
سفر بشار اسد به امارات متحده عربی و تحولات منطقه
سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر ۱۸ مارس بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به امارات متحده عربی و استقبال رهبران ارشد این کشور از وی، نمادی از نظم جدید خاورمیانه است.
ادامه مطلبسعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر ۱۸ مارس بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به امارات متحده عربی و استقبال رهبران ارشد این کشور از وی، نمادی از نظم جدید خاورمیانه است.
ادامه مطلبنتایج جنگ کنونی در اوکراین تاثیر محتملی بر نفوذ روسیه در سوریه و به طور کلی منطقه دارد حتی اگر این تاثیر فوری نباشد. درباره این درگیری دو احتمال وجود دارد و احتمال سوم یعنی دستیابی به فرمول نه غالب و نه مغلوب ضعیف است.
ادامه مطلبپویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دستیابی به توسعه اقتصادی برای هر دولتی یقینا ارزش ویژه ای دارد. چرا که توسعه اقتصادی از مولفه های تعیین کننده قدرت ملی هر کشوری بوده و جایگاه سیاسی و وزن ژئوپلیتیکی آن کشور را در صحنه جهانی ارتقا می دهد.
ادامه مطلبترکیه در طول جنگ داخلی سوریه پس از تنها ماندن از جانب متحدان خود در ناتو، این درس دردناک را آموخت که نظام سنتی این ائتلاف فروپاشیده است. ترکیه به جای اعتماد به اتحادهای بین المللی، روند تقویت خود را به عنوان یک دولت – ملت آغاز کرده به لطف موقعیت ژئوپلیتیکی مهم خود، پیشگام اتخاذ یک سیاست خارجی چندجانبه و چند بعدی شده است.
ادامه مطلبسیاست ایران در سوریه ارتباط زیادی با نتیجه مذاکرات برای احیای برجام در وین دارد به طوری که اگر این مذاکرات به توافق منجر شود، ایران بیش از پیش از روسیه فاصله خواهد گرفت و ممکن است شاهد تنش در روابط دو کشور به خصوص در سوریه باشیم. اما این تنش به برخورد منجر نخواهد شد زیرا به نفع دوطرف نیست.
ادامه مطلباز جمله استدلال هایی که می گوید امریکا باید در این کشور بماند و اطلاعاتی را درباره داعش و القاعده جمعآوری و از پر شدن این تهی گشت به وسیله تروریستها جلوگیری میکند. در حالی که حقیقت امر این است که حضور امریکا به تشدید شورش ها در عراق کمک کرده و القاعده و داعش توانستند از مزایای خود علیه دولت و هرج و مرج ناشی از آن استفاده کنند. همین استدلال ها علیه حضور نظامی امریکا در عراق را می توان در مورد حضور آن در سوریه نیز به کار برد.
ادامه مطلببه طور کلی وضعیت داعش در دوره پسا قریشی دو جنبه دارد: تجزیه این سازمان یا وقوع یک نبرد احتمالی کاملاً داخلی میان اعضای داعش به ویژه میان جناح مغرب و جناح عراقی – سوری.
ادامه مطلباز زمان پایان جنگ با عراق حکومت ایران دکترین امنیتی خود را اتخاذ کرد. ایده اصلی آن این بود که ایران بار دیگر وارد هیچ جنگ مستقیمی نخواهد شد و اگر ناچار شود آن را در خاک خود پیش نخواهد برد؛ چرا که هزینه جنگ با عراق بسیار بالا بود و همچنین این جنگ ضعف نیروهای مسلح ایران در جنگهای کلاسیک را نشان داد.
ادامه مطلبعبدالله السامر در یادداشت اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یشتر چاه های نفت سوریه تحت کنترل ایالات متحده است که به واسطه آن شرکت های نفتی وابسته به کاخ سفید اموال کشور سوریه را غارت می کنند. پنتاگون از ضعف موقت ملت سوریه سوء استفاده می کند تا منابع طبیعی کشور را بدزدد و استقلال و وحدت کشور را نابود کند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اغلب مقالات تحلیل سیاستگذاری دولت ترکیه بر اساس مؤلفهها و جلوههای حکمرانی رجب طیب اردوغان بوده است. با توجه به جایگاه و نقش ریاست جمهوری ایشان در سپهر ساسی ترکیه، اردوغان در راستای احترام به انتخاب و نظر شهروندان ترکیه ای، قابل احترام است. اما در تحلیل سیاستگذاری عمومی بهویژه سیاستگذاری خارجی ایشان نمیتوان اعتمادی به نیات و اهداف سیاستهای ایشان داشته باشیم. هیچ دشمنی با شخص اردوغان در کار نیست، ایرادات و انتقادات بر سیاستها و سیاستگذاریهای ایشان با پیامدهای خشونتبار و خسارتبار برای ایران و سایر همسایگان بوده که طی یک دهه اخیر شدت و وسعت بسیار بالایی داشته است.
