
این دولت اسرائیلی، متحد امریکا نیست
با وجود تنشهای سنگین موجود، وضعیت فعلی خاورمیانه بسیار هشدارآمیز است. بیشک تقصیر بخش مهمی از این وضعیت متوجه دولت تندروی اسرائیل است.
ادامه مطلببا وجود تنشهای سنگین موجود، وضعیت فعلی خاورمیانه بسیار هشدارآمیز است. بیشک تقصیر بخش مهمی از این وضعیت متوجه دولت تندروی اسرائیل است.
ادامه مطلببرخی مقامات اسرائیلی، مانند گیورا آیلند، معتقدند که آمریکا ممکن است پشت سر اسرائیل و مخفیانه بهویژه در مورد ایران با کشورهای عربی معامله کند.
ادامه مطلبعموما ترامپ خواهان کاهش درگیریها در سراسر جهان است. او هم به دنبال توقف جنگ در اوکراین و هم در غزه است. این خلاف آن چیزی است که چهره های تندرو و جنگ طلب هم در امریکا و هم در اسرائیل میخواهند. ترامپ در اظهارات اخیر خود نیز خواهان کاهش خشونت و یافتن راهی برای توقف تلفات انسانی شده است.
ادامه مطلبسفر دونالد ترامپ به کشورهای خلیجفارس که از امروز دوشنبه آغاز میشود، شامل عربستان سعودی، قطر، و امارات متحده عربی، نقطه عطفی در بازتعریف معادلات آمریکایی-عربی است. این سفر، بهعنوان اولین سفر خارجی رسمی ترامپ در دوره دوم ریاستجمهوریاش، در بستری از تحولات دیپلماتیک و تنشهای منطقهای، از جنگ غزه تا مذاکرات هستهای ایران، رخ میدهد. برخلاف روسای جمهور پیشین آمریکا که اسرائیل را محور سیاستهای منطقهای خود قرار میدادند، چشمانداز منطقهای ترامپ بر تقویت روابط با ریاض متمرکز است، که این تغییر اولویت بهطور غیرمستقیم به نفع تهران عمل میکند. بهبود روابط ایران و عربستان پس از توافق مارس ۲۰۲۳، همراه با دیپلماسی فعال تهران در مذاکرات عمان و همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، جایگاه ایران را بهعنوان بازیگری کلیدی در منطقه تثبیت کرده است.
ادامه مطلباین توافق توقف حملات حوثیها به اسرائیل را شامل نمیشود. بلافاصله پس از پیام دونالد ترامپ و وزیر امور خارجه عمان، سخنگوی حوثیها تأکید کرد که حملات به اهداف اسرائیلی، بهویژه در پاسخ به درگیریهای جاری در غزه، ادامه خواهد یافت. این موضوع نگرانیهایی را در میان مقامات اسرائیلی ایجاد کرده است، زیرا امنیت آن همچنان در معرض تهدید قرار دارد و احساس میکنند که امریکا بدون توجه به آنها و منافع و نگرانی آنها با حوثی ها به توافق رسیده است.
ادامه مطلبتحلیلگران معتقدند که حوثیها در حال بازسازی توانمندیهای نظامی خود هستند و ممکن است در آیندهٔ نزدیک حملات خود را از سر بگیرند.
ادامه مطلبرهبر انقلاب با تأکید بر اینکه بعضی شعارها و حرفها و حوادث گذرا نباید باعث فراموشی مسئله فلسطین شود، خاطرنشان کردند: به توفیق و به عزت و جلال الهی، فلسطین بر اشغالگران صهیونیست پیروز خواهد شد و جَوَلان چند روزه جریان باطل پایان خواهد یافت. همچنانکه کارهایی که در سوریه میکنند نشانه قوت آنها نیست بلکه نشانه ضعف است و موجب ضعف بیشتر نیز خواهد شد.
ادامه مطلبدر آستانه دور چهارم مذاکرات ایران و ایالات متحده در مسقط که قرار است روز یکشنبه (۲۰ می۲۰۲۵) برگزار شود، گزارشها از تشدید اختلافات میان دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، حکایت دارند. این مذاکرات که کماکان با حضور عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکوف، نماینده ویژه کاخ سفید انجام میشود، در حالی پیش میرود که نتانیاهو فشار برای گزینههای نظامی علیه ایران را افزایش داده است. با این حال، رویکرد دیپلماتیک ترامپ که به دنبال توافقی بدون توسل به نیروی نظامی است، نشاندهنده تمایل واشنگتن به کاهش تنشها و تقویت ثبات منطقهای است.
