عذرخواهی از تاریخ سیاه

دیپلماسی ایرانی: ویلم آلکساندر، پادشاه هلند شجاعانه زخم عمیقی را بر پیکر بشریت که در طول چندین دهه استعمارگری در آتش بردگی و بندگی سوخته بود، گشود تا عذرخواهی کشورش را به خاطر مرحله‌ای که هلند در کنار سایر کشورهای اروپایی به مدت 250 سال در آن شرکت داشت اعلام کند. مرحله‌ای که طی آن  فجیع ترین جنایات شناخته شده بشریت اعمال شد.

درست است که عذرخواهی به تنهایی برای مداوای زخمی عمیق کافی نیست؛ اما درد را کم می کند؛ زیرا اعتراف به گناه اظهار پشیمانی است.

بی‌شک این گام برای التیام زخم‌های گذشته، احیای ارزش‌ها و روح انسانیت در میان انسان‌ها و گسترش فرهنگ تساهل، گذشت و عبور از زخم ها مهم و ضروری است.

راهی طولانی برای رسیدن به مرحله عذرخواهی طی شد. به این ترتیب که برده داری در مستعمره‌های سابق هلند به ویژه در سورینام و برخی از جزایر کارائیب در سال 1863 لغو شد؛ اما این پدیده برای ده سال دیگر ادامه یافت. سرانجام سال گذشته مارک روته، نخست وزیر هلند از طرف دولت خود عذرخواهی کرد تا این‌که پادشاه این کشور دو روز پیش عذرخواهی خود را اعلام کرد.

هلند مانند انگلیس، بلژیک، دانمارک، هلند، اسپانیا و پرتغال یکی از کشورهای استعمارگر اروپایی بود که ناشایست‌ترین اشکال نژادپرستی و بردگی را اعمال می کرد و ثروت ده‌ها کشور را غارت و مردم آن‌ها را به بردگی گرفت.

میراث این کشورهای استعمارگر میراثی توهین آمیز برای بشریت است که متاسفانه ریشه‌های آن هنوز در برخی کشورها موجود است به ویژه با ظهور افراط گرایی نژادپرستانه و برتری جویانه که علیه اقلیت‌ها، سیاه پوستان و مسلمانان اعمال می‌شود. این کشورها نه تنها مانند هلند ملزم به عذرخواهی از تاریخ استعمارگری نفرت انگیز خود هستند بلکه باید اصول آزادی و دموکراسی را که ادعای اعتقاد به آن را دارند، به عملی ریشه‌دار که کرامت و عدالت انسانی را تقویت می‌کند تبدیل کنند.

منبع: الخلیج / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11