ایران و اروپا

تنش ها تشدید می شود

قطعنامه‌ای در ظاهر فنی و در باطن سیاسی

هرچند پیش نویس قطعنامه شورای حکام که واشنگتن در پشت آن است، به امکان ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت در صورت همکاری نکردن ایران با آژانس انرژی اتمی در خصوص فعالیت های مخفیانه، اشاره ای نکرده ولی زمان ارائه این پیش نویس نشان دهنده سیاسی بودن انگیزه تهیه کنندگان آن است که به دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران قبل از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به منطقه و انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هستند. 

ادامه مطلب

تنش تشدید می شود

بن بست مذاکرات و خطر فروپاشی کامل برجام

رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به این شرایط و ناتوانی اروپایی ها در زمینه ارائه ابتکار عملی موثر برای رفع اختلافات، بی نتیجه بودن تلاش های قطر برای میانجیگری میان دو طرف و تصمیم نهایی واشنگتن در عدم خروج سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا به نظر می رسد احیای برجام با بن بست جدی مواجه شده است. 

ادامه مطلب

ایران و سازمان همکاری های اقتصادی دریای سیاه

از هم پوشانی هم افزا تا همکاری درآمدزا

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران با بهره مندی از منابع سرشار طبیعی نفت وگاز و انواع مواد معدنی و اقلیم متنوع چهار فصلی و بویژه دارا بودن نیروی ارزشمند انسانی متخصص وجوان برای موفقیّت در روند توسعه ای خود و اجرایی شدن مؤلفه های اقتصاد مقاوتی نیازمند مشارکت فعال در مبادلات اقتصادی بین المللی و صدور هرچه بیشتر خدمات مهندسی و فنی به موازات جذب سرمایه گذاری های چشمگیر خارجی و نوسازی زیرساختارهای اقتصادیث و صنعتی کشور است، چراکه رسیدن به رشد واقعی اقتصادی و توسعه همه جانبه کشور بدون رقابتی شدن پایدار مفهومی نخواهد داشت.

ادامه مطلب

تقلا برای حل اختلافات

میانجی اروپایی در سفر به تهران چه با خود می‌برد؟

منابع اروپایی در پاریس معتقدند جنگ اوکراین موجب شد نگاه ها از پرونده هسته ای ایران منحرف شود و ایران نفس راحتی بکشد چرا که از فشار طرف های غربی که تاکید داشتند ایران به آستانه ساخت سلاح هسته ای رسیده، کاسته شده است.

ادامه مطلب

گره باز می شود؟

مأموریت ویژه انریکه مورا

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اهمیت وضع جاری در آن است که آیا تهران آنچه پیش روست را یک فرصت برای خود در خدمت به ایجاد موقعیت‌های آینده به حساب می‌آورد؟ در این صورت مورا تا چه اندازه قادر به ایجاد تعدیل در مواضع تهران و در این حال تهران تا چه اندازه خواهد توانست به کمک اروپاییان، دولت بایدن را عقب نشینی قابل قبول در مواضع آن وادار کند؟  

ادامه مطلب

الزام اصلاح الگوی صادراتی!

صادرات آب به یک هزارم قیمت چرا؟!

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در عین حال که جنگ اکراین موجب ارتقاء اهمیت محصولات کشاورزی در سبد مبادلات جهانی شده است، اخباری مبنی بر صادرات روزانه بیش از ۷۰۰ کانتینر هندوانه از ایران به ترکیه منتشر شد؛ خبری که با واکنش‌های متعددی روبه رو شد، چراکه ایران در شرایط بحران آب قرار دارد و صادرات هندوانه در واقع صادرات آب به حساب می آید و چنانچه بهای بطری یک لیتری آب آشامیدنی در بیشتر کشورهای همسایه و ترکیه قریب یک دلار دانسته و برای هر کیلو هندوانه نیز حدود ۳۵۰ لیتر آب مصوف شده و هر سه کیلو هندوانه قریب یک دلار ارز آوری داشته باشد به مفهوم صادرات مفت منابع آبی کشور هستیم.

