برجام

مشکلات هم‌گرایی در سایه تضاد منافع کشورهای خاورمیانه

مضرات بلاتکلیفی مذاکرات

شرایط برای منطقه با احیای توافقی که ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، خیلی بهتر از نبود توافق است.

ادامه مطلب

تلاش برای جلوگیری از توافق

آیا اسرائیل می‌داند با سیاست‌های ضدایرانی فاجعه‌بارش چه می‌کند؟

از دیدگاه ایالات متحده/اسرائیل، زمان برای دستیابی به یک راه حل سریع و در نتیجه توقف پیشرفت های هسته ای ایران، دست کم تا پس از انتخابات ۱ نوامبر اسرائیل و انتخابات میان دوره ایالات متحده در ۸ نوامبر، به پایان رسیده است. مساله ایران تاثیر قابل توجهی در سیاست اسرائیل دارد. در ایالات متحده، پرونده هسته ای ایران یک موضوع مهم، اما نه تاثیرگذار، قلمداد می شود که بسیاری از رهبران با نفوذ سیاسی به ویژه در کنگره، کاخ سفید و وزارت امور خارجه به آن توجه دارند.

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایران از تاثیر اعتراضات بر آینده برجام

امیدها کم رنگ تر از همیشه

دور جدید اعتراضات در ایران به شکل پررنگی بر سیاست خارجی جمهور اسلامی ایران تاثیر  گذاشته است. در این بین شاید یکی از محورهای دیپلماسی ایرانی که تحت الشعاع قرار بگیرد به مذاکرات احیای برجام باز گردد. با توجه به مواضع طرف اروپایی و آمریکایی و نیز کنش ها و واکنش های چند روز اخیر از سوی دولت رئیسی به نظر می رسد که گسل های دیپلماتیک به واسطه مرگ مهسا امینی عمیق تر از قبل خواهد شد و از این رو باید به این نکات در روند گفت وگوهای هسته ای توجه کرد، خاصه آنکه روند احیای توافق هسته ای به شکل مستقیم و غیرمستیم و با شدت و ضعف از هر مسئله حاشیه ای تاثیر می گیرد.

ادامه مطلب

تاثیرات سیاسی – اقتصادی آزادی نمازی ها

گشایش یا ترفند سیاسی؟

در شرایطی که اخبار و تحولات حکایت از بن بست جدی در مذاکرات هسته ای می داد تا جایی که مقامات دولت بایدن از شکست رسمی در پروسه گفت وهای غیرمستقیم با ایران گفتند، خبر آزادی سیامک و محمدباقر نمازی تا اندازه ای می تواند این فضای منفی چند هفته اخیر را تحت الشعاع خود قرار دهد. البته در یک تحلیل عمیق تر و با در نظر داشتن به شرایط کنونی در داخل کشور، سطح منطقه و جهان می توان این را هم گفت که اقدام ایران برای آزادی نمازی ها از چند جهت قابل ارزیابی است. 

ادامه مطلب

آینده ای که چندان خوشایند نخواهد بود

قلب برجام برای همیشه ایستاد؟

در سایه اتفاقات دو هفته اخیر در کشور ذیل مرگ مهسا امینی و اعتراضات مردمی عملا اخبار و تحولات مربوط به برجام به حاشیه رفته است. این در حالی است که به عقیده بسیاری از تحلیلگران یکی از عوامل بروز این اعتراضات به تاثیرات مخرب تداوم تحریم ها بر اقتصاد و معیشت کشور باز می گردد. از این رو تعلل و تاخیر دولت رئیسی در احیای توافق هسته ای یکی از پارامترهایی است که به شکل جدی و حتی مستقیم سبب شکل گیری اعتراضات و انتقادات در ادوار گذشته و اعتراضات پیشرو خواهد شد.

ادامه مطلب

حقیقت موجود درباره توافق هسته ای ایران (بخش اول)

برجام یک توافق ناقص، اما کاربردی است

اگر جمهوری خواهان برجام ۲.۰ را دوست ندارند، باید ترامپ را مقصر بدانند نه بایدن را. برجام حاصل شده در سال ۲۰۱۵ یک توافق ناقص، اما کاربردی بود که محدودیت های جدی بر برنامه هسته ای ایران اعمال می کرد و امکان نظارت کامل آژانس را فراهم می آورد.

ادامه مطلب

هر دو مذاکره را مضر می دانند

ایران بین مخالفان سرسخت داخلی توافق و اسرائیلی ها

هم تندروهای ایران و هم تندروهای اسرائیلی بخاطر پیشینه خاص خودشان، به امضا شدن توافق هسته ای و تبدیل شدن مجدد ایران به عضوی عادی در جامعه بین المللی که به هنجارهای روابط سیاسی و اقتصادی بین المللی پابیند باشد، تمایلی ندارند.

