آیا ارمنستان و آذربایجان دوباره می جنگند؟

خطر فرو رفتن قفقاز جنوبی در ورطه جنگی جدید

۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۲:۰۰ کد : ۲۰۰۲۵۵۱ آسیا و آفریقا انتخاب سردبیر
احسان رستگار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر چه پس از پایان جنگ ۴۴ روزه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان و برقراری صلح میان دو کشور با میانجیگری روسیه، امیدها برای برقراری صلح پایدار میان این دو جمهوری افزایش یافت، اما تنش اخیر نشان داد که وضعیت منطقه در حال بدتر شدن است و هر لحظه باید منتظر یک رویداد ناگوار دیگر در این منطقه بود.
خطر فرو رفتن قفقاز جنوبی در ورطه جنگی جدید

نویسنده: احسان رستگار 

دیپلماسی ایرانی: شش ماه پس از پرتلفات ترین جنگ میان جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان، بار دیگر تنش مرزی میان دوکشور در اطراف دریاچه سیاه در منطقه سیونیک افزایش یافت. براساس برخی گزارش های منتشره، نیروهای مسلح  جمهوری آذربایجان با عبور از مرزهای جمهوری ارمنستان تلاش کرده اند تا دریاچه سیاه که یک دریاچه مشترک میان دو کشور است را به محاصره خود آوردند. در ادامه نیز نیروهای آذربایجانی توانستند بیش از سه کیلومتر به داخل خاک ارمنستان پیشروی کنند و ارتفاعات مشرف به روستای آکنر در منطقه سیونیک را به تصرف خود درآورند. اگرچه اقدامات نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان با استفاده از سلاح گرم همراه نبوده و این نیروها بیشتر سعی کرده اند تا پیشروی خود را با استفاده از برخی نقشه های جغرافیایی توجیه کنند. اما این اقدامات آذربایجان با واکنش تند دولت ارمنستان مواجه شد.

در این راستا نیکول پاشینیان، سرپرست نخست وزیری ارمنستان، این اقدام آذربایجان را یک عمل خرابکارانه و تجاوز به قلمرو و حاکمیت جمهوری ارمنستان دانست که سربازان ارمنستان با مانورهای تاکتیکی مناسب به آن پاسخ داده اند. پاشینیان تأکید کرد که تنش ها میان دو کشور باید از طریق مذاکره حل شود. در مقابل وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان ضمن تحریک آمیز خواندن ادعاهای پاشینیان اعلام کرد که نیروهای مرزی این کشور کنترل مواضعی متعلق به آذربایجان در مناطق لاچین و کلباجار را به دست گرفته اند.

بلافاصله بعد از انتشار خبر این تنش مرزی، مقامات کشورهای همسایه و فرامنطقه ای درگیر در مناقشه، نیز به اعلام مواضع خود پرداختند. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به تنش به وجود آمده در مرزهای جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با حساسیت و دقت، تحولات روزهای اخیر در مرزهای دو کشور همسایه جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان را دنبال می‌کند و امیدوار است اختلاف پیش آمده، هر چه سریع‌تر با درایت طرفین و از طرق مسالمت‌آمیز حل و فصل شود. خطیب زاده آمادگی کشورمان برای کمک به حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات دو کشور، از جمله اختلاف اخیر، را مورد تاکید قرار داد.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین نیز اعلام کرد، که نیکول پاشینیان سرپرست نخست وزیری ارمنستان در گفت وگو با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در رابطه با تنش مرزی با آذربایجان تقاضای کمک نظامی نکرده و در مقابل پوتین بر ضرورت حفظ آتش بس تاکید کرده است. 

وزارت امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که این کشور از نزدیک مناقشه مرزی میان جمهوری ارمنستان و آذربایجان را زیر نظر دارد و هرگونه جابه جایی نیرو در این منطقه را غیرمسولانه می داند و انتظار دارد جمهوری آذربایجان فورا همه نیروهای خود را از منطقه بیرون بکشد و به تحریکات پایان دهد.

اما شدیدترین واکنش را امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه نشان داد. وی در یک پست فیس بوکی به زبان ارمنی، ضمن اعلام همبستگی فرانسه با ارمنستان اظهار داشت "نیروهای مسلح آذربایجان به خاک ارمنستان حمله کرده اند و آنها باید فوراً عقب نشینی کنند."

اگر چه پس از پایان جنگ 44 روزه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان و برقراری صلح میان دو کشور با میانجیگری روسیه، امیدها برای برقراری صلح پایدار میان این دو جمهوری افزایش یافت، اما تنش اخیر نشان داد که وضعیت منطقه در حال بدتر شدن است و هر لحظه باید منتظر یک رویداد ناگوار دیگر در این منطقه بود.

