سودانی و انتخابات پیش رو

دیپلماسی ایرانی: محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، از تشکیل یک ائتلاف انتخاباتی جدید به نام ائتلاف بازسازی و توسعه خبر داده که رهبری آن را در انتخابات پارلمانی پیش رو که قرار است نوامبر ۲۰۲۵ برگزار شود، بر عهده خواهد داشت. این ائتلاف شامل هفت حزب سیاسی است و توسط یک بلوک پارلمانی متشکل از ۵۰ نماینده حمایت می‌شود که بسیاری از آنها مستقل هستند یا اخیراً وابستگی‌های حزبی خود را تغییر داده‌اند. این اعلامیه پس از تنش‌های داخلی با جناح‌های درون چارچوب هماهنگی و بررسی قضایی در مورد صلاحیت سودانی برای نامزدی منتشر شده است. نظرات در مورد انسجام، قدرت انتخاباتی و چشم‌اندازهای بلندمدت این بلوک همچنان متفاوت است.

جنگ ایران و اسرائیل و انتخابات عراق

جنگ اخیر اسرائیل و ایران (۱۳ تا ۲۴ ژوئن) پویایی سیاسی داخلی عراق، به ویژه در مورد نفوذ جناح‌های طرفدار ایران را به طور قابل توجهی تغییر نداده است. در نتیجه، علی‌رغم گمانه‌زنی‌های قبلی در مورد تعویق احتمالی یا تعدیل قوانین انتخابات برای تطبیق با تحریم‌های احتمالی، آماده‌سازی برای انتخابات پارلمانی نوامبر طبق برنامه ادامه دارد.

سودانی، رهبر ائتلاف بازسازی و توسعه، عدم دخالت عراق در جنگ را یک موفقیت سیاسی برای دولت خود می‌داند – دستاوردی که به اعتقاد او می‌تواند شانس او را برای دوره دوم ریاست جمهوری افزایش دهد. چندین گروه شبه‌نظامی نیز سعی دارند با ادعای خویشتن‌داری و عدم تعامل با نیروهای آمریکایی یا اسرائیلی و در نتیجه جلوگیری از کشیده شدن عراق به این درگیری، از این روایت بهره‌برداری کنند.

در همین حال، فضای سیاسی جاری باعث شده است که مقتدی صدر تصمیم خود را برای تحریم انتخابات مجدداً تأیید کند و به عدم تحقق خواسته‌های او در مورد انحلال شبه‌نظامیان، مبارزه با فساد و ادغام نیروهای بسیج مردمی (PMF) در نیروهای امنیتی رسمی اشاره کند. غیبت صدر می‌تواند به طور بالقوه چشم‌انداز انتخاباتی سودانی را افزایش دهد. از یکی از نزدیکان صدر اشاراتی شده مبنی بر این‌که او امکان دارد پیروان خود را به حمایت از یک بلوک سیاسی که با خواسته‌های او همسوست، تشویق کند و این گمانه‌زنی‌ها را افزایش می‌دهد که او ممکن است سودانی را در انتخابات تأیید کند. با این حال، چنین اقدامی در حال حاضر نامشخص و در حد گمانه‌زنی است.

استراتژی انتخاباتی و گروه‌های هدف سودانی

علاوه بر گروه‌های اجتماعی سنتی که معمولاً از نخبگان حاکم عراق حمایت می‌کنند، سودانی قصد دارد طبقه متوسط شیعه، از جمله کارمندان دولت، پرسنل نظامی، متخصصان و بازرگانان کوچک در بغداد و استان‌های جنوبی را جذب کند. این گروه‌ها تمایل دارند ثبات سیاسی و اداری را همراه با رشد اقتصادی، حتی اگر آهسته و تدریجی باشد، بر لفاظی‌های انقلابی یا مواضع افراطی اولویت دهند.