ادامه مطلب

الزاماتی که باید به آن توجه داشت

جایگاه ایران در نظم جدید جهانی

علی ربیعی در یادداشتی می نویسد: ایران باید در نظم در حال قوام جهانی نقشی شایسته خود بیابد. می دانیم که دوره گذار از یک نظم بین المللی به نظم جدید بین‌المللی مستلزم عبور از یک دوره گذار بی نظمی است؛ دورانی که در آن مقررات بین المللی که تا کنون معتبر بوده‌اند به چالش گرفته می‌شود و سلسله مراتب ژئوپولیتیکی نظم سابق به هم می ریزد. به این ترتیب، قدرت های کوچکتری که انتظار نمی رفت، گاهی قادر به نقش آفرینی های موثرتری می شوند و قدرت های بزرگی که انتظار می رفت، گاهی از نقش آفرینی های موفقیت آمیز باز می مانند.

ادامه مطلب

انرژی مورد نیاز اروپا نباید جایگزین داشته باشد

اشتراک منافع روسیه و امریکا بر سر گاز ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: اگر تحریم گاز روسیه فرصتی برای کشورهای دیگر از جمله ایران به وجود آورده است تا بتوانند بازار تازه ای را برای گاز خود جست‌وجو کنند، این فرصت ایالات متحده را نیز شامل می شود. به ویژه الآن که قیمت گاز در بازار جهانی به شدت رشد کرده و این مساله صادرات گاز از ایالات متحده به اروپا را به لحاظ اقتصادی توجیه پذیر کرده است.  

ادامه مطلب

روند کند ورود انرژی جایگزین به بازار

چرا نفت و گاز ایران به راحتی نمی تواند جای روسیه را بگیرد؟

اگر تحریم‌ها به سرعت برداشته شوند، حجم کمی در کوتاه‌مدت به بازار بین‌المللی می‌رود و نمی‌تواند جایگزینی برای ۱۸۴ میلیارد مترمکعب گاز روسیه باشد که هر سال به اروپا صادر می‌شود. اگرچه ایران پس از روسیه دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی در جهان را دارد، اما این بخش به علت انزوا، از کمبود سرمایه گذاری به ویژه در فناوری های بهره برداری از ذخایر دریایی، ظرفیت ها و زیرساخت های صادرات گاز مایع آسیب دیده است. بیشتر گاز ایران از یک میدان گازی عظیم فراساحلی، پارس جنوبی، واقع در خلیج فارس تامین می شود. حتی اگر تحریم‌ها برداشته شوند، ایران نمی‌تواند جایگزینی برای صادرات روسیه به اروپا باشد.

ادامه مطلب

آیا زمان مناسب تهران و غرب فرا رسیده است؟

زمانی برای جبران بی عدالتی های غرب به ایران

عدم علاقه عمدی به ورود ایران در هر سیاست اقتصادی فرامنطقه‌ای  که به رژیم شبه دائمی تحریم‌های امریکا افزوده شده، ایران را با توجه به ذخایر انرژی و موقعیت جغرافیایی مرکزی‌اش که آن را به یک پل بین اروپا و آسیا تبدیل می‌کند، ناعادلانه به حاشیه رانده است. ایران که توسط غرب طرد شده، به طور طبیعی راهبرد خود را برای یافتن شرکای اقتصادی دیگری در آسیا تغییر داده است که به آن کمک می کنند تا به این هاب انرژی، اعم از تامین کننده و حمل و نقل، در اطراف دریای خزر و با هدف رسیدن به اروپا تبدیل شود. برای این منظور، جمهوری اسلامی می داند که پیش نیاز تقویت روابط دوجانبه خود، پیش از هر چیز با همسایگان خود، از جمله آذربایجان و ترکمنستان، یک سیاست دقیق تر است. 

