مطالب مرتبط با کلید واژه

قفقاز


ایران به جای دولت ما از منافع ارمنستان دفاع می‌کند/باکو اراضی اشغالی آرتساخ را به مکانی برای جولان اسرائیل علیه ایران تبدیل کرده است
در گفت و گو با دو تن از نمایندگان جریان اپوزیسیون در پارلمان ارمنستان عنوان شد:

ایران به جای دولت ما از منافع ارمنستان دفاع می‌کند/باکو اراضی اشغالی آرتساخ را به مکانی برای جولان اسرائیل علیه ایران تبدیل کرده است

گقام مانوکیان: اول از همه باید از خدا بخواهم که هیچوقت ایران درگیر یک جنگ نشود و از آن دسته افرادی هستم که به جای این که بخواهم دشمنم در تنگنا قرار بگیرد، می خواهم که کشور دوست و بردار ایران اذیت نشود. اما در پاسخ به پرسش باید بگویم که تنش های آذربایجان با ایران لایه های مختلفی دارد که بخشی از آن مربوط به سیاست خصومت خارجی علیه ایران است که باکو اراضی اشغالی آرتساخ را به مکانی جهت جولان اسرائیل علیه ایران تبدیل کرده است که غیر قابل قبول می باشد و این منطقه به هیچ عنوان نباید برای اهداف شوم کشور ثالثی مورد استفاده قرار بگیرد. خصوصاٌ علیه ایران./ آنا مگردیچیان: من شخصاً بارها در سخنانم از کشور دوست و برادر جمهوری اسلامی ایران بابت مواضع طرفدارانه خود قدردانی کرده ام و بارها هم گفته ام که دولت امروز ارمنستان کار را به جایی رسانده که به جای آنکه ما به دنبال منافع خود باشیم و از استان هم مرز با ایران یعنی سیونیک دفاع کنیم، این ایران است که از منافع ما دفاع می کند و این جای قدردانی بسیار دارد.

ادامه مطلب
نقطه عطف خطرناک در مذاکرات صلح باکو - ایروان
بازی های روسیه و اروپا در قفقاز را دریابیم

نقطه عطف خطرناک در مذاکرات صلح باکو - ایروان

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بیانیه چارلز میشل تاکید شد علاوه بر جاده لاچین، اتصال آرتساخ به آغدام برای ارسال کمک‌های بشردوستانه توسط حکومت علیف هم یک گزینه است! با توجه به سابقه اقدامات حکومت باکو در بیش از ۲۰۰ روزی که از محاصره قره باغ کوهستانی می گذرد (قطع مکرر گاز، خشکاندن سد تامین برق و آب مردم محلی، ممانعت برسر راه انتقال غذا و کمک های بشردوستانه و ...) نتیجه عملیاتی توافق باکو با ارمنستان با هدایت میشل، اخراج قطعی ارامنه و سپس روس ها از قره باغ کوهستانی و جایگزینی ناتو و اسرائیل و ترکیه در یک منطقه فوق العاده حساس در نزدیکی مرزهای ایرانی خواهد بود.

ادامه مطلب
باکو در شکارگاه تل‌آویو
بررسی مناسبات ضد ایرانی اسرائیل و جمهوری آذربایجان

باکو در شکارگاه تل‌آویو

یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل پنجشنبه گذشته در سفری دوروزه به باکو با الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان دیدار کرد. بنا بر‌ اعلام وزارت دفاع اسرائیل،‌ چالش‌های مشترک و همکاری‌‌های راهبردی در این دیدار مورد بحث قرار گرفت. گالانت همچنین با ذاکر حسن‌اف، وزیر دفاع و الچین گلی‌اف، فرمانده نیروی مرزبانی این کشور دیدار کرد.

ادامه مطلب
رقابت ترکیه، اسرائیل و روسیه برای نفوذ بیشتر در قفقاز
منطقه ای که به خاورمیانه پیوند مستقیم دارد

رقابت ترکیه، اسرائیل و روسیه برای نفوذ بیشتر در قفقاز

از منظر تاریخی، مرزهای ارمنستان تا عمق خاورمیانه که محیط طبیعی آن است، پیش رفته بود. بعدها ارمنستان گاه بخشی از امپراتوری عثمانی و گاه بخشی از امپراتوری‌های صفوی و قاجار در ایران بود که منطقه را به طور کامل پوشش می‌دادند.

