لزوم پذیرفتن واقعیت ها و برخورد مدبرانه

عراق، خلیج فارس و یادآوری چند نکته

۲۹ دی ۱۴۰۱ | ۰۹:۰۰ کد : ۲۰۱۷۱۶۱ خاورمیانه انتخاب سردبیر
نویسنده خبر: سید علی موسوی خلخالی
علی موسوی خلخالی می نویسد: شکی نیست خلیج فارس، خلیج فارس است و تمام اسناد جهانی غرب و شرق بر این واقعیت تاکید دارند، حتی کشورهای عربی نیز تا قبل از آن که جمال عبدالناصر این بذر نفاق را بکارد، این آبراه را خلیج فارس می نامیدند. خلیج فارس همان قدر خلیج فارس است که اقیانوس هند اقیانوس هند، دریای چین دریای چین، خلیج مکزیک خلیج مکزیک و دریای عمان دریای عمان است.
عراق، خلیج فارس و یادآوری چند نکته

دیپلماسی ایرانی: طی روزهای اخیر اظهارات و بیانیه های مقامات و چهره های سیاسی عراقی بر سر نام خلیج فارس جنجال برانگیز شده است. بسیاری خُرده گرفتند که دولت جدید عراق که دوست و متحد ایران محسوب می شود، چرا باید از این نام استفاده کند و به قولی لقبی غیرواقعی را برای یک آبراه بین المللی که همیشه تاریخ و در تمامی اسناد بین المللی و تاریخی نامش خلیج فارس بوده است را به کار ببرد؟

قبل از هر چیز باید بر این نکته تاکید کرد که شکی نیست خلیج فارس، خلیج فارس است و تمام اسناد جهانی غرب و شرق بر این واقعیت تاکید دارند، حتی کشورهای عربی نیز تا قبل از آن که جمال عبدالناصر این بذر نفاق را بکارد، این آبراه را خلیج فارس می نامیدند. خلیج فارس همان قدر خلیج فارس است که اقیانوس هند اقیانوس هند، دریای چین دریای چین، خلیج مکزیک خلیج مکزیک، خلیج پاناما خلیج پاناما و دریای عمان دریای عمان است.

اما یادآوری چند نکته خالی از لطف نیست که شاید بد نباشد به آنها توجه کافی شود.

1- عراق از ابتدای آغاز فتنه جمال عبدالناصر، رهبر اسبق مصر، بر سر خلیج فارس، به واسطه ایدئولوژی های پان عربیستی و بعثی از کشورهای پیشتاز در تقابل با ایران بوده و همواره در تمامی مکاتباتش از آن تاریخ تا کنون، از واژه ع ر ب ی برای خلیج فارس استفاده می کرده است. بعد از سقوط رژیم بعثی، شاید حکومتی بر سر کار آمد که از آن ایدئولوژی های کهنه فاصله داشت اما نباید فراموش کرد که هیچ گاه عروبیت خود را از دست نداد. بنابراین عراق کشوری عربی بوده و هست و سیاست خود را مطابق با افکار و اندیشه های عربی خود و جهان عرب پیش می برد. از این رو تا زمانی که کشورهای عربی از این واژه استفاده می کنند نباید انتظار داشت عراق استفاده نکند، چرا که عراق مانند هر کشور عربی دیگری کشوری عربی است. همان طور که سوریه و لبنان و یمن خلیج فارس را خلیج فارس نمی نامند از عراق نیز نباید انتظار داشت که خلیج فارس را چیزی مغایر با آنچه کشورها و دولت های عربی و مجامع عربی می نامند بنامد. 

2- هیچ گاه فراموش نکنیم عراق استانی از ایران نیست، همان طور که سوریه و لبنان و یمن نیستند. آنها کشورهای عربی مستقلی هستند که تلاش داریم خلاف منافع ملی ما عمل نکنند و حتی الامکان از متحدان و دوستان نزدیک ما باشند. این به معنای این نیست که این کشورها قرار است به عنوان استانی از ایران عمل کنند و هر آنچه ما دلمان بخواهد انجام دهند. این انتظاری خلاف واقع است. البته ما حق داریم نسبت به قلب واقعیت اعتراض کنیم، به طرف عراقی یا هر طرف دیگری اعتراض خود را بیان کنیم و به آنها نارضایتی خود را ابراز داریم اما گمان نکنیم چون در برهه ای از تاریخ به آنها کمک های موثر کرده ایم پس قرار است تا ابد در خدمت ما باشند و هر آنچه ما می خواهیم انجام دهند و انتظاراتی فراتر از واقعیت از آنها داشته باشیم.

