برای ترکیه تهدید برای اسرائیل
بهره برداری محتاطانه کشورهای عربی

جنگ اوکراین، فرصت برای ترکیه تهدید برای اسرائیل

سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ارزیابی اسرائیل این است که در صورت وخامت بحران اوکراین، این مسئله بدون تردید موجب خواهد شد تا آمریکا از معادلات منطقه خاورمیانه دور مانده و منحرف شود و عملا اسرائیل را در منطقه بدون هرگونه حمایتی رها کند. البته که این مسئله همسو با رویه و سیاست خروج نظامی آمریکا از خاورمیانه است که در ماه‌های اخیر از افغانستان و عراق آغاز شده است. در این فضا، به احتمال فراوان دیگر کشورها وارد عرصه معادلات منطقه خاورمیانه خواهند شد تا جای خالی آمریکا را پُر کنند. مسئله‌ای که کاملا در تضاد با منافع اسرائیل است و حتی برای آن یک تهدیدِ وجودی به حساب می‌آید. 

ادامه مطلب
وقتی رئیس جمهور ترکیه نجات اقتصاد کشورش را به طناب پوسیده اسرائیل گره می‌زند!
تلاش آنکارا برای بهبود روابط با تل آویو تاثیر مخربی بر مناسبات ترکیه و ایران خواهد داشت

وقتی رئیس جمهور ترکیه نجات اقتصاد کشورش را به طناب پوسیده اسرائیل گره می‌زند!

اصغر زارعی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که تلاش آنکارا برای بهبود روابط با تل آویو تاثیر مخربی بر مناسبات ترکیه و ایران خواهد داشت.

ادامه مطلب
کشورهای عربی به ترکیه احساس نزدیکی بیشتری می کنند تا ایران
منطقه در برابر دو راهی جدید

کشورهای عربی به ترکیه احساس نزدیکی بیشتری می کنند تا ایران

ترکیه به عنوان قدرت سوم در منطقه یک قدرت سیاسی و اقتصادی نوظهور است که به نظر می‌رسد بیشتر به مفهوم امنیت جمعی عربی نزدیک است و در طول دهه‌های گذشته به استقلال کشورهای عربی و ثبات آنها در برابر مذاخلات خارجی احترام گذاشته است. بی تردید رابطه با این کشور در شرایط کنونی خطرات راهبردی برای امنیت کشورهای عربی ندارد.

ادامه مطلب
خاورمیانه بعد از بحران اوکراین
تاریخ قدردان مبتکران خواهد بود

خاورمیانه بعد از بحران اوکراین

بعد از امضای توافقنامه هسته ای بین ایران و آمریکا زیر نظر چین و روسیه و اروپا، منطقه خاورمیانه با شرایط پیچیده ای مواجه خواهد شد. به این ترتیب که ابرقدرت ها به جای آن که بر مبنای یک راهبرد فراگیر و موثر درباره خاورمیانه تصمیم بگیرند، با توجه به شرایط و تحولات منطقه و با لحاظ کردن منافع خودشان درباره هر رویدادی به طور جداگانه تصمیم خواهند گرفت. 

ادامه مطلب
نیاز واشنگتن به ثقل موازنه ایران در منطقه
چرا امریکا برای بازگشت به برجام به آب و آتش می‌زند؟

نیاز واشنگتن به ثقل موازنه ایران در منطقه

پیش از پاسخ به این سئوال، باید به ضعف آمریکا در برابر ایران و خواهش های مکرر از این کشور برای بازگشت به توافق هسته ای و آمادگی آن برای پرداخت هر گونه بهایی که ایران مشخص می کند، اشاره کنیم، حتی می توان گفت که سرسختی و غرور ایران به حد اهانت به طرف آمریکایی رسیده، در سایه این نکته که پذیرش این رفتار ایران از سوی کشور بزرگی همچون ایالات متحده، مایه شگفتی و حیرت است. آخرین اهانت ها، مخالفت ایران با نشستن پشت یک میز برای مذاکره مستقیم با مذاکره کننده آمریکا بوده است. 

ادامه مطلب
بلندپروازی های ایران در سایه محدودیت ها
مصر همچنان امتناع می کند

بلندپروازی های ایران در سایه محدودیت ها

از زمان پایان جنگ با عراق حکومت ایران دکترین امنیتی خود را اتخاذ کرد. ایده اصلی آن این بود که ایران بار دیگر وارد هیچ جنگ مستقیمی نخواهد شد و اگر ناچار شود آن را در خاک خود پیش نخواهد برد؛ چرا که هزینه جنگ با عراق بسیار بالا بود و همچنین این جنگ ضعف نیروهای مسلح ایران در جنگ‌های کلاسیک را نشان داد.

ادامه مطلب
سادگی ایرانی در منطقه پیچیده
از قضیه انتقال آب به قطر تا تعامل با طالبان

سادگی ایرانی در منطقه پیچیده

محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از پیچیدگی، هوش، علم و دانش و نقش ایرانی ها در شکل دادن به بسیاری از ابداعات و نوآوری ها بسیاری از تحولات علمی و تمدنی و روشنفکری نیز ادعا های زیادی وجود دارد. روزی نیست که تکرار نکنیم ایرانیان زیادی مدیریت بزرگترین شرکت های مطرح جهانی را به عهده دارند و نقش ایرانی ها در مدیریت بزرگترین شرکت های تکنولوژیک جهانی در "سلیکون ولی" بسیار برجسته است و یا عالمان متولد شده در جغرافیای ایران بسیاری از پروژه های "ناسا " و یا کرسی های علمی دانشگاه های بزرگ جهان را  در اختیار دارند. اصلا راه دور نرویم تمام رهبران بعد از انقلاب اسلامی در کنار گوش چشمی به مسائل ایران حل مسائل دنیا را در نظر داشتند و برای آن نسخه ها پیچیده اند. باوجود این محسنات تاریخی و ژنتیکی و پیچیدگی های ذهنی، ایرانی ها بطور عجیبی و به سادگی فریب داده می شوند.

ادامه مطلب
ایران و عربستان آشتی می کنند؟
در آستانه آغاز دور پنجم گفت وگوها

ایران و عربستان آشتی می کنند؟

ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق، می گوید که به زودی، دور پنجم مذاکرات در بغداد برگزار خواهد شد. افزون بر آن، وزارت امور خارجه ایران با حسن نیت تمام، از خبر یکی شدن شبکه انرژی عربستان سعودی و عراق استقبال کرد. اگرچه، پیش از آن، تهران تامین نیروی برق مردم عراق را جزء منافع مسلم خود می دانست. بدین ترتیب، در سال ۲۰۲۲ میلادی، این شانس وجود دارد که صفحه جدید و صلح آمیزتری در تاریخ دو کشور رقم بخورد.

ادامه مطلب
چین و آمریکا: منافع ناهمگونی که ابزار دستیابی به آنها یکی است
احیای برجام، راهکاری برای امنیت خاورمیانه (بخش سوم)

چین و آمریکا: منافع ناهمگونی که ابزار دستیابی به آنها یکی است

نیاز آشکار و مبرمی به یک چارچوب امنیتی برای منطقه وجود دارد که به طیفی از مسائلی که ایالات متحده، روسیه و چین به روش های مختلف در آن درگیر هستند، بپردازد. اگرچه این سه قدرت خارجی منافع مشترک زیادی در یک نوع نظام امنیتی منطقه ای ندارند، اما دنبال کردن یک چارچوب امنیتی می تواند فرصتی برای همسو کردن منافع آنها فراهم آورد.

ادامه مطلب