ادامه مطلب
آمریکا در قفقاز به دنبال چیست؟
پخت و پزهایی بدون ایران

آمریکا در قفقاز به دنبال چیست؟

با توجه به جدیت بیشتر دولت بایدن نسبت به دولت های پیشن ایالات متحده برای حضور پررنگ تر در تحولات قفقاز و قره باغ به نظر می رسد واشنگتن به دلیل تداوم جنگ اوکراین و درگیری شدن روسیه در این جنگ، فرصت را مغتنم شمرده و سعی دارد مناسبات جدید ژئوپلیتیک و امنیتی را برای این منطقه تعریف و تبیین کند. از دیگر سو طیفی از ناظران هم بر این باور هستند که جمهوری اذربایجان نیز آذربایجان به دنبال آن است که پای ناتو، ایالات متحده آمریکا، فرانسه و انگلستان را به تحولات قفقاز و قره‌باغ باز کند. پیرو همین نکته در دور جدید تحرکات باکو با همراهی و حمایت واشنگتن، اروپایی ها و ناتو برای تحمیل مذاکرات و توافقات جدید به ایروان، تلاش شده است پخت‌و‌پزهایی بدون حضور ایران و همچنین روسیه انجام شود.

ادامه مطلب
ایران، ترکیه، گرجستان و بریکس
مواضع روسیه در قفقاز در حال تقویت است

ایران، ترکیه، گرجستان و بریکس

توجه داشته باشید که برای امریکا، رویارویی با روسیه دیگر اولویت ندارد: بزرگترین خطر برای واشنگتن، بریکس است، به ویژه با برنامه ریزی برای گسترش و راه اندازی واحد پولی خود. روسیه نقش بسزایی در این سازمان دارد، اما جزء اصلی اقتصادی آن چین است. و این واقعیت که واشنگتن امروز پکن را هدف قرار می دهد، قابل درک است.

ادامه مطلب
برای مهار آذربایجان به جدیت بیشتری نیاز است
تلاش باکو برای کنار‌گذشتن تهران از تحولات قفقاز

برای مهار آذربایجان به جدیت بیشتری نیاز است

محاصره قره‌باغ از سوی جمهوری آذربایجان باعث شده بیش از صد هزار نفر از ارامنه ساکن منطقه به نیازهای اولیه دسترسی نداشته باشند. سناتور پادیلا در توییتی نوشت: «به همین دلیل است که لایحه دو‌حزبی ارائه کردم که این محاصره را محکوم کرده و از ایالات متحده می‌خواهم اقدام کند». نخست‌وزیر ارمنستان نیز در گفت‌وگو با رئیس‌جمهوری روسیه، بار دیگر درباره وضعیت در کریدور لاچین در منطقه قره‌باغ کوهستانی ابراز نگرانی کرد و آن را بحرانی خواند.

ادامه مطلب
روسیه زدایی از قفقاز به درخواست غرب
پس از آشکار شدن توافق پاشینیان و علیف نمایان شد

روسیه زدایی از قفقاز به درخواست غرب

امید آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در حال تبدیل شدن به یک بازنده در قفقاز جنوبی است و رویه سردرگم، ضمخت و متکبرانه روسها باعث شده ایران نیز در این منطقه شرایط دشواری داشته باشد و ترکیه، صهیونیست ها و ناتو روز به روز پروژه روسیه زدایی از قفقاز را با قدرت بیشتری پی بگیرند.

ادامه مطلب
هدف غرب از نابودی ارمنستان چیست؟
زنگ خطری برای ایران

هدف غرب از نابودی ارمنستان چیست؟

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اصلی غرب از تلاش برای تجزیه تدریجی و نابودی ارمنستان، تضعیف و محاصره روسیه و ایران است تا منافع خود را بهتر تامین کند.

