ترکیه به هر طریق ممکن، از راه ها و ابزارهای مختلف تلاش می کند تا با جمعیت ترک زبان ساکن در کشورهای مختلف همکاری کند، ناسیونالیسم، ترک گرایی را القا کند و عضویت در یک ملت بزرگ را ایجاد کند.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی می نویسند: دیپلمات فرانسوی در لندن که یک بار گفت: «با توجه به تونل قطار بین لندن و پاریس و تعداد زیاد ملاقات ها و رفت و آمد هیات های متعدد میان دو کشور اصلا احساس نمی کنم در لندن هستم و فکر می کنم در پاریس هستم.» باید چنین جنسی از روابط میان کشورهای منطقه به وجود آید. به ویژه که سه کشور ایران، ترکیه و عربستان سه ثقل اصلی غرب آسیا محسوب می شوند.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره درگیری هایی که در شهر کرکوک میان حزب دموکرات کردستان و نیروهای الحشد الشعبی روی داده است و این که آیا در مذاکرات و توافقات امنیتی ایران و عراق آیا توافقی در این زمینه شده بود یا خیر گفت: «ما در امور داخلی عراق هیچ مداخله ای نداریم. دولت عراق مسئول امنیت و ثبات در این کشور است. با توجه به سوابق ناامنی هایی که در این کشور شاهد بودیم دولت عراق توانسته است خود به مسئولیت خود عمل کند و برای تامین امنیت در کشور خود با موفقیت اقدام کند. درباره تحولات اخیر در کرکوک نیز طبیعتا دولت عراق به مسئولیت خود عمل می کند. کما اینکه الآن هم دیدیم که به مسئولیت خود عمل کرد و برای حل و فصل مشکل پیش آمده در آنجا اقدام کرد. آنچه برای ما اصل است حمایت از ثبات و امنیت عراق است و ما هیچ دخالتی در امور داخلی عراق نکرده و نخواهیم کرد.»
ادامه مطلب
بسیاری حتی علناً از رهبری روسیه انتقاد کردند که با همکاری نزدیک با ترکیه علیه منافع ایران در منطقه کار می کند. این مقاله به برخی از نگرانی‌های ایران نسبت به مسکو در مورد تحولات اخیر در قفقاز جنوبی اشاره می‌کند.
ادامه مطلب
محسن کشوریان آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتصال دو پروژه «کریدور میانی» ترکیه و «کمربند و راه» چین زمینه نزدیکی دو کشور را فراهم کرده و نزدیکی پکن-آنکارا می تواند به خطر خنثی سازی ژئوکونومیکی ایران منجر شود. در صورت پیوند عملیاتی آن دو پروژه به هم، این مسیر به‌عنوان تنها شریان زمینی اتصال چین و اروپا ذیل «کریدور چین-آسیای مرکزی-غرب آسیا» مطرح‌شده و نقش دیرینه دولت ایران را در پیوند آسیا و اروپا خنثی می کند. روابط ریلی ایران با چین را محدود می‌کند. درواقع جذابیت توسعه کریدور میانی برای اروپا و ترکیه این است که روسیه و ایران را دور می‌زند.
ادامه مطلب
دکتر آزن اورمچی، استاد دانشگاه استانبول آیدین در گفت وگوی اختصاصی با دیپلماسی ایرانی درباره سیاست خارجی دولت جدید ترکیه می گوید: ترکیه به توسعه سیاست موازنه قدرت خود ادامه می دهد و با تلاش برای عدم قطع روابط خود با روسیه و حفظ حضور خود در جهان غرب و ناتو، به دنبال ایجاد یک سیاست خارجی چند بعدی جدید و دائمی پس از انتخابات است. آنکارا می خواهد نقش میانجی یا پل بین دو جهان را بازی کند و با این کار از منافع ملی خود به بهترین شکل دفاع کند.
ادامه مطلب
مهدی تبریزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه در دور جدید اقدامات ضد ایرانی سعی کرده است با تحریک جریان‌های قوم‌گرا و واگرا در داخل کشور و طرح مسائل قومیتی در مناطق آذری نشین با برانگیختن احساسات قومی سطح تنش و تقابل مردم منطقه را با دولت مرکزی بالا ببرد تا بتواند از این حربه در زمان انجام هرگونه اقدام نظامی در مناطق مرزی شمال غرب استفاده کند و هزینه هر گونه عملیات نظامی از سوی دولت مرکزی ایران در مناطق آذری را بالا ببرد و دست دولت و حکومت را در این مناطق ببندد.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در تاریخ روابط بین الملل ثبت است که وینستون چرچیل برای چندین هدف که جای بحث جداگانه می طلبد با ژوزف استالین، رهبر شوروی، بدون اطلاع آمریکایی ها، اروپای شرقی را بین انگلیس و شوروی سابق تقسیم کردند.
