
بریکس پلاس و آینده نظم جهانی
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بریکس پلاس، یک ایده بیشتر منبعث از خستگی و فرسودگی از رهبری خرابکارانه ی امریکاست. یک واکنش است در برابر ناتوانی امریکا در امر تامین ثبات جهانی.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بریکس پلاس، یک ایده بیشتر منبعث از خستگی و فرسودگی از رهبری خرابکارانه ی امریکاست. یک واکنش است در برابر ناتوانی امریکا در امر تامین ثبات جهانی.
ادامه مطلبمحمدرضا عباسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این یادداشت به بررسی رویکرد آتی شیلی در قبال بریکس و عوامل موثر بر ارزیابی آن کشور؛ مزایا، پیامدها و چالشهای احتمالی و بهطور کلی «بستر ژئوپولیتیک وسیعتر» شکلدهنده تصمیم آن کشور میپردازد.
ادامه مطلببه نظر میرسد رژیم کمونیستی چین همهجا در حال دشمنتراشی است. سیاستهای تجاری-تهاجمی پکن، حسن نیت این کشور را در آمریکا، اروپا و ژاپن زیر سؤال برده و باعث شده این کشورها برای کالاهای چینی محدودیتهای تجاری تعیین کنند. این احتمال نیز وجود دارد که دولت آتی ترامپ محدودیتهای بیشتری در نظر بگیرد.
ادامه مطلبدر حالی که آمریکا و متحدانش کمتر قادر به شکلدهی یکجانبه ی نظم جهانی هستند، بسیاری از کشورها در تلاش برای افزایش خودمختاری خود از گذر پیوندهایی با مراکز جایگزین قدرت در جهان هستند. این کشورها، که توان یا تمایل پیوستن به باشگاههای انحصاری ایالات متحده و شرکای کوچکتر آن مانند گروه هفت یا بلوکهای نظامی تحت رهبری آمریکا را ندارند و به طور فزایندهای از نهادهای مالی جهانی که توسط ایالات متحده حمایت میشوند مانند صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی ناامید شدهاند، مشتاقند تا گزینههای خود را گسترش دهند و با ابتکارات و سازمانهای غیرآمریکایی روابط برقرار کنند. بریکس در میان چنین ابتکاراتی برجستهترین، مرتبطترین و بالقوه تأثیرگذارترین است.
ادامه مطلببا ادامهیافتن درگیریها در ونزوئلا و مقاومت نیکلاس مادورو، رئیسجمهور سوسیالیست ونزوئلا برای انتشار نتایج واقعی انتخابات ریاستجمهوری این کشور، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا با اعلام موضع واشنگتن در قبال این انتخابات جنجالی، گفت: «ما به ادموندو گونزالس اوروتیا بابت کارزار انتخاباتی موفقیتآمیز خود تبریک میگوییم». آمریکا ادموندو گونزالس، نامزد مخالفان ونزوئلا را برنده انتخابات ریاستجمهوری این کشور دانست و خواستار انتقال مسالمتآمیز قدرت از جانب نیکلاس مادورو شد.
ادامه مطلبجلال میرزایی در یادداشتی می نویسد: انکارکردنی نیست که در سالهای اخیر برخی رهبران جوان در کشورهایی نظیر اتریش، سوئد، نیوزیلند و کانادا روی کار آمدهاند اما این اتفاق در روندی عادی بوده و جوانبودن معیار انتخاب نبوده است، کمااینکه در همین کشورها در دو سال اخیر دوباره شاهد انتخاب رهبران مسنتر و باتجربهتر از سوی اکثریت مردم بودهایم.
ادامه مطلبسارا اخلاق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقتصاد هند با افزایش۷.۲درصدی تولید ناخالص داخلی در سال مالی ۲۰۲۲-۲۰۲۳، رشد اقتصادی خوبی را تجربه کرد و پس از بحران کووید ۱۹ بهبود یافت. در دهه گذشته، سیاست های هند ابتکارات زیادی برای تقویت اقتصاد، رشد سریع اقتصادی و صادرات انجام داده است.
