محمدحسین معصوم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صورت سقوط استپاناکرت (مرکز قرهباغ کوهستانی) سناریوهای ناخوشایندی پیش روی منطقه قفقاز جنوبی و مناطق اطراف آن از جمله ایران قابل تصور است. حذف مانعی همچون قرهباغ کوهستانی راه را برای اشغال سرزمینی ارمنستان و تغییر نقشه منطقه و در بلندمدت ضربات امنیتی به مناطق شمال غربی ایران را هموار میکند
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی مینویسد: به نظر می رسد اظهارات آقای علیاف بیش از آنکه گله باشد فرار رو به جلوست. او زمانی به فکر سفر نخستوزیر ارمنستان به ایران و پاسخ به مانور نظامی کشورمان افتاد که فاش شد فرمانده عملیات تروریستی در حرم حضرت شاه چراغ (ع) در شیراز، تبعه آذربایجانی است و از فرودگاه بینالمللی حیدر علیاف با گذرنامه رسمی آذربایجان به تهران سفر کرده، این یعنی اینکه احتمالا آذربایجانیها در جریان این فعالیت تروریستی بودهاند یا در خوشبینانهترین حالت خاک آذربایجان را به مرتعی برای جولان تروریستهای داعشی تبدیل کردهاند. رئیس جمهوری آذربایجان به جای اینکه در این باره توضیح دهد در فراری رو به جلو دست پیش گرفته است و اظهارات فرافکنانه سر میدهد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خاندان علیف که به طور موروثی قدردان محبت ها و بزرگواری های جمهوری اسلامی ایران نیستند، فراموش کرده اند که اگر کمک های ایران در جنگ اول قره باغ نبود، ارمنستان تا باکو پیشروی کرده بود و آنها الآن همگی دوباره به تبریز پناهنده شده و دوباره باید حتی هزینه خرید کت و شلوارشان را نیز از دولت ایران می گرفتند. صبر و خویشتنداری جمهوری اسلامی ایران که معمولا جز در مواقع ضروری در برابر کوتوله های سیاسی از خود واکنش نشان نمی دهد باعث شده علیف حد و اندازه خود را نداند و بخواهد برای ایران ۸۵ میلیونی رجز بخواند.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: در مواجهه با ناکارآمدی گروه مینسک که به سازمان امنیت و همکاری اروپا تبدیل شده، در یافتن راهحلی پایدار و مواجهه با وضعیت نیروی صلح خودخوانده «روسیه» میان آذربایجان و ارمنستان که به علت درگیری در اوکراین در مأموریت خود شکست خورده است، دو کشور فرصتطلب یعنی ترکیه و آذربایجان برای ارمنستان دندان تیز کردهاند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری عمومی دولت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان بهخصوص سیاست خارجی گسترشگرای آرمانی چشمانداز ۲۰۲۳ این کشور که اکنون با شکست نسبی مواجه شده ازجمله همان سیاستهایی است که سیاستگذار آن مجبور به اصلاح و تغییر سیاست با راهحلهای دردآور شده است. تغییر سیاستگذاری آرمانی اردوغان از چشمانداز ۲۰۲۳ به چشم انداز ۲۰۵۳ در چارچوب اصل "هیچ راه حل بدون درد وجود ندارد" است.
ادامه مطلب
هفته گذشته، یک مقام ارشد ارمنی، نارضایتی خود از بی تفاوتی ائتلاف نظامی تحت رهبری روسیه به درخواست کمک ارمنستان، ابراز کرد و نانسی پلوسی نیز نارضایتی ارمنستان از برآورده نشدن انتظاراتش از این ائتلاف نظامی در درگیری های اخیر بین باکو و ایراوان را مورد تاکید قرار داد.
ادامه مطلب
قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و ارمنستان به لحاظ اقتصادی از عادی سازی روابط سود خواهند برد. این در حالی است که منفعت دو کشور از تعاملات اقتصادی می تواند فراتر از آغاز و گسترش روابط تجاری – اقتصادی فیمابین باشد. در واقع با گشایش احتمالی مسیرهای ارتباطی میان دو کشور که می تواند حاصل برقراری روابط زودهنگام دیپلماتیک میان این دو همسایه قفقاز جنوبی باشد، چشم اندازهای وسیعی پیش روی دو کشور گشوده می شود. بدین ترتیب، آنکارا و ایروان می توانند بدون هیچ مانعی با بهره گیری از محورهای مواصلاتی فیمابین خود به صادرات و واردات دو و چند جانبه اقدام کنند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان و حزب عدالت و توسعه ترکیه بعد از دو دهه حکومت مطلق بر ترکیه، اکنون بسیاری از آرمانهای تند سیاستگذاری خود را فراموش کرده و کاسه گدایی برای بقای قدرت را در دست گرفتهاند!