سودانی خود را به عنوان یک نامزد عملگرا معرفی کرده که بر گفت‌وگو، اجتناب از درگیری‌های سیاسی و نظامی و تأکید بر ارائه خدمات و توسعه اقتصادی متمرکز است. این رویکرد با بخش‌هایی از رأی‌دهندگان طنین‌انداز شده و واکنش‌هایی را از رقیب اصلی او، نوری المالکی، رهبر ائتلاف دولت قانون، که برای همین جمعیت رقابت می‌کند، برانگیخته است. مالکی با درک تغییر روحیه در جامعه شیعه، تغییراتی را در قانون انتخابات خواستار شده است – به‌ویژه، تصویب یک سیستم انتخاباتی ترکیبی که نمایندگی تناسبی را با نامزدی فردی ترکیب می‌کند. این ابتکار عمل به طور گسترده به عنوان تلاشی برای تضعیف مزایای کلیدی سودانی تلقی می‌شود، که شامل موارد زیر است:

- شرکت در انتخابات به عنوان سرلیست یک لیست انتخاباتی، که به او اجازه می‌دهد آرای جمعی دریافت کند که می‌تواند بین سایر نامزدهای لیست توزیع شود تا به آنها در رسیدن به آستانه انتخابات کمک کند.

- استفاده از ابزارهای قدرت برای شکل دادن به روایت‌ها در رسانه‌های محلی و در میان تأثیرگذاران رسانه‌های اجتماعی، با استفاده از ترکیبی از مشوق‌ها و تاکتیک‌های ارعاب.

- تخصیص منابع دولتی بیشتر برای رفع نارضایتی عمومی با ایجاد مشاغل جدید در بخش دولتی و گسترش مزایای حمایت اجتماعی به منظور گسترش پایگاه حمایتی خود.

- احیای طرح‌های متوقف شده مانند توزیع زمین، وام مسکن و پروژه‌های توسعه‌ای در مقیاس کوچک.

علی‌رغم این تلاش‌ها، مالکی و دیگر جناح‌های شیعه و سنی نتوانستند تغییرات قانون انتخابات را به تصویب برسانند، که عمدتاً به دلیل توانایی سودانی در بسیج یک بلوک پارلمانی بود که در ماه‌های اخیر جلسات متعدد مجلس نمایندگان را مختل کرده است.

با این وجود، مانع اصلی پیش روی ائتلاف سودانی، عدم تمایل گسترده مردم به شرکت در انتخابات است، احساسی که ممکن است با تصمیم تحریم جنبش صدر تشدید شود. در حالی که آمار رسمی میزان مشارکت رأی‌دهندگان را در انتخابات مه ۲۰۲۱ کمی بیش از ۴۱ درصد گزارش کرده، ناظران مستقل معتقدند که میزان واقعی مشارکت کمتر از ۳۰ درصد بوده است. این تردید در طول انتخابات محلی اخیر تقویت شد، جایی که کمیسیون انتخابات مجبور شد محاسبه میزان مشارکت رأی‌دهندگان را بر اساس رأی‌دهندگان ثبت‌شده به جای شهروندان واجد شرایط تنظیم کند تا میزان مشارکت را از ۲۰ درصد به ۴۰ درصد افزایش دهد.

این سرخوردگی فراگیر عمومی نشان دهنده عدم اعتماد عمیق به کل سیستم سیاسی عراق است. این امر سودانی را بر آن داشته است تا اقدامات شدیدی را برای بسیج اکثریت خاموش و جلب حمایت از دستور کار سیاسی خود انجام دهد. اقلیتی که پیوسته رأی می‌دهند، تمایل دارند به نیروهای سنتی، از جمله گروه‌های مسلحی که به دلیل نفوذ نظامی و مالی قابل توجهشان، در حال کسب قدرت انتخاباتی هستند، رو آورند.

با افزایش درخواست‌ها برای تحریم انتخابات – به‌ویژه از سوی احزاب تازه تأسیس – سودانی به یک تبادل سیاسی غیرمستقیم با مقتدی صدر، رهبر جنبش صدر، وارد شده است. او کسانی را که طرفدار تحریم انتخابات هستند، به مانع تراشی در اصلاحات، منحرف کردن پروژه توسعه و تضعیف تلاش‌های دولت‌سازی متهم کرده است. سودانی به طور فعال به دنبال جذب بخش‌هایی از پایگاه مردمی جنبش صدر برای حمایت از ائتلاف خود است. موفقیت این استراتژی به تصمیم صدر برای تشویق هوادارانش به رأی دادن یا ادامه تحریم بستگی دارد که در ماه‌های آینده مشخص خواهد شد.