ادامه مطلب

ضررهای دو طرف در صورت عدم رسیدن به تفاهم

چرا توافق هم به سود ایران است هم امریکا

اما زیان بعدی امضا نشدن توافق، بسیار بیشتر از فوایدی است که ایران و آمریکا از امضای آن به دست خواهند آورد. اگر سود و زیان را هم ملاک قرار دهیم، آمریکا و ایران به سمت امضای توافق پیش خواهند رفت چرا که پیامدهای امضا نشدن آن برای هر دو طرف سنگین است. 

ادامه مطلب

تداوم تلاش ها برای نجات توافق هسته ای

برای غرب حفظ برجام بهتر از نبود آن است

اخیراً، کشورهای غربی امضاکننده نسبت به این توافق بدبینی بسیار بیشتری ابراز کرده اند. آلمان، فرانسه و بریتانیا روز شنبه گذشته ایران را به به خطر انداختن احیای توافقنامه متهم کردند.

ادامه مطلب

از آمریکا اصرار از ایران انکار

پیچ عدم احیای برجام سفت تر از قبل

با در نظر گرفتن شرایط کنونی، به نظر می‌رسد به این زودی‌ها توافقی در کار نخواهد بود. فارغ از اینکه کدام طرف و به کدام دلیل احیای برجام را به تأخیر انداخته‌، عملا سکون، توقف و انسداد دوباره به میز وین بازگشته است.

ادامه مطلب

بودن برجام بهتر از نبودن آن

آیا مذاکرات شکست می خورد؟

برجام یک قطعه مهم در معماری امنیتی است که بر اساس معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای ساخته شده است.

ادامه مطلب

با هدف جلوگیری از تشدید فشارها بر پرونده خود

حسابی که چین روی توافق هسته ای جدید با ایران باز کرده است

محاسبات چین درباره ایران تغییر پیدا خواهد کرد اگر توافق جدید صورت گیرد. به دور از تهدید ناشی از تحریم‌ها، چین سرمایه‌گذاری خود را در ایران افزایش خواهد داد و نفوذ خود را در این کشور و خاورمیانه تعمیق خواهد بخشید.

ادامه مطلب

چشم انداز مبهم برجام

بدون قطعنامه، بدون بیانیه

اگر‌چه نشست فصلی شورای حکام با صدور قطع‌نامه علیه ایران یا انتشار بیانیه‌ای همراه نبود و به همین دلیل وضعیت پیچیده‌تر و بغرنج‌تر از قبل نشد‌ اما چشم‌انداز فعلی مذاکرات و حصول توافق هم چندان روشن نیست.

ادامه مطلب

مراقب ادبیات مسموم اروپایی ها باشیم

حرکت تروئیکا به سمت شورای امنیت؟

مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استفاده سه کشور از دو اصطلاح Lack of cooperation –failure کاملا آگاهانه و با نیت تحریک آژانس برای تسریع در ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت است. چرا که این دو اصطلاح بر خلاف اصطلاح حقوقی و فنی non compliance دارای بار سیاسی منفی است. نکته مهم اینکه روند ارجاع قبلی پرونده به شورای امنیت، از همین عبارات مسموم آغاز شده بود!

ادامه مطلب

ایران هنوز عضویت دائم پیمان شانگهای نیست

از سمرقند تا نیویورک

محمدابراهیم رحیم پور تاکید دارد: چیزی که مشخص است، این است که فعلا جمهوری اسلامی ایران عضو دائم سازمان همکاری شانگهای نشده است و سعی دارد مراحل عضویت در این سازمان همکاری را طی کند. البته عضویت دائم ما در سازمان همکاری شانگهای ارتباطی به نشست سمرقند در ازبکستان ندارد.

ادامه مطلب

شورای حکام و قطعنامه احتمالی علیه تهران؟!

اسرائیل؛ بازیگر اصلی عدم احیای برجام

محسن فایضی تاکید دارد: هر اسمی که در قالب دانشمندان هسته‌ای ایران طرح می‌شود و سعی می‌کنند از آنها به‌عنوان افرادی مؤثر در نظامی‌کردن توان هسته‌ای ایران نام ببرند یا هر تأسیسات هسته‌ای که نامی از آن برده می‌شود و برخی از آنها ذیل تأسیسات اعلام‌نشده هسته‌ای ایران پیش می‌کشند، از سوی اسرائیل تهیه شده است. اصطلاحا تمام آتش تهیه و همه اطلاعات مربوط به اتهام‌زنی به ایران در حوزه هسته‌ای با تمرکز بر ابعاد احتمالی نظامی از سوی اسرائیل تهیه می‌شود.

