
درسهای عمیق نظامی روسیه از جنگ اوکراین
آنچه بسیاری از سیاستگذاران و استراتژیستها از قلم انداختهاند، میزان درس گرفتن مسکو از شکستهایش و تطبیق استراتژی و رویکردش به جنگ، در اوکراین و فراتر از آن است.
ادامه مطلبآنچه بسیاری از سیاستگذاران و استراتژیستها از قلم انداختهاند، میزان درس گرفتن مسکو از شکستهایش و تطبیق استراتژی و رویکردش به جنگ، در اوکراین و فراتر از آن است.
ادامه مطلبدر سهماهه اول سال ۲۰۲۵، تولید ناخالص داخلی در مقایسه با سهماهه قبل ۰٫۶ درصد کاهش یافت و سپس در سهماهه دوم تنها ۰٫۴ درصد رشد کرد. حتی خوشبینانهترین پیشبینیها نیز انتظار دارند رشد روسیه در سال ۲۰۲۵ حدود یک درصد باشد که به شدت از ۴٫۳ درصد در سال ۲۰۲۴ و ۴٫۱ درصد در سال ۲۰۲۳ پایینتر است.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی مینویسد: تئوریسینهای روسی این اندیشه خطرناک را گسترش دادهاند که فروپاشی شوروی از نظر حقوق بینالملل یک اشتباه بوده و روسیه میتواند دوباره جمهوریهای سابق شوروی را به خود ملحق کند و اتحاد شوروی را دوباره برقرار سازد.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: اگر چه سرنوشت جنگ نهایتا در جبهه رقم نخواهد خورد ولی فعلا سه احتمال پیش روست و هر یک از اینها طیفی از پیامدهای بالقوه را به دنبال خواهد داشت: یک پیشروی نیروهای روسیه؛ موفقیت نیروهای اوکراین و نوعی بن بست در امتداد خطوط کنونی نظامی.
ادامه مطلبطبق گزارشها، مقامات غربی از موج ناگهانی تجاوز پهپادها و جنگندههای روسی به حریم هوایی خود گیج شدهاند. نباید اینطور باشد. اقدامات روسیه نتیجه منطقی چهار تحول گستردهتر است که محاسبات آن را تغییر میدهد. سه مورد اول، انتخابهای سیاسی آمریکا، اروپا و چین هستند. مورد چهارم، وضعیت داخلی رو به وخامت خود روسیه است.
ادامه مطلبقبل از اینکه کییف آتشبس را امضا کند، از شرکای کلیدی خود تضمین میخواهد که اگر روسیه دوباره حمله کند، اوکراین به حال خود رها نخواهد شد.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی مینویسد: در تاریخ ۱۷سپتامبر سال جاری، پس از ورود دستکم ۱۹پهپاد روسی به حریم هوایی لهستان، نگرانی کشورهای عضو ناتو برانگیخته شد. مقامهای لهستان اعلام کردند که در ۱۳سپتامبر به دلیل تهدید حملات پهپادی در مناطق همجوار اوکراین، جنگندههای لهستانی و متحدان در قالب یک عملیات «پیشگیرانه» در حریم هوایی این کشور به پرواز درآمدند.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی مینویسد: اخیراً روسیه و اوکراین در نبردهای هوایی بزرگی شرکت کردهاند و زیرساختهای انرژی و حملونقل را هدف قرار میدهند، زیرا مسکو در چهارمین سال جنگ به حمله زمینی شدید خود در شرق اوکراین ادامه میدهد و نوعی سلاح مافوق صوت را آزمایش میکند.
ادامه مطلبسید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: جنگ اوکراین از ۵ اسفند ۱۴۰۰ آغاز و به موضوعی پیچیده، با نقشآفرینی بازیگران متعدد، پر ابهام و مملو از عدم قطعیت تبدیل شده است. مروری بر ۵۲ ماه گذشته یعنی از آغاز جنگ تاکنون دو سؤال بزرگ را پیش روی تحلیلگران روابط بینالملل قرار میدهد.
ادامه مطلبشواهد به سمت این میورد که روسیه ممکن است سناریوهایی مانند ادامه جنگ، دستیابی به توافق دیپلماتیک یا تشدید درگیریها را دنبال کند، اما این موضوع پیچیده است و به عوامل متعددی بستگی دارد. تحقیقات نشان میدهد روسیه از ترکیبی از جنگ، فشار اقتصادی به اروپا، جذب ترامپ و منزوی کردن زلنسکی برای پیشبرد اهداف خود استفاده میکند.
ادامه مطلبآرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: «اول آمریکا» و چالشهای رهبری جهانی ترامپ با انتقاد از اعضای ناتو به دلیل هزینههای دفاعی پایین، اعمال تعرفههای گسترده بر تجارت جهانی، و تحریم دادگاه کیفری بینالمللی، نشان داد که «اول آمریکا» را نهتنها بهعنوان یک شعار، بلکه بهعنوان یک راهبرد عملی در پیش گرفته است.