متحدان بین دستاوردها و خطرات

ائتلاف سودانی علاوه بر حزب خودش، جنبش فراتین، شامل چندین نیرو و چهره سیاسی کلیدی است:

• ایاد علاوی (رهبر ائتلاف ملی): اضافه شدن علاوی به ائتلاف بازسازی و توسعه، تحولی مثبت برای السودانی است. علاوی، که از چهره‌های کلیدی عراق پس از ۲۰۰۳ است، سرمایه سیاسی و تجربه حکومتداری ارزشمندی را برای ائتلاف به ارمغان می‌آورد. پایگاه حمایتی او شامل سکولارها، غیرنظامیان، ملی‌گرایان سابق و بعثی‌ها می‌شود. با این حال، سن و کاهش محبوبیت علاوی، در مقایسه با محمد الحلبوسی، ممکن است تأثیر انتخاباتی او را محدود کند.

• فالح الفیاض (پیمان ملی): گنجاندن الفیاض، رهبر حشد شعبی، در ائتلاف بازسازی و توسعه، مزایای استراتژیکی را برای سودانی به ارمغان می‌آورد. شبکه قوی اتحاد الفیاض با قبایل سنی، به ویژه در استان نینوا، به جذب چهره‌های کلیدی سیاسی و اجتماعی به این ائتلاف کمک کرده است. با این حال، روابط نزدیک الفیاض با ایران و شبه‌نظامیان آن ممکن است بر جذابیت سودانی در میان گروه‌های سنی و سکولار تأثیر بگذارد.

• احمد الاسدی (رئیس بلوک بلد سومر): ورود اخیر الاسدی به ائتلاف، به طور گسترده به عنوان یک اقدام تاکتیکی برای بهره‌برداری از برنامه گسترده حمایت اجتماعی دولت تلقی می‌شود که اکنون بیش از ۲.۱۵ میلیون خانواده از آن بهره‌مند می‌شوند. در حالی که این ابتکار به عنوان یک موفقیت تبلیغ می‌شود، منتقدان استدلال می‌کنند که این امر نشان‌دهنده فقدان برنامه‌ریزی توسعه بلندمدت است و فشار زیادی بر بودجه وارد می‌کند. علاوه بر این، رهبری الاسدی بر گروه مسلح جند الامام، شاخه‌ای از تیپ‌های امام علی (ع) به رهبری شبل الزیدی و وابسته به ایران، نگرانی‌هایی را در مورد اعتبار روایت سودانی از حکومتداری ایجاد می‌کند. این امر به ویژه از نظر لفاظی‌های او در مورد روابط اعراب و توانایی دولت در اعمال اقتدار خود در مواجهه با دخالت شبه‌نظامیان در نهادهای دولتی، اهمیت دارد.

• محمد الدراجی (مرکز مطالعات حلول): الدراجی که در حال حاضر به عنوان مشاور نخست وزیر خدمت می‌کند، تجربه گسترده اداری و سیاسی را به همراه دارد و به عنوان وزیر ساخت و ساز و مسکن، رئیس کمیسیون صنعتی سازی نظامی و نماینده پارلمان به مدت دو دوره – ابتدا برای جنبش صدر و سپس برای اتحاد شبه نظامیان فتح پس از اخراج از جنبش صدر – فعالیت داشته است. حضور او در ائتلاف بازسازی و توسعه، منعکس کننده استراتژی سودانی برای جذب پایگاه حمایتی جنبش صدر است. با این حال، با توجه به عملکرد ضعیف او در انتخابات ۲۰۲۱ و روابط تیره با صدر، حمایت صدر از او بعید است.

