حقوق

فرصت‌ها و خلأهای نظری یک متن پیشگام

حقوق راهبردی به‌مثابه پارادایم نوظهور

امیرحسین عسگری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی به نقد یادداشت «حقوق راهبردی: ضرورت‌ها و منافع ملی» منتشر شده در دیپلماسی ایرانی می‌پردازد.

ادامه مطلب

پهپاد و نظم حقوقی:

ارزیابی انتقادی کتاب «حقوق پهپادها»

کتاب حقوق پهپادها: بررسی ابعاد نظامی استفاده از پهپادها در حقوق بین‌الملل تألیف دکتر احمد مؤمنی‌راد (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) و امیرحسین عسگری (پژوهشگر دکتری حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه تهران)، تلاشی منسجم و میان‌رشته‌ای در تحلیل یکی از مهم‌ترین تحولات امنیتی و حقوقی دهه‌های اخیر به‌شمار می‌آید.

ادامه مطلب

مفهوم آن چیست

حقوق راهبردی: ضرورت‌ها و منافع ملی

اشکان پیرزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت، سعی شده است تا به بعد کم‌تر پرداخته شده‌ای از ماهیت حقوق، یعنی حقوق راهبردی اشاره و به حوزه‌های قلمروکلیدی آن که شامل حقوق امنیت ملی، حقوق نفت و انرژی و حقوق بین‌الملل می‌باشد، پرداخته شود. 

ادامه مطلب

پیامدهای پنهان برای نسل بعد

هزینه چکاندن ماشه را کودکان می‌پردازند

مهشید جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حقیقت تحریم‌ها به ابزاری فزاینده برای تنبیه و اعمال فشار بر دولت‌ها تبدیل شده‌اند و در مقایسه با گزینه‌های پرریسک‌تر و پرهزینه‌تری مانند مداخلات نظامی، ترجیح داده می‌شوند.

ادامه مطلب

قوانین چه می‌کنند

دیدگاه کمیته حقوق کودک ملل متحد درباره حق بر فرهنگ کودکان

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأکید کرد که شناسایی حقوق بومیان بر زمین «جزء لاینفک حق آنان برای مشارکت در زندگی فرهنگی» است.

ادامه مطلب

ابزاری برای تهدید بنیان‌های اجتماعی

مکانیسم ماشه، بازتولید تحریم‌های قهری و تهدید نظام‌مند حقوق کودکان ایرانی

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه، که در برجام به‌عنوان سازوکاری حقوقی برای تضمین پایبندی طرفین طراحی شد، اکنون به ابزاری سیاسی برای اعمال فشار حداکثری بدل شده است. در ظاهر، این سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها را دنبال می‌کند؛ اما در باطن، درگیر ساختاری عمیق‌تر است: بازتولید تحریم‌های قهری به‌عنوان ابزاری برای تغییر رفتار یک کشور از طریق فشار اقتصادی و اجتماعی. این روند نه‌تنها حاکمیت ایران را هدف قرار می‌دهد، بلکه بنیان‌های اجتماعی و انسانی آن، به‌ویژه کودکان، را نیز متزلزل می‌سازد.

ادامه مطلب

به رسمیت شناختن وضعیت جنگی

حقوق بین‌الملل؛ واژه‌ای بی‌معنا در ویرانه‌های غزه و تهران؟

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تجاوز نظامی، علاوه بر آسیب فیزیکی، آثار روانی عمیق و بلندمدتی بر کودکان ایرانی گذاشته و امنیت روانی و اجتماعی آنان را مختل کرده است. کودکان ایرانی، همانند همتایان فلسطینی خود، تحت تأثیر مستقیم خشونت، ترس و بی‌ثباتی قرار دارند و این نقض گسترده حقوق، مستوجب پاسخ‌گویی فوری در سطح بین‌المللی است.

ادامه مطلب

تفسیر عمومی شماره ۲۷؛ نگاهِ جدید کمیته حقوق کودک برای نسل آینده

گامی به سوی عدالت برای کودکان

مهشید جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کمیته حقوق کودک بیست و هفتمین تفسیر عمومی خود را به حقوق کودکان در زمینه دسترسی به عدالت و جبران خسارت اختصاص داده است تا با نابرابری‌ها و تبعیض مبارزه شود و احیای حقوق کودکان به منصه ظهور برسد و هم‌چنین مسئولیت و تعهدات دولت‌ها در این زمینه را محرز می‌سازد. طبق اظهار کمیته حقوق کودک حق جبران خسارت در کنوانسیون حقوق کودک به طور ضمنی آمده اما در شش معاهده حقوق بشر بین‌المللی به طور صریح آورده شده است. 