با نگاهی به تحولات منطقه قفقاز جنوبی در شش ماه گذشته می توان به خوبی دریافت که افزایش نیات تهاجهی جمهوری آذربایجان و ترکیه، ورشکستگی سیاسی دولت ارمنستان، تحقیر روحیه ملی ارامنه و گروکشی سیاسی روسیه از طرفین درگیری، خطر فرو رفتن منطقه قفقاز جنوبی در ورطه یک جنگ جدید را گوش زد می کند.

تلاش دولت های آمریکا و فرانسه برای احیا نقش خود، به عنوان دو عضو گروه مینسک، و یافتن جای پای مناسب در منطقه همراه با حضور خزنده رژیم صهیونیستی در پروژه های بازسازی مناطق آزاد شده، همگی نشان از اهمیت یافتن معادلات آتی این منطقه برای قدرت های فرامنطقه ای دارد.

اما آنچه می تواند به برون رفت منطقه از بحران و رسیدن آن به ثبات نسبی کمک کند، احیای مجدد یک دولت پایدار در جمهوری ارمنستان است. انتخابات زودهنگام پارلمانی ارمنستان با هدف خنثی سازی بحران سیاسی در این کشور برای روز 30 خرداد (20 ژوئن) برنامه ریزی شده است. بر اساس آخرین نظرسنجی موسسه گالوپ جناح حاکم در ارمنستان یعنی "گام من" می تواند 30 درصد از آرای مردمی را در انتخابات آینده به خود اختصاص دهد. با توجه به این نظرسنجی و در صورت عدم افزایش مشارکت عمومی در انتخابات آتی، آنچه می توان برای ارمنستان در عرصه سیاست داخلی متصور بود، تشکیل یک دولت ضعیف است. بنابراین در صورت تشکیل دولت ضعیف در ارمنستان، در کوتاه مدت بحران سیاسی کشور ادامه خواهد یافت و در بلند مدت بی ثباتی در ارمنستان می تواند آتش بس شکننده ای را که از 10 نوامبر اجرایی شد را به مخاطره اندازد. حتی اگر دولت پاشینیان از انتخابات خرداد ماه (ژوئن) جان سالم به ببرد، از آنجا که اقتدار آن آسیب دیده است توانایی کنترل احساسات مردمی و جلوگیری از بروز تنش های مرزی را نخواهد داشت.

از این رو تنها راه حل پایان کشمکش سیاسی در ارمنستان و به ثبات رسیدن منطقه قفقاز جنوبی را می توان در تصمیم مردم ارمنستان در کنار گذاشتن "سندروم تسلیم" خود دید. بر همین اساس، اگر مردم ارمنستان بتوانند هوشیاری خود را به دست آورند و خود را از "کما" فرو رفته در آن بر اثر شکست در جنگ برهانند، احتمالا خواهند توانست از طریق آگاهی بخشی جمعی به یک تصمیم واحد برای برون رفت از این مشکل دست یابند.

کلید واژه ها: ارمنستان نیکول پاشینیان جمهوری آذربایجان ارمنستان و آذربایجان جنگ ارمنستان و آذربایجان درگیری ارمنستان و آذربایجان جنگ قره باغ منازعه قره باغ قره باغ


( ۱۸ )

نظر شما :

