
اروپا، آلترناتیو سیاست خارجی
بعد از سخنان روز جمعه رهبری درباره مذاکرات با دولت جدید آمریکا شاهد فضای جدید سیاسی و رسانهای در کشور درباره این موضوع هستیم.
ادامه مطلببعد از سخنان روز جمعه رهبری درباره مذاکرات با دولت جدید آمریکا شاهد فضای جدید سیاسی و رسانهای در کشور درباره این موضوع هستیم.
ادامه مطلباباصلت کبیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظریه دست های نامرئیِ آدام اسمیت، برای بازارهای اقتصاد آزاد، منطبق بر عرضه و تقاضاست که تلاش و خیرِ فرد، خیر عمومی را منجر می شود بنابراین نفع آن نیز برای کشورهای لیبرالیستی خواهد بود و شر آن را باید در کشورهای متخاصم، توسعه نیافته و با اقتصاد دولتی بدانیم. در چنین جوامع، ضرباتی که از قبالِ تحریم های بین المللی، تن ندادن به قواعد بین المللی (همانند اف ای تی اف) و مدیریت ناکارآمد بر اقتصاد وارد می شود، دست های نامرئی را به محض رسیدن به بازار، قطع می کند و کارآئی آن، زیر سؤال می رود.
ادامه مطلببعد از سفر هفته گذشته بنیامین نتانیاهو به آمریکا و دیدارش با دونالد ترامپ و نیز موضعگیریهای رئیسجمهور آمریکا دال بر انتقال آوارگان فلسطینی نوار غزه به کشورهای همسایه مانند مصر و اردن، اکنون گزارشاتی دال بر شروع گامهای عملی تلآویو و واشنگتن در همین باره مخابره شده است.
ادامه مطلبحدود دو هفته پس از آغاز دولت دوم دونالد ترامپ، اولین تحریمهای جدید امریکا علیه ایران وضع شد و به ادعای مقامهای امریکایی، «شبکه پیچیده و گسترده» انتقال نفت ایران به چین هدف این تحریمها هستند.
ادامه مطلبسید احمد کاظمی موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در ایران امروز کسی نمی گوید و نمی نویسد که ترک ها، به رغم شکستی که در چالدران به ایران دادند، ادعا دارند که ما زبان فارسی به هند و سیام و سنگاپور بردیم، و تاتارها بودند که سه سده فارسی را زبان رسمی دولت هند اعلام کردند که نفوذش هنوز باقی است. ترکها بودند که کتب و نوشته های تاریخی ایران را بهتر از خود ایرانیان حفظ کردند. کسی جایی نمی خواند که هندیان فرهنگشناس هنوز فارسی را بسان یک زبان فاخر (sophisticated) می نگرند و در سخنان خود عبارات زیبایی از شعر سعدی و بیدل را به عنوان شاهد می آورند.
ادامه مطلبطی یک جمله، رئیسجمهور دههها موضع دگم واشینگتن را منفجر کرد و چیزی را گفت که قبلاً هرگز نمیشد بیان کرد. در حالی که ترامپ یک یادداشت ریاستجمهوری برای اعمال تحریمهای فشار حداکثری علیه ایران امضا میکرد، به طرز غیرمنتظرهای سیاست مذکور را زیر سؤال برد و آشکارا، نارضایتی خود را از آن بیان کرد.
ادامه مطلباین اختلافنظرها بین نخستوزیر اسرائیل و رئیسجمهور آمریکا از نگاه تحلیلگری مانند صادق زیباکلام هم دور نماند و در گفتوگو با «شرق» معتقد است: «با توجه به همین مواضع متناقض نتانیاهو و ترامپ در قبال ایران، نمیتوان دیدار و نشست مشترک خبری این دو را مشخصا با هدف تقابل علیه جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفت». ضمن آنکه این استاد دانشگاه با ارجاعی به گفتهها و مواضع نتانیاهو و ترامپ در نشست خبری خاطرنشان میکند: «نخستوزیر اسرائیل تنها اشاره کوچک و گذرایی به ایران داشت» و به گفته او، «دونالد ترامپ هم با ادبیاتی مثبت، به دنبال تکرار چندباره جمله کلیدی خود برای اعلام آمادگی در جهت آغاز مذاکره با ایران بود».