• ناصف الخطابی (ابداع کربلا): الخطابی به عنوان استاندار کربلا، به عنوان یک چهره کلیدی در انتخابات اخیر شورای استان ظاهر شده است. او در کنار اسعد العیدانی، استاندار بصره و محمد جمیل المیاحی، استاندار واسط، ائتلاف موفقی را تشکیل داد که حمایت قابل توجهی را به خود جلب کرد. فهرست «ابداع کربلا» به رهبری الخطابی تقریباً نیمی از آرا را به خود اختصاص داد که نشان‌دهنده تغییر در چشم‌انداز انتخابات است. محبوبیت روزافزون او چالشی برای مالکی محسوب می‌شود. با این حال، نگرانی‌هایی در مورد توانایی الخطابی برای حفظ نفوذ انتخاباتی خود در کربلا در بحبوحه تغییرات و انتقادات مداوم در دولت محلی وجود دارد.

• محمد الصیهود: علی‌رغم اختلاف عمومی در طول انتخابات ۲۰۲۱، الصیهود – رهبر قبیله سودانی و پسرعموی سودانی – با نخست‌وزیر دوباره متحد شده است. الصیهود که پیش از این به ائتلاف دولت قانون مالکی وابسته بود، اکنون در بغداد، دور از پایگاه سنتی این قبیله در عماره، رقابت می‌کند. شبکه قبیله‌ای او می‌تواند به جمع‌آوری آرا کمک کند و دسترسی مردمی ائتلاف را تقویت کند.

• بلوک پارلمانی: این ائتلاف توسط تقریباً ۵۰ نماینده مجلس، عمدتاً مستقل و جداشدگان از سایر بلوک‌ها – از جمله نمایندگان حنان الفتلاوی و عالیه نصیف از ائتلاف دولت قانون – حمایت می‌شود. با این حال، نتایج انتخاباتی این بلوک در دوره فعلی ناامیدکننده بوده است. بسیاری از اعضا با انتقادهایی به دلیل ناکارآمدی و فساد ادعایی مواجه هستند و این امر، این بلوک را بیشتر به یک بار سیاسی تبدیل می‌کند تا یک مزیت برای سودانی.

رقبای اصلی

ائتلاف بازسازی و توسعه سودانی در آستانه انتخابات نوامبر با رقابت سختی از سوی چندین نیروی سیاسی مستقر روبه‌روست.

در راس این ائتلاف، ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، نخست وزیر سابق، قرار دارد که شخصاً در بغداد رقابت می‌کند و زمینه را برای رویارویی مستقیم انتخاباتی با سودانی فراهم می‌کند. مالکی زیرساخت‌های سازمانی قوی در بغداد و استان‌های جنوبی مانند بصره، ذی قار، مثنی، کربلا و سماوه دارد. نفوذ او توسط پایگاه حمایتی وفادار متشکل از رأی‌دهندگان طبقه متوسط، کارمندان دولت و پرسنل نظامی تقویت می‌شود. علاوه بر این، روابط نزدیک او با شورای عالی قضایی به او کمک کرده است تا تلاش‌ها برای کنار گذاشتن او از عرصه سیاسی را دفع کند. برای اینکه سودانی پیروزی خود را تضمین کند، باید به طور قابل توجهی در این پایگاه حمایتی ریشه‌دار نفوذ کند.

یکی دیگر از مدعیان اصلی، ائتلاف فتح هادی العامری است که همچنان در استان‌های جنوبی نفوذ دارد. این ائتلاف اکثر شبه‌نظامیان عراق را شامل می‌شود و از حمایت حشد شعبی که ۱۵ تیپ زیر چتر آن فعالیت می‌کنند، برخوردار است. چشم‌انداز العامری پس از انتخابات شورای استان به طور قابل توجهی بهبود یافت، به طوری که سازمان بدر – شبه‌نظامیان اصلی او – از افول خود در سال ۲۰۲۱ بهبود یافته و فرمانداری‌ها را در استان‌های میسان و دیوانیه به دست آورده است.

قیس الخزعلی، که به طور مستقل از طریق بلوک الصادقون نامزد شده است، نیز چالشی جدی ایجاد می‌کند. الخزعلی، علی‌رغم جدایی از ائتلاف‌های گسترده‌تر، منابع اقتصادی قابل توجهی – که بسیاری از آنها در دوران تصدی سودانی به دست آمده است – در اختیار دارد و نفوذ خود را در ارتش و نیروهای امنیتی عراق گسترش داده است. کنترل او بر رسانه‌های قدرتمند، دامنه نفوذ او را بیشتر می‌کند.