ادامه مطلباگرچه قدرتهای میانی در مقایسه با قدرتهای بزرگ جهانی توانمندیهای محدودتری دارند، اما با این وجود در تلاشند تا با بهرهبرداری استراتژیک از توزیع قدرت جهانی فرصتهایی را برای خود به وجود آورده و تضمین کنند.
ادامه مطلبآمار و ارقام موجود نشان میدهند که حجم مبادلات تجاری میان امریکای جنوبی و کشورهای شورای همکاری بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ از ۱۱ میلیارد دلار به ۳۰ میلیارد دلار افزایش یافت. حدود یک دهه بعد و در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۰ میلیارد دلار رسید که سهم عمده آن را واردات کشورهای عربی تشکیل میداد. در طی این مدت، برزیل تقریبا نیمی از حجم کل صادرات را به خود اختصاص داد و میزان تجارت غیرنفتی این کشور امریکای لاتین و امارات به تنهایی به رقمی بالغ بر ۴.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید. این در حالی است که حجم کل تجارت بین امارات و امریکای لاتین در حال حاضر رقمی بالغ بر ۹ میلیارد دلار است.
ادامه مطلبمکانیسم تولید خود را در ماه مه ۲۰۱۷ آغاز کرد. مکانهای فیلمبرداری شامل شهرهای سائو پائولو، ریودوژانیرو، کوریتیبا و برازیلیا بود. به گزارش فرادید، فصل اول مکانیسم برای اولین بار ۲۳ مارس ۲۰۱۸، در سراسر جهان، از طریق نتفلیکس پخش شد. این سریال ۲۸ مه ۲۰۱۸، برای فصل دوم تمدید شد و سرانجام فصل دوم سریال مکانیسم در ۱۰ می ۲۰۱۹، در نتفلیکس به نمایش در آمد.
ادامه مطلبسعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: کشورهای بریکس پلاس برنامه صلح آمیز هستهای ایران را محکوم نکردهاند و عضویت ایران در بریکس پلاس ممکن است اهرم فشاری در مذاکرات آتی با ایالات متحده برای رفع تحریم ها باشد در حالی که تهران روابط اقتصادی و امنیتی نزدیکتری را با مسکو و پکن برقرار کرده است. در نتیجه، ایالات متحده باید پیوسته از ادغام BRICS+ در میان مدت و بلندمدت به یک رقیب ژئوپلیتیکی جلوگیری کند و به طور گسترده تر از جنوب جهانی که با نظم غربی رقابت میکند، جلوگیری کند.
ادامه مطلبعملیات طوفان الاقصی فقط به جنگ نظامی حماس و اسرائیل منجر نشد، بلکه همزمان در ۱۹ روزی که از آغاز این عملیات میگذرد، یک کشمکش دیپلماتیک و سیاسی تمامعیار نیز در سازمان ملل و شورای امنیت شکل گرفته است؛ جنگی که از یک سو دامنه آن به اعضای دائم شورای امنیت رسیده و در سوی دیگر تنشی کمسابقه یا حتی میتوان گفت بیسابقه را هم بین سازمان ملل و اسرائیل به وجود آورده است. در همین راستا و تاکنون، شورای امنیت سازمان ملل پنج جلسه اضطراری برگزار کرده و همزمان سه پیشنویس قطعنامه درباره جنگ و اسرائیل نیز ارائه شده است. این سه پیشنویس قطعنامه منهای دو پیشنویس قطعنامه جدیدی است که دیروز (چهارشنبه) توسط روسیه و نیز گروه عربی ارائه شده است. درمجموع، برگزاری این پنج جلسه اضطراری شورای امنیت و ارائه سه پیشنویس قطعنامه نتیجه و خروجی خاصی در پی نداشته است.