ادامه مطلبعلیبمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: کارشناسان تردید دارند که اگر پوتین در کمتر از ۵۰ روز با آتشبس در اوکراین موافقت نکند، ترامپ ۱۰۰ درصد تعرفه بر شرکای تجاری روسیه اعمال کند.
ادامه مطلبعلیبمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: سرگئی لاوروف می افزاید که روسیه اصرار دارد که پیمان صلح با اوکراین شرایطی مانند غیرنظامیسازی و نازیزدایی از کشور را شامل باشد و این پیمان همچنین باید دربرگیرنده انصراف از تمام اقدامات قانونی علیه روسیه، لغو تحریمها و بازگرداندن اموال مصادره شده به مسکو باشد؛ موضوعاتی که در از بین بردن ریشههای درگیری ها نقش اساسی دارند.
ادامه مطلبترامپ در دیدار با صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، با تمثیلی کودکانه به جنگ اوکراین اشاره کرد و گفت که گاهی بهتر است طرفین درگیر را برای مدتی رها کرد تا خود به نتیجه برسند. این بیاعتنایی در سطح اجرایی نیز دیده میشود: پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا در نشست دفاعی اوکراین شرکت نکرد و فناوریهای ضد پهپاد نیز به خاورمیانه منتقل شدهاند. در حالی که بنا بود این فناوریها در اختیار اوکراین در جنگ این کشور با روسیه قرار بگیرد.
ادامه مطلبعلیبمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تحلیل از دست دادن ۴۰ بمبافکن استراتژیک در یک روز، یعنی یک سوم ناوگان روسیه، معنای خاص راهبردی دارد. البته این نگرانی وجود دارد که حملات اوکراین به پایگاههای هوایی روسیه، زمینهای برای استفاده از سلاحهای هستهای مطابق با دکترین هستهای روسیه را تقویت کند، زیرا این حملات پتانسیل هستهای استراتژیک روسیه را هدف قرار داده است.
ادامه مطلبعلیبمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: پوتین عجلهای برای پایان جنگ ندارد، اوضاع بینالمللی برای او مساعد است. حضور ترامپ در کاخ سفید و به ویژه رویکرد دولت جمهوریخواه نسبت به اروپا و به ویژه اوکراین، موهبتی را نشان میدهد که او حتی تصور آن را نمی کرد. بهنظر اروپاییها پوتین تمام اوکراین را میخواهد که در قالب یک دولت طرفدار کرملین در کیف، که آن را به بلاروس جدید تبدیل کند.
ادامه مطلبسعید سیفی و علی رضوانپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: اتحادیه اروپا و بریتانیا تحریمهای جدیدی علیه روسیه وضع کردهاند — تنها یک روز پس از تماس تلفنی بین دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین — که به آتشبس در اوکراین منجر نشد. نکته قابل توجه این است که ایالات متحده در صدور تحریمهای جدید به اتحادیه اروپا یا بریتانیا نپیوست.
ادامه مطلبسالیوکوف از سال ۲۰۱۴ مسئول برگزاری رژههای بزرگ روز پیروزی در میدان سرخ مسکو بود، از جمله رژه اخیر در ۹ می ۲۰۲۵ که هشتادمین سالگرد پیروزی بر آلمان نازی را جشن گرفت. گزارشها نشان میدهد که خانواده سالیوکوف، بهویژه عروس او، دینا سالیوکوا، از طریق شرکت HQ Agency از این رویدادهای نظامی و میهنی سود مالی قابلتوجهی کسب کردهاند.
ادامه مطلباروپا باید با همه مشکلاتی که با آن دست به گریبان است و الآن باید نامهربانی امریکا را هم به آن اضافه کرد، از مواضع قاطع خود در برابر روسیه کوتاه نیاید و بر حفظ هژمونی و یکپارچگی خود تاکید و پافشاری کند.
ادامه مطلباین نشست در حاشیه اجلاس سران گروه هفت (G۷) برگزار شد و بیش از دو ساعت به طول انجامید. یک مقام ارشد دولت ایالات متحده که خواست نامش فاش نشود، گفت: «رئیسجمهور ترامپ و رئیسجمهور زلنسکی گفتوگوی عمیقی درباره وضعیت کنونی در اوکراین داشتند و بر تعهد مشترک خود برای یافتن راهحلی صلحآمیز تأکید کردند.»
ادامه مطلبدر این مقاله، ما به بررسی این موضوع میپردازیم که چگونه این بحرانها ساختارهای جهانی را تغییر دادهاند و چه درسهایی میتوان از آنها آموخت.