ادامه مطلبسرانجام دو هفته پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و در واپسین دقایق سهشنبه، وی دستور احیای کمپین فشار حداکثری علیه ایران را صادر کرد. رئیسجمهور آمریکا پس از امضای یادداشتی از آمادگی برای مذاکره با رئیسجمهور ایران خبر داد و درباره آینده مناسبات با تهران و تداوم سیاست فشارحداکثری خود ابراز امیداوری کرد که «نیازی به استفاده از این گزینه (فشار حداکثری) نباشد. اما باید دید آیا میتوانیم به توافقی با ایران برسیم؟» ترامپ در ادامه از تردیدش برای امضای دستور بازگشت فشار حداکثری به ایران گفت و مدعی آن بود که «این برای ایران خیلی سخت است و من امیدوارم مجبور نباشیم خیلی از آن استفاده کنیم».
ادامه مطلبشوجان پرویز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت جمهوری اسلامی ایران باید دقت و توجه بکند که جوانان کشور چه می خواهند و نیازهایشان را برآوردند کند و برای جوانان یعنی نسل جدید خواستههایشان را فراهم کند. جوانان ثروت ارزشمند و قدرت یک جامعه و کشور هستند، آنها می توانند یک کشور را بسازند، آنها در آینده در همه سطوح کشور نقشه مهمی ایفا خواهند کرد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: لازمه پرداختن به بزرگترین بخش استراتژی آمریکا یعنی مهار چین این مسئله است که ایالاتمتحده در ابتدا به چالشهای امنیتی خود دررابطهبا جنگ اوکراین و خاورمیانه فائق بیاید و پساز آن به سراغ موضوع اصلی و رقیب اصلی خود چین برود و طرح مهار چین را بهپیش ببرد.
ادامه مطلبمحمد ایرانی در گفت وگویی باور دارد که اگر نتانیاهو احساس کند که برای بقای خود در صحنه سیاسی و قدرت نیاز به حمله و جنگ با کشوری مانند ایران دارد، حتما این کار را خواهد کرد.
ادامه مطلبمسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از عمدهترین عواملی که به تسلیم ژاپن منجر شد، عدم درک عمیق و صحیح این کشور از وضعیت جنگ و شکستهای متوالی همپیمانانش، یعنی آلمان نازی و ایتالیا بود. هنگامی که نیروهای متفقین در جبهههای مختلف اروپا موفق به شکست نیروهای محور شدند، ژاپن به عنوان یکی از همپیمانان اصلی محور، باید درک میکرد که شرایط جنگ به طور گستردهای تغییر کرده است. با این حال، عدم شناخت و ارزیابی درست از وضعیت جهانی و تحولات میدانی باعث شد که ژاپن به جنگ ادامه دهد و فرصت را برای مذاکره و صلح از دست بدهد.
ادامه مطلبعلی اکبر ولایتی در یادداشتی می نویسد: دولت انگلیس علاوه بر کارشکنیها و دشمنیهای آشکار خود در بحث استحاله عقاید و باورهای ایرانیان و مسلمانان از سالهای دور فعالیت میکرده و روباهگونه در پی اختلافافکنی بین مسلمانان و تخریب عقاید و باورهای دینی در میان آنان بوده است.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید با استفاده از ظرفیت های کشورمان، به خصوص ظرفیت های فرهنگی و اقتصادی و به دور از اقدامات هیجانی برای افزایش همکاری با جمهوری آذربایجان، ترکیه، کشورهای آسیای میانه و همسایگان تلاش سوء تفاهمات را مرتفع و به حساسیت های یکدیگر احترام بگذاریم تا هم از منافع ملی مان دفاع و هم منطقه را به سوی ثبات هدایت کنیم.
ادامه مطلببقایی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره میانجیگری عراق و قطر میان ایران و سوریه برای ازسرگیری روابط میان تهران و دمشق گفت: «برقراری روابط تابع مجموعه ملاحظات و نیازمند یکسری پیش نیازهاست که ما با رصد دقیق تحولات درباره آنها تصمیم خواهیم گرفت. اینکه کشورهای دوست بخواهند میان ما و سوریه تبادل پیام کنند امری طبیعی است و ما از همه فرصت ها برای اتخاذ تصمیم صحیح استفاده می کنیم.» وی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی درباره احتمال تمدید حضور نیروهای امریکایی در عراق دست کم برای سه سال دیگر نیز گفت: «ما حضور نیروهای بیگانه در منطقه را به هیچ عنوان در جهت ثبات و امنیت منطقه نمی دانیم و موضع در این زمینه موضع ثابتی است.»