ادامه مطلبسفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی و قطر که امروز شنبه و پیش از دور چهارم احتمالی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه انجام میشود، نشانهای از تحرک دیپلماتیک تهران برای مدیریت تحولات منطقهای و پیشبرد منافع ملی است. این سفر که با دیدار با مقامات ارشد ریاض و حضور در اجلاس گفتوگوی ایران و جهان عرب در دوحه همراه شده، بیشک اهدافی چندوجهی را دنبال میکند. منابع العربیالجدید گزارش دادهاند عراقچی در ریاض درباره تحولات فلسطین، جنگ غزه، لبنان، یمن و سوریه با مقامات سعودی گفتوگو خواهد کرد و آنها را در جریان مذاکرات تهران-واشنگتن قرار خواهد داد. اما حضور مسئول سیاست خارجی ایران در ریاض و دوحه با سه هدف مشخص صورت میگیرد؛ مدیریت تحولات منطقهای با بهرهگیری از ظرفیت کشورهای عربی، پیشبرد مذاکرات هستهای با استفاده از پتانسیل منطقهای و هشدار درباره موضوعات حساس مانند جعل نام خلیج فارس و ادعای مخرب درباره جزایر سهگانه ایرانی.
ادامه مطلبمسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: دونالد ترامپ اعلام کرده که پیش از سفر خود به خاورمیانه، که قرار است هفته آینده (۱۳ تا ۱۶ مه ۲۰۲۵) با تمرکز بر دیدار از عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و احتمالاً ترکیه انجام شود، «اعلامیهای بسیار بزرگ و مثبت» منتشر خواهد کرد. این اعلامیه، که به گفته وی یکی از مهمترین تحولات سالهای اخیر خواهد بود، احتمالهای گستردهای را برانگیخته است.
ادامه مطلبکتایون لامعزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در سال ۲۰۲۵، جایزه معتبر پولیتزر در بخش «گزارشنویسی شخصی» به محمد ابوتوهه، نویسنده و شاعر اهل غزه، برای روایت تأثیرگذار و مستندش از جنگ اخیر در نوار غزه اهدا شد؛ روایتی که همزمان شخصی، تاریخی، و سیاسی است و مرز میان ادبیات و روزنامهنگاری را درنوردیده است.
ادامه مطلباکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: احتمال دارد حمله تروریستی اخیر به گردشگران در کشمیر و بعضی از عملیات ترورریستی در گذشته با هدف تشدید تنش بین هند و پاکستان توسط سازمان های اطلاعاتی اسرائیل، انگلیس و آمریکا طراحی شده باشد. ازاین رو با آگاهی از این واقعیت و اینکه صرفا غول های ثروت و استعمارگران از جنگ و بحران سود می برند، ملت و دولتمردان هند و پاکستان باید با خویشتنداری و هوشیاری، از افتادن در تله سوداگران جنگ پرهیز کنند.
ادامه مطلبتوقف حملات نظامی آمریکا علیه انصارالله یمن که به گزارش سیانان، پس از مذاکرات با میانجیگری عمان و هدایت استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا محقق شد، فضایی برای دیپلماسی منطقهای ایجاد کرده است. در این بین نیویورکتایمز مدعی است ایران با استفاده از نفوذ خود بر حوثیها، بهعنوان بخشی از تلاشهای عمان، در این آتشبس نقش داشته است. این ادعا، اگرچه توسط اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران رد و انصارالله بهعنوان گروهی مستقل معرفی شده، نشاندهنده جایگاه تهران در معادلات منطقهای است. بقائی تأکید کرد اقدامات یمن نتیجه تصمیمات مستقل آنها در حمایت از فلسطین و دفاع از خود در برابر تجاوزات آمریکاست، نه دستور از ایران.