ادامه مطلباگرچه پیش از این نفوذ مخرب و به دنبال آن ناکارآمدی نهادهای حقوق بشری و بین المللی مشخصاً در قبال موضوع فلسطین مسجل بود، اما طی ۱۷ روزی که از کشتار بیامان ساکنان غزه توسط صهیونیستها میگذرد نقطه عطفی در استانداردها و سیاستهای دوگانه حقوق بشری از سوی نهادهای جهانی و بازیگران غربی شکل گرفت. با توجه به این نکته به نظر میرسد ایالات متحده آمریکا در کنار تروئیکای اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان عملاً اجازه موثر نهادهای حقوق بشری و بینالمللی برای توقف کشتار و جنایت صهیونیستها در باریکه غزه را نمیدهند.
ادامه مطلباگر همه کشورهای دعوت شده، رسما به بریکس بپیوندند، پروژههای همکاری فضایی تازه میان اعضای آن قطعاً امکان پذیر است. با این حال، تأثیر مهمتر این گسترش، احتمالا در حوزه مدیریت فضا و اجرای قوانین ناظر بر آن باشد. حاکمیت یا مدیریت فضا به مجموعه پیچیدهای از قوانین، مقررات و چارچوبهایی اشاره دارد که استفاده از فضا را در سطوح ملی و بینالمللی تنظیم میکند. این امر، ذاتا یک مسئله سیاست خارجی است چرا که فضا متعلق به هیچ کشوری نیست و فیزیکِ فضا نیاز به هماهنگی بینالمللی دارد.
ادامه مطلبجهان جنوب بازگشته است. این جهان وجود دارد نه به عنوان یک گروه همگن و سازمان یافته بلکه به عنوان یک واقعیت ژئوپلیتیک. تأثیرات آن در ائتلافهای نوین و رو به رشد مشخصی احساس میشود؛ مانند گروه بریکس که ممکن است به زودی از اعضای اصلی خود یعنی برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی فراتر رود. این جهان اما حتی بیشتر از گذر کنش های فردی کشورهای آن احساس میشود. این کنش ها، که پیشران شان منافع ملی و نه آرمانگرایی همبستگی جنوبی است، به پدیده ای بیش از جمع اجزای خود تبدیل میشود. این جهان، شروع به محدود کردن کنشگری قدرتهای بزرگ کرده و آنها را وادار به پاسخگویی به دست کم برخی از خواسته های جهانی جنوب میکند.
ادامه مطلبسعید سیفی و علی رضوان پور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: اگر چین به گسترشی که میخواهد دست یابد، تأثیر خود را در صحنه ثابت خواهد کرد. اما اگر مسیر چین مسدود شود، شکاف عمیق این گروه را نشان خواهد داد.
ادامه مطلبحسن الحسن، عضو پژوهشی سیاست خاورمیانه در موسسه بین المللی مطالعات راهبردی مستقر در منامه هم می گوید: "به یک معنی، سعودی ها، بویژه اماراتی ها و تاحدودی مصری ها، بلندپروازی هایی برای حاکمیت جهانی دارند و این عضویت را راهی برای اِعمال رهبری و دستیابی به آرمان های جهانی شان می بینند."
ادامه مطلبدر آستانه نشست بریکس، کارشناسان پیوستن ایران را بعید ارزیابی کرده بودند. گفته می شود دموکراسی های برزیل، هند و آفریقای جنوبی که به روابط خوب با غرب نیز علاقه مند هستند، بعید است علاقه ای به تبدیل بریکس به گروهی نامطلوب داشته باشند. اما ظاهرا ملاحظات دیگری برای پنج کشور بریکس مهمتر بود. انرژی ممکن است عامل مهمی در این مورد باشد.
ادامه مطلببه نظر میرسد نشست ژوهانسبورگ نه تنها به علت گستردگی ژئوپلیتیکی بلکه به این علت که مقدمات و عناصر لازم را برای ایجاد یک جناح اقتصادی – سیاسی واحد فراهم کرد، توقفگاهی محوری بود.
ادامه مطلباحتمالاً یک بریکس گسترده تر، رویکردی شبیه "شراکت امنیت معدنی Minerals Security Partnership (MSP) را در پیش خواهد گرفت که ابتکاری به رهبری ایالات متحده برای تقویت امنیت انرژی حیاتی خود و ۱۳ متحدش است.