ادامه مطلب

در سایه بی میلی کشورهای عربی و مهیا نبودن شرایط در شرق مدیترانه

آیا گاز ایران می تواند جای روسیه را در اروپا بگیرد؟

اگر گفت وگوهای هسته ای ایران در وین به توافق بینجامد، آیا سرانجام ایران می تواند با حوزه گازی چالوس، نقش بالقوه ای در پرکردن شکاف ناشی از قطع گاز روسیه داشته باشد؟ ایران در شرایطی خاص می تواند سهمی در جایگزینی نفت روسیه داشته باشد اما در زمینه گاز، اوضاع تا حدودی متفاوت است.

ادامه مطلب

علی رغم نیاز متقابل

روسیه نمی‌گذارد اروپا آرزوی استفاده از گاز ایران را محقق کند

غرب همچنین می‌داند حتی اگر ایران بتواند بر مشکلات زیرساختی خود غلبه کند احتمال ندارد روسیه را به چالش بکشد و به منبع اصلی صدور گاز به اروپا تبدیل شود. ایران سعی دارد سهم خود را در باز انرژی جهانی باز پس گیرد و جای پایی برای خود در بازار آسیا بدست آورد بدون اینکه روسیه را عصبانی کند. روسیه نیز به آسانی به ایران اجازه ورود به بازار گاز اروپا را نمی‌دهد و از تمام ابزارهای خود برای جلوگیری از رهایی این قاره از اتکا به گاز روسیه استفاده خواهد کرد.

ادامه مطلب

به زودی دنیای جدیدی را شاهد خواهیم بود

روسیه، غرب و دو راهی انتخاب ما

علی موسوی خلخالی می نویسد: رای ما، ایران، فرصت های مهمی به وجود آمده، از جمله مهمترین این فرصت ها تامین انرژی جهانی است که می تواند ما را به بازیگری مهم در عرصه جهانی تبدیل کند، اگر دیپلماسی فعال و پویایی داشته باشیم، می توانیم در این حوزه نهایت استفاده را هم از جانب غرب ببریم و هم از جانب روسیه. بی شک در این صورت می توانیم با برگه هایی که در اختیار داریم تلاش های روسیه و جامعه جهانی برای این که ما را در برابر انتخاب هایش قرار دهد، به تعویق بیندازیم. در این میان باید مانع اصلی یعنی توافق هسته ای را هر چه سریعتر برداریم و تکلیف برجام را هر چه سریعتر روشن کنیم تا بتوانیم ضمن خروج از انزوا به جمع بازیگران عرصه جهانی بپیوندیم، در غیر این صورت فرصت ها یک به یک از دست می روند و انتخاب ها روز به روز سخت تر می شوند و ما در برابر وضعیتی سخت قرار می گیریم، در آن موقع چه بسا انتخابی نداشته باشیم و مجبور شویم به انتخاب دیگران تن دهیم. 

ادامه مطلب

توقف ملالت بار مذاکرات

برجام به دست تقدیر سپرده شده است؟

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: به راستی کسی نمی‌داند که دلیل اصلی توقف ملالت‌بار کنونی که بیشترین آسیب آن متوجه کیان اقتصادی و تبعات آن در سطوح سیاسی – اجتماعی ایران است، چرا به نقطه انجماد گذشته بازگشته است. به رغم برخی اخبار و گزارش‌ها درباره دلیل یا دلایل بن‌بست کنونی، اما آنچه روشن است، ابهام جاری در چگونگی رسیدن به فرجامی است که می‌تواند به این وضع پایان دهد. تهران بارها گفته؛ ۹۸ درصد توافق حاصل شده و تنها دو درصد اختلاف‌ها باقی است که در صورت رفع آنها می‌توان توافق را امضا کرد. این دو درصد تا چه میزان برجسته است که توانسته ۹۸درصد توافق را تا نقطه «کم لن یکن» نزدیک کند؟  

ادامه مطلب

تجربه تحریم تهران برای مسکو

توصیه های رسانه روسی درباره احتمال صادرات انرژی ایران به غرب

در حال حاضر، در ایران بحران خاصی وجود ندارد. مغازه ها پر از اجناس هستند، ترافیک در تهران کمتر از مسکو نیست و شما می توانید، محصولات وارداتی را از همه جا خریداری کنید. اما، در تاریخ تحریم ها علیه ایران، نکته بسیار آموزنده ای برای روسیه وجود دارد. ایران دارای ذخایر عظیم گازی است. از آنجایی که سخنان اروپا در خصوص تحریم منابع انرژی از روسیه رو به افزایش است، باید به تامین کننده شناخته شده دیگر (ایران) توجه خاصی داشت.