3- این اشکال وارد است که دولت عراق در اداره این اتفاق ضعیف عمل کرد و انتظاری که از آن برای مدیریت این موضوع می رفت را برآورده نکرد. دولت عراق می توانست به گونه ای رفتار کند که این موضوع به یک جنجال رسانه ای تبدیل نشود که احیانا بر روابط دو کشور تاثیر بگذارد.

4- بازی جام ملت های عربی خلیج (فارس) یک رویداد مهم برای عراق است که بعد از نزدیک به چهل سال در این کشور بحران زده و عبور از روزهای سخت و جنگ و تروریسم و کشتار برگزار می شود. اهمیت این بازی به قدری هست که عراقی ها به بسیاری از مسائل دیگر توجه نکنند و توجه خود را به کشورهای شرکت کننده در این رویداد مهم ورزشی معطوف کنند. مضافا بر این که این رویداد ورزشی امید و نشاطی استثنائی برای مردم عراق ایجاد کرده است. جنجالی که در ایران بر سر این موضوع به راه افتاد، بر افکار عمومی عراق تاثیر منفی گذاشته است. بار دیگر در اینجا باید تاکید شود که مردم عراق خود را مردم عرب می دانند و انگیزه ها و احساسات عربی نزد آنها بسیار پررنگ است. بنابراین نباید اجازه داد چنین مسائلی نزد آنها تاثیر سوء بگذارد و موجب شود احساسات ضد ایرانی نزد آنها برانگیخته شود. فراموش نکنیم ملت عراق برای بیش از سه دهه تحت تاثیر اندیشه های به شدت ضد ایرانی رژیم بعث بودند و اخیرا طی سال های اخیر است که احساسات ضد ایرانی آنها کمی رنگ باخته است، بنابراین با تحریک چنین مسائلی نباید اجازه دهیم احساسات ضد ایرانی آنها مجددا برانگیخته شود.

5- این اشکال به دیپلماسی کشورمان نیز وارد است که به اندازه ای ضعیف عمل کرده و تضعیف شده که دیگران اجازه می یابند بدیهیات را زیر سوال ببرند و حتی به ما چنین طعنه هایی بزنند. دیپلماسی صرفا محدود به یک نقطه یا یک کشور یا یک منطقه نیست. دیپلماسی مجموعه کنش های دولت ها در سطح بین المللی و جهانی است که به آنها اعتبار می دهد و شان آنها را به اندازه ای بالا می برد که دولتی یا کشوری به خود اجازه نمی دهد به اعتبارشان صدمه بزند چرا که از عواقب آن به خوبی آگاه است. این واقعیت را بپذیریم که در جامعه بین المللی به شدت ضربه پذیر شده ایم و افکار عمومی جوامع جهانی به شدت علیه ما شده است. بنابراین این سوال مطرح می شود که دولت عراق با این اقدام چه احساس زیان یا غبنی می کند که انجام چنین کاری را به خود جرات ندهد؟  

روزنامه نگار، مترجم و سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر

کلید واژه ها: عراق ایران و عراق ایران خلیج فارس منطقه خلیج فارس کشورهای شورای همکاری خلیج فارس محمد شیاع السودانی دریای عمان


( ۱۴ )

نظر شما :