ادامه مطلببه گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، از زمان این حمله، جنگ بین نیروهای دموکراتیک سوریه و نیروهای داعشی بیش از ۱۲۰ نفر کشته شده اند. هزاران نفر از ساکنان محله های اطراف نیز مجبور به ترک خانه های خود شده اند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: حمله به زندانی در حسکه سوریه در نزدیکی مرز عراق و سوریه سبب شد تا ۳۵۰۰ زندانی داعشی از این زندان فرار کنند. برخی منابع خبری صحبت از فرار ۵ هزار نفر هم زده اند. در سال ۲۰۱۴ که نیروهای تروریستی از زندان ابوغریب فرار کردند و در شرق سوریه به تشکیل داعش اقدام کردند، شمارشان ۵۰۰ نفر بود، الآن این تعداد حداقل ۳۵۰۰ یا ۵ هزار نفر است، باید ابعاد فاجعه را بسیار گسترده تر دید.
ادامه مطلبرشتهای واحد رویکرد کاخ سفید را به کل منطقه، از سوریه گرفته تا عربستان سعودی، مرتبط میکند.
ادامه مطلببرخی کارشناسان راهبردی باور دارند طرحی صهیونیستی – آمریکایی برای تقسیم سوریه یا تجزیه آن میان گروههای نژادی و مذهبی و در نتیجه تبدیل آن به کشوری حائل میان ایران و دریای مدیترانه وجود دارد.
ادامه مطلبمیان اوضاع در قزاقستان و سوریه به ویژه ابتدای آن، وجه شباهتهای زیادی وجود دارد. اعتراضات در قزاقستان علیه افزایش قیمت سوخت آغاز شد و طولی نکشید که به اعتراض علیه حکومت استبدادی تبدیل شد. مقامات قزاقستان نیز مانند سوریه تظاهرات کنندگان را تروریست و نفوذی خواندند و آشکارا به کشتن آنها پرداختند.
ادامه مطلبمهدی پورباقر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید مهمترین جنبه حضور آمریکا در سوریه را بتوان در قالب رقابت های راهبردی این کشور با روسیه در منطقه حساس خاورمیانه بررسی کرد. از لحاظ تاریخی، اتحاد جماهیر شوروی از بعد از جنگ جهانی دوم، نفوذ خود در کشورهای خاورمیانه را تدریجاً گسترش داده بود. امروزه نیز این مهم را روسیه نوین ادامه داده است. امری که حساسیت شدید کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا را در پی داشته است. پیگیری این سیاست های راهبردی در منطقه و به طور خاص وضعیت سوریه، طبیعتاً منجر به ایجاد اتحادها و ائتلاف هایی در هر دو سمت شده که نشان دهنده اهمیت سوریه در استراتژی کلان آمریکا و روسیه به عنوان قدرت های بزرگ نظام بین الملل است. امری که به وضوح نشان دهنده جنبه راهبردی و ژئوپولتیک رقابت این دو قدرت است. رقابتی که رنگ و بوی صرفاً ایدئولوژیک آن بسیار کمرنگ تر از دوران جنگ سرد است.
ادامه مطلبحقیقت این است که روسیه هرگز سامانه های دفاع هوایی خود را علیه جت های اسرائیلی فعال نمی کند. اعتقاد بر این است که چنین انفعالی بخشی از یک معامله گسترده تر بین دو است.
ادامه مطلبهمچنان مشخص نیست که آیا این دیدارهای امنیتی به دیدارهای سیاسی در سطح ریاست جمهوری یا وزرای امور خارجه خواهد انجامید یا خیر به گونهای که باعث ازسرگیری روابط دو کشور و پرهیز از درگیری نظامی در شهر ادلب شود؛ اما برخی نسبت به وقوع این تحول به علت آنچه کینه شخصی اردوغان نسبت به اسد مینامند، تردید دارند.
ادامه مطلبانتخاب بین سازمان مللی که در لیبی به خطر افتاده و سازمان مللی که در ژنو نباشد، نیست، بلکه بین سازمان مللی است که به طور مؤثر در صحنه لیبی درگیر است و سازمان مللی که مدعی مدیریت این بحران چند وجهی از سواحل دریاچه ژنو است. در حالی که انتخابات آینده لیبی دارای چنین اهمیت سیاسی است، مایه تاسف است که ملاحظات آسایش شخصی در استقرار فرستاده ویژه سازمان ملل برای آن کشور اولویت دارد.
ادامه مطلبدولت بایدن به متحدانی چون امارات فضا میدهد تا با سوریه در تماس باشند، هرچند کاخ سفید همان سیاست انزوای دمشق را دنبال میکند.