ائتلاف نیروهای ملی دولتی، به رهبری عمار الحکیم، نیز یک رقیب قوی در بغداد و استان‌های مرکزی فرات است. حتی پس از تصمیم حیدر العبادی، رهبر ائتلاف النصر، برای تحریم انتخابات، الحکیم همچنان به جذب رأی‌دهندگان خارج از جنبش صدر و چارچوب هماهنگی ادامه می‌دهد و بر حکومت مدنی و اصلاحات اداری تمرکز دارد.

اگر مقتدی صدر تصمیم به حمایت از نیروهای سیاسی مخالف سودانی بگیرد، چشم‌انداز انتخاباتی نخست‌وزیر به طور قابل توجهی تضعیف خواهد شد – به‌ویژه که او به دنبال به ارث بردن عناصری از میراث سیاسی جنبش صدر است.

همچنین ائتلاف «جایگزین» متشکل از احزاب مدنی و سکولار به همراه جناح‌های جوانان از جنبش اعتراضی تشرین در رقابت است. اگرچه این ائتلاف فاقد سازماندهی و منابع مالی است، اما به عنوان یک رقیب بالقوه تلقی می‌شود و اگر صدر تصمیم به حمایت از آن بگیرد، می‌تواند شگفتی انتخاباتی ایجاد کند.

در نهایت، انتظار می‌رود بلوک «تقدم» محمد الحلبوسی در استان‌های متنوعی مانند بغداد، بابل، واسط، دیاله و کرکوک عملکرد قوی داشته باشد. حضور حلبوسی، تلاش‌های سودانی برای کسب کرسی در مناطق سنی‌نشین مانند انبار، صلاح‌الدین و موصل را با چالش مواجه می‌کند.

میدان‌های نبرد انتخاباتی

ائتلاف سودانی به طور استراتژیک حوزه‌های انتخابیه کلیدی در پارلمان ۳۲۹ کرسی را هدف قرار داده است. تمرکز این ائتلاف بر مناطق محوری زیر است:

۱. بغداد پایتخت (۷۱ کرسی): ائتلاف سودانی تلاش‌ها را در محله‌هایی مانند رصافه، کاظمیه و شهرک صدر متمرکز کرده است، با هدف بازپس‌گیری آرای صدری‌ها و جذب حامیان سرخورده ائتلاف فتح، به ویژه کسانی که از نامزدهای تحت حمایت گروه‌های مسلح ناامید شده‌اند. مالکی نیز در بغداد به شدت رقابت می‌کند.

۲. استان‌های جنوبی – بصره (۲۵ کرسی)، ذی قار (۱۹ کرسی) و میسان (۱۰ کرسی): سودانی قصد دارد بلوک‌های الفتح و دولت قانون و همچنین اسعد العیدانی، استاندار بصره، را که حزبش، ائتلاف تصمیم، بیش از نیمی از آرا را در انتخابات اخیر شورای استانی بصره به دست آورد، به چالش بکشد. علاوه بر این، ائتلاف‌های قبیله‌ای نوظهور و ائتلاف جایگزین در حال قدرت گرفتن هستند و چشم‌انداز سیاسی منطقه جنوب را تغییر می‌دهند.

۳. استان واسط (۱۲ کرسی): واسط پس از استعفای محمد جمیل المیاحی، استاندار، به میدان نبرد داغی تبدیل شده است. اگرچه المیاحی پیش از این نیمی از کرسی‌های شورای استان را به دست آورده بود، اما دولت او پس از فاجعه غم‌انگیز آتش‌سوزی کوت با واکنش شدید عمومی روبه‌رو شد و فضا را برای مدعیان جدید باز کرد.