ادامه مطلبهرچند که برخی رسانهها گفتههای جدید علی لاریجانی را «تیر خلاص به تندروها و پایداری چی ها» توصیف کرده و همزمان وی، مخالفت خود را هم با هرگونه شتابزدگی در آغاز مذاکرات عنوان داشته است. اما بیشک ارزیابی و تحلیل مشاور رهبری در حوزه سیاست خارجی در لایه عمیقتر، میتواند دوباره شائبه و گمانهزنیها پیرامون بازگشت علی لاریجانی به عرصه تصمیم گیری و تصمیم سازی را پررنگتر کند.
ادامه مطلباردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد:کشورهای منطقه میتوانند از کاهش نفوذ ایران برای رسیدن به توافقی استفاده کنند که در ازای رفع تحریمها و بازگشت تهران به سیستم مالی بینالمللی، به نقش ایران در خاورمیانه پایان دهد. علاوه بر این، جاهطلبیهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، بهویژه عربستان سعودی، شرایط را برای مذاکرات مساعد میکند.
ادامه مطلبمحمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبق اعلام فرماندهان نیروی دریایی ارتش و سپاه، امکان پرتاب موشک از بسیاری از ناوهای نظامی ایران وجود دارد ولی باید دقت کرد که برای دسترسی به خاک دشمن، صرفا موشک های بالستیک دور برد که معمولا از داخل سیلوهای عمودی، پرتاب می شوند، کاربرد دارند. یعنی در ساختار ناوهای نظامی و زیردریایی های ایران باید تغییراتی برای پرتاب موشکهای بالستیک فراهم شود. البته در ناو کلاس شهید سلیمانی سپاه وجود لانچرهای عمودی از همان ابتدای طراحی اعلام شده است. همین الگو باید در طراحی ناوها و زیردریایی های جدید ایران تکرار شود. کشتی های اقیانوس پیمای تجاری تبدیل شده به ناوهای نظامی نیز فرصت بزرگی برای نصب لانچرهای عمودی هستند چراکه دارای پایداری و خواص دریامانی فوق العاده ای هستند.
ادامه مطلبسید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از منظر جامعهشناختی، پیامدهای ناشی از قرار گرفتن ایران در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، بهصورت مستقیم و غیرمستقیم بر کودکان تأثیرگذار است. تحریمهای مالی و محدودیتهای اقتصادی تحمیلی، چرخهای از فقر و نابرابری را تقویت کرده و باعث شده است کودکان بهعنوان یکی از آسیبپذیرترین گروهها، قربانی این بحران شوند.
ادامه مطلبمحمدعلی وکیلی در گفت وگویی باور دارد که نباید تهران همه چیز خود را به مذاکره با آمریکا گره بزند. یعنی نباید همه چیز متوقف سیاست ابهام آمریکا شود که استراتژی ابهام به تصمیمات عملی بدل خواهد شد. دولت چهاردهم نمیتواند منتظر گامهای عملی دولت دوم ترامپ باشد که چه زمانی نوبت اولویت ایران در سیاست ابهام وی میرسد.
ادامه مطلبعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، روز پنجشنبه به قطر سفر کرد. پیشتر عنوان شده بود که دیدار با مسئولان ارشد «حماس» و بررسی آخرین تحولات فلسطین و تبریک پیروزی مردم فلسطین در مقاومت اسطورهای ۱۶ ماهه طوفان الاقصی، در دستورکار این سفر قرار دارد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بمب اتم در شرایط کنونی هراسناکترین سلاح برای قدرتهای بزرگ قلمداد میشود که با اتکا به آن توان موازنه وحشت را برای خود امکانپذیر ساختهاند. تسلیحات اتمی که بیشتر در اختیار دولتهای توانمند جهان قرار دارد، کره شمالی و پاکستان دو استثنای آن محسوب میشوند، منبع اقتدار وحشت بزرگان است همانگونه که روژه گارودی میگوید: «سلاحهای اتمی، اسلحه توانگران است.»
