
بررسی عمیق اختلافات اخیر هند و پاکستان
اندیشکدههای آمریکایی پیشبینی میکنند که با توجه به سابقه دیپلماسی موفق (مانند بحران کارگیل)، فشارهای بینالمللی (بهویژه از سوی آمریکا، چین و روسیه) احتمالاً تنشها را در کوتاهمدت کاهش میدهد.
ادامه مطلباندیشکدههای آمریکایی پیشبینی میکنند که با توجه به سابقه دیپلماسی موفق (مانند بحران کارگیل)، فشارهای بینالمللی (بهویژه از سوی آمریکا، چین و روسیه) احتمالاً تنشها را در کوتاهمدت کاهش میدهد.
ادامه مطلبعلیبمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گزینه همکاری بهویژه با روسیه، چین و جمهوری اسلامی ایران در کنار ترکیه در روند تغییر نظم جهانی و منطقه ای میتواند در دفع نگرانیهای چند وجهی این کشورها و تامین ثبات و آرامش منطقه مؤثر باشد.
ادامه مطلبانفجار بندر شهید رجایی جریان کالاها در این کریدور را مختل میکند و میتواند به کاهش اعتماد شرکای خارجی و تقویت کریدورهای رقیب مانند عرب-مد منجر شود.
ادامه مطلبعلی رضوانپور و سعید سیفی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: در حالی که ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به سمت روسیه حرکت می کند، گمانه زنی ها مبنی بر اینکه استراتژی او منعکس کننده استراتژی «کیسینجر معکوس» است، از زمان روی کار آمدن ترامپ افزایش یافته است. به این معنا که ترامپ به جای بازی با کارت چین (برای جدا کردن دو قدرت کمونیستی در برابر اتحاد جماهیر شوروی) همانطور که کیسینجر این کار را در دهه ۱۹۷۰ انجام داد، به دنبال بازی با کارت روسیه در برابر چین باشد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: آیا قاره پیر به رهبری تروئیکای "بریتانیایی_فرانسوی و آلمانی" انفعال را پیشه کرده است؟ یا زیرکانه و با حفظ ملاحظات انتقادیاش به سیاستهای متکبرانه «دونالد ترامپ» در این هنگام سیاست "بنشین و ببین" را بر هرنوع واکنش فوری ترجیح میدهد؟
ادامه مطلبدرحالیکه جهان با دقت تحولات دیپلماتیک مرتبط با برنامه هستهای ایران را دنبال میکند، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، امروز سهشنبه عازم پکن خواهد شد تا با مقامات ارشد چینی درباره روند مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن رایزنی کند. این سفر که فقط یک روز پیش از نشست کارشناسان ایران و آمریکا در روز چهارشنبه (۳ اردیبهشت) و در آستانه دور سوم مذاکرات تهران و واشنگتن در روز شنبه (۶ اردیبهشت) انجام میشود، نشاندهنده تلاش ایران برای تقویت جایگاه خود از طریق دیپلماسی چندجانبه در این برهه حساس است؛ مذاکراتی که میتواند سرنوشت پرونده هستهای ایران، تحریمهای اقتصادی و ثبات منطقهای را رقم بزند.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازار آمریکا بزرگتر از آن است که سرمایه گذاران را به طور انبوه از دست بدهد، که در غیر این صورت اقتصاد آمریکا ضربه اساسی خورده و به فروپاشی در بازار جهانی منجر می شود.
ادامه مطلبرضا معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ظهور چین و روسیه، ناکامیهای سیاست خارجی آمریکا، و بحرانهای داخلی این کشور، جهان را به سمت چندقطبی شدن برده است.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: اگرچه روسیه به دلیل مشکلات جابهجایی محموله ها به شرق و جنوب در خزر عمیقا تحت تأثیر قرار گرفته است، جمهوری خلق چین همچنین به طور فزاینده ای برای حمل و نقل کانتینری به آسیای مرکزی به دریای خزر متکی است (نگاه کنید بهEDM، ۱۱آوریل ۲۰۲۳). سطح آب دریای خزر سال هاست که در حال کاهش است و منجر به گسترش خط ساحلی شده که بحث های آکادمیک را در مورد اینکه آیا این یک مسئله دائمی است یا می تواند در دهه های آینده معکوس شود برانگیخته است.