ادامه مطلب
فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی دقیق اقدامات کشورهای منطقه می‌توان به این نتیجه رسید که صف بندی جدیدی در منطقه در حال شکل گیری است و کشورهای منطقه تلاش دارند با ایجاد چسبندگی اقتصادی به واسطه کریدورهای توسعه‌ای غرب آسیا را آماده‌ی تبدیل شدن به یک همکار استراتژیک برای برنامه‌های بلند پروازانه چین کنند. برنامه هایی که طی دهه های آینده گره خوردگی اقتصادی در سرتاسر پهنه ی به هم پیوسته‌ی آفرو اوراسیا را سبب خواهد شد و با ابتکار اقتصادی پهنه و راه و نیز سازمان های بین المللی نظیر شانگهای و بریکس پشتیبانی می‌شود. اما در این میان ایران بازیگری است که می‌تواند پررنگ ترین نقش را در این برنامه ها ایفا کند و به همین سبب تلاش برای مهار ایران امری است که مورد اجماع قدرت های منطقه قرار دارد.
ادامه مطلب
محمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افراد معتقد به رئالیسم گزینشی معتقد هستند که ما به هیچ عنوان نباید در قفقاز جنوبی و در منازعات آرتساخ یا قره باغ کوهستانی، دخالتی بکنیم و باید سعی کنیم که با هر دو طرف به تعامل برسیم، همچنین با دولت الهام علی‌اف و پاشینیان به مذاکره بپردازیم و چه بسا مجبور شویم ایجاد کردیور زنگه زور را هم قبول کنیم. معتقدین به مکتب رئالیسم تدافعی باور دارند که روسیه طرفدار این کریدور است فلذا ما به دلیل اتحاد استراتژیکمان با روسیه نباید با دولت پوتین مخالفت کنیم و در قفقاز دخالتی نکنیم، بلکه بپذیریم که قفقاز حیاط خلوت روسیه است و باید به این حیاط خلوت احترام بگذاریم.
ادامه مطلب
از منظر تاریخی، مرزهای ارمنستان تا عمق خاورمیانه که محیط طبیعی آن است، پیش رفته بود. بعدها ارمنستان گاه بخشی از امپراتوری عثمانی و گاه بخشی از امپراتوری‌های صفوی و قاجار در ایران بود که منطقه را به طور کامل پوشش می‌دادند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و آذربایجان نباید تصور کنند صبر ایران در برابر تهدید منافعش توسط این دو کشور دائمی است. ایران در لحظه سرنوشت کارت های بازی خود را به نمایش خواهد گذاشت، چنانچه در سوریه و یمن و عراق و ... بارها این کار را کرده است!
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نباید به دروغ گویی اردوغان در مورد اتصال راه آهن و جاده از ایران به باکو و ترکیه توجه کرد. ترکیه صد سال است راه آهن ایران در مرز رازی را به راه آهن سراسری خود وصل نمی کند تا کریدور ایران به اروپا شکل نگیرد، ترکیه و باکو در برابر احداث خط لوله انتقال گاز ترکمنستان از مسیر ایران هم کارشکنی می کنند و لذا هرگز ایران را در هیچ طرح کلان اقتصادی این چنینی شریک نمی کنند که وحدت جهان ترکشان خدشه دار شود!
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمانی که هاکان فیدان در سال ۲۰۱۰ به عنوان صندوق اسرار یا محرم اسرار اردوغان در ترکیه معرفی و به ریاست آژانش اطلاعات ملی ترکیه "میت MIT" انتخاب شد، شایعات بسیاری پیرامون روابط خاص وی با ایران و همکاری اطلاعاتی و امنیتی او با ایران مطرح شده و هاکان فیدان به عنوان رابط ایران با ترکیه و بلکه نفوذی ایران در دولت ترکیه نیز مورد تحلیل قرار گرفته است! معرفی هاکان فیدان به عنوان "دوست ایران" از سوی ایهود باراک، وزیر دفاع وقت اسرائیل، در سال ۲۰۱۰، چنان در رسانه‌های خبری جهان نشر یافت که این انتصاب به عنوان یک پیروزی برای ایران و یک ضربه بزرگ برای اسرائیل محسوب می‌شد.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور کلی می توان گفت انتظار می رود اردوغان در ۵ سال آینده به سیاست‌های پیشین خود در منطقه غرب آسیا ادامه دهد و از این رو جمهوری اسلامی ایران نیز باید کماکان با همان سیاستها و رویکردهای پیشین ترکیه دست و پنجه نرم کند.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی در دیپلماسی ایرانی می نویسند: اردوغان را دریابیم، او که اکنون از غرب دل پر خون دارد و به روشنی دید دو طرف آتلانتیک چگونه برای سقوط دولت او دست به دعا برده بودند، حالا که توانسته در یک معادله به چون و چرا، قدرت را حفظ کند، مترصد فرصتی است تا تلافی این رفتارهای غربی ها را بکند. اگر غرب همانند همیشه در فراموشی لحظات ناکامی با هدف حفظ منافعش سعی دارد، اردوغان چنین روحیه ای ندارد و بی مهری ها را به این آسانی فراموش نمی کند. برای همین پیش بینی می شود گرایش او به شرق بیش از پیش شود؛ و این می تواند فرصتی به ما بدهد که از این رویکرد او بهره ببریم.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پرخاشگری دولت علی‌اف نسبت به ایران، هرگز نمی‌تواند با شکست اردوغان در ترکیه و یا پیروزی قلیچداراوغلو در انتخابات دور دوم این کشور، محقق شود.