ادامه مطلبسفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی که قرار است از ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ آغاز شود، همزمان با دور چهارم مذاکرات هستهای ایران و آمریکا در عمان است. به گزارش آسوشیتدپرس (هفتم می۲۰۲۵)، ادعاها درباره تصمیم ترامپ برای تغییر نام خلیج فارس به «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» از سوی منابع ناشناس آمریکایی مطرح شده است. این اقدام که عباس عراقچی آن را «سیاسی و خصمانه» خوانده، میتواند ضربهای جدی به مذاکرات هستهای وارد کند. مذاکرات جاری که با میانجیگری عمان و هدایت عباس عراقچی و استیو ویتکاف در جریان است، به گزارش رسانهها پیشرفتهایی داشته و فضای مثبتی برای گفتوگو ایجاد کرده است. اما جعل نام خلیج فارس که ریشهای عمیق در تاریخ و هویت ایرانی دارد، میتواند این فضا را متشنج کند.
ادامه مطلبتحلیلگران غربی، مانند پژوهشگران امنیت بینالملل، هشدار دادهاند که این حمله میتواند مذاکرات دیپلماتیک، بهویژه بین ایران و آمریکا، را پیچیدهتر کند. یکی از پژوهشگران در پستی در X اظهار داشت که این حمله ممکن است احتمال درگیری نظامی با ایران را افزایش دهد، زیرا اسرائیل و آمریکا ممکن است این اقدام را به تهران نسبت دهند.
ادامه مطلبجمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به جای دعوت به وحدت و مقاومت در برابر جنایات جنگی اسرائیل زبان تند و گزنده را برگزید. عباس با این سخنان آخرین فرصت را برای ترمیم اعتبار خود و کسب اعتماد مردم و گروههای فلسطینی از دست داد.
ادامه مطلباگرچه خروج مایک والتز از کابینه دونالد ترامپ در پنجشنبه گذشته بهظاهر تغییری در ساختار سیاسی کاخ سفید بود، اما پیامدهای این تصمیم و لایههای پنهان آن همچنان در محافل دیپلماتیک و راهبردی جهان موج میزند. به گزارش واشنگتنپست، اخراج والتز، مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا، با هماهنگیهای فشرده او با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، برای پیشبرد گزینه نظامی علیه ایران گره خورده است. این رویداد، که در آستانه دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن رخ داد، نهتنها شکافهای عمیق در تیم سیاست خارجی ترامپ را آشکار کرد، بلکه فشارهای نتانیاهو برای ممانعت از دیپلماسی با ایران را برجسته ساخت.
ادامه مطلبیک مقام اسرائیلی، که خواست نامش فاش نشود، به ریسپانسیبل استیتکرفت گفت که ارتش اسرائیل (IDF) آماده است تا «هر اقدام لازم» را برای جلوگیری از نقض توافقهای دوجانبهای که سالها پیش بین اسرائیل و ترکیه امضا شده بود، انجام دهد.
ادامه مطلببا وجود توقف موقت مذاکرات، همچنان شاهد تداوم دیپلماسی هستهای تهران و کانالهای باز سیاست خارجی هستیم. در این راستا، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، عصر روز جمعه در تماس تلفنی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، آخرین تحولات مرتبط با گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و ایالات متحده را تشریح کرد و بر تعهد ایران به مسیر دیپلماتیک تأکید کرد. این تماس، که در بحبوحه مذاکرات حساس هستهای و واکنشهای منطقهای رخ داد، نشاندهنده تلاش تهران برای حفظ و تداوم دیپلماسی در مواجهه با چالشهای بینالمللی است.
ادامه مطلبنقش مخرب اسرائیل در خاورمیانه میتواند مذاکرات را به سمت بنبست سوق دهد، جنگ اوکراین و مذاکرات روسیه -آمریکا میتواند فضای دیپلماتیک را پیچیدهتر کند، و رقابت چین – آمریکا میتواند ایران را به سمت وابستگی بیشتر به چین سوق دهد.
ادامه مطلبانگلیس نگران است که تقویت محور مسکو – باکو – تهران، وابستگی اروپا به منابع انرژی قفقاز را تحت تأثیر قرار دهد. در حالی که روسیه روابط نزدیکی با ایران و آذربایجان دارد و از تقویت محور مسکو – باکو – تهران حمایت میکند.