ادامه مطلبکاهش وابستگی به فیلمهای آمریکایی، استقلال فرهنگی و اقتصادی چین را تقویت کرده و امکان صادرات روایتهای بومی به جهان را فراهم میکند.
ادامه مطلبدوران مماشات به سر رسید. فصل جدید جدایی اقتصادی آمریکا و چین آغاز شده است و این درد، گریبان همه را خواهد گرفت. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، با افزایش سرسامآور تعرفهها علیه چین -و درعینحال، تعلیق موقت تعرفههای سنگین بر دهها کشور دیگر- دو قدرت اقتصادی بزرگ جهان را به نبردی کشانده است که هیچکدام از آن جان سالم به در نخواهند برد و خطر فروپاشی اقتصاد جهانی را به همراه دارد.
ادامه مطلبحسین صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین همواره از راه های دیپلماتیک و اقتصادی فشارهای زیادی بر تایوان وارد کرده، اما این موضوع باعث عقب نشینی تایوان نشده و همچنان به دنبال حفظ استقلال خود است.
ادامه مطلبپکن میتواند از بیثباتی ناشی از رویکردهای تفرقهافکنانه و غیرمتعارف ترامپ برای تقویت جایگاه جهانی خود، تضعیف اتحادهای آمریکا، و پیشبرد اهداف اقتصادی و نظامیاش بهرهبرداری کند.
ادامه مطلبجود بلانشت و رایان هاس بر اهمیت درک توازن قدرت با بزرگترین رقیب آمریکا و چالشهای مرتبط با آن تأکید کردند. آنها استدلال میکنند که بزرگترین خطر این نیست که واشینگتن قدرت چین را دستکم بگیرد، بلکه این است که منابع قدرت خود را نادیده بگیرد. بلانشت رئیس مرکز تحقیقات چین در مؤسسه رند است، در حالی که هاس، پژوهشگر مؤسسه بروکینگز، سالها در شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه آمریکا بر سیاست چین کار کرده است.
ادامه مطلبمرتضی بنانژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ تعرفهای آمریکا و چین، یک پدیده پیچیده و چندوجهی است که تأثیرات گستردهای بر اقتصاد جهانی و روابط بینالمللی دارد.
ادامه مطلبپویا داوری منزه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تشدید تنشهای تجاری میان ایالات متحده و شرکای اصلی آن، از جمله چین و اتحادیه اروپا، نه تنها بازتابی از اختلافات اقتصادی، بلکه نشانهای از رقابت استراتژیک برای تعیین قواعد بازی جهانی است. در این میان، سیاستهای تهاجمی دونالد ترامپ در اعمال تعرفههای سنگین بر فولاد و آلومینیوم، که از سال ۲۰۱۸ آغاز شد و اخیراً با طرح تعرفههای جدید تشدید شده، به نقطه اوجی در این تنشها تبدیل شده است. پاسخ متحد چین و اتحادیه اروپا به این سیاستها، همراه با تلاش آمریکا برای نزدیکی به روسیه در بحران اوکراین، نشان میدهد که جهان در حال تجربه بازآرایی بلوکهای قدرت است؛ بازآراییای که یادآور استراتژی تاریخی هنری کیسینجر در دوره جنگ سرد برای ایجاد شکاف بین چین و شوروی است. این مقاله به تحلیل ابعاد این تحولات، پیوندهای تاریخی، و پیامدهای احتمالی آن بر نظم جهانی میپردازد.
ادامه مطلبخدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این مقاله، با در نظر گرفتن چالشهای گسترده از تضادهای سرمایه تا نقش منطقهای هند، یک تحلیل جامع و چندلایه ارائه میدهد. فرض محوری این تحلیل آن است که ایران از تحریمها و محدودیتهای کنونی رها شود و به یک بازیگر پویا تبدیل شده باشد. هدف از این تحلیل ترسیم یک چشمانداز دقیق از آینده جهان با تمرکز بر عوامل محرک، نقاط عطف و پیامدهای احتمالی است.
