میان اوضاع در قزاقستان و سوریه به ویژه ابتدای آن، وجه شباهت‌های زیادی وجود دارد. اعتراضات در قزاقستان علیه افزایش قیمت سوخت آغاز شد و طولی نکشید که به اعتراض علیه حکومت استبدادی تبدیل شد. مقامات قزاقستان نیز مانند سوریه تظاهرات کنندگان را تروریست و نفوذی خواندند و آشکارا به کشتن آنها پرداختند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اعتراض گسترده و البته خشونت‌بار در قزاقستان در روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۲ را می‌توان نویدبخش موجی جدید از این‌گونه تحولات اعتراضی همراه با خشونت در منطقه به‌خصوص کشورهای دارای حکمرانی استبدادی و دولت شکننده برشمرد که در این مقاله به اثرپذیری ترکیه از آشوب‌های قزاقستان پرداخته می‌شود.
ادامه مطلب
وضعیت در قزاقستان همچنان گیج کننده است و همچنان بسیاری از وب سایت ها و شبکه های خبری اینترنتی هنوز غیرقابل دسترسی هستند. با این حال، ناظران مدت‌هاست که سؤالات کاملاً متفاوتی می‌پرسند. مهمترین مسئله این است که آیا گروه های خشونت آمیز عمداً به میان معترضان گسیل شده اند یا خیر؛ و اگر چنین است، توسط چه کسی یا کسانی؟ این نکته قابل توجه است که رژیم به آنها اجازه غارت مغازه ها، بانک ها و فرودگاه را داده است. فرستادن تحریک‌کنندگان در میان تظاهرات برای تشدید اوضاع و خطرناک جلوه دادن تظاهرات مسالمت‌آمیز، تاکتیک جدیدی نیست.
ادامه مطلب
عبدالباری عطوان می نویسد: هرجا که تونی بلر، نخست وزیر اسبق انگلیس پا می‌گذارد (او مشاور دولت رئیس جمهوری سابق، نظربایف بوده است) به نوعی نشانه تشدید فساد و آغاز زمینه سازی برای انقلاب‌های رنگی است و ما درس‌های بسیاری از مشورت‌دهی‌های او به کشورهای حاشیه خلیج فارس و غیر خلیج فارس داریم.
ادامه مطلب
عنوان ریاست شورای امنیت قزاقستان توسط دو قانون و به طور مادام العمر به نظربایف داده شده است. چگونگی حل این مسئله قانونی در نورسلطان هنوز مشخص نیست. این امکان وجود دارد که در رابطه با تغییر آن به طور دوستانه توافق صورت گرفته شده باشد. توکایف در طول سه سال قدرت خود توانسته نفوذ دختر رئیس جمهوری اول قزاقستان، داریگا نظربایوا را تضعیف کند، اختیارات خود را گسترش دهد، از نفوذ حزب «نور اوتان» بکاهد و در نهایت از دست عسکر مامین، نخست وزیر، خلاص شود. امروز توکایف کنترل وزارت کشور و ارتش را در دست گرفته است.