ادامه مطلبامریکایی ها هرگز باور نمی کردند که بسیاری از کشورها یک "باشگاه تحریم" تشکیل دهند. خود امریکایی ها با اقدامات تحریمی خود یکی از آغازگران ایجاد بریکس شدند. امروز این انجمن به هیچ وجه یک بلوف سیاسی نیست، بلکه یک بلوک جدی است که می تواند هم هژمونی دلار در اقتصاد جهانی و هم برتری غرب را در ژئوپلیتیک به طور کلی بشکند.
ادامه مطلببدون تردید، افزایش تعداد کشورهای عضو این گروه فرآیند تصمیم گیری را پیچیده خواهد کرد، با این حال، رویکردهای مشترک به اصول حکمرانی جهانی، تمایل به حمایت از مکانیسم های چند جانبه که کشورهای بریکس بزرگ را متحد می کند، به ما اجازه می دهد تا انتظار داشته باشیم که یک دستور کار مشخص و قابل دستیابی حفظ خواهد شد.
ادامه مطلبسید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مزایای سیاسی و امنیتی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و عضویت احتمالی ایران در بریکس از هم اکنون قابل احصاء و شمارش است اما ضروری است تا در مورد مزایای اقتصادی عضویت ایران در این دو نهاد و نهادهای دیگر نگاه واقع بینانه داشت و توقعات جامعه را بیش از اندازه افزایش نداد.
ادامه مطلببا ادغام عربستان سعودی، امارات متحده عربی، ایران، مصر، اتیوپی و آرژانتین، این گروه ۴۶ درصد از جمعیت کره زمین و کمی بیش از یک سوم تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می دهد. برای گروهی که در حال حاضر به دو کشور پرجمعیت آسیایی در جهان متکی هستند، این تغییر مقیاس قابل توجهی است.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: بریکس، مجموعهای بلندپرواز اما نامتجانس از کشورهایی است (شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) که مایلاند تصور تسلط غربیها را بر امور جهانی به چالش بکشند.
ادامه مطلبقزاقستان یکی از کشورهایی است که برای پیوستن به بریکس بسیار اشتیاق دارد و فکر می کند که از ظرفیت های لازم سیاسی و اقتصادی برای عضویت در این سازمان برخوردار است.
ادامه مطلبمحمد سالاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایط کنونی اقتصاد بین الملل و ظهور قدرت های جدید اقتصادی، این گروه که متشکل از کشورهای (چین، هند، روسیه، برزیل وآفریقای جنوبی) است و ۴۶ درصد جمعیت جهان و ۲۹درصد تولید ناخالص جهانی و صادرکنندگان انرژی را در خود جای داده است، می تواند به رقیب سرسختی برای اقتصاد های اروپایی به ویژه گروه هفت (که یک سازمان بین دولتی متشکل از کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا به اضافه اتحادیه اروپاست) تبدیل شود.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اجلاس رهبران BRICS در آینده نزدیک در آفریقای جنوبی برای یک اجلاس تاریخی برگزار می شود تا سازمانی را که یک چهارم اقتصاد جهان را در اختیار دارد به یک نیروی ژئوپلیتیکی تبدیل کند و با اکتساب هویت حقیقی سیاسی و بین المللی بتواند سلطه غرب در امور جهانی را به چالش بکشد.
ادامه مطلبجهان به سرعت در حال تغییر است. کشورهای مدعی مجموعه بریکس را راه انداخته اند و می خواهند با ظرفیت ها و امکاناتی بالایی که دارند در برابر دنیای تک قطبی حرکت کنند.
ادامه مطلببریکس برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ تأسیس شد، اما در ماه های اخیر شهرت فزاینده ای داشته است، دلایل آن هم البته تا حدودی به دلیل تحریمهای غرب علیه روسیه، انزوا و کاهش ارزش دلار آمریکا بازمی گردد. با این حال، آیا رشد مداوم آن می تواند تضمین کننده پیروزی بر قدرت مستقر غربی باشد؟
ادامه مطلب