مقایسه نبرد ۱۲ روزه و جنگ اوکراین
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین (بخش دوم)
پاسخ به سوالات مربوط به برتری کمی غیرممکن است زیرا اطلاعات کافی در مورد شبکه پدافند هوایی ایران وجود ندارد.
ادامه مطلباسرائیل
معادلات به کدام سو می روند؟
ظرفیت‌سنجی صلح خاورمیانه با توافق غزه
علیرضا سلطانی می نویسد: نشست توافق صلح غزه در شهر شرم‌الشیخ مصر، با حضور گسترده رهبران کشورهای منطقه، جهان اسلام و برخی قدرت‌های غربی، رویدادی مهم و پر از بیم و امید برای آینده خاورمیانه بود.
ادامه مطلب
گاهی به سه محور سیاست خارجی ترامپ؛ از غزه تا اوکراین،
توافق هسته‌ای در کجای معادلات جهانی تعریف می‌شود؟
اگرچه ویتکاف از سه‌گانه سیاست خارجی ترامپ ناظر به غزه، اوکراین و ایران سخن گفته است، اما موازنه فعلی قدرت در هر سه جبهه نشان می‌دهد که موفقیت در یکی، الزاما به پیشرفت در دیگری نمی‌انجامد. پیروزی ترامپ در غزه شکننده است، صلح در اوکراین هنوز دور از دسترس است و پرونده هسته‌ای ایران در سایه رقابت‌های قدرت‌های جهانی به مرحله‌ای از ابهام استراتژیک رسیده است. در واقع، هر سه پرونده به صورت زنجیره‌ای به هم پیوسته‌اند؛ زنجیره‌ای که اگر یکی از حلقه‌های آن گسسته شود، کل طرح سیاست خارجی ترامپ در معرض فروپاشی قرار می‌گیرد.
ادامه مطلب
صف‌آرایی تازه در خاورمیانه
محاصره ایران و بازدارندگی چین
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در مجموع می‌توان گفت، ایران در شرایطی قرار دارد که از یک سو با فشار هماهنگ اروپا، اسرائیل، آمریکا مواجه است و از سوی دیگر، انتظار دارد که چین با ایجاد بازدارندگی راهبردی در برابر آمریکا، بخشی از این فشار را تعدیل کند.
ادامه مطلب
بازگشت ترامپ به خاورمیانه
پیام متناقض صلح و سایه جنگ
لحن دیپلماتیک ترامپ در کنار استمرار فشارهای میدانی و تحریم‌ها، نشانه‌ای از رویکردی دوگانه است؛ رویکردی که از یک سو وعده صلح می‌دهد و از سوی دیگر، ابزارهای فشار را حفظ می‌کند. برای ایران، تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که اعتماد به وعده‌های واشنگتن بدون تضمین عملی، پرهزینه خواهد بود. در نتیجه، تا زمانی که هر دو طرف از مواضع حداکثری خود فاصله نگیرند، صلح در سایه بی‌اعتمادی باقی خواهد ماند.
ادامه مطلب
با توجه به طرح ترامپ
جایگاه ایران در معادله پیچیده طرح صلح غزه
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در نتیجه طرح صلح ترامپ، به معنای ورود به فازی جدید از مهندسی منطقه‌ای است که در صورت انفعال یا واکنش صرفاً ایدئولوژیک ایران، می‌تواند منجر به تغییر دائمی موازنه به نفع ائتلاف آمریکایی-اسرائیلی-عربی شود و ایران را در منطقه‌ای که باید مرکز نفوذ آن باشد، در موقعیت انزوا قرار دهد.
ادامه مطلب
با وجود پایان یافتن جنگ با توافق ترامپ
هنوز خبری از صلح نیست
با کنار رفتن حماس، بار مسئولیت بر دوش اسرائیل است. نتانیاهو به راحتی می‌تواند این روند را از مسیر خود خارج کند زیرا مفاد توافق به اندازه کافی مبهم است. او می‌تواند جنگ را با بی‌اساس‌ترین بهانه‌ها از سر بگیرد، عقب‌نشینی‌های بیشتر اسرائیل را به طور نامحدود به تأخیر بیندازد یا از مذاکره در مراحل بعدی خودداری کند، همان‌طور که اوایل امسال با پایان دادن به مذاکرات آتش‌بس اتفاق افتاد.