ادامه مطلب
قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با انتصاب سردار کلیچ، یکی از چهرههای مهم دیپلماسی ترکیه و سفیر سابق آن کشور در آمریکا به عنوان فرستاده ویژه برای عادیسازی روابط با ارمنستان، گامی جدی برای عادی سازی مناسبات با ایروان برداشته است، وی اظهار کرد تمامی اقدامات خود در این زمینه را با ریاست جمهوری آذربایجان هماهنگ خواهد کرد. این در حالی است که مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه گفته است اگر ارمنستان از تحولات اخیر درس گرفته و برقراری صلح و رفاه در منطقه قفقاز را ترجیح دهد، روابط با ترکیه میتواند بهبود یابد. تحت چنین شرایطی سفارت هم تاسیس می شود.
ادامه مطلب
تصمیم ارمنستان در دسامبر برای لغو تحریم واردات ترکیه و تصمیم مشترک دولت ها برای ازسرگیری پروازهای چارتر بین استانبول و ایروان سیگنال های مهمی هستند اما برای بازسازی اعتماد بین طرفین، نیاز به اقدامات بیشتری خواهد بود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به رویکرد روسیه در منطقه قفقاز، ایران و ارمنستان برای تامین منافع خود نمی توانند امید زیادی به همراهی و مساعدت مسکو داشته باشند. این کشور خود را بازیگر انحصاری منطقه می داند و حاضر به اعطای امتیاز به سایر کشورهای منطقه نیست. روسیه به علت سیاست هسته ای مستقل جمهوری اسلامی و با توجه به منابع نفت و گاز فراوان ایران، به دنبال تضعیف نفوذ تهران در قفقاز است. این امر به کاهش قدرت مقاومت ارمنستان در برابر تجاوز آذربایجان و ترکیه منجر می شود و تمامیت ارضی این کشور را تهدید می کند.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تُرکیه سعی دارد بطور نانوشته، رهبری و هدایت کشورهای تُرک را به عهده گرفته و شعار«شش کشور، یک ملت» را عملی سازد. اردوغان که معمولا در دیدار با مقامات آذربایجان، از شعار «دوکشور و یک ملت» استفاده می کرد، سال گذشته، در جریان هفتمین اجلاس سازمان کشورهای تُرک در باکو، برای اولین بار شعار «شش کشور، یک ملت» را مطرح نمود. سران کشورهای تُرک از این پیشنهاد تُرکیه استقبال نکردند. اگرچه تُرکیه سعی دارد در تبلیغات خود بر وجود اتحاد در سازمان کشورهای تُرک تاکید کند اما به دلایلی نمی تواند اختلافات بنیادی را در میان اعضای این سازمان نادیده بگیرد.
ادامه مطلب
مشکل تاریخی میان آذربایجان و ایران و نیز آذربایجان و ارمنستان و نیز میان روسیه و گرجستان وجود دارد. در سایه این دادهها بعید است در آینده نزدیک شدت تنشها میان باکو و تهران کم شود و همچنین بعید است شدت رقابتهای منطقهای میان تهران و آنکارا در قفقاز و نیز در میدانهای دیگر کاهش یابد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخنان و مواضع دولت دست نشانده و تحت اشغال جمهوری آذربایجان علیه ایران که در راستای دستورات و منافع دیکته شده دولت ترکیه است را نباید یک موضع مستقل از سوی یک بازیگر بینالمللی محسوب کرد، زیرا آنچه از سوی مسئولین جمهوری آذربایجان اِشغالی و حتی شخص الهام علیاف طرح شده، مواضع و سیاستهای دولت اردوغان در ادامه فرآیند قدرتطلبی و گسترشگرایی جغرافیایی است.
ادامه مطلب
ترکیه، متحد آذربایجان و اسرائیل، خود را بخشی از ذات این درگیری جاری میبیند پس از این که در برابر آمریکا و ناتو قدرت نمایی کرد و در روزهای اخیر با نیروهای خود در نزدیکی مرزهای ایران پیشروی کرد. این اقدام ترکیه پیامی آشکار بود مانند حمایتش از آذربایجان در جنگ قرهباغ به این معنا که در صورت وقوع هرگونه رویارویی در آینده میان آذربایجان و ایران احتمالا ترکیه در حمایت از رئیس جمهور علیاف تردید به خود راه نخواهد داد.