۴. بابل (۱۷ کرسی) و نجف (۱۲ کرسی): این استان‌های فرات میانی شاهد رقابت تنگاتنگی بین ائتلاف سودانی و نیروهای دولت ملی به رهبری الحکیم هستند. کاهش نفوذ "الفتح" فرصت‌هایی را برای رهبران قبایل و فهرست‌های مستقل ایجاد کرده است. علاوه بر این، بخت و اقبال الحلبوسی به دلیل اتحاد او با شیخ قبیله جنابی، عدنان الجنابی، رو به افزایش است. فهرست کانون اشراقات، همسو با مرجعیت مذهبی آیت الله سیستانی، همچنان در این دو شهر و در سراسر فرات میانی فعال است و در سال ۲۰۲۱ هفت کرسی کسب کرده و آماده بهبود این نتیجه است. بلوک صادقون، که استاندار فعلی بابل به آن تعلق دارد، نیز بازیگر قابل توجهی است.

۵. نینوا (۳۴ کرسی) و کرکوک (۱۳ کرسی): در این حوزه‌های انتخابیه که از نظر قومی و فرقه‌ای حساس هستند، بلوک سودانی با دو حزب اصلی کرد – حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان – و همچنین فهرست‌های مختلف سنی رقابت می‌کند. توزیع کرسی‌ها به نتایج حوزه‌های انتخاباتی مشترک بستگی دارد و این استان‌ها را به میدان‌های نبرد حساس اما پیچیده تبدیل می‌کند.

سناریوهای مورد انتظار برای ائتلاف سودانی

سناریو ۱: برتری نسبی (بیش از ۵۰ کرسی)

در این سناریوی خوش‌بینانه، ائتلاف سودانی تقریباً یک سوم کرسی‌های شیعیان را که حدود ۱۷۵ کرسی در انتخابات آینده تخمین زده می‌شود، به دست می‌آورد. همچنین پیش‌بینی می‌شود که این ائتلاف با استفاده از منابع دولتی، استفاده از نفوذ اجرایی و بودجه برای مبارزات انتخاباتی خود، در استان‌های مختلط نیز به موفقیت‌هایی دست یابد. استراتژی‌های دیگر شامل ارائه خدمات فوری به مناطق پرجمعیت، راه‌اندازی ابتکارات با حضور گسترده و بهره‌برداری از اختلافات داخلی در چارچوب هماهنگی و نارضایتی عمومی از احزابی است که در انتخابات اخیر شورای استان‌ها شکست خورده‌اند. علاوه بر این، کاهش نامزدهای مستقل و جنبش‌های نوظهور ممکن است به عملکرد ائتلاف کمک بیشتری کند.

با این وجود، این سناریو بدون چالش نیست. سودانی با رقابت شدید از سوی گروه‌های شیعه با منابع خوب و کاهش احتمالی محبوبیت در بحبوحه چالش‌های اقتصادی روبه‌رو خواهد شد. علاوه بر این، نابرابری در تجربه مبارزات انتخاباتی و جذابیت محدود بسیاری از نامزدهای ائتلاف او در مقایسه با رقبایشان می‌تواند موفقیت گسترده را مانع شود.

سناریوی ۲: نتایج متوسط (۳۰ – ۴۰ کرسی)

در این سناریوی احتمالی، انتظار می‌رود ائتلاف بازسازی و توسعه سودانی به نتایج متوسطی دست یابد که به آن نمایندگی خوبی بدون تسلط بر بلوک شیعه می‌دهد. عوامل متعددی در این سناریو نقش دارند: توانایی ائتلاف در تشکیل یک اتحاد گسترده، قدرت احزاب شیعه رقیب با سازمان‌های تثبیت‌شده و حمایت مالی و شبه‌نظامی و بی‌تفاوتی رأی‌دهندگان. علاوه بر این، تحقق این سناریو تحت تأثیر جنبش‌های تحریم و تأثیر سیستم نمایندگی تناسبی (سنت‌ لگو) قرار خواهد گرفت که به توزیع کرسی‌ها بین نیروهای سیاسی اصلی کمک می‌کند.