ادامه مطلب
نشانه‌گیری‌های اروپا علیه تهران
ایران زمان کمی دارد

نشانه‌گیری‌های اروپا علیه تهران

جلال خوش چهره در نوشتاری تاکید دارد که توجه به انسجام ملی، ایجاد ثبات اوضاع سیاسی – اقتصادی، ترمیم روابط با جامعه جهانی و داشتن ایده و مهارت در انجام این امور، اولویت‌هایی است که نادیده گرفتن آن نه تنها برای حاکمیت سیاسی بلکه امنیت ملی زیان آور خواهد بود. به عبارت دیگر، تهران با لحاظ فرصت‌های از دست رفته، با زمان محدودی روبروست؛ برای همه آنچه در بالا اشاره شد و اکنون در دستور کار تخریبی غرب( اروپا و امریکا) قرار دارد.

ادامه مطلب
برخورد نظامی ایران و آذربایجان را چقدر باید جدی گرفت؟
در صورت تشدید تنش ها

برخورد نظامی ایران و آذربایجان را چقدر باید جدی گرفت؟

محمد آیت اللهی تبار، استادیار روابط بین الملل در دانشکده دولت و خدمات عمومی دانشگاه A&M تگزاس، افزود که ایران بارها، علیه افتتاح کوریدور زنگزور صحبت کرده است. وی گفت: «اگر نوعی راه حل سازش پذیری اتخاذ نشود و باکو تلاش کند، این کوریدور را با توسل به زور ایجاد کند، ایران مانند سال ۲۰۲۰ میلادی، منفعل نمی ماند و به سمت اقدام قاطع پیش می رود.»

ادامه مطلب
هدف اروپا و امریکا از مداخله در مناقشه قره باغ، ایران است
بی تفاوتی عجیب تهران

هدف اروپا و امریکا از مداخله در مناقشه قره باغ، ایران است

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش اروپا و آمریکا برای مداخله در منازعه قفقاز با هدف ایجاد صلحی پایدار نیست و هدف اصلی وادار کردن ارمنستان به پذیرش شرایط باکو است تا سپس زمینه برای تمرکز بر هدف اصلی یعنی جمهوری اسلامی ایران فراهم شود.

ادامه مطلب
ائتلاف سازی ضد ایرانی اسرائیل در شمال ایران
تل آویو به استفاده از همسایگان علیه تهران فکر می کند

ائتلاف سازی ضد ایرانی اسرائیل در شمال ایران

طاهره حسن پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توطئه اسرائیل و دشمنی این رژیم با ایران صرفا مختص منطقه خاورمیانه و ایجاد آشوب در این منطقه علیه ایران نیست بلکه این رژیم در جهت ایجاد تفرق و دشمنی با ایران دست به ایجاد تفاهم و دوستی در منطقه قفقاز زده و به ایجاد سفارت خانه با کشورهای نزدیک ایران دست می زند که در صورت فرصت مناسب بتواند از خاک این کشورها علیه ایران استفاده کند. 

ادامه مطلب
نکاتی درباره حضور اسرائیل در ترکمنستان و آذربایجان
تنش بین تل آویو و تهران از خاورمیانه تا اوراسیا گسترش می یابد

نکاتی درباره حضور اسرائیل در ترکمنستان و آذربایجان

اخیرا جمهوری آذربایجان پس از ۳۰ سال، سفارت خود در اسرائیل را افتتاح کرد و سفارت اسرائیل نیز با حضور وزیر امور خارجه آن در عشق آباد، پایتخت ترکمنستان که فقط ۱۵ مایل تا مرزهای ایران فاصله دارد، افتتاح شد.

ادامه مطلب
صبر راهبردی ایران و اشتباه محاسباتی علی‌اف
تهران از خطوط قرمز خود کوتاه نخواهد آمد

صبر راهبردی ایران و اشتباه محاسباتی علی‌اف

مجید فرخی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران تا کنون به دلایل مختلف در برابر ماجراجویی علی‌اف سکوت کرده و احتمالا همین مسئله موجب اشتباه محاسباتی علی‌اف شده باشد. یکی از دلایل صبر راهبردی ایران عدم تمایل به تشدید تنش در مرزهای شمالی خود است. البته جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده «هرگونه تغییر در ‌ژئوپولتیک منطقه و مرزها خط قرمز ایران است» و به هیچ وجه اجازه تحرکات غیرمعمول را در منطقه نخواهد داد. 