ادامه مطلب
گسترش روابط باکو و تل‌آویو
ائتلاف خزنده در شمال ایران
آذربایجان و اسرائیل همکاری‌های خود را در بحبوحه بحران‌های خاورمیانه گسترش داده‌اند. باکو اکنون اصلی‌ترین تامین‌کننده نفت اسرائیل است و حتی تحریم‌های رسمی تجارت با تل‌آویو که از سوی پارلمان ترکیه تصویب شده، مانع این روابط نشده است. ایران این نزدیکی را تهدیدی امنیتی می‌داند و معتقد است بخشی از عملیات‌های خرابکارانه، از جمله حملات به تاسیسات نظامی در ژوئن امسال و سرقت اسناد هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، با حمایت لجستیکی از خاک آذربایجان انجام شده است.
ادامه مطلب
از تاکید بر صلح در غزه تا سخنرانی‌های طولانی ترامپ
در شرم الشیخ بر سر چه توافق شد؟
ترامپ چندین بار در طول اجلاس تأکید کرد که "بالاخره، ما در خاورمیانه صلح داریم" و "پس از سال‌ها رنج و خونریزی، جنگ در غزه پایان یافته است". این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که فلسطینی‌ها و فعالان در مورد برخی از مفاد آن ابراز نگرانی کرده‌اند و آینده غزه هنوز مبهم است. این طرح عملاً هیچ چیزی در مورد کشور فلسطین و اشغال مداوم کرانه باختری توسط اسرائیل نمی‌گوید.
ادامه مطلب
کاشت و برداشت طوفان‌های ژئوپلیتیک توسط کشورهای عربی
خانه امن پوشالی مقابل اسرائیل فروپاشید
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: روند رویدادهای دو سال گذشته به گونه‌ای پیش رفته بود که کارشناسان منطقه ادعا داشتند که ایران بازنده بزرگ بوده و طوفان‌های ژئوپلیتیکی با اجرای مستقیم اسرائیل، برسازی وضعیت "ایران برهنه" و احساس امنیت، برتری رقیبان و دشمنان ایران را سبب شده است. همه بازیگران به‌ویژه دولت‌های عرب جنوب خلیج فارس و همچنین ترکیه از روند برهنگی ایران مقابل دشمنان، خشنود بودند و در توهم موفقیت طوفان‌زایی خود بودند که به ناگاه تمام انگاره پیروزی راهبردی آنان از هم فروپاشید.
ادامه مطلب
نگاهی به اجلاس شرم‌الشیخ
صف‌آرایی‌های جدید در منطقه و جهان
کوروش احمدی می نویسد: طرح ترامپ برای غزه و اعلام موافقت تقریبا همه کشورها با آن نشان داد که در پی جنگ‌های تجاوزکارانه اسرائیل و بی‌ثباتی‌های ناشی از آن، شرایط جدیدی در منطقه در حال شکل‌گیری است که می‌تواند همزمان بر شرایط بین‌المللی نیز اثر بگذارد.
ادامه مطلب
رگ خواب رئیس جمهور امریکا در دستان بی بی
فاصله واقعیت‌ها با خوش‌خیالی‌های ترامپ
جلال خوش چهره می نویسد: مشکل ترامپ در مواجهه با مشکلات جاری در جامعه جهانی از جمله جنگ اوکراین؛ جنگ غزه، لبنان، ایران و... ساده‌سازی صورت مسئله با تحریف واقعیت‌هایی آمیخته است که حتی با بیشترین تلاش‌های جاری در این زمینه، نمی‌تواند نتایج روشن به همراه آورد. به عبارت دیگر خوش‌بینی‌های ترامپ سرعتی به مراتب بیش از نتایج عملی هر اقدام دیپلماتیک و نظامی در میدان واقعیت‌ها دارد.