سناریو ۳: نتایج محدود (کمتر از ۲۵ کرسی)

در این سناریو، ائتلاف بازسازی و توسعه به دلیل تأکید بیش از حد سودانی بر تبلیغ رسانه‌ای دستاوردهای دولتش، که ممکن است با برداشت‌های عمومی از شرایط واقعی امنیتی، سیاسی و اقتصادی همسو نباشد و در حالی که برای جلب نظر مردم تلاش می‌کند، مبارزات انتخاباتی منفی توسط مخالفان را تشدید کند و بر مسائلی مانند فساد، رسوایی جاسوسی مقامات دولتی و سوءاستفاده از بودجه عمومی برای جلب حمایت رسانه‌ها و افراد تأثیرگذار تمرکز کند. این عوامل، همراه با انسجام داخلی ضعیف، ظرفیت سازمانی محدود و حمایت ناکافی مردمی، می‌تواند عملکرد ائتلاف را به طور قابل توجهی تضعیف کند – به‌ویژه در مقایسه با نیروهای چارچوب هماهنگی که ریشه‌های قوی‌تری دارند.

نتیجه‌گیری

سودانی با موفقیت از مجموعه‌ای از چالش‌های دشوار، از جمله پیامدهای داخلی جنگ اسرائیل و ایران و جنجال جاسوسی پرسروصدا که او را در مقابل مالکی و فائق زیدان، رئیس شورای عالی قضایی، قرار داد، عبور کرده است. او همچنین بر تلاش‌های جناح‌های درون چارچوب هماهنگی برای جلوگیری از شرکت او در انتخابات آینده – سرنوشتی که برای سلف او، مصطفی الکاظمی، رخ داد – غلبه کرد.

انتظار می‌رود مدیریت او بر چالش‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی عراق، کرسی‌های قابل توجهی را در پارلمان آینده برای او به ارمغان بیاورد. با این حال، این امر روابط او را با چهره‌های کلیدی شیعه، به ویژه مالکی، تیره کرده است. اتحادهای احتمالی بین مسعود بارزانی، رهبر حزب دموکرات کردستان  (KDP)و حلبوسی، رهبر بلوک تقدم، می‌تواند مسیر او را برای کسب دومین دوره نخست‌وزیری پیچیده‌تر کند. موضع مقتدی صدر، رهبر صدر – در مورد انتخابات، نتایج آنها و تشکیل دولت بعدی – همچنان نامشخص است.

نشانه‌های فعلی نشان می‌دهد که سودانی ممکن است تمرکز خود را از دنبال کردن دوره دوم به تحکیم یک بلوک پارلمانی که قادر به ارائه حمایت و نفوذ سیاسی در مرحله آینده باشد، تغییر دهد. این استراتژی به شدت به توزیع نیروهای سیاسی پس از انتخابات و چشم‌انداز در حال تحول منطقه‌ای و بین‌المللی بستگی خواهد داشت. با این حال، سوالاتی در مورد توانایی سودانی برای حفظ اعضای ائتلاف در صورت از دست دادن نخست وزیری، به ویژه با توجه به چندپارگی ایدئولوژیک و فقدان انسجام سازمانی در ائتلاف انتخاباتی او، به ویژه که بسیاری از اعضای آن سابقه تغییر وفاداری‌ها و وابستگی‌های حزبی را دارند، همچنان باقی است.

به طور خلاصه، بلوک انتخاباتی سودانی از ضعف‌های ساختاری، از جمله فقدان جهت‌گیری فکری، ایدئولوژیک و سیاسی روشن رنج می‌برد. این امر در ترکیب متنوع ائتلاف، که شامل نامزدهایی از نیروهای تشرین و نیروهای بسیج مردمی و شبه‌نظامیان – گروه‌هایی با برنامه‌های اساساً متفاوت – است، مشهود است. قدرت این بلوک به شدت به محبوبیت سودانی در بغداد، اتحادهای الفیاض در نینوا، نفوذ استاندار کربلا و حمایت از ذی‌نفعان برنامه‌های رفاه اجتماعی گسترده متکی است.

با توجه به فضای سیاسی فعلی و پویایی‌های انتخاباتی، ائتلاف سودانی احتمالاً به نتایج متوسطی دست خواهد یافت. با این حال، ماه‌های آینده تعیین‌کننده خواهد بود، زیرا تغییر اتحادها، احساسات عمومی و مانورهای استراتژیک می‌توانند موقعیت او را تقویت کنند یا به عملکرد انتخاباتی ضعیفی منجر شوند.

منبع: مرکز الامارات للسیاسات / ترجمه: سید علی موسوی خلخالی