ادامه مطلب
جنگ لابی های ارمنستان و آذربایجان
چه چیزی در پشت پرده اصرار باکو بر زنگزور است؟

جنگ لابی های ارمنستان و آذربایجان

علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دالان زنگزور به همراه راه ارتباطی از گرجستان قسمتی از تلاش برای جاده ابریشمی خواهد بود که الهام علیف یادداشت تفاهم آن را در سال ۲۰۱۵ میلادی در چین به امضا رسانده است. عملی شدن این پروژه باعث اتصال هرچه بیش تر تفلیس و باکو به ترکیه و همچنین تنگ تر شدن عرصه برای ایران در راه ابریشم خواهد شد. 

ادامه مطلب
تبعات خطرناک سکوت ایران در دسیسه های پشت پرده قفقاز
باکو برای انحصار کریدور شمال جنوب نقشه دارد

تبعات خطرناک سکوت ایران در دسیسه های پشت پرده قفقاز

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عدم واکنش جدی ایران در برابر دست اندازی های مکرر باکو به خاک ارمنستان در منطقه آرتساخ، باعث افزایش طمع این رژیم برای پیشبرد سیاست اشغال گری و نسل کشی در استان جنوبی سیونیک نیز خواهد شد‌. لذا علیف سیاست ریزه خواری قلمروی ارمنستان را در این استان برای اشغال مناطق حساس جغرافیایی سیونیک و به خطر انداختن امنیت مسیرهای مواصلاتی ایران به ارمنستان ادامه خواهد داد تا بتواند انحصار کریدور شمال جنوب ایران از خلیج فارس تا اروپا را در دست بگیرد و با سوءاستفاده از این انحصار، با همدستی ترکیه و انگلیس به تحمیل سیاست های خود به جمهوری اسلامی در دیگر نقاط جهان و به خصوص غرب آسیا بپردازد. تبعات این خفگی ژئوپلتیک برای ایران غیرقابل جبران خواهد بود.

ادامه مطلب
محور تهران-ایروان-مسکو حتما باید جامه عمل بپوشد
مصاحبه با آرتور وانتسیان رئیس حزب «میهن» و رئیس سابق فراکسیون «افتخار دارم» در مجلس ارمنستان

محور تهران-ایروان-مسکو حتما باید جامه عمل بپوشد

آرتور وانتسیان در گفت وگویی تاکید دارد که جمهوری آذربایجان در تکاپوی این است که مسئله آینده امن و خودکفای خود را حل کند. در این راستا دولت باکو همه مشکلات و مسائل را با تهدید و توسل به زور از بین می‌برد. وضعیت به جایی رسیده است که حکومت باکو حتی بعد از هشدار‌های ایران هم عقب‌نشینی نمی‌کند. درباره اظهارات پاشینیان مبنی بر غیرممکن‌بودن تنش و امضای قرارداد صلح، می‌توانم بگویم که من هیچ دلیلی برای چنین پیش‌بینی‌ها در شرایط کنونی نمی‌بینم.

ادامه مطلب
لزوم ادب کردن باکو بدون جنگ
پایان این سیاست، جنگ است!

لزوم ادب کردن باکو بدون جنگ

شعیب بهمن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در میان ابزارها و اهرم هایی که ایران برای مدیریت رفتار باکو برخوردار است، جنگ در انتهای فهرست قرار دارد. ایران بدون نیاز به هرگونه برخورد نظامی می تواند حاکم طایفه ای باکو را ادب کند.

ادامه مطلب
ایران، نه لقمه گلوگیر، بلکه لقمه ای است که آذربایجان توان برداشتنش را هم ندارد
جنگی بین تهران و باکو روی می دهد؟

ایران، نه لقمه گلوگیر، بلکه لقمه ای است که آذربایجان توان برداشتنش را هم ندارد

دستگیری، پرچسب‌زنی، احضارهای پی‌درپی سفیر، اخراج دیپلمات‌های ایرانی و از همه مهم‌‌تر موج‌سواری سیاسی، دیپلماتیک، رسانه‌ای و امنیتی علیه تهران حکایت از آن دارد که باکو بر مدار سوء‌محاسبه حرکت می‌کند؛ حال اینکه سوء‌محاسبه‌های جمهوری آذربایجان تا کجا ادامه دارد و مهم‌‌تر از همه چه تبعاتی را برای این کشور و کل منطقه قفقاز به دنبال دارد؟ سؤالاتی است که از زوایای مختلف می‌توان به آن ورود کرد.