ادامه مطلب
ابهام سازنده در وضعیت موجود غزه
بر خلاف نظر ترامپ صلح در خاورمیانه نزدیک نیست
صلح در خاورمیانه، بر خلاف تصور ترامپ، هنوز دور از دسترس است. ابهام پیرامون این طرح به آینده‌ای احتمالی اشاره دارد که در آن حماس روی پای خود باقی می‌ماند، اسرائیل همچنان علیه آن مستقر است و بازسازی همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
ادامه مطلب
هشدار امانی درباره ملاحظات سیاسی در کمک‌های ایران به لبنان
سیاست «فاصله» بیروت از تهران بدون دستاورد داخلی
شرایط جدید لبنان ایجاب می‌کند که ایران با دقت بیشتری معادلات خود را تنظیم کند تا از شکل‌گیری گسل عمیق سیاسی میان تهران و بیروت جلوگیری شود. اکنون حزب‌الله لبنان در مرحله‌ای حساس قرار دارد؛ مرحله‌ای که برخی تحلیلگران آن را دوران «گذار پس از سیدحسن نصرالله» می‌نامند. نبود شخصیتی با کاریزمای مشابه، می‌تواند زمینه‌ساز پیچیده‌تر شدن معادلات داخلی لبنان شود. با این حال، جمهوری اسلامی ایران تجربه و هوشمندی لازم برای مدیریت این وضعیت را دارد. سیاست تهران بر حفظ ثبات، حمایت از مقاومت و جلوگیری از نفوذ بازیگران مخرب متمرکز است. حفظ پیوندهای راهبردی با لبنان، نه فقط برای ایران بلکه برای موازنه قدرت در کل منطقه اهمیت حیاتی دارد؛ چراکه هرگونه گسل در روابط دو کشور می‌تواند به سود دشمنان مشترک تمام شود.
ادامه مطلب
افشای اسناد تازه همکاری امنیتی اسرائیل و شش کشور عربی زیر نظر آمریکا
هم‌پیمانان خاموش
در حالی که دولت‌های عربی جنگ در نوار غزه را در محافل بین‌المللی محکوم می‌کردند، اسناد افشاشده وزارت دفاع آمریکا نشان می‌دهد آن‌ها همزمان همکاری امنیتی خود را با ارتش اسرائیل گسترش داده‌اند. این روابط پنهان که با هدایت مستقیم واشنگتن شکل گرفته بود، پس از حمله هوایی اسرائیل به قطر به بحران رسید، اما اکنون می‌تواند نقشی کلیدی در نظارت بر آتش‌بس تازه غزه داشته باشد.
ادامه مطلب
شورای روابط خارجی بررسی می‌کند
نگاهی به بندهای اصلی توافق ۲۰ ماده‌ای ترامپ درباره غزه
این حرکت به سوی آتش‌بس پس از روزها مذاکرات فشرده بین اسرائیل و حماس در مصر و شرکای اروپایی و عربی در پاریس انجام می‌شود. این آتش‌بس درست پس از دومین سالگرد جنگ که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد.
ادامه مطلب
امریکا باز هم خود را درگیر خاورمیانه می‌بیند
آزمونی سخت برای ترامپ با طرح صلحش در غزه
با وجود اینکه ترامپ با اشتیاق برای کنار گذاشتن تعهدات خاورمیانه‌ای آمریکا به قدرت رسید، اما مسئولیت بزرگی را بر عهده گرفت: مسئولیت طرح صلحی که برای همیشه نام او را به همراه خواهد داشت.
ادامه مطلب
اسرائیل به لحاظ سیاسی باخته است
بازگشت به جنگ، بدترین گزینه
دنیس راس در یادداشتی می‌نویسد: اسرائیلی‌ها کم‌کم دارند متوجه می‌شوند که اگرچه دستاوردهای نظامی موازنه قدرت در منطقه را تغییر داده و ایران و شبکه نیابتی آن را تضعیف کرده است، اما جنگ سیاسی را باخته‌اند. کشورشان هرگز تا این حد در سطح بین‌المللی منزوی نبوده است.