ادامه مطلب

اقدامات اقتصادی تازه تهران

اقتصاد ایران برای لغو تحریم‌ها آماده می شود

از نظر ایران، تقویت روابط با چین و روسیه، فرصتی حیاتی است که باید آن را غنیمت شمرد چرا که از نظر تهران، نظام جهانی جدیدی پس از جنگ روسیه با اوکراین ایجاد خواهد شد. همچنین ایران معتقد است تحریم های غرب علیه ایران و روسیه و چین، به این سه کشور برای تشکیل ائتلافی قدرتمند در برابر نفوذ غرب کمک خواهد کرد. 

ادامه مطلب

فرصت جنگ اوکراین برای تهران

ایران به گشایش اقتصادی نیاز دارد و اروپا به گاز

اکنون رهبران ایران کاملا و به خوبی درمی یابند که یک سیاست متوازن خارجی و اقتصادی - که خواست بسیاری از کادرهای پایین تر نظام تهران است - حتی برای برنامه های کمتر جاه طلبانه ایران در تعامل با همسایگانش هم، یک پیش نیاز به حساب می آید.

ادامه مطلب

تاثیرات اقتصادی و سیاسی که می توان برشمرد

پیامدهای تهاجم روسیه به اوکراین از منظر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران

جواد عرب عامری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر هم خورد موازنه قدرت در روابط بین قدرت‌های بزرگ به دنبال تهاجم نظامی روسیه به اوکراین با هدف بی‌طرف‌سازی این جمهوری سابق اتحاد شوروی و ایجاد یک منطقه حائل بین روسیه و ناتو می‌تواند در بردارنده فرصت‌ها و تهدیداتی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باشد. اگرچه سخن گفتن از ورود جهان به دوران جنگ سرد در پی فروریختن دیوار اعتماد بین قدرت‌های جهانی کمی زود به نظر می‌رسد با این حال، به نظر می‌رسد یکی از نتایج حداقلی این رویداد را می‌توان ترک برداشتن اجماع جهانی قدرت‌های بزرگ پیرامون نظم موجود بین‌المللی در نظر گرفت.

ادامه مطلب

گره در کار توافق وین

منظور مسکو از شرطی که برای قبول مذاکرات هسته ای گذشته چیست؟!

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اگرچه تهران واکنش صریحی در موضع  یکباره مسکو ابراز نکرده و کوشیده  آن را – حداقل در حال حاضر – موضوع در دست بررسی و ارزیابی، به گونه تعدیل شده نگه دارد ولی نمی‌توان پیش شرط اعلام شده را در اندازه یک مانع و به تعبیری «سنگ اندازی» در مسیر تلاش برای ایجاد توافق، آن‌هم در دقایق پایانی مذاکرات به حساب نیاورد. اما آیا اعلام چنین پیش‌شرطی و یا اقدامی شبیه به آن با توجه به جنگ جاری در اوکراین، امری غافلگیر کننده است؟ یا می‌شد با شروع اقدام نظامی روسیه در اوکراین و واکنش گسترده ناتو و خاصه امریکا به این اقدام، استفاده روسیه را از برگ‌های در اختیارش پیش بینی کرد. از این رو با شروع جنگ در اوکراین، نخستین توجه ناظران به سرنوشت مذاکرات وین جلب شد؛ اینکه آیا منازعات جاری بر مسیر مذاکرات وین سایه خواهد انداخت؟ پی‌آیند آن چه خواهد بود؟ طرف‌های مذاکرات برای حفظ نتایج چه خواهند کرد؟ 

ادامه مطلب

تهران منتظر مسکو نمی ماند

«جریان شرقی» برای صدور گاز ایران به اروپا

اعلام آمادگی ایران برای تامین گاز اروپا ریشه در منافع اقتصادی و ملی و راهبردی ایران دارد ولی به این معنا نیست که تهران قصد دارد به تعامل با مسکو پایان دهد یا حتی به چنین احتمالی فکر کند. در واقع اقدام جدید ایران با راهبرد نظام و دولت کنونی برای قرار ندادن همه تخم مرغ ها در یک سبد، همخوانی دارد به ویژه که دولت قبلی به ریاست حسن روحانی به قرار دادن همه تخم مرغ ها در سبد غرب متهم بود.