ادامه مطلب
دادن سوخو از سوی روسیه به ایران در ۱۴۰۲ منوط به رفتار تهران است/ جمهوری اسلامی در قبال آذربایجان برنامه روشنی ندارد
تهران - واشنگتن و «توافق موقت»!

دادن سوخو از سوی روسیه به ایران در ۱۴۰۲ منوط به رفتار تهران است/ جمهوری اسلامی در قبال آذربایجان برنامه روشنی ندارد

احمد وخشیته در گفت وگویی تاکید دارد که می‌توان انتظار داشت که فروش و ارسال جنگنده سوخو از سوی روسیه به ایران عملیاتی شود، اما چون اگر این اتفاق روی دهد، اسکادران هوایی‌ ایران دچار تحول جدی خواهد شد، طبیعتا روسیه هم انتظار دارد که این جنگنده‌ها در راستای افزایش تنش مورد استفاده قرار نگیرد؛ لذا این رفتار تهران است که تعیین می‌کند روسیه می‌تواند جنگنده‌ای به ایران بدهد یا نه.

ادامه مطلب
همزمانی تشدید مناقشات ژئوپولیتیکی قفقازجنوبی با نوروز ایرانی؛ و ماموریت پانترکیسم
شبهه افکنی مغرضانه نسبت به چهره های تاریخی

همزمانی تشدید مناقشات ژئوپولیتیکی قفقازجنوبی با نوروز ایرانی؛ و ماموریت پانترکیسم

نیما عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همزمان با نوروز و تشدید مناقشات ژئوپلیتیکی قفقاز، پانترکیسم نیز به تبلیغات تمامْ پوپولیستی خود شدت داده و فرصت غنیمت شمرده اند تا «از این نمد نیز کلاهی برای خود بدوزند»؛ احساسات و افکارِ قشر خاکستری جامعه را نشانه گرفته اند تا در این اوضاع خطیرمنطقه ای، رنگی ضدایرانی و ضدفرهنگی به روی آن بپاشند! باری! از لاطائلات و گزافه گویی های ایران‌ستیزانه آنان، همچون جعلی خواندن استوانه‌ کورش بزرگ (منشور حقوق بشر) بگیرید تا گزافه‌سخن‌هایی درخصوص آرامگاه پادشاه ایرانی در پاسارگاد، تا برسید به تکرار ادعایی پوچ و ازسر بی دانشی، ادعایی سخیف که در قالب غیابِ نامِ کورش در شاهنامه مطرح می کنند! اما همه این تحرکات، تجاوز به فرهنگ ایران و با هدفِ برهم زدنِ اتحاد و یک‌پارچگی ملتِ ایران، در این روزهای خطیر و حساس است.

ادامه مطلب
تهران دیگر نمی تواند در برابر باکو سکوت کند
کوک شدن ساز تنش آذربایجان

تهران دیگر نمی تواند در برابر باکو سکوت کند

با عینک منافع، مصالح و امنیت ملی بی شک تداوم و بهبود روابط با همه همسایگان در اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و تهران همواره از تنش زدایی و ارتقای مناسبات استقبال می کند، اما در این میان عملکرد جمهوری اذربایجان به ویژه در دو هفته ای که از شروع سال جدید شمسی می گذرد باعث شده تا تهران بر خلاف گذشته بی طرفی در قفقاز را کنار بگذرد. چرا که تمامی شواهد، دلایل و قراین نشان‌گر آن است که به هیچ عنوان این بار تهران نمی‌تواند نظاره‌گری منفعل در قبال باکو باشد.

ادامه مطلب
قفقاز، ایران و ترکیه و حقیقت های موجود
دیپلماسی فعال بهترین گزینه برای تهران است

قفقاز، ایران و ترکیه و حقیقت های موجود

علی موسوی خلخالی می نویسد: واقعیت این است که جنگ قفقاز جنگ ایران نیست، بلکه جنگ دو کشور مستقل آذربایجان و ارمنستان است که به خودشان مربوط است. زمانی این جنگ به ما مربوط می شود که منافع ما تحت تاثیر قرار بگیرد، برای همین بهترین گزینه در حال حاضر در حوزه قفقاز دیپلماسی فعال است.