ادامه مطلب
جعفر خاشع در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: قبل از این در طول سالهای گذشته بعد از فروپاشی شوروی ارتباط جمهوری آذربایجان با نخجوان از طریق خاک جمهوری اسلامی بدون کوچکترین مشکل و با کمترین هزینه انجام میشد و در حقیقت ایجاد خط ارتباطی جدید بین جمهوری آذربایجان و نخجوان از طریق جنوب ارمنستان به لحاظ اقتصادی از هیچ منطق محکمی برخوردار نیست. (البته ناگفته نماند بسیاری از کالاهای مورد نیاز مردم نخجوان به صورت مستقیم از طریق شهرهای مرزی ایران تامین میشود. روزانه شاهد سفرهای متعدد مردم نخجوان به شهرهای ایران و تامین و خرید مایحتاج خود از ایران هستیم که این مساله بعد از کاهش ارزش پول ایران چندین برابر شده است) بنابراین با بررسی همه این موارد به این نتیجه میرسیم که هدف جمهوری آذربایجان و ترکیه در حقیقت رفع نیازها و تامین مایحتاج مردم نخجوان نیست بلکه اهداف پشت پرده این اقدامات سیاسی و مانورهای نظامی چیز دیگری است که در چند سطح تحلیل می توان به آن ها اشاره کرد.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد مسکو و واشنگتن در توافقی نانوشته تدارک جنگی نیابتی دیگری را در قفقاز دیده اند که قرار است در ظاهر جنگ آذربایجان و ارمنستان باشد اما به نیابت از آنان این جنگ ایران و ترکیه خواهد بود که هزینه آن ویرانی برای تهران و آنکارا خواهد داشت.
ادامه مطلب
گابیل حسینی می گوید: اعتقاد بر این است که اتحاد نیروهای مسلح آذربایجان و ترکیه در قالب تیپ های ارتش برادرانه هسته اصلی ارتش توران آینده را تشکیل می دهد. اساس برادری در باکو گذاشته شد. پایه و اساس آن در لاچین، در مرز ارمنستان، گذاشته شد و آموزش ها در حال برگزاری است.
ادامه مطلب
خطیب زاده در پاسخ به این سوال که دستگاه دیپلماسی وقایع رخ داده در پنجشیر را محکوم کرده اما این وقایع ادامه دارد آیا کمکی به این منطقه از سوی ایران صورت خواهد گرفت و همچنین با توجه به اینکه ایران گفته خواهان تشکیل دولت فراگیر در افغانستان است، آیا دولت اعلام شده از سوی طالبان از دید ایران فراگیر است، گفت: آنچه به عنوان سرپرستی امور معرفی شده دولت فراگیر مورد نظر جامعه جهانی و جمهوری اسلامی نیست و ما باید واقعا منتظر باشیم و ببینیم نوع پاسخ طالبان به درخواست های جامعه جهانی چیست. در خصوص وضعیت پنجشیر عرض کردم که باید جان و مال و ناموس مردم محترم شمرده شود و خط قرمز اصلی همین است و باید از محاصره پنجشیر که به گرسنگی دادن مردم این منطقه منتهی شده اجتناب شود. پنجشیر و افغانستان راهی جز گفتوگو ندارند و گفتهایم در این راستا امکانات خود را در اختیار این گروهها قرار میدهیم.
ادامه مطلب
تهدیدات منطقه ای ترکیه، پاکستان و عربستان، بستری برای اتحاد و منافع مشترک آنان ایجاد کرده از این رو همکاری های نظامی و وابستگی را برای آنان به دنبال دارد. حمایت های مالی عربستان از پاکستان به واسطه حمایت از وهابیت در منطقه، فروش تسلیحات نظامی ترکیه به پاکستان و .... دلایلی برای اتحاد این کشورهاست.
ادامه مطلب
سعید پیرمحمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعاملات تسلیحاتی اسرائیل در حیات خلوت ترکیه خشم اردوغان را برانگیخته است. با این حال، انعطاف پذیری بیشتر آنکارا در صادرات پهپادهای تهاجمی چالشی جدی برای بازار تسلیحاتی تل آویو است. هدف اصلی آنکارا، پر کردن جای اسرائیل در تجارت تسلیحات باکو است.
ادامه مطلب
از دکتر گئورگی دِرلوگویان که در حال حاضر در دانشگاه نیویورک در دوبی تدریس میکند، در مورد تحولات اخیر جنوب قفقاز دو مصاحبه منتشر شده است؛ نخست مصاحبه با لارن بالهورن از سوی نشریه ژاکوبن (۱۸ آوریل ۲۰۲۱) و دیگری نیز مصاحبهای با واژا تاوبِریدزه در نشریهٔ گرجستان امروز (۱۱ فوریه ۲۰۲۱) که در ادامهٔ مصاحبهٔ نخست میآید. این گفت وگو در مجله گفتگو منتشر شده که مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی گذاشته است.