كامران ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۲:۳۳
در واقع دولت و مردم ارمنستان باید خود را از سندرم اشغال خاک دیگران و مال خود پنداری ان دست بردارند ، دولت ارمنستان هنوز ۸ روستای اذربایجان را در منطقه قازاق و نخجوان در اشغال دارد و هنوز از صحبت در مورد انها طفره میرود بسیاری از مواضع نظامی ارمنستان در سرتاسر مرز بعضا در عمق چند کیلومتری خاک اذربایجان قرار دارد و بسیاری از مناطق و روستاها غیر قابل استفاده است. ارمنستان از ارائه نقشه مناطق مین گذاری شده طفره میرود و ادعا میکند نقشه ای موجود نیست !! طی چند ماه اخیر حدود ۱۰۰ نفر عمدتا غیر نظامی در اثر این مین ها کشته و زخمی شده اند و پاکسازی این میادین مین دهه ها طول خواهد کشید و هدف انها نیز وارد شدن تلفات و مسکون نشدن مناطق ازاد شده است.
خسرو ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۳:۰۰
نویسنده محترم ادعای ارمنستان را صحیح انگاشته و با آن فرض شروع به قلم فرسایی نموده است ، خطوط مرزی بین ارمنستان و آذربایجان از زمان شوروی تثبیت شده است و مختصات جغرافیایی آن موجود است و مرزبانان آذربایجان با همکاری گروههای میانجی روس خط مرزی را احیا می کنند فقط ارمنستان سعی میکند با جنجال سیاسی و حمایت کلوپ صلیبی امتیاز ارضی بگیرد و درضمن پاشینیان با تحریکات سیاسی بدنبال شارژ انتخاباتی است ، یعنی فرضیات نویسنده محترم اشتباه است و البته توصیه های سیاسی اش به ارمنستان نشانگر محبت اش به ارمنستان می باشد
نور الهی ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۳:۱۷
البته احتمال جنگ میان تمام کشورها وجود دارد ولی باید ادعاهای کشور اغاز کننده جنگ دلایل کافی وتوجیه افکار عمومی جهانیان را به همراه داشته باشد،والا مثل اشغال ۳۰ ساله قره باغ توسط ارمنیان که نتنها مورد تایید هیچ دولتی قرار نگرفت بلکه مورد سرزنش ومحکومیت جهانی ارمنستان شد، ونهایت جامعه جهانی ازادای قره باغ واطراف را توسط اذربایجان در جنگ ۴۴ روزه با صمیمیت وخوشحالی قبول کردند، ولی گویا ارمنستان از وقایع تاریخی عبرت نگرفته مجددا در پی ادعا های کذاییست، واذربایجان با رعایت قوانین بین الملی در صدد ایجاد پاسگاهای مرزیست، که ارامنه به عناوین مختلف مزاحمت ایجاد میکنند،که همچنان هیچ توجیه حقوقی ندارند، واینکه نویسنده اشاره کرده در مورد دریاچه سیاه (سوان) با هم اختلاف دارند صحیح نیست، البته اسم ترکی ورایج محلی دریاچه صدها سال است به نام گوکچه(گویجه) ونام منطقه هم معروف به گویجه محالی( سرزمین گویجه) معروف است که تا صده اخیر جزو خاک وسرزمین ج.اذربایجان بود،ولی بعد از تاسیس ارمنستان در اختیار ارامنه قرار گرفتت. بطوریکه شهر گویجه وصدها روستای مسلمان نشین به تصرف ارامنه در امد.
آرش ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۳:۲۵
حکومت باکو و اردوغان قصد این کار را داشتند . اما از ترس ایران ماجرا منتفی شد. مطابق گزارش های روسی ، ارمنستان از ایران درخواست کمک کرد.و سفیر ایران در باکو هم از مقامات باکو خواست که فورا از مناطق اشغالی عقب نشینی کنند. به دلیل نادیده گرفتن خواسته ایران توپخانه نیروی زمینی ارتش چند پایگاه نیروهای باکو را هدف قرار داد که چند نفر کشته و مجروح شدند. البته رسانه های حکومت باکو این اتفاق را با عنوان درگیری مرزی و حمایت ایران از قاچاق چی ها منتشر کردند که دروغی بود برای پوشش تنبیه باکو توسط ایران .این اتفاق باعث شد روسها که تا پیش از این از حکومت باکو پشتیبانی میکردند از بیم دخالت ایران نیروهای نظامی به منطقه مورد مناقشه بفرستد و ماجرا فیصله یابد.
اويغور ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۳:۵۲
نویسنده محترم بلندگوی ارمنستان و فرانسه و صلیبیون بود تا شخص بیطرف
آتیلا ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۴:۲۷
جناب آرش مواضع شما در حمایت از تروریستهای پ ک ک در این سایت موجود است توهمات و آرزوهای خودت را در قالب خبر اینجا بیان می کنی نفوذ و در گیری با عوامل پژاک را به اسم در گیری با آزربایجان جا می زنی این را بدان تروریستهای پ ک ک و پژاک نفسهای آخرشان را می کشند و محکوم به شکستند