ادامه مطلب
هرگز اعتراضات خودجوش در قزاقستان وجود نداشته است. پس باید در درجه اول متوجه این موضوع بود. هیچ فعالیت اجتماعی آن گونه که ما از آن صحبت می کنیم وجود ندارد.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شکی نیست که بحران قزاقستان ریشه های عمیق داخلی دارد، اما نوع مداخله قدرت های خارجی در تعیین سرنوشت آن مهم است. انقلاب های اروپای شرقی در دهه هشتاد و انقلاب های بهار عربی در دهه دوم سده جاری، به ترتیب تا حد زیادی وامدار خروج روس ها از شرق اروپا و خروج نسبی آمریکا از خاورمیانه بودند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیر تحولات روزهای اخیر در قزاقستان و نحوه شکل گیری آشوب ها نشان می دهد برخی طرف ها به طور ویژه از آنچه در این کشور در حال وقوع است سود می برند و به خصوص نقش مخرب ناتو و کشورهایی مانند بریتانیا، فرانسه، آمریکا و ترکیه را در این زمینه نمی توان نادیده گرفت. در این میان ترکیه به عنوان کشور خط مقدم ناتو در منطقه وارد عمل شده و بعد از اقدامات تخریبی و حمایت از فعالیت تروریست های تکفیری در سوریه، لیبی و عراق و استفاده از آنها به عنوان ابزار پیشبرد اهداف خود در جنگ قره باغ با ارمنستان، این بار به نیابت از ناتو به سراغ قزاقستان رفته که علیرغم حضور در سازمان کشورهای ترک، به علت قدرت اقتصادی و توان امنیتی خود، چندان حرف شنوی از ترکیه و اردوغان ندارد و اهداف سیاسی و اقتصادیش را به طور مستقل پیگیری می کند.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آستانه سردترین پایتخت جهان است. زمستان ها دمای منفی چهل درجه و بیشتر هم مردمان را از زندگی روزمره باز نمی دارد. با این‌همه، درختان را اغلب تاب ایستادن در آن هوای بس ناجوانمردانه سرد نیست. و در شهری که کمتر می توان درختی برافراشته و سرسبز یافت، مردم اغلب بی آنکه بتوانند سلامت را پاسخ گفت، سرها در گریبان ، از کنارت می گذرند.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تُرکیه سعی دارد بطور نانوشته، رهبری و هدایت کشورهای تُرک را به عهده گرفته و شعار«شش کشور، یک ملت» را عملی سازد. اردوغان که معمولا در دیدار با مقامات آذربایجان، از شعار «دوکشور و یک ملت» استفاده می کرد، سال گذشته، در جریان هفتمین اجلاس سازمان کشورهای تُرک در باکو، برای اولین بار شعار «شش کشور، یک ملت» را مطرح نمود. سران کشورهای تُرک از این پیشنهاد تُرکیه استقبال نکردند. اگرچه تُرکیه سعی دارد در تبلیغات خود بر وجود اتحاد در سازمان کشورهای تُرک تاکید کند اما به دلایلی نمی تواند اختلافات بنیادی را در میان اعضای این سازمان نادیده بگیرد.
ادامه مطلب
هرچند در هنگامه محدودیت‌های مرزی کووید و گفتمان سیاسی مسموم کنونی افزایش مهاجرت بعید به نظر می رسد، اما پوپولیسم بیگانه‌هراسی به زودی به نفع یک رقابت همه جانبه برای جذب استعدادهای جوان کنار گذاشته می شود. مساله این است که کدام کشورها زودتر این واقعیت را درک خواهند کرد؟
ادامه مطلب
کشورهای آسیای میانه در رقابت با هم برای کمک به افغانستان در جهت غلبه بر انزوای آن و همچنین پایان دادن به بحران سیاسی و اقتصادی این کشور که پس از قبضه قدرت توسط طالبان در آن گرفتار شده است، اعلام آمادگی می کنند.
ادامه مطلب
پس از سفر مکنزی به پایتخت قزاقستان، رئیس جمهور قاسم جومارت توکایف در روز هفدهم سپتامبر در دوشنبه و در طول نشست مشترک سران کشورهای سازمان پیمان امنیت جمعی و کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، پیشنهادی ارائه کرد مبنی بر این که شرکت کنندگان در اجلاس از «کانون (هاب) منطقه ای» (یعنی همان پایگاه هوایی) در آلماتی برای «ایجاد یک پل هوایی انسان دوستانه» به منظور «کمک به مردم افغانستان» استفاده کنند.
ادامه مطلب
کارشناسان بر این باورند که کریدور حمل و نقل برفراز آسمان بعد از شوروی برای ناوگان هوایی نظامی پنتاگون ضروری است تا توانایی های نظامی اش را در آسیای میانه تقویت کند. کارشناسان گمان می کنند که این امر نه تنها منافع روسیه را تهدید می کند، بلکه با "حمله پنهان و ناگهانی احتمالی به ایران" نیز همراه خواهد بود.