ادامه مطلب

آیا این دور از مذاکرات آخرین فرصت است؟

نقش روسیه و چین در نرمش مواضع ایران

وانگ گوآن، نماینده چین گفته است مذاکرات رو به جلو بوده و ادامه خواهد یافت. بنابراین، تمام طرف ها برای اولین بار با خوش بینی محتاطانه درباره امکان رسیدن به توافق سریع ابراز تمایل کرده اند، به نظر می رسد که روسیه و چین، ایران را متقاعد یا حداقل تلاش کرده اند ایران را متقاعد کنند با دادن امتیازهایی موافقت کند که به امضای توافق در اوایل ماه آینده منجر شود.

ادامه مطلب

ایران از شرق، به غرب چشمک می‌زند

حضور شرکت‌های امریکایی در ایران، تضمین پیشنهادی واشنگتن برای حفظ برجام

گفته می شود رابرت مالی مسئول پرونده ایران در دولت آمریکا برای عبور از معضل تضمین های سیاسی و قانونی، اعطای «ضمانت های اقتصادی» را به ایران پیشنهاد کرده است. به این ترتیب که راه برای سرمایه گذاری کلان و گسترده شرکت های آمریکایی در بخش های مختلف اقتصادی ایران باز شود. در این صورت، شرکت ها و بخش خصوصی آمریکا برای حفظ منافع خود، در برابر تلاش هر دولتی در آمریکا برای خروج از توافق هسته ای و بازگرداندن تحریم ها، مقاومت خواهند کرد.

ادامه مطلب

بازی روسیه در مذاکرات

ابتکارعمل ایران در وین، اختلافات ایران و امریکا را کم کرد

سفر ابراهیم رئیسی به مسکو و دیدارش با ولادیمیر پوتین، هرچند در زمانی حساس صورت می گیرد ولی نتوانسته است نگرانی های ایران را از امکان تلاش مسکو برای سیطره بر تصمیم گیری ها در تهران و تبدیل کردن ایران به بخشی از منظومه خود که ایران را از ایجاد توازن در روابطش بین شرق و غرب محروم خواهد کرد، برطرف کند. به ویژه که جاه طلبی های مسکو برای تثبیت جایگاه و نفوذ خود در خاورمیانه، از دروازه تفاهم با واشنگتن و کشورهای غربی می گذرد. همین بی اعتمادی ایران به مسکو، موضع اخیر رهبر عالی ایران، (آیت الله) علی خامنه ای را قابل درک می کند که به طور ضمنی به برداشتن موانع از مقابل امکان مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا بدون دست کشیدن از موضع منفی مرتبط با ساختار ایدئولوژیک نظام ایران، اشاره دارد که همچنان آمریکا را دشمنی می داند که نباید در برابر آن و سیاست های ظالمانه اش تسلیم شد.

ادامه مطلب

زمان در حال اتمام است

حرکت‌های کُند مذاکرات وین در عین پیشرفت

گفته می شود از زمان نشست مدیران سیاسی وزارت امور خارجه کشورهای طرف برجام با علی باقری کنی، مسئول تیم مذاکره کننده ایران، پیشرفت هایی حاصل شده است. یک منبع بلندپایه از گروه مذاکره کنندگان اروپایی شامگاه سه‌شنبه به روزنامه زوددویچه سایتونگ گفت: "مذاکرات همچنان بسیار کند پیش می‌رود، زمان رو به اتمام است. مسائل کلیدی در حوزه هسته ای و لغو تحریم ها هنوز حل نشده است."