ادامه مطلب

تاملی بر نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری؛

تغییرات اقلیمی به عنوان بحران حقوق بشری

سید محسن عمادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دیوان بر این باور است که اثرات نامطلوب تغییرات اقلیمی، از جمله، تأثیر بر سلامت و معیشت افراد از طریق رویدادهایی مانند افزایش سطح دریا، خشکسالی، بیابان‌زایی و بلایای طبیعی، ممکن است به طور قابل توجهی به بهره‌مندی از حقوق بشر آسیب برساند.

ادامه مطلب

نگاهی بر حقوق کودکان محروم از آزادی در پرتو قطعنامه ۴۵/۱۱۳ مجمع‌ عمومی ملل متحد

آینده‌ای که پشت میله‌ها گم شده است

مهشید جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کنوانسیون حقوق کودک در ماده ۳۷، به حقوق کودکانی که در بازداشت هستند اشاره کرده و اشعار داشته است که بازداشت یا زندانی کردن کودک می‌بایست به‌عنوان آخرین راه و برای مدت‌زمان کوتاهی و البته مطابق قانون صورت پذیرد. در این شرایط، نباید کودکان را مورد شکنجه، رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز قرار داد؛ بلکه همواره باید با احترام به کرامت ذاتی  با ایشان رفتار شود و حق ارتباط با خانواده از کودکان سلب نشود.

ادامه مطلب

پایان ترورهای نقطه ای

آغاز عصر قتل‌عام‌های هوشمند

علی اصغر بصیری‌جم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت بر آنیم تا به مشروعیت یا عدم مشروعیت این اقدام از منظر حقوق بین‌الملل بپردازیم و بررسی کنیم که آیا این شاخه از حقوق، اساساً در برابر چنین اقداماتی مقرره‌ای مشخص، دستورالعملی الزام‌آور و یا حتی رویه‌ای قابل استناد دارد یا خیر؟ پرسش محوری آن است که آیا می‌توان کشتار هدفمند افراد، صرف‌نظر از منصب، درجه یا جایگاه آنان، را با استناد به اسناد حقوق بین‌الملل توجیه‌پذیر دانست؟ و در نهایت، آیا سکوت مجامع بین‌المللی در برابر چنین اقداماتی، خود به معنای نوعی رضایت ضمنی و پذیرش عملی این رویه نیست؟

ادامه مطلب

ضربه‌ای که ترامپ می‌زند

از تعرفه‌های نامتوازن آمریکا تا بحران حقوق کودکان در جهان

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: باتوجه به اثرات مخرب این تعرفه‌ها، واکنش کشورهای متاثر و حقوقدانان بین‌المللی اهمیت حیاتی دارد.

ادامه مطلب

ریزگرد‌ها و حق فراموش‌شده کودکان جنوب ایران

پدیده‌ای مرگ‌بار، خاموش و مستمر

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بر اساس کنوانسیون حقوق کودک، که ایران نیز به آن پیوسته است، دولت موظف به تأمین سطح بالایی از سلامت، محیط زندگی سالم، و حمایت از کودک در برابر آسیب‌های زیست‌محیطی است. همچنین قانون اساسی ایران (اصل ۵۰) و قانون هوای پاک (مصوب ۱۳۹۶) نیز بر مسئولیت دولت در قبال سلامت شهروندان، به‌ویژه کودکان، تأکید دارند. با این همه، ریزگردها سال‌هاست در سکوت نهادهای مسئول، زندگی کودکان جنوب ایران را فرسوده، سلامت آن‌ها را تباه، و آینده‌شان را مبهم کرده‌اند.

ادامه مطلب

توجه به حقوق کودکان در مذاکرات بین‌المللی مسئولیت اخلاقی و انسانی است

مذاکرات ایران و آمریکا و آینده کودکان ایران

محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مواجهه با بحران‌های امنیتی ناشی از تهدیدات نظامی، حقوق کودکان به‌عنوان یک موضوع کلیدی باید در کانون توجهات قرار گیرد. کودکان ایران، که گروهی آسیب‌پذیر هستند، در معرض خطرات زیادی همچون اختلالات روانی، کاهش دسترسی به آموزش و بهداشت، و آسیب‌های ناشی از بی‌ثباتی‌های اجتماعی قرار دارند.