ادامه مطلببهطور حیاتی، روسیه ممکن است از یک آتشبس موقت در بخش انرژی بیش از اوکراین سود ببرد. در حالی که هر دو کشور به دنبال هدف قرار دادن زیرساختهای انرژی یکدیگر بودهاند، زمانبندی توقف پیشنهادی در حملات به نظر میرسد به نفع کرملین باشد.
ادامه مطلبکایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که هرگونه مذاکره بدون حضور اوکراین غیرقابل قبول است و هشدار داد که پیشنهاد پوتین میتواند بهعنوان بهانهای برای ادامه تجاوزات روسیه استفاده شود. دیوید لمی، وزیر امور خارجه بریتانیا، نیز این پیشنهاد را محکوم کرد و گفت: «صلحی که به قیمت حاکمیت اوکراین تمام شود، صلح نیست، بلکه تسلیم است.»
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: توپ اکنون در زمین پوتین است. اولین گام پذیرش این موضوع است که هیچ راه حل نظامی برای این درگیری وجود ندارد و هیچ یک از طرفین نمیتواند از نظر نظامی به اهداف خود دست یابد.
ادامه مطلبسعید سیفی و علی رضوانپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: مسکو ممکن است فوراً توافق آتشبس را نپذیرد، اما دلایل خوبی برای دستیابی به توافق دارد.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بریتانیا که نقش بارزی در روزهای اولیه این منازعه داشت و همچنان سرسختانه از کییف حمایت می کند به عنوان دشمن شماره یک عمومی جدید روسیه معرفی شده چرا که اخراج دو دیپلمات انگلیسی به دلیل اختلافات جاسوسی به علاوه تهدید یکی از نزدیکان ولادیمیر پوتین به تصرف دارایی های بریتانیا در روسیه، این موارد نشان دهنده تشدید خصومت های اخیر است. جالب توجه این که سرویس اطلاعات خارجی روسیه در بیانیهای علنی اعلام کرده که لندن امروز، درست مانند هر دو جنگ جهانی قرن گذشته، بهعنوان محرک جهانی جنگ عمل میکند و تلاش می کند تا رایزنی های ترامپ برای میانجیگری صلح در اوکراین را از مسیر خارج کند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داشتن دوستان و دشمنان همیشگی ازجمله انگارههای آرمانی سیاستگذاری خارجی است که سیاستگذاران و دولتها را با پیامدهای فاجعهباری روبهرو میسازد. این انگاره، رویکرد بسیاری از بازیگران نظام جهانی است که البته بیشتر در حلقه جهان سوم یا جنوب جهانی حضور دارند.
ادامه مطلباحسان دستغیب در یادداشتی می نویسد: تجربه تلخ فنلاند در مواجهه با اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۳۹، درس ارزشمندی از ضرورت واقعگرایی در سیاست خارجی به جای آرمانخواهی محض به رهبران این کشور آموخت. این رویداد تاریخی نشان داد که در عرصهٔ روابط بینالملل، درک صحیح از موازنه قدرت و محدودیتهای ژئوپلیتیک میتواند سرنوشت یک ملت را رقم بزند.
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خشم دو رئیس جمهور آمریکا و اوکراین از هم، خشم و تنفر رئیس جمهور اوکراین از رئیس جمهور روسیه و خشم رهبران اروپایی از رؤسای جمهور آمریکا و روسیه، صرفاً پدیدههای مربوط به افراد نیست، بلکه بازتابی از سازهها و شرایط متحول سیاسی با اثرگذاری عمیق بر روابط بینالمللی است و این پدیده به این سؤال تحلیلی میانجامد که چگونه میتوان نسبت روانشناسی و روابط بینالمللی معاصر را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و چگونه میتوان چارچوبهای روانشناسی سیاسی را به بحران اوکراین در پایان سه سالگی آن تعمیم داد؟در پاسخ ابتدا باید «بنیادهای روانشناسی سیاسی» را مورد توجه قرار داد سپس در «سطح نخبگان و رهبران مؤثر، شاخصه آن روانشناختی» را بررسی کرد و سرانجام «در سطح مناسبات قارهای در اروپا و مناسبات فرا آتلانتیکی»، عناصر روانشناختی را مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلبمحمد گلافروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: می توان احتمال داد، با توجه به جایگاه تاثیرگذار روسیه در نزد مقامات ایران و اظهار تمایل آمریکا برای بازگشایی و یا راه حلی برای ادغام ایران با منافع غرب در منطقه و جهان، روسیه نیز دست آمریکا را برای ورود به ایران باز بگذارد، تا آمریکا با استفاده از ابزارهای مختلف حتی نظامی (ازجمله یاری رساندن به اسرائیل)، در نهایت ایران را تحت نفوذ خود قرار دهد یا رابطه ایجاد کند.
ادامه مطلب