ادامه مطلب

مذاکرات در مرحله مرضی طرفین است؟

عملیات احیا در وین

سهراب علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ادراک راهبردی و انتظارات طرف های برجامی در مذاکرات وین امروز در وضعیت بسیط قرار دارد و آنچه این این رویکردهای بسیط را در تلاقی منافع ملی در کنار هم قرار خواهد داد، نگاه متوازن و رویکرد جدید بین المللی گرایی و تعامل هوشمند ایران به منظور  بهره گیری از سازه های قدرت ملی برای کاهش تهدیدات در محیط امنیتی، تداوم تعاملات اقتصادی و نهایتا حفظ پیگیری منافع ملی است.

ادامه مطلب

نگرانی های جدی اسرائیل

پس از توافق هسته‌ای با ایران چه می‌شود؟

اما مسئله برای کشورهای دیگر مانند اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات مختلف است. بیشتر این کشورها باور دارند دستیابی به حل و فصلی با ایران بدون اینکه شامل توقف توسعه برنامه موشکی و فعالیت های منطقه‌ای این کشور باشد، دست تهران را در منطقه باز می‌گذارد و این کشور را قادر می‌سازد بیشتر در امور داخلی این کشورها مداخله کند؛ بنابراین طبیعی است که احساس نگرانی کنند و برای همکاری با یکدیگر برای مهار پیامدهای ناشی از حل و فصلی تلاش کنند که اساس آن بازگشت به توافق ۲۰۱۵ است.

ادامه مطلب

غرب تعمدا خود را فریب می دهد

اول پاکستان هسته ای شد بعد ایران

کمک های اولیه سرنوشت ساز برای برنامه هسته ای ایران از طرف آلمان و سوئیس بود. آمریکا و احتمالا اسرائیل بیهوده علیه آن مبارزه کردند.

ادامه مطلب

نشانه هایی از نتیجه بخش بودن مذاکرات

شمارش معکوس برای توافق در وین

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: شمارش معکوس در مذاکرات وین برای ایجاد توافق به عدد پایان نزدیک شده است. نشانه‌های توافق را در اظهارات خوش بینانه همه طرف‌ها می‌توان سراغ گرفت.

ادامه مطلب

چرا نمی توان امید داشت مذاکرات به این زودی‌ها به نتیجه برسد؟

استخوان لای زخم ماندن ایران، بهترین حالت برای روسیه، چین و اروپا

علی موسوی خلخالی می نویسد: هم اروپا و هم روسیه و چین ترجیح می دهند پرونده هسته ای ایران در همین وضعیت فعلی خود باقی بماند، فقط به دنبال راهکاری باشند برنامه هسته ای ایران بیش از این توسعه نیابد، به ایران بیش از حد و توانایی اش فشار نیاید تا دیگر تاب و توان تحمل تحریم ها را نداشته باشد، ایالات متحده نیز به مرحله ای نرسد که بخواهد پرونده هسته ای ایران را مسکوت بگذارد. یعنی به قول معروف استخوان لای زخم بماند. چرا که نمی خواهند به این زودی ها وارد اولویت ایالات متحده یعنی تقابل واشنگتن با مسکو و پکن بشوند.

ادامه مطلب

مروری بر روند اجحاف های تحریمی

جایگاه روندهای حقوقی - قضایی درپرونده مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه مذاکراتی وین ابراز می شود، اقدام منطقی و کم سر و صدای شبکه بانکی کشور و خصوصاً یکی از بانک های دولتی در به چالش کشاندن نظام تحریم های ظالمانه و بعضا غیرقانونی اروپایی و امریکایی علیه جمهوری اسلامی ایران، در مراجع قضایی اروپایی، معنا و مفهوم منطق دیگری از تلاش و رفتار اصولی با کج فهمی ها و سلطه نظام اقتصادی بین المللی برنظام‌های حقوقی مورد ادعای جامعه بین المللی را در فضایی معنا دار از بی توجهی عمومی به نمایش گذاشته است.

ادامه مطلب