به ارش ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۴:۴۳
واقعا این اراجیف را از کجا می اوری؟ فقط از توبره نشریات pkk اینها بیرون می اید . منطقه مورد اشاره حداقل ۱۰۰ کیلومتر از نقطه صفر مرزی ایران فاصله دارد .دو روز قبل در درگیری قاچاقچیان با نیروهای مرزی اذربایجان و ایران ۲ نفر کشته شدند.
علی ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۵:۲۹
۱.سخن پاشنیان که گفته سربازان ارمنی با مانورهای تاکتیکی مناسب به ان پاسخ داده اند ، منظورش فرار سربازان ارمنی بود. ۲.اذربایجان طبق نقشه پیش میره و ان مناطق خاک خودشان است که در زمان شوروی روسها به ارمنستان داده بودن. ۳.پاشینیان از روسبه و کشورهای عصو در سازمان همکاری درخواست کمک نظامی کرده که هنوز جوابی نگرفته چون تمام ان کشورها با اذربایجان ارتباط تنگاتنگ دارن. ۴.ای کاش امریکا به ارمنستان در زمان اشعال خاک ادربایجان واکنش نشان میداد نه حالا که ادربایجان در صدد گرفتن خاکش هست. ۵.فرانسه سی سال در سازمان مینسک هیچ کاری برای حل مسئله اشغال قره باغ نکرد ، در جنگ دوم قره باع هم طرف ارمنی و گرفت پس حرفهای انها ارزش شنیدن نداره . ۶.هر حکومتی هم در ارمنستان تشکیل بشه تا زمانی که از نیات پلید و اشغالگری خود دست برندارن وضعشان از این هم که هست بدتر خواهد شد
رضا ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۵:۳۰
ترکها و آذری ها قصد اشغال سینوک دارند ،تمام غربیها و روس‌ها و حزب ملی‌گرا باغچه لی این نظر را داشتند ( طبق نقشه های تشکیل امپراتوری ترک و اهداف پانترکی بنیان گذاران ترکهای جوان ترکیه امروزی )،برای اتصال کامل و بیواسطه خاک باکو و ترکیه ،ایرانم ارتش و سپاه به این منظور در مرز مستقر کرده است ، تازه تبعات و ترکش‌های پیروزی این جنگ ایران را تحت شعاع قرار خواهد داد ،حال با هر بهانه و توجیه که دو دولت و حامیان آنها دارند ،ایران نباید ملاحظات قومی مذهبی نژادی و زبانی کند منافع ایران ارجح تر از منافع قومی و نژادی همپیاله های غرب و آمریکا و اسراییل است ،
فدوی ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۷:۵۲
جنگ احتمالی در قفقاز برای بسیاری از دولتهای فرامنطقه ای جذاب است برای اسراییل ، آمریکا ، اروپا و حتی عربستان و ... که هر کدام دلایل خاص خود را دارند ... اما برای دولتهایی هم ایجاد جنگ مناسب و مصلحت نیست مانند ایران که از ایجاد یک منطقه ی بحران زده در شمال مرزهای خود با وجود مناطق پر تنش در غرب و شرق خود ، راضی نیست ... ترکیه هم راضی نیست چون نمی خواهد دستاوردهای نیم بندش در جنگ اول از دست برود . روسیه هم که قفقاز را حیات خلوت خود می داند راضی نیست . چین هم که به احیای راه ابریشم دلخوش کرده است راضی نیست ... در کل بعید است جنگ جدیدی رخ دهد اما اگر این اتفاق افتاد در آنصورت دیگر ارمنستان تنها نخواهد بود و پشتیبانی تسلیحاتی ، تبلیغاتی و بین المللی جدی غربیها را به همراه خواهد داشت و به احتمال قوی در پایگاه های ارمنستان سر و کلۀ تسلیحات مدرن غربی پیدا خواهد شد . بهترین تصمیم آنست که باکو زیاد بر طبل پیروزی نکوبد و احساسات ارامنه را تحریک نکند . یادمان باشد لابی ارامنه در سطح جهان بسیار قوی تر و اساسا غیر قابل مقایسه با آذربایجان است . در جنگ اول هدف تنبیه ارمنستان بود که تقریبا همه دنبال آن بودند اما جنگ دوم یک رویارویی بین المللی تمام عیار خواهد بود که قطعا بازندۀ نهایی آن دو ملت آذربایجان و ارمنستان خواهند بود . ( تحریم نفتی آذربایجان کمتری ضربه ای است که غرب بر اقتصاد ضعیف و نیمه صنعتی آذربایجان خواهد زد )
فرهاد ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۸:۲۶
ترکها و مغولها کلا در فکر اشغالگری به سبک اربابان اسراییلی شان هستند. باید به آنها درس درستی داد.
توران به ارش ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۸:۳۸