ادامه مطلب
الکساندر شرین معاون اول رئیس کمیته امور دفاعی دوما به گازیتا می گوید: «از لحظه ای که آذربایجان به همراه ارتش ترکیه علیه یک عضو سازمان پیمان امنیت جمعی جنگید، می توان باکو را به عنوان یک عضو ناتو در نظر گرفت. از نظر حقوقی، تنها مسئله زمان است که عضویت آذربایجان در ناتو را به طور رسمی تایید خواهد کرد.»
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این بار نیروهای جمهوری آذربایجان تا عمق ۳.۵ کیلومتری خاک ارمنستان پیشروی کرده اند و تلاش دارند تا دریاچه سوان (سیاه) را نیز محاصره کنند، اما ارتش ارمنستان مانع از این پیشروی شده است. این تحرک نظامی تازه جمهوری آذربایجان در شرایطی که جهان اسلام تمام تمرکز خود را متوجه تحولات فلسطین اشغالی و حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به نوار غزه کرده، معنادار است و نشان می دهد دولت باکو قصد دارد با سوءاستفاده از شرایط مذکور با تنش آفرینی در نوار مرزی با ارمنستان روند توسعه طلبی ارضی خود را ادامه دهد.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط مسکو – آنکارا در پرتو تحولات منطقه ای و در حوزه منافع استراتژیک روسیه در دریای سیاه و قفقاز در آغاز مسیری قرار گرفته که اردوغان با وجه المصالحه قرار دادن نابسامانی های روابطش با غرب و حوزه ناتو، دست به خطر پذیری بزرگی زده است که به نظر می رسد بهره گیری از پیمان "مونترو" و ماترک گذشته ترکیه در دریای سیاه آخرین اهرمی باشد که برای خروج از شرایط جاری به آن متوسل خواهد شد.
ادامه مطلب
حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه این روزها ترکیه در سر دارد احیای خلافت عثمانی است. تحرکات این کشور در سوریه و آذربایجان و تلاش برای برقراری ارتباط زمینی با مجموعه کشورهای ترک زبان آسیای مرکزی و حتی برقراری رابطه ویژه با ازبک ها در افغانستان همه مجموعه ای از طرح هایی هستند که ترکیه برای ایجاد امپراطوری بزرگ عثمانی در سر دارد. اما ترکیه در پاکستان به دنبال چیست؟
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به عنوان یک جوینده علم سیاستگذاری باید به صراحت اعتراف کنم که دولت ترکیه و شخص جناب اردوغان به عنوان سیاستگذار اعظم ترکیه، یکی از هوشمندانهترین و اثربخشترین سیاستگذاری خارجی در آسیای جنوب غربی و قفقاز بزرگ را تدوین و در حال اجرا دارند که به راحتی و با تصویرسازی دروغین در قالب سیاستگذاری انعکاسی، اذهان عمومی شهروندان منطقه را به سوی دروغ بزرگ "پیروزی آذربایجان" منحرف کرده و در واقع اقدام به تصرف و اشغال آذربایجان کردهاند.
ادامه مطلب
علی دینی ترکمانی در یادداشتی می نویسد: ترکیه با توجه به ساختار متنوع تولیدات کارخانهای با مزیت رقابتی بالا همان کاری را با صادرات ایران خواهد کرد که در آسیای میانه کرد. اگر عربستان توانایی حمایت مالی بالا و زیرساختسازیها و تامین ورزشگاهها و بیمارستانهای اهدایی را دارد و بر افکار عمومی عراق تاثیر میگذارد، ترکیه توانایی تامین نیازهای کالایی و خدمات فنی مهندسی عراق و مشارکت در پروژههای سرمایهگذاری آن، با رعایت استانداردهای اروپایی را دارد. امری که رویای تبدیل عراق به ترکیه را در افکار عمومی این کشور احتمالا خلق میکند و موجب ایجاد شکاف بیشتر میان آنان و ایران میشود.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استقرار نیروهای صلح روسیه در خاک آذربایجان به مدت پنج سال و تبدیل شدن به یک حضور دائمی نظامی به اضافه اعلام حضور نیروهای ترکیه به مدت یک سال در منطقه انعکاسی از این واقعیت ژئوپلیتیک خواهد بود که اراده دو قدرت پیشرو - روسیه و ترکیه - زمینه را برای حضور و رقابت طولانی مدت در آذربایجان فراهم خواهد آورد.
ادامه مطلب
دکتر قدیر گلکاریان در یادداشتی می نویسد: آذربایجان برای امنیت انرژی ترکیه بسیار اهمیت دارد و در اقتصاد بیمار ترکیه به عنوان منبع اصلی انرژی محسوب میشود. واردات گاز ترکیه از آذربایجان در نیمه اول سال ۲۰۲۰، ۲۳ درصد افزایش یافت. سوکار، شرکت دولتی نفت آذربایجان به بزرگترین سرمایهگذار خارجی در ترکیه تبدیلشده است.
ادامه مطلب