ادامه مطلب
ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: ترکیب ۱+۵ در ادبیات سیاسی سال های اخیر بیش از هر چیز تداعی کننده ترکیب پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان در روند مذاکرات هسته ای با ایران بود. اما طی دو سال اخیر اخیر ترکیب ۱+۵ کاربرد دیگری نیز یافت و برای اطلاق به همکاری های پنج کشور منطقه آسیای مرکزی با اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، ژاپن و هند نیز مورد استفاده قرار گرفته است. سفر اخیر فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به آسیای مرکزی (۱۶ تیر ۱۳۹۸) و دیدار با وزیران امور خارجه پنج کشور آسیای مرکزی در بیشکک قرقیزستان، بار دیگر اراده سیاسی بازیگران این منطقه را در اجرای الگوی ۱+۵ به نمایش گذاشت. این تحولات ایجاب می کند که دیپلماسی کلان ایران در سطح آسیای مرکزی، «رویکرد متوازن در عرصه دیپلماسی» را به صورت جدی تری مورد توجه قرار دهد و زمینه را برای سفر هم زمان وزیر امور خارجه و رئیس جمهوری ایران به پنج کشور آسیای مرکزی فراهم کند. ایران تجربه این رویکرد را دارد و تجربه سفر مرحوم هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت ایران به چهار کشور آسیای مرکزی، یعنی قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان در سال ۱۳۷۳ می تواند بار دیگر تکرار و نهادینه شود. به ویژه آن که در محیط تحول یافته کنونی آسیای مرکزی که وارد مرحله جدیدی از غیرامنیتی سازی و تنش زدایی به ویژه در روابط ازبکستان و تاجیکستان شده است، اجلاس های متعددی بین رهبران و مقامات پنج کشور منطقه در دو سال اخیر برگزار شده که بستر و فضای مناسبی را برای شکل دهی به الگوی ۱+۵ بین ایران و منطقه آسیای مرکزی فراهم کرده است.
ادامه مطلب
حسن بهشتی پور در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون ارزیابی کارنامه وزارت امور خارجه و حواشی که در سال ۹۷ برای دستگاه دیپلماسی شکل گرفت، اذعان دارد: باید متناسب با مقدورات و اقتصاد وزارت امور خارجه نسبت به ارزیابی کارنامه آن سخن گفت. ما نمی توانیم بدون در نظر گرفتن شرایط سیاسی داخلی و تاثیر آن بر مناسبات سیاست خارجی ارزیابی دقیقی داشته باشیم. باید در نظر داشت که نهادهای تصمیم گیری و نیز وجود دیپلماسی موازی در تعیین حدود عمل وزارت امور خارجه پیرامون مناسبات منطقه ای و فرامنطقه ای بسیار اثرگذار هستند.
ادامه مطلب
احمد وخشیته در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که روسیه در این رابطه ملاحظه جدی دارد و آن این است که فعلا ذیل این رژیم حقوقی کشور خارجی وارد دریای خزر نشود. این ترس مسکو هم از ناحیه آذربایجان و قزاقستان است. لذا مسکو امروز تلاش داشت تا به هر نحوی کنوانسیون رژیم جدید به امضای طرفین برسد. با امضای امروز مشکل روسیه در خصوص نیمه شمالی دریای خزر و نگرانی مسکو برطرف شد.
ادامه مطلب
با توجه به موقعیت جغرافیایی و تاریخی قزاقستان این کشور یک متعادل کننده قدرت به حساب می‌آید. قزاقستان در داخل نیز به دنبال ایجاد توازن در سیاست منطقه‌ای و خارجی خود در رابطه با روسیه، ایالات متحده و چین است بدون اینکه خودش قدرت بزرگی محسوب شود.
ادامه مطلب
فرار استاندار بصره به ایران، جابه جایی دریاچه ای از روسیه به قزاقستان، ادعای ایاد علاوی درباره تورم 50 درصدی عراق، دستگیری رئیس هواپیمایی العراقیه در حین دریافت رشوه و کاهش صادرات نفت عربستان به خاور دور از ماه آینده از جمله ناگفته های این هفته دیپلماسی ایرانی هستند.
ادامه مطلب
اتحادیه گمرکی کشورهای مستقل مشترک المنافع در مسکو اولین تلاش‌ها برای ایجاد یک فضای اقتصادی یکپارچه برای روسیه و همسایگان خود را نشان داد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا کار خود را در سال 2015، بدون نتیجه درخشانی آغاز کرد.
ادامه مطلب