ادامه مطلبدر میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس، ابوظبی پیشران اصلی تلاشها برای احیای حکومت سوریه است. از بسیاری جهات موضع جدید ابوظبی در برابر دمشق و به طورکلی عادیسازی روابط کشورهای عربی با سوریه پیروزی بزرگی برای جمهوری اسلامی ایران است.
ادامه مطلبروابط نزدیک ایران، وسیه و چین – شامل همکاریهای سیاسی، نظامی و اقتصادی – میتواند ایران را به یک قدرت برتر منطقهای، مصممتر و خشن تر در تلاش برای تحمیل نظام عقیدتی خود در خارج از مرزها بهویژه در عراق، سوریه و لبنان تبدیل کند.
ادامه مطلباکنون اوضاع سوریه و منطقه تغییر کرده است. نگاه دولت جو بایدن به نقش آفرینی ایران در منطقه متفاوت از نگاه دولت ترامپ است و بایدن نیز مانند باراک اوباما، مسائل منطقه را به مذاکرات هسته ای پیوند زده است و نمی خواهد مذاکرات را خراب کند. به همین علت پاسخ دادن به تنش آفرینی ایران در سوریه و عراق و خلیج فارس را از زاویه میزان تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای بررسی می کند.
ادامه مطلبترکیه در چارچوب این طرح درصدد است جوامع غیرکرد را در مناطقی در شمال و شرق سوریه که تحت سیطره خود در آورده است اسکان دهد تا مانعی انسانی و جغرافیایی بین کردهای سوریه و کردهای ترکیه ایجاد کند. آنکارا چنین طرحی را در شمال عراق نیز دنبال می کند.
ادامه مطلببا وجود شدت دودستگی و خونین بودن درگیری این دو کشور در سوریه به طوری که وفاداری سوریها نیز میان دو طرف تقسیم شد؛ اما ترکیه و ایران شدیدا تلاش کردند از تبدیل شدن این جنگ نیابتی به درگیری مستقیم جلوگیری کنند. مهمتر اینکه روابط تجاری دو طرف از این درگیری تاثیر نپذیرفت. در اوج جنگ در سوریه میزان مبادلات تجاری دو کشور چند برابر شد و به ۲۲ میلیارد دلار در سال رسید.
ادامه مطلببعد از خروج ایالات متحده آمریکا از افغانستان و کاهش نفوذش در عراق و سوریه و نیز پشت کردن این کشور به بسیاری از کانونهای تنش در جهان، آمریکا همچون سالخوردهای به نظر میرسد که به بازنشستگی رسیده و برای رهبران این کشور دشوار است حمایتی مردمی را برای هرگونه جنگ جدیدی در منطقه بسیج کنند. این بازنشستگی زودهنگام بسیاری (از روسیه و چین گرفته تا ایران) را به سمت پر کردن جای خالی این کشور و بازپس گرفتن عظمت گذشته خود سوق داده است.
ادامه مطلبشار اسد نمیتواند از ایران دست بکشد و هم زمان نیازمند حمایت کشورهای عربی است از این رو پیش بینی نمیشود تکلیف روابط او با کشورهای عربی و ایران یکسره شود و آرزوی کشورهای عربی برای جذب او و خارج کردنش از نفوذ ایران در حد امید و آرزو باقی میماند.
ادامه مطلباین ادعا که هدف امارات از نزدیک شدن به دمشق، کاهش نفوذ ایران در سوریه است، ادعایی بسیار پوچ است که قبلا نیز به عنوان بهانه ای برای پیشبرد اهدافی دیگر مطرح شده بود و اکنون به عنوان نارنجک دودزا برای تحت الشعاع قرار دادن خشم احتمالی از این سفر از یک سو، و توجیهی نیرنگ آمیز برای کسانی که به این سفر اعتراض دارند، مورد استفاده قرار می گیرد.
ادامه مطلبغیرممکن است توجیههای امارات درخصوص گشایش روابط با نظام سوریه را باور کرد و احتمالا این رویکرد در نشست آتی سران اتحادیه عرب در الجزایر با تلاش برای بازگردادن کرسی سوریه ابعاد بزرگتری پیدا کند.
ادامه مطلبطبق اطلاعاتی که از این سفر به بیرون درز کرده مهمان اماراتی برای سفر اسد به ابوظبی هماهنگی های لازم را انجام میدهد و طبق اطلاعات، بن زاید از اسد برای دیدار با ولیعهد امارات دعوت رسمی به عمل آورده است. همچنین درباره بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بحث و گفت وگو شده و این مهمان به اسد ابلاغ کرده است که سوریه در نشست بعدی سران اتحادیه عرب در الجزایر مشارکت خواهد کرد و از سوریه برای حضور در این نشست در ماه مارس دعوت به عمل خواهد آمد.
ادامه مطلب