هیچ لابی و ارتشی نمی تواند در جنگ احتمالی جلوی رشادت ملت آذربایجان را بگیرد. در ضمن شما هم خیلی در هوس درگیری با آذربایجان نباش چون قدرت آن درگاه‌هایی که برای نبرد باز کردید از نیرویی که پشت ملت ترک است ضعیف تر است. این را فرانسه و انگلیس چشیده، هر چیزی زمان خود را می طلبد، این جوجه نوچه دشمنان ترک که مانند تاول چرکی وسط سرزمین توران سبز شده هم درمان می شود.
ناشناس ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۹:۴۹
حالا شما چرا اینقدر نگران ارمنستان هستید من نمی دونم این نیمه روشنفکران خود خوانده چرا از وضعیت ارمنستان به جلز و ولز افتاده اند این همان ارمنستانی هست که دلیل اصلی قرارداد ترکمنچای می باشد یعنی کلا در خدمت روسیه تزاری بودند و در طول تاریخ به ایران و ایرانی از پشت خنجر زده اند .
خسرو ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۲۰:۲۷
قبل از جنگ قره باغ هم نابغه هایی مثل فدوی و فرهاد و آرش و... می فرمودند که ارمنستان قدر قدرت است ولی دیدند وعبرت گرفتند
به کامران ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۶:۲۹
دولت و ملت آذرباییجان هم باید از توهم مال خود پنداری قزوین و همدان و گیلان و قم و اراک دربیاد کاری با استانهای شمال غرب کشور که اصالتا ترک هستن ندارم شما از توهم اینکه اینجاها خاک آذرباییجانن دربیاید بعد از اشغالگری ارمنیها دم بزنید ضمنا مازندران هم خاک ترکمنستان نیست
آبتین ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۹:۰۴
استان‌های شمال غرب کشور هم اصالتا متعلق به ارمنی‌ها، کردها و فارسها هستن. ترکها چند هزار سال بعد به این متطقه اومدن.
اشکان ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۰۰:۵۷
عجب پتانسیل و پشتکاری دارند پان ترکها که تا خبری تو این سایت از آذربایجان نوشته میشه 50تا کامنت نوشته میشه در حالیکه دیگر نوشته های سایت سه تا کامنت بزور میگیرن
امید ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۲:۳۳
هی بسوزیدو ناله کنید قزوین و قم و مرکزی و نصف کردستان و گیلان و مازندران و تمام کرج و تهران هم مال ترکهاست یک مسافرت اونجا بعد کرونا برید ببنید کی اقلیت هست و کی اکثریت
در جواب به امید ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۱:۵۴
جاییکه مال ترکهاست دشت قبچاق و صحرای کپی است آن به اصطلاح اقوامتان مهاجر برای کار و زندگی هستند ،نقشه کاشغری در موزه استانبول نگاهی بینداز حتی نام آذربایجان را خارج از محدوده اقوام ترک زبانان در کنار بلاد فارس و....آورده است با اتکا به این نقشه و تاریخ روشن میتوان گفت که شما مهاجر هستید ،و شیعه بر خلاف اسلافتان که سنی حنفی هستند ، با زبان ترکی حال کنید و اسم مغولی بگذارید تا یاد و خاطره اجدادتان زنده نگه دارید
علی ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ | ۱۰:۳۹
در جواب امید : جمعیت بزرگی از ترکهای ترکمن در استان گلستان و خراسان شمالی و مرکزی و ... جمعیت حداقل ۴ میلیونی از ترکهای قشقایی که لایق استان شدن هستند در استان اصفهان ( شهرضا و ...)و فارس ( شیراز وآباده ، فیروزآباد و داراب و کازرون و ...) و ۶ شهر کامل ترک نشین در استان خوزستان ! و بعضی شهرهای کهکولیه و بویر احمد و ... به قول روحانی علی برکت ا... !
توران ترک ۰۱ خرداد ۱۴۰۰ | ۱۳:۱۸
ما ترک هستیم و ترک می مانیم و سرزمین ترک هم از چین تا اروپای شرقی و همچنین آذربایجان است. حالا شما هرچه دوست داری بنویس. کسروی ، آذر آبادگان، ایرانشهری، پهلوی و هیچ کدام از این دست جعلیات اصالت ترکی ما را محو نمی کند. دست آخر هم که می بینید که جعلیاتتان اثر ندارد مانند امثال آرش فحاشی می کنید که این خود نشان دهنده شکست جعلیات شماست
امیر ۰۲ خرداد ۱۴۰۰ | ۱۳:۵۱
باز گله سایبری پانترکا ریختند تو سایت یکی پراکندگی ترکها را دلیل به اکثریت جمعیت آنها در استانها میداند و لرها خوزستان و فارس و چهار محال بختیاری هم ترک حساب آوردند ،بقیه هم سخنان پانترکا معروف امثال پیشه وری ،احمد اوبالی ،اجاقی ،جواد هیت که هر اقلیت قومی و نژادی که تاریخ پیدایش آنها هنوز مبهم و نیاز به مطالعه دارد را ترک حساب آوردند ،