ادامه مطلب
گسترش بازی بزرگ آسیایی از شرق به غرب
چین به دنبال احیای دکترین «دو ستون» ایالات متحده بین ایران و عربستان؟!

گسترش بازی بزرگ آسیایی از شرق به غرب

ماندانا تیشه یار در نوشتاری برای دیپلماسی ایرانی معتقد است که بازی بزرگ آسیایی به آهستگی در حال گسترش از هندوپاسیفیک در شرق به سوی منطقه خلیج فارس در غرب قاره کهن است. افزایش حضور و همکاری هندوستان و چین با کشورهای این منطقه، که از کانون های اصلی انرژی در جهان به شمار می رود، به خوبی گویای چشم انداز روابط قدرت میان بازیگران منطقه ای، قاره ای و جهانی در این گوشه از جهان می باشد. در همین حال، ابتکار تازه چین، که همچون سنت سیاست خارجی همیشگی این کشور، در سکوت به انجام رسیده و زمینه ارتباط دیپلماتیک میان ایران و عربستان را پس از چندین سال فراهم آورده، گویای آغاز شکل گیری یک نظم نوین منطقه ای در خلیج فارس است. 

ادامه مطلب
از مشهدی حسین سرابی تا الهام علیف
نگاهی به تاریخ منطقه قفقاز

از مشهدی حسین سرابی تا الهام علیف

صلاح الدین خدیو در یادداشتی می نویسد: از جدایی رسمی آذربایجان شمال ارس از ایران، تنها دویست سال می گذرد. جدایی عملی و واقعی میان دو سرزمین، عمری از این هم کوتاه تر دارد. از دهه سی قرن بیست بود که با تثبیت حکومت شوروی، عملا دیواری ستبر میان آذربایجان های ایران و قفقاز کشیده شد.

ادامه مطلب
ارمنستان سردردی برای روسیه
برای برتری در قفقاز، پوتین باید جنگ در اوکراین را یکسره کند

ارمنستان سردردی برای روسیه

برای موفقیت در جنوب قفقاز در برابر ارمنستان و آذربایجان، برتری بر ترک‌ها و ایرانی‌ها و در مشت گرفتن آسیای میانه پوتین باید جنگ در اوکراین را یکسره کند.

ادامه مطلب
خطر تقویت شکاف های دینی و قومی به بهانه دفاع از اسلام در قفقاز را جدی بگیریم
در پاسخ به یادداشت "اشتباه تاریخی ارامنه قفقاز"

خطر تقویت شکاف های دینی و قومی به بهانه دفاع از اسلام در قفقاز را جدی بگیریم

آبراهام سزار عاقل اف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی‌شک نویسنده محترم چنین قصدی نداشته تا بگوید علت اسلام آوردن بسیاری از مردم در منطقه آذربایجان و ارمنستان به دلیل ترس از خشونت و زور و قتل و جنگ و غیره بوده است اما متن ایشان از قصد و نیت نویسنده سرپیچی کرده و چنین معنایی را جامه عمل می‌پوشاند.

ادامه مطلب
بحران زایی و بحرانسازی درقفقاز
ولع ارامنه و قصور آذربایجانی‌ها

بحران زایی و بحرانسازی درقفقاز

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با دولت سازی هایی که از ابتدا ارامنه در قفقاز به راه انداختند ضربه اصلی و مهلکی بر پیکر تمدن و فرهنگ اسلامی در قفقاز وارد شد. جمهوری دموکراتیک آذربایجان نیز تنها بخش کوچکی از میراث و تراث اسلامی را توانسته است تصاحب کند و متاسفانه به جای نمایندگی کل مسلمانان در کل قفقاز و به جای تاکید بر مفاهیم اسلامی و تاریخی بر مفاهیم ملی و ناسیونالیستیِ صرف تاکید کرده و به جای تشکیل دولت اسلامی آذربایجان (قفقاز) دولت دموکراتیک آذربایجان را تشکیل دادند. آنان هر چند سایر اقوام مسلمان از قبیل تات ها، تالش ها، لزگی ها، آوارها و کردها را به تناسب اشتراک در دین و فرهنگ نمایندگی می کردند، ولی از وسعت اندیشه اسلامی غفلت کردند.

ادامه مطلب