ایرانی ۲۹ دی ۱۴۰۱ | ۱۱:۳۵
فقط نباید اهمیتی برای احساسات ایرانیها قائل بشیم ، اصلا ایرانیت این وسط مهم نیست اقای نویسنده خودتو بخواب نزن این عراق و بقیه کشورهای عربی هر کاری هم براشون بکنی انگار نه انگار اینا هنوزم توی خواب و خیال قادسیه ان ما با اینا هیچ وقت هم دل نمی شیم هر چی هم حکومت دلش بخواد اینطور القا کنه ملت عراق و ایران فلانند و بهمان ولی اون چیزی که در واقعیته فرق داره ، مطمئن باش همین الان یه حکومت دیکتاتوری بیاد روی کار در عراق اولین کشوری که به عنوان دشمن نشون میده ایرانه
فرزاد ۲۹ دی ۱۴۰۱ | ۱۲:۱۰
برخلاف نظر نویسنده نام تاریخی و قدیم تر دریای عمان ؛مکران» هست و درحالی که عمانیها برای نامیدن خلیج فارس از نامی جعلی استفاده میکنند؛بنابراین لزومی ندارد ما ایرانیها نام تاریخی این دریا را کنار بگذاریم و نام مورد پسند عمانیها را بکار ببریم.
ابراهیم قدیمی ۲۹ دی ۱۴۰۱ | ۱۳:۰۶
در این مورد که عرض میکنم تخصصی ودانشی ندارم اینکه نام این خلیج از قدیم خلیج فارس بوده است ودر نقشه ها ذکر شده است شکی نیست۔خلیج بنظر میرسد که کلمه ای فارسی است۔هم چنانکه ما دریای عمان را بحر عمان مینامیم۔لذا پس از یک کلمه فارسی باید نام فارسی باشد۔خلیج العربی نیمی فارسی ونیمی عربی است۔۔همچنانکه تنگه هرمز نام فارسی دارد۔هرمز بدون شگ فارسی است عمانی وعربی نیست۔۔ نمیشود نام تنگه فارسی باشد و نام خلیج عربی ۔بهتر است زبان شناسان در این مورد بررسی کنند۔اگر عراقی ها ومصری ها وسوریهای ها میخواهند خود را عرب بدانند ارتباطی با ما ندارد۔من شنیدهام گه قوم جهودها(Jewish) ها قرابت ژنتیکی بسیار نزدیکی با اعراب دارند وتفکر عقیدتی یهودی ها نزدیکی زیادی با تفکرات بین النهرین مخصوصا جنوب ان که کیش نامیده می شده است دارد۔
ناشناس ۳۰ دی ۱۴۰۱ | ۱۶:۱۸
مدام و پیوسته ... ما بَدیم ... ما بَدیم ... بابا ، یه ذره حس ناسیونالیستی داشته باشید . حتی ناسینالیسم کور . حتی ناسیونالیسم کر . چرا اینقدر بر طبل خود تحقیری می کوبید . یکی دیگه غلط زیادی کرده ، در داخل دنبال مقصر می گردید . حتی اگر هم داخل مقصری باشد ، نباید یه مقدار حس ناسیونالیستی داشته باشید ؟ به جهنم . به درک اسفل السافلین که چهار تا پان عرب یا دو تا و نصفی پانترک به تریش قباشون برخورده یا می خوره . یک کمی جسارت . یک کمی تهاجم . مدام دفاع ؟! ... آسه برو آسه بیا که یارو بهش بر نخوره . تو جنگل می خوای نقش طاووس رو بازی کنید ؟‌ اگر چندی قبل سفیر کشورمان را از چین ( یکی از به ظاهر متحدینمان ) به بهانه ی مشورت ( که همه ی پل ها را هم خراب نکرده باشیم ) فراخوانده بودیم ، وقایع توهین آمیز بعدی ، مسلسل وار رخ نمی داد .‌ چرا از ترس مرگ ، خودکشی را تجویز می کنید ؟ ناسیونالیست باشید .
فرزاد ۳۰ دی ۱۴۰۱ | ۱۸:۵۱
متاسفانه نویسنده خیلی ساده انگارانه و سطحی با موضوع برخورد کرده وشاید از نظر ایشان مسأله ؛جنجال ونزاعیست بین دو قوم عرب و فارس بر سر نام دریای جنوب .غافل از اینکه این یک مسأله بسیار مهم و حیاتی ملیست که مستقیما به منافع ملی و تمامیت ارضی کشور مربوط میشود. هر نامی یک بار معنایی و هویتی دارد وجعل یک نام و عنوان ؛تبعات هویتی و امنیتی در بر دارد و ممکن است در آینده کشورهای جنوبی با استناد به هویت ساختگی این دریا و با توجه به اسکان جمعیتی از اعراب به صورت اندک و پراکنده در برخی بنادر و روستاهای ساحلی ایران(از دوران حکومت زندیه به بعد) ؛علاوه بر جزایر سه گانه بر این مناطق هم ادعای ارضی مطرح کنند و باعث تفرقه و اختلافات قومی در این مناطق شوند.
فرزاد ۳۰ دی ۱۴۰۱ | ۱۹:۴۱
متاسفانه خیلی از مواقع ژستهای صلح طلبانه و روشنفکر مآبانه ومدارا با همسایه ها وساده انگاری مسایل ملی؛ باعث خطا و خودزنی و به ضرر منافع ملی ما ختم شده .درمورد دریای شمال هم همین اتفاق رخ داده.با وجود اینکه نام بین المللی دریای شمال ایران «کاسپین» یا همان« کاسپی »و«قزوین»خودمان هست؛ و نامهای تاریخی دیگری نیز داشته از جمله« گرگان یا ورکانه»؛«مازندران»؛«آبسکون»؛«دریای زبرین» که همگی مربوط به ایران و دارای هویت ایرانیست ؛درزمان ریاست جمهوری جناب آقای خاتمی با رویکرد تعامل با دنیا و ادبیات گفتگو و مسامحه و مدارا با همسایگان در دولت ایشان که البته برکاتی نیز داشت ؛پس از سفر آقای حیدر علیف به ایران و اعتراض ایشان به نامیدن دریای شمال به نام «مازندران» ؛به دستور آقای خاتمی