پنج گزینه امریکا در یمن

نویسنده: جرج جانسِن  Gregory D. Johnsen، عضو موسسه کشورهای عربی خلیج (فارس) در واشنگتن و عضو پیشین پانل کارشناسان سازمان ملل در یمن است. وی نویسنده کتابی است با عنوان: آخرین پناه: یمن، القاعده و جنگ آمریکا در شبه جزیره عربی.

دیپلماسی ایرانی: رویکرد "بازدارندگی و تضعیف"، هرچند تا به اینجا نتوانسته حملات حوثی ها را متوقف کند، اما احتمالا نسبت به دیگر گزینه های موجود، کمتر بد است و نشان داده که می تواند با اصلاحاتی به یک راهبرد پیروزمند تبدیل شود.

گزینه اول، دفاع صِرف بود. گزینه دوم حملات محدود نظامی بود یعنی همان رویکرد "بازدارندگی و تضعیف"، گزینه سوم عملیات نظامی گسترده بود: رویکرد "بازداری، تضعیف و انهدام" و گزینه چهارم را می توان رویکرد "شکست" خواند. در این رویکرد که توصیه چندین تحلیلگر هم هست، آمریکا می پذیرد که حوثی ها یک تهدید پایدار برای منافع ایالات متحده آمریکا در منطقه هستند و در نتیجه نه تنها آنها را هدف حملات نظامی قرار می دهد بلکه فعالانه درصدد شکست آنها بر می آید در وهله نخست با حمایت از ائتلاف ضدحوثی در یمن.

این رویکرد، اشکالات زیادی دارد. هیچ ائتلاف واحد ضدحوثی ای وجود ندارد. جناح های ضدحوثی دچار اختلافند و تاریخچه ای از جنگ با یکدیگر را پشت سر دارند. همه آنها در جنایاتی دست داشته اند که همکاری با آنها، نگرانی های حقوق بشری جدی ای را متوجه آمریکا می کند. گذشته از اینها، چنین رویکردی، آمریکا را به یک جنگ چریکی خونین و طولانی در یمن پایبند می کند که هیچ تضمینی برای موفقیت در آن وجود ندارد. آمریکا عملا به یک طرف در جنگ داخلی یمن تبدیل می شود.

در این میان گزینه پنجمی هم وجود دارد و آن هم همانی است که آمریکا در ماه ژانویه مد نظر قرار داد: حمله مستقیم به ایران. در این سناریو، آمریکا به این نتیجه می رسد که حوثی ها توسط ایران توانمند می شوند و برای حل مشکل حملات دریای سرخ، باید به سراغ سرچشمه مشکل رفت یعنی ایران. اشکال این گزینه هم این است که نه تنها ریسک یک جنگ منطقه ای گسترده تر را با خود دارد بلکه عملا آن را کلید می زند. بنابراین تنها امکان باقیمانده، همان اصلاح و سازگاری گزینه "بازداری و تضعیف" است.

روشن است که این رویکرد پس از دو ماه، هنوز چندان کارآیی ای نداشته است. پس آمریکا باید رویکردش را سازگار کند تا حوثی ها را به توقف حملاتشان در دریای سرخ وادار کند: عملیات نظامی ادامه دار، توقف محموله های تسلیحاتی ایران و پاسخگوکردن ایران به خاطر اقداماتش.

از همه مهمتر این است که آمریکا باید تصمیم بگیرد که اهداف ایرانی را در خطر نگه دارد. برای مثال در اوایل فوریه، آمریکا حملاتی سایبری را علیه کشتی بهشاد انجام داد که گمان می رفت به حوثی ها در ردیابی های اطلاعاتی شان کمک می کند. این کشتی پس از حمله سایبری به جیبوتی عقب نشینی کرد و چند روزی هم حملات حوثی ها در دریای سرخ کاهش یافت.

پیش از این هم اقدامات آمریکا علیه نیابتی های ایران در عراق و سوریه، ایران را وادار ساخت تا آنها را مهار کند. 

آمریکا می تواند خلاق باشد، نیازی نیست که تنها به واکنش نظامی اکتفا کند یا حتی مستقیما به قلمروی ایران ضربه بزند بلکه ضروری است تا واکنش هایش را گسترش دهد تا ایران زیر فشار قرار گیرد.

منبع: موسسه کشورهای عربی در واشنگتن / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱

انتشار این مطلب به معنای تایید آن توسط دیپلماسی ایرانی نیست و صرفا برای آگاهی خوانندگان دیپلماسی ایرانی منتشر شده است.