ادامه مطلب

راه برای صدور قطع‌نامه شورای حکام باز است؟

خواب زمستانه برجام

اگرچه آمریکا و ایران در هفته‌های اخیر در حال بررسی پاسخ‌های یکدیگر نسبت به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای توافق هسته‌ای بوده‌اند که به گفته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین، آخرین متن پیش‌نویس و آخرین پیشنهاد برای رسیدن به توافقی بر سر احیای توافق هسته‌ای است؛ اما دیگر خبری از آن تب‌وتاب و امید گذشته برای بازگشت به برجام نیست؛ مذاکرات دوباره با سکون، رکود و بن‌بست مواجه شده است.

ادامه مطلب

آینده مبهم برجام

محیط سخت دیپلماتیک علیه ایران

جلال خوش چهره در نوشتاری تصریح می کند: واشنگتن و متحدان اروپایی و خاورمیانه‌ای آن خواهند کوشید تریبون مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به امکانی برای ایجاد تشویش نه تنها علیه روسیه در پی جنگ اوکراین بلکه علیه سیاست‌های ایران تبدیل کنند. قطعنامه‌های پیشنهادی در این باره اگرچه فاقد ضمانت اجرایی است ولی فضا را بیش از پیش برای علاقه‌مندان به ایجاد یا گسترش روابط خارجی – تجاری با ایران تنگ و هول‌آور خواهد کرد.  

ادامه مطلب

گزارش دیپلماسی ایرانی از تحولات اخیر علیه تهران

از قطع روابط آلبانی تا واکنش آژانس

تحولات و اتفاقات هفته گذشته که دامنه آن به هفته جاری نیز کشیده شده است حکایت از آن دارد که مذاکرات هسته ای و احیای برجام فعلا محلی از اعراب ندارد. چرا که عملا فضا به سمت وزن کشی سیاسی و دیپلماتیک در سایه کلید خوردن پروژه اتهام زنی پیش می رود. در این بین چهارشنبه گذشته با دو اتفاق مهم علیه ایران همراه بود. قطع روابط تهران – تیرانا و نیز انتشار گزارس صلی آژانس بین اللی انرژی اتمی که سرفصل تحولات و اتفاقات بعدی بودند.

ادامه مطلب

احیای برجام و تقویت قدرت اثرگذاری تهران

آغاز پروژه فشار همه جانبه بر ایران

احدرضایان قیه باشی تاکید دارد: همه اتفاقات در حوزه سیاست، روابط بین‌الملل و عالم دیپلماسی به همدیگر ارتباط دارند چراکه همه این اتفاقات، تحولات، تصمیمات، واکنش‌ها و مواضع روی همدیگر آثار مثبت و منفی دارند و به تبع آن از همدیگر هم تأثیرات مثبت و منفی می‌گیرند. بنابراین قطعا باید این نتیجه‌گیری را داشت که قطع روابط آلبانی با جمهوری اسلامی ایران و فشار سیاسی و روانی بعدی آن بر تهران، چه از طریق محکومیت برخی کشورها و یا تحریم وزیر اطلاعات خود بخشی از یک پروژه بزرگ‌تر است تا فشار همه‌جانبه‌ای را به ایران اعمال کند. چون به موازات آن، مسئله همکاری ایران و روسیه در جنگ اوکراین و تحریم‌های پنجشنبه هفته گذشته آمریکا نیز می‌تواند مکملی برای این پروژه فشار همه جانبه باشد. اما بدون شک این پروژه شاخه‌های دیگری هم دارد.

ادامه مطلب

احیای برجام بعد از انتخابات کنگره

قطعنامه ای در راه است؟

در حالی وال‌استریت‌ژورنال از عدم تصویت قطع‌نامه جدید علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام خبر داده بود که اخبار واصله حکایتی متفاوت از ادعای این نشریه آمریکایی دارد.

ادامه مطلب

آخرین فرصت برای آمریکا و ایران

چرا امیدی به پایداری توافق جدید نیست؟

تجربه خروج ترامپ از توافق و واکنش ایران در گسترش برنامه هسته ای نشان داد که برای آمریکا، بودن یک توافق بهتر از نبودن آن است اما با اوضاع کنونی، چندان اطمینانی به بقای این توافق نیست.

ادامه مطلب

سه عامل موثر در پیچیده تر شدن مذاکرات

انتظار برای توافق تا سراب زمستان

سید قائم موسوی در یادداشتی می نویسد: امید به زمستان اروپا، خوش‌بینیِ مفرطی ایجاد کرده است که کِش دادن مذاکرات به اخذ امتیازات حداکثری منجر خواهد شد. فارغ از اینکه طرف اصلی مذاکرات اروپا نیست و آمریکا بر اساس نیاز اروپا سفرهٔ استغاثه پهن نخواهد کرد. این مازاد بر این واقعیت است که پاشنهٔ آشیل کنونی اروپا گاز است و جمهوری اسلامی خود در زمستان‌ها در این وادی، کُمیتش می‌لنگد.