ادامه مطلب
محمد آیت اللهی تبار، استادیار روابط بین الملل در دانشکده دولت و خدمات عمومی دانشگاه A&M تگزاس، افزود که ایران بارها، علیه افتتاح کوریدور زنگزور صحبت کرده است. وی گفت: «اگر نوعی راه حل سازش پذیری اتخاذ نشود و باکو تلاش کند، این کوریدور را با توسل به زور ایجاد کند، ایران مانند سال ۲۰۲۰ میلادی، منفعل نمی ماند و به سمت اقدام قاطع پیش می رود.»
ادامه مطلب
نیوشا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به‌طورکلی پس از مبارزه انتخاباتی، سیاست خارجی ترکیه در صورت پیروزی اردوغان احتمالا به برنامه فعلی یعنی سیاست خارجی فعال، عمل‌گرایانه و قاطع خود در قبال رقبای منطقه‌ای (ایران، عربستان و اسرائیل)، روابط نزدیک با روسیه و حضور نظامی در درگیری‌های منطقه‌ای ادامه خواهد داد. از سوی دیگر اگر حزب رقیب پیروز شود، باید تغییر به سمت یک سیاست خارجی غرب محور را شاهد باشیم که بر همکاری اقتصادی و حل دیپلماتیک مناقشات با هدف ترویج حل مسالمت آمیز درگیری‌ها و کاهش تنش بین کشورهای منطقه تاکید می‌شود.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سیاستگذاری خارجی نمی‌توان یک سیاست ثابت با ابزارهای تکراری و ایستا را سیاستی کارآمد و مطلوب برای شرایط مختلف دانست. سیاستگذاری خارجی کارا و مطلوب، سیاستی است که بازی بقا را به گونه‌ای پویا و دگرگون از بازی پیشین دنبال کند، زیرا همان‌گونه یکی از اندیشمندان دانش سیاستگذاری عمومی گفته‌اند: «ثبات در سیاستگذاری امری فریبنده است.»
ادامه مطلب
عبدالباری عطوان در یادداشتی می نویسد: در انتظار مشاهده دود سفید یا سیاه پس از پایان سفر دو روزه رئیس جمهور رئیسی به دمشق هستیم تا متوجه شویم که آیا رئیس جمهور اسد مهمان خود را درخصوص ملاحظاتش متقاعد می کند یا برعکس آن رخ خواهد داد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خوش‌خیالی و خوش‌بینی افراطی ایرانیان برای پیروزی قلیچداراوغلو در انتخابات ۲۰۲۳ ترکیه که بر مؤلفه‌های هویتی و نژادی کمال قلیچداراوغلو به عنوان یک ایرانی علوی و سید خراسانی استوار است را تنها می‌توان با خوش‌خیالی و فریب بزرگ ظهور و پیروزی اردوغان در ابتدای قرن ۲۱ مقایسه کرد.
ادامه مطلب
وی درباره احضار سفیر ایران به وزارت خارجه آذربایجان گفت: این موضوع مربوط به پرواز یک هواپیما در محدوده مرزی دو کشور است. پروازی که انجام شد یک پرواز عادی و متعارف بود که به صورت دوره‌ای در چارچوب پایش مناطق مرزی ایران و در فضای داخلی ایران انجام شد و در گذشته هم این پروازها انجام می‌شد. پرواز هواپیما به موازات مرز مشترک در فضای داخلی ایران و با فاصله مناسب از مرز آذربایجان انجام شد. اگر اتفاقاتی به سهو و اشتباه رخ دهد معمولا رادارها و شبکه‌های پدافندی در ارتباطات رادیویی هشدارهای لازم را می‌دهند. در ارتباط با این پرواز هیچ هشدار راداری و رادیویی داده نشد. روند معمول در قوانین پروازی بین‌المللی این است که اگر تحول خارج از عرفی رخ داده شود در همان چارچوب‌های فنی پیام و تبادل می‌شود که این اتفاق رخ نداد. ما با آذربایجان در حوزه دفاعی رابطه داریم سفارت ما فعال است و وابسته نظامی ما حضور دارد. اگر بنا به حسن نیت بود موضوع می‌توانست در ارتباط با سفارت ایران و وابسته نظامی ما طرح شود و تبادل نظر و رفع سوءتفاهم شود. نمی‌توانیم این اقدام دولت آذربایجان در احضار سفیر و رسانه‌ای کردن موضوع توأم با حسن نیت و در قالب روابط بین کشورهای همسایه تلقی کنیم.