ادامه مطلب
یادآوری ۱۰ نکته
طرح غزه ترامپ؛ صلح ازطریق زور؟
جمیله کدیور در یادداشتی می‌نویسد: طرح ترامپ ضمن اینکه هیچ اشاره‌ای به محاصره خفه‌کننده غزه توسط اسرائیل ندارد، کوچکترین اشاره ای هم در مورد حق تعیین سرنوشت و حق مسلم فلسطینی‌ها برای داشتن کشور مستقل خودشان وجود ندارد.
ادامه مطلب
امریکا و نتانیاهو جهان را ناامن می‌کنند
دنیا در سراشیبی بی قانونی و هرج و مرج
محمد علی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: رژیم صهیونیستی و آمریکای ترامپ در سطح جهانی در انزوا قرار دارند و مماشات هم راه به جایی نمی برد. باید دولت ها بیدار شوند و حرکتی در سطح جهانی برای مقابله با خطر این افراد شکل بگیرد و این مقوله خود مستلزم سرعت عمل و رایزنی خردمندان است.
ادامه مطلب
توقیف ناوگان صمود؛ نقض آشکار حقوق بین‌الملل
وقتی اسرائیل خط قرمزی نمی شناسد
اصغر زارعی، کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت‌وگویی اظهار داشت: این کاروان متشکل از بیش از ۵۰ قایق و حدود ۵۰۰ فعال و سیاست‌مدار از ۴۴ کشور جهان بود که باهدف شکستن محاصره غزه و رساندن کمک‌های غذایی و دارویی به سوی سرزمین‌های اشغالی حرکت کرد. وی افزود: توقیف این کشتی‌ها و بازداشت فعالان بین‌المللی، از جمله گرتا تونبرگ و ماندلا ماندلا واکنش‌های گسترده سیاسی و مردمی در اروپا و سایر نقاط جهان به همراه داشت.
ادامه مطلب
از افزایش نفوذ تا مقابله با تاثیرگذاری ایران
چرا عربستان سعودی در سوریه سرمایه‌گذاری می‌کند؟
سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری سابق سوریه، جایگاه ایران را تضعیف و فضایی در شام ایجاد کرده که عربستان سعودی آماده پر کردن آن است.
ادامه مطلب
نگاهی به تغییر سیاست خارجی قاهره
مصر در تلاش برای کاهش آسیب‌پذیری در برابر رژیم صهیونیستی
عبدالامیر نبوی در گفتگویی اظهار داشت: عامل اصلی برای بازتعریف راهبردی مصر در منطقه «مواجهه با توسعه‌طلبی رژیم اسرائیل» است. این استاد دانشگاه با مرور کلی تحولات، تأکید می‌کند: «شتاب و عمق تغییرات ژئوپلیتیک در غرب آسیا به خصوص پس از تجاوزات مکرر رژیم اسرائیل به سوریه، لبنان و …، و همچنین حمله به ایران و قطر، دیگر دولت‌ها را واداشته تا با تنوع‌بخشیدن به مشارکت‌ها و گسترش روابط اقتصادی و دیپلماتیک، عملا لنگرگاه‌های امیدبخش و اطمینان‌بخش جدیدی را برای خود، با هدف مدیریت بحران‌ها جستجو کنند».
ادامه مطلب
هزینه‌های سنگینی که رژیم صهیونیستی را گستاخ‌تر کرد
پیامدهای رویداد ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بر خاورمیانه
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: صلح خاورمیانه نه در پیروزی نظامی، بلکه در عدالت و همزیستی نهفته است. خاورمیانه می‌تواند صلح و رفاه داشته باشد، اگر چرخه انتقام خارج شود و به دیپلماسی بازگردد.
ادامه مطلب
صلح آمریکایی در غزه
تسلیم در لباس آتش‌بس
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: غزه امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند صلح است؛ اما صلحی عادلانه، متوازن و بر پایه کرامت انسانی، نه صلحی که در لباس آتش‌بس، اشغال را جاودانه می‌کند.
ادامه مطلب
کاهش اعتماد به امریکا و نزدیکی بیشتر کشورهای منطقه به هم
خاورمیانه‌ای که اسرائیل ساخته است
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل اخیراً یک «طرح بیست‌گانه صلح» را جشن گرفتند، اما تا زمانی که اسرائیل به رفتار تهاجمی ادامه دهد و مطالبات مشروع فلسطینیان را نادیده بگیرد، این ابتکار شانسی برای بازگرداندن ثبات ندارد. اسرائیل که پیش‌تر امیدوار بود با حمایت آمریکا نظم دلخواه خود را بنا کند، اکنون منزوی‌تر از همیشه است؛ همکاری با تل‌آویو برای دولت‌های عربی هزینه‌ای سیاسی و حیثیتی سنگین دارد و شرکای دیروز به رقبای محتاط بدل شده‌اند.
ادامه مطلب
وضعیتی که کار را به اینجا رساند
تاریخچه تشدید تنش امریکا و اسرائیل با ایران
در سال ۲۰۲۴، رویارویی بین اسرائیل و ایران از خصومت‌های غیرمستقیم و نیابتی به تبادل مستقیم حملات تغییر یافت. در اول آوریل، یک حمله هوایی مشکوک به اسرائیل علیه ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، سوریه، به کشته شدن دو ژنرال و پنج مشاور نظامی ایران منجر شد. ایران با انجام بیش از سیصد حمله پهپادی و موشکی تلافی کرد، که اولین باری بود که ایران مستقیماً اسرائیل را هدف قرار می‌داد.
ادامه مطلب
آینده سیاست انتظار ترامپ در قبال ایران
تله زمان
پس از فعال‌شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تمامی قطع‌نامه‌های پیشین شورای امنیت علیه ایران، فضای سیاسی و دیپلماتیک میان تهران و غرب عملا به مرحله‌ای از رکود و بن‌بست رسیده است. در چنین شرایطی، اغلب ناظران و تحلیلگران بر این باورند که در هفته‌ها و حتی ماه‌های پیش‌رو، چشم‌انداز روشنی برای ازسرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای وجود ندارد؛ مگر آنکه رخدادی پیش‌بینی‌ناپذیر بتواند معادلات فعلی را به‌طور اساسی دگرگون کند.
ادامه مطلب
پیشگامی ترکیه در همراهی با تحریم‌های شورای امنیت و فشار بر ایران را در سایه تحولات منطقه‌ای
همسایگی در پیچ منافع
ترکیه روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که در همسویی با فشارهای بین‌المللی علیه ایران و برای محدودکردن برنامه هسته‌ای این کشور، دارایی‌های شماری از افراد و نهادهای مرتبط با این برنامه را مسدود کرده است. بر‌اساس گزارش یورونیوز و خبرگزاری‌های ترکیه، این اقدام در پی فرمانی از سوی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، انجام شده و شامل افراد و شرکت‌هایی می‌شود که در بخش‌های مختلف مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران فعالیت دارند.
ادامه مطلب
صمود؛ خط شکن محاصره غزه
گوش‌های شنوای بشریت
احمد شیرزاد می نویسد: اهالی کاروان صمود انسان‌های بزرگی هستند. قلم از توصیف بزرگی روح این آدم‌ها عاجز است. وجود امثال اینهاست که این دنیا را زیبا می‌کند. اگر در این روزگار چهره‌هایی مانند نتانیاهو و ترامپ تجسم عینی دنائت و پستی نوع بشر هستند، از دیگر سو راهیان کاروان صمود نماد بزرگ‌طبعی انسان‌ها و فداکاری و ازخودگذشتگی در راه ارزش‌های متعالی اخلاقی هستند.
ادامه مطلب