ادامه مطلب

چرا برجام در ایستگاه اختلافات گیر کرده است؟

از پادمان تا تضمین

دیاکو حسینی تاکید دارد:ایران این استدلال را دارد که در سایه برجام تمام سؤالات، ابهامات و چالش‌ها درباره ابعاد احتمالی نظامی پرونده فعالیت‌های هسته‌ای خود را موسوم به PMD در همان زمان حصول برجام با جامعه جهانی بسته است و اکنون هم باید دوباره با احیای برجام این سؤالات و ابهامات آژانس از دستور کار خارج شود. اما دولت بایدن بر این باور است که سطح و عمق فعالیت‌های هسته‌ای ایران به‌شدت متفاوت از دوران برجام در سال ۲۰۱۵ است؛ بنابراین باید ایران پاسخ‌گوی فعالیت‌های خود و همچنین جواب‌گوی سؤالات و ابهامات آژانس باشد.

ادامه مطلب

زمستان سرد به احیای برجام منجر می شود؟

تهدیدی که کار نمی کند

حسن مرادی اعتقاد داد: ا نباید سایر تاثیرات احیای برجام را در حوزه انرژی نادیده بگیریم. همین تاثیرات است که سبب خواهد شد اروپا لزوم توافق هر چه سریع تر را در دستور کار خود قرار دهند و کماکان آن را تا حصول نتیجه نهایی و احیای برجام پیگیری کنند که موید آن هم به تلاش جوزپ بورل برای تهیه متن پیش نویس اخیر توافق باز می گردد که اکنون تهران و واشنگتن روی ان مشغول رد وبدل کردن نظرات خود هستند.

ادامه مطلب

اصول فرا برجامی به عنوان یک نظریه چه می توانند باشند

فراتر از برجام

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: بحران چه در زندگی فردی و چه برای یک کشور می تواند سازنده باشد مشروط بر اینکه درس‌های لازم از آن استخراج شود.

ادامه مطلب

ارزیابی کارنامه یک ساله سیاست خارجی منطقه ای دولت سیزدهم

دولت رئیسی، سیاست خارجی منطقه‌ای را به‌طور مستقل تعریف کرد

سیدجلال دهقانی ‌فیروزآبادی بر ابن باور است:یکی از عوامل ناکامی دولت روحانی ناظر بر عدم توان دولت سابق برای اجماع‌سازی در حوزه سیاست داخلی در جهت تبیین و تعقیب سیاست خارجی مطلوب، به‌خصوص در قبال همسایگان است. واقعیت این است که دولت روحانی، به‌ویژه وزارت خارجه، توان اجماع‌سازی داخلی برای تحقق یک سیاست خارجی منطقه‌ای مطلوب را نداشت، در صورتی که بیش از نیمی از موفقیت جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی منطقه‌ای و تحقق روابط با همسایگان معلول توان دولت‌ها در اجماع‌سازی داخلی است.

ادامه مطلب

برجام توان دیپلماتیک وزارت خارجه را‌ گروگان گرفت

چرا رئیسی توانست، اما شیخ دیپلمات نتوانست؟!

سیدعلی سقائیان معتقد است: در دولت یازدهم و دوازدهم آن تمرکز جدی که باید در‌باره سیاست خارجی منطقه‌ای و ارتقای روابط با همسایگان پی گرفته نشد؛ چرا‌که بیشترین تحرک و تمرکز دولت سابق بر مسئله مذاکرات هسته‌ای و حصول توافق بود. البته در ادامه با خروج ترامپ از برجام هم شرایط به سمتی پیش رفت که عملا مناسبات منطقه‌ای فدای تلاش‌ها برای احیای برجام شد. به‌هر‌حال دولت دوازدهم دوباره تمرکز خود را روی حصول توافق مجدد گذاشته بود.

ادامه مطلب

واشنگتن به دنبال کاهش ریسک با ایران به کمترین میزان است

توافق هسته‌ای و پیام‌های رد و بدل شده در شرق سوریه

حملات اخیر آمریکا به مواضع متحدان مسلح وابسته به ایران در شرق سوریه به گونه ای برنامه ریزی شده بود که آسیبی به مذاکرات هسته ای نزند و صرفا پیام بازدارندگی برای ایران بفرستد تا به حملات جدید فکر نکند. این مسئله نشان می دهد واشنگتن حاضر است شرق سوریه را با شبه نظامیان مور حمایت ایران شریک شود البته تا زمانی که این شبه نظامیان به آمریکایی ها حمله نکنند.

ادامه مطلب

ابهام دوباره به میز مذاکرات بازگشت

احیای برجام شاید وقتی دیگر

با رصد تحولات چند روز اخیر درباره متن پیش‌نویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام به نظر می‌رسد که توافق به این زودی‌ها حاصل نخواهد شد.

ادامه مطلب