ادامه مطلب
ایران در واقع دارای یک سنت دولتی باستانی رهبری در منطقه است که از امپراتوری ایران در دوران هخامنشیان آغاز شد، زمانی که قدرت ایران از رود سند تا دریای مدیترانه، از هند تا بالکان و از مصر و عربستان تا قفقاز بود. در آن زمان بود که ایران، در اصطلاح علمی مدرن، بزرگترین قدرت بزرگ و دولت اصلی بود.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط ایران با دولت رجب طیب اردوغان در ترکیه را می‌توان در چارچوب همین الگوی پیچیدگی سیاستگذاری و معمای سیاست خارجی مورد تحلیل قرار داد. رویکردی که ایران و اردوغان را دو دشمن مطلق نشان می‌دهد، اما واقعیت این است که ایران از ادامه حکمرانی اردوغان در ترکیه حمایت می‌کند!
ادامه مطلب
سعیدرضا طاهرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با توجه به فقر انرژی های فسیلی بالاخص نفت و گاز بمنظور استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود طی دهه های گذشته با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، آنها را با مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی مواجه کرده و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت ارتباطات منطقه ای دولت های حوضه رودهای مذکور گذاشته است. سامانه آبی دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا در چند دهه اخیر تحت تاثیر تغییرات اقلیمی از یک سوی و رقابت کشورهای ذینفع برای مهار جریان های سطحی به منظور تامین آب مورد نیاز جمعیت رو به رشد خود و بحران های زیست محیطی چون پدیده ریزگردها روبه رو بوده است.
ادامه مطلب
اکنون ترکیه در شرایط سخت اقتصادی قرار گرفته است و برای بازسازی شهرها و شهرک های خود، به میلیاردها دلار نیاز دارد. این در حالی است که غرب همچنان بر جنگ اوکراین و ناسازگاری احتمالی دولت ترکیه در مورد موضوع پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو متمرکز است. آنکارا در سال ۲۰۲۲ با درخواست سوئد و فنلاند برای پیوستن به ناتو مخالفت کرد، با این اعلام که آنها میزبان سازمان‌های تروریستی مخالف ترکیه هستند. ترکیه همچنین به روابط اقتصادی خود با روسیه ادامه داده است. اکنون این سوال مطرح می‌شود که آیا ترکیه با توجه به درخواست کمک مالی از ایالات متحده و اروپا از مخالفت خود دست خواهد کشید یا خیر.
ادامه مطلب
اردوغان درصدد ارسال پیام‌های داخلی است مانند وعده برای حل و فصل موضوع مهاجران سوری چرا که این امر در کاهش تاثیر بار مادی و اقتصادی بر دوش ترکیه کمک کننده است. پیش بینی می شود اردوغان موفق به گشودن راه میان ترکیه و سوریه برای ارسال کالاها به کشورهای دیگر خاورمیانه شود و به تجارت ترکیه که در سال گذشته حدود ۲۵۴ میلیارد دلار بود، قدرت حرکت بیشتری بدهد. اما بعید است رئیس جمهوری ترکیه بتواند اعتماد و دوستی اسد را به سادگی به دست آورد.
ادامه مطلب
خود واقعیت حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران نشان دهنده یک درگیری اساسی میان دو کشور ایران و آذربایجان است که منافع روسیه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
ادامه مطلب
مسئله سوریه در تمام جزئیات اختلافات گسترده سیاسی – نظامی میان سه طرف [ترکیه، امارات و روسیه] حضور داشت. در حالی که ترکیه از ابتدا حامی مخالفان حکومت سوریه و طرف اصلی تلاش برای براندازی حکومت اسد بود، امارات توازنی میان حمایت از برخی طرف‌های مخالف حکومت سوریه و حمایت مالی از خود حکومت و استقبال از شخصیت‌های برجسته طرفدار نظام برقرار کرده بود. روسیه نیز طرفی بود که از طریق مداخله نظامی و مستقیم امکان بقای حکومت را افزایش داد.
ادامه مطلب