ادامه مطلبحافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر یک از سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا (در صورت بازگشت آمریکا به برجام) می تواند به تنهایی، شش قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، مطابق با سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ (به اضافه ی قطعنامه ۲۲۲۴ سال ۲۰۱۵ میلادی-۱۳۹۴) علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده بازگرداند. بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این امکان در حال حاضر کاملا برای انگلیس و فرانسه فراهم است. بر اساس اطلاعیه های دو کشور مذکور، خصوصا انگلیس قصد دارد تا پیش از مهلت تعیین شده در برجام، یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (برابر با ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) این سازوکار را فعال کند.
ادامه مطلباز چهارشنبه هفته گذشته عرصه سیاست خارجی ایران تحولات سیال و پرشتابی را به خود دیده است. مجموعه این حوادث در روزهای منتهی به پایان سال ۱۴۰۳، شرایط پیچیده و درعینحال مبهمی را با تمرکز بر دیپلماسی هستهای برای سال پیشرو به وجود آورده است، اما در جدیدترین اتفاق، صبح دیروز جمعه پکن میزبان نشست سهجانبهای با حضور معاونان وزرای امور خارجه روسیه، چین و ایران درباره پرونده هستهای کشورمان بود که در نهایت با یک بیانیه مشترک هشتبندی به کار خود پایان داد.
ادامه مطلبدر دولت او نوعی پذیرش وجود دارد که نظم لیبرال بینالمللی تنها به لطف قدرت نظامی آمریکا ممکن شد و حالا آمریکاییها دیگر نمیخواهند هزینه آن را بپردازند. این همان واقعگرایی است – یک واقعگرایی خام، فاقد راهبرد و به قول دانشمند علوم سیاسی، استیون والت، یک "واقعگرایی نئاندرتالی" – اما در هر حال نوعی از واقعگرایی است.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد ترامپ تلاش دارد تا خطوط چارچوب صلح را در جنگ اوکراین ترسیم کند و پایان بازی را با نام خود رقم زند. ترامپ به وضوح اوکراین را فرصتی برای نشان دادن قدرت خود به رای دهندگان آمریکایی میداند. اگر او بتواند پوتین را پای میز مذاکره بیاورد و به جنگی پایان دهد که از نظر او هیچ نفعی برای مردم آمریکا ندارد، این ادعای او نیز تقویت خواهد شد که می تواند از جنگ جهانی سوم جلوگیری کند.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مهمترین درس از تجربه اوکراین این است که هیچ کشوری نباید امنیت، اقتصاد و سیاست خود را بهطور مطلق به یک ابرقدرت وابسته کند. هرچند اتحادهای استراتژیک میتوانند مزایایی به همراه داشته باشند؛ اما در نهایت، هر کشوری مسئول تأمین منافع خود است و نباید انتظار داشته باشد که قدرتهای بزرگ، منافع دیگران را بر منافع خود ترجیح دهند.
ادامه مطلبمحمدحسین عمادی در یاددشتی می نویسد: در پاییز سال ۲۰۱۶ و اوجگرفتن تبلیغات انتخاباتی دور اول ترامپ، با یکی از استادان دانشگاه و عضو برجسته حزب کمونیست چین گفتوگو داشتم و نظرش را درباره امکان و عواقب پیروزی ترامپ پرسیدم. با اطمینان گفت: «ما از این اتفاق استقبال میکنیم، زیرا او با این شاخصهها آخرین رئیسجمهورآمریکای مقتدر خواهد بود!». پنج سال بعد و پس از پیروزی بایدن، به او یادآور شدم که محاسباتش درست نبوده است. در پاسخ گفت: «بازی تمام نشده و نیمه دوم را توان بازیکنان و اندیشه مربیان میسازد». آن زمان، بازگشت ترامپ به قدرت بسیار بعید به نظر میرسید. اما سؤال کنونی این است که چین برای مواجهه با ترامپ در نیمه دوم بازی چه طرحی در سر دارد؟
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ترامپ، یک ایده دارد تا بتواند امریکای امروز را با کمترین مصرف و مخارج اقتصادی و مالی، در صدر سیاست های جهانی، نگه دارد. این کشور از زمان روی کار آمدن جو بایدن، استراتژی ایجاد شکاف میان چین و روسیه یا روسیه و ایران و هر ضلع را در دستور کار جدی قرار داده بود. حتی قبل از آن، ترامپ با دیدارهای بی پیشینه و تاریخی با کیم جون اونگ، رهبر کره شمالی، میانۀ گرم با پوتین و دیپلماسی ظاهری و فریبنده با رهبر چین، در تلاش بود تا از پیشرفت و استحکام این اتحاد، بواسطه ایجاد شکاف، جلوگیری کند. حالا، با مختوم ساختن قضیه اوکراین که ظاهرا به نفع روسیه هم است، امریکا در تلاش است تا با ایجاد سیاست فشار حداکثری، ایران و روسیه را از کنار چینی ها دور کند.