ادامه مطلبالدار ممدوف می نویسد: حتی یک توافق محدود، که ایدهآلترین حالت آن با اقدامی نمادین مانند دست دادن ترامپ و پزشکیان همراه باشد، میتواند بهشدت از تنشها بکاهد، مانع اقدامات تخریبی لابیهای حامی نتانیاهو شود و زمان و فضای سیاسی برای مذاکره بر سر یک توافق پایدار و اساسی درباره برنامه هستهای ایران، رفع تحریمها و حتی شرایط گستردهتر منطقهای فراهم کند.
ادامه مطلبدرحالی روسیه میزبان بشار اسد، رئیسجمهور سابق سوریه پس از سقوط حکومتش است که روز سهشنبه یک هیئت عالیرتبه روس برای نخستین بار از زمان کنار رفتن دولت سابق سوریه از قدرت و تسلط مخالفان بر این کشور، وارد دمشق شد.
ادامه مطلبدر حالی طی روزهای اخیر و پس ازمواضع محمدجواد ظریف در نشست داووس شاهد فعالیت پررنگ برخی تریبونها و بلندگوهای داخلی علیه مذاکرات و تنشزدایی با غرب هستیم که هنوز در طرف مقابل اقدام عملی برای تعامل با دولت چهاردهم صورت نگرفته است
ادامه مطلبهر-زوی توصیه کرد که اسرائیل باید برای مذاکرات سریع بین ایالات متحده و ایران آماده باشد. او گفت که نخستوزیر بنیامین نتانیاهو باید بر تقویت هماهنگی راهبردی و نظامی با دولت آمریکا تمرکز کند.
ادامه مطلبدرحالیکه تنها یک هفته از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید میگذرد، طبق برخی گزارشها یک کمپین گسترده و پنهانی در حال شکلگیری است که توسط نئومحافظهکاران در واشنگتن هدایت میشود. نشریه آمریکایی «دراپ سایت نیوز» خبر داد: «این افراد از انتصاب مجموعهای از مشاوران سیاست خارجی توسط دونالد ترامپ که مخالف جنگ با ایران صحبت کردهاند، وحشتزده شدهاند». اولین ضربه به جناح جنگطلبان آسیبدیده زمانی وارد شد که مایک پمپئو از دستیابی به سمتی در کاخ سفید منع شد و اخیرا نیز حفاظت امنیتی از او گرفته شد. این اقدام پس از بیاعتناییهای مشابه به جان بولتون و برایان هوک، دو چهره ضدایرانی دیگر، صورت گرفت که هر دو از حفاظت امنیتی محروم شده و از دولت کنار گذاشته شدهاند.
ادامه مطلبحسین راغفر در گفت وگویی باور دارد: بازگشت ترامپ به کاخ سفید صرفاً یک توجیه برای افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر است در حالی که نهادهای انحصارگر، منتفعان تحریم و خصولتیها، بازیگردانان سقوط ارزش پول ملی هستند.
ادامه مطلبنیسان رفعتی تحلیلگر ارشد ایران در گروه بین المللی بحران می گوید: «ایران بهطور قابلتوجهی تضعیف شده اما همچنان «ظرفیت آسیبرسانی به دشمنانش» از طریق حملات موشکی و نیز نیروهای نیابتی برای آسیب به منافع و متحدان ایالات متحده در منطقه را دارد. هنوز ظرفیت نظامی وجود دارد. سپاه پاسداران هنوز پابرجاست و ناوگان موشکهای بالستیک همچنان باقی است. آنها هنوز پهپاد دارند. آنها هنوز در خلیج فارس حضور دریایی دارند.»
ادامه مطلبدر حالی برای سفر یکروزه وزیر امور خارجه به افغانستان طیفی از مسائل اقتصادی، تجاری، سیاسی، دیپلماتیک، فرهنگی و... را تعریف کردهاند که اساسا شاهد حجم وسیعی از نگرانیها در مناسبات ایران با حکومت طالبان هستیم و از این منظر، طیفی از کارشناسان، مطرحکردن برخی اهداف نظیر گسترش روابط دوجانبه و نهاییسازی سند جامع همکاریهای راهبردی میان ایران و حکومت طالبان را «دیپلماسی غیرواقعبینانه و به دور از واقعیتهای جاری در مناسبتا دو طرف» تفسیر میکنند.
ادامه مطلب