ادامه مطلب

حقوق بشر در آسمان؛

نگاهی بر حقوق مسافران هوایی از کودکان تا بزرگسالان در عصر جهانی‌سازی

مهشید جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حق عبور و مرور به‌ویژه در حمل و نقل هوایی از اهمیت بسزایی برخوردار است از آن جهت که با توجه به جهانی شدن ارتباط میان افراد، سفر هوایی به یکی از سریع‌ترین و مهم‌ترین روش‌های حمل و نقل بدل شده است. در این میان، مسافران از حقوقی برخوردارند که لازم است به آن‌ها توجه شود و محترم شمرده شوند و روز جهانی هواپیمایی کشوری که هر ساله در ۷ دسامبر برگزار می‌شود، فرصتی است تا اهمیت این مسئله و ضرورت توجه و حمایت از حقوق مسافران، از جمله کودکان و بزرگسالان، در مرکز توجه قرار گیرد

ادامه مطلب

راهکارها با آغاز دوره جدید چیست؟

ترامپ ۲۰۲۴: کودکان ایرانی در محاصره تحریم‌ها

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دوره‌ی ریاست‌جمهوری جدید ترامپ و تشدید تحریم‌ها علیه ایران می‌تواند پیامدهای مخربی بر حقوق اساسی و بنیادین کودکان ایرانی داشته باشد. مقابله با این تهدیدها نیازمند وفاق ملی و تلاش‌های هماهنگ در سطح ملی و بین‌المللی است. دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و جامعه مدنی باید از هرگونه اقدامی که حقوق کودکان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، جلوگیری کنند. آینده کودکان ایران عزیزمان به توانایی ما در حفظ و تقویت حقوق اساسی آن‌ها وابسته است.

ادامه مطلب

نگاهی صرفاً حقوقی

بازخوانی مسئولیت بین المللی رژیم صهیونیستی بابت ترور شهید اسماعیل هنیه

محمد کاویانی طالقانی مقدم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از مهمترین اقدامات این رژیم، ترور یک فرد خارجی در خاک کشور دیگر است؛ یعنی ترور اسماعیل عبدالسلام احمد هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس که در تاریخ ۳۱ ژانویه ۲۰۲۴ برابر با ۱۰ مرداد ۱۴۰۳ و در خلال سفر نامبرده به کشورمان، ایران و پس از دعوت رسمی برای شرکت وی در مراسم رسمی تحلیف چهاردهمین رئیس جمهوریِ جمهوری اسلامی ایران  و به عبارت دیگر ترور مقام رسمی یک جنبش در خاک کشور و دولت دیگر یعنی در خاک کشورمان ایران است؛ این نگاشته به آثار حقوقی آن از منظر حقوق مسئولیت بین المللی مورد مطالعه و نظر قرار خواهد گرفت.

ادامه مطلب

تقویت و بازآفرینی ساختار حقوق ملت و شهروند

اصلاح ساختارهای حقوقی اثرگذار بر دیپلماسی ایران

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فشار روزافزون بازیگران نظام جهانی (دولت‌ها، سازمان‌ها و رسانه‌های بین‌المللی) بر نظام و ساختار حقوقی یا قوه قضائیه ایران همزمان با فشارهای نظامی، سیاسی و اقتصادی، نشان می‌دهد که رقیبان و دشمنان ایران برای تضعیف و شکست ایران در داخل کشور و نظام جهانی بر تحریک افکار عمومی علیه نظام قضایی ایران تمرکز کرده و سیاست کارآمدی در تقابل با ایران در پیش گرفته‌اند. 

ادامه مطلب

بررسی یک روند حقوقی

اختلافات بین‌المللی؛ رابطه‌ شورای امنیت و دیوان بین‌المللی دادگستری؟

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شورای امنیت سازمان ملل متحد (UNSC) به عنوان رکن سیاسی و دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) به عنوان رکن قضایی این سازمان نقش بسیار مؤثری در کسب این اعتبار داشته‌اند‌، تا جایی که می‌توان ادعا کرد‌، اغلب آورده‌های سازمان ملل متحد برای حقوق بین‌الملل بواسطه‌ی‌ فعالیت‌های این دو رکن است. شورای امنیت سازمان ملل متحد مسئول اولیه و اصلی حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است و به واسطه‌ی داشتن همین مسئولیت خطیر است که خط مشی کلی سازمان ملل متحد‌، عملاً بر اساس اقدامات شورا شکل می‌گیرد.

ادامه مطلب

معرفی کتاب

«حقوق» اثر پیتر جونز

محمد کرمی در یادداشتی در معرفی کتاب "حقوق" اثر پیتر جونز برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این کتاب از سری کتاب های مفاهیم بنیادین به شمار می آید و تلاش بر آن بوده تا رویکردی بدیع به موضوع حقوق داشته و بررسی جامعی در خصوص"حقوق مهم" و موضوعات وابسته به آن داشته باشد.

ادامه مطلب