ادامه مطلبابوالقاسم دلفی در گفت وگویی باور دارد که اگر میخواهیم بحران از این عمیقتر نشود، باید در کمترین زمان ممکن به سمت مذاکرات عملی برویم. تکرار میکنم که مذاکره عملی، نه دیدار و گفتوگو و تماس تلفنی یا نوشتههای توییتری. باید با حضور فیزیکی در اروپا و آغاز مذاکرات، پنجره روابط را باز کنیم
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به آمارها و روندهای اقتصادی، روابط تجاری چین و اروپا در حال نزدیکتر شدن به یک نقطه عطف است. این همراستایی اقتصادی میتواند به تقویت موقعیت چین در سطح جهانی و ایجاد فرصتهای جدید برای اتحادیه اروپا در زمینههای مختلف منجر شود.
ادامه مطلبمرتضی بنانژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تعرفه مالیاتی است که بر کالاهای وارداتی اعمال میشود. این مالیات که متناسب با ارزش کالاهاست به شرکت های وارد کننده تحمیل میشود نه بر صادر کنندگان و در نهایت این شرکت وارد کننده آمریکایی هزینه مالیات یا تعرفه را از طریق افزایش قیمت فروش به مشتری منتقل میکند و این مصرف کننده امریکایی است که بار اقتصادی تعرفه را متحمل میشود. از آثار تبعی آن این است که چون قیمت خرید کالا بالا میرود با کاهش اقبال عمومی مواجه و در نهایت تولید کننده متضرر میشود اما چرا رئیس جمهوری آمریکا شدیدا طرفدار اعمال تعرفه است؟
ادامه مطلبمهدی مطهرنیا در گفت وگویی تاکید دارد: فارغ از اینکه چه اتفاقاتی در سال ۱۴۰۴ روی دهد، قطعا آن چیزی که روی خواهد داد این است که سال ۱۴۰۴ سال گذار است. به این معنا که دیگر نمیتواند تهران این تصور را داشته باشد که میتواند شرایط را به سالها و دهههای گذشته برگرداند. همانگونه که تاکید کردم این سال و اساسا دهه ۱۴۰۰ به عنوان یک برهه تعیین کننده در آستانه ورود به نظم نوین جهانی است. لذا تهران در مسیر اجتنابناپذیر از عبور از گذشته برای انطباق با این نظم در آینده قرار گرفته است.
ادامه مطلبدر طول پنج سال گذشته، روابط ایران با روسیه و چین به طور قابل توجهی متحول شده که این روابط تحت تأثیر تغییرات ژئوپلیتیکی، همکاری های امنیتی، منافع اقتصادی و نگرانی های منطقه ای شکل گرفته است.
ادامه مطلبپکن با استفاده از همزمانی اعلام آمادگی ترامپ و پوتین برای گفتوگوهای صلح اوکراین، پیشنهاد میانجیگری خود را از طریق کانالهای پنهانی به واشنگتن عرضه کرده است. برمبنای گزارش منابع آگاه به والاستریت ژورنال، این پیشنهاد شامل برگزاری نشستی دونفره میان رهبران آمریکا و روسیه -بدون حضور ولودیمیر زلنسکی- و ایجاد سازوکارهای نظارتی مشترک با مشارکت چین پس از برقراری آتشبس است. هرچند مقامات کاخ سفید با عبارتی تند این طرح را «غیرقابل قبول» خواندهاند، اما خودداری از رد رسمی آن گویای احتمال وجود مذاکرات پشت پردهای است که هنوز به افکار عمومی درز نکرده است.
ادامه مطلب