ادامه مطلبار در نامهای به دیوان عالی اسرائیل، نتانیاهو را به اقداماتی مانند درخواست برای «جاسوسی از معترضان اسرائیلی» و «اخلال در محاکمه فساد» متهم کرد.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی مینویسد: تداوم مذاکرات، حتی بیفایده، میتواند به مثابه به تعویق افتادن زمان تنش سخت و جنگ باشد که همان هم غنیمت است. طرفهای بسیاری هستند که برای ورود به جنگ با ایران لحظهشماری میکنند.
ادامه مطلبناصر پورحسن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظرمی رسد به رغم ارتباط وسیع آمریکا و اسرائیل، روابط آنها عموم و خصوص من وجه است. منافع آنها بهطور مطلق با هم انطباق ندارد و در موارد بسیار فراوانی با هم تزاحم منافع دارند.
ادامه مطلبآرزوی رژیم صهیونیستی، دیدن سوریه ضعیف است که کردها در شمال شرق و دروزیها در جنوب و علویها در غرب آن برای خودشان تشکیلاتی حکومتی به راه اندازند.
ادامه مطلباحسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه دولت ترکیه به طور رسمی در مورد برنامه های نظامی و اطلاعاتی خود در سوریه اطلاع رسانی نکرده، اما دولت اردوغان قصد دارد با استفاده از زیرساخت های فرودگاه های سوریه در منطقه پالمیرا، جایی که فرودگاه های پالمیرا و تی ۴ در آن قرار دارد، پایگاه های نظامی متعددی ایجاد کند.
ادامه مطلببا آغاز مذاکرات فنی در سطح کارشناسی از چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، این فرایند وارد مرحلهای حیاتی شده است که میتواند مسیر نهایی مذاکرات را تعیین کند. به قول ضربالمثل انگلیسی، «The devil is in the details» (شیطان در جزئیات است)، تمرکز بر جزئیات اختلافی میان تهران و واشنگتن، از جمله سطح غنیسازی، دامنه بازرسیها، و مکانیسمهای رفع تحریمها و ... همگی نقش تعیینکنندهای در موفقیت یا شکست این گفتوگوها خواهد داشت.
ادامه مطلبدر حالی که دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده دیروز شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴ در رم برگزار شد، افشاگری اخیر روزنامه نیویورکتایمز درباره طرح اسرائیل برای حمله به تأسیسات هستهای ایران، ابعاد جدیدی از اختلافات میان واشنگتن و تلآویو را آشکار کرد. این افشاگری، که از سوی مقامات اسرائیلی بهعنوان یکی از خطرناکترین نشتهای اطلاعاتی در تاریخ این کشور توصیف شده، نشاندهنده تمایز آشکار میان رویکرد دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، و سیاستهای تهاجمی اسرائیل در قبال ایران است. در این میان، تأکید دونالد ترامپ بر مذاکره و دیپلماسی بهجای تقابل نظامی، بارقهای از امید برای کاهش تنشها در منطقه ایجاد کرده است.
ادامه مطلبیکی از نکات کلیدی در بهار ۱۴۰۴، کمرنگ شدن گزینههای تنشزا مانند «دیگو گارسیا» است. پایگاه نظامی دیگو گارسیا در اقیانوس هند، همواره بهعنوان گزینهای بالقوه برای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران مطرح بوده است. این کلید واژه در دو هفته اول فردین ماه سال جاری سایه یک تنش احتمالی را بر سر ایران گسترانیده بود با این حال، آغاز مذاکرات و تمرکز بر راهحلهای دیپلماتیک در نیمه دوم فرودین ماه، احتمال استفاده از این گزینه را تا حدی کاهش داده است. البته، این گزینه همچنان غیرفعال نیست و در صورت شکست مذاکرات، میتواند دوباره بهعنوان اهرمی برای فشار بر ایران مطرح شود.
ادامه مطلبمحمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: اکثر تحلیلگران معتقدند که علت همه این تحولات این است که دونالد ترامپ قصد دارد در آینده نزدیک به این منطقه سفر کند تا با جیب پُر برگردد. او از یک سو به بازار بکر ایران برای سرمایه گذاری چشم دوخته است و تلاش می کند در زمان انجام این سفر، منطقه کاملا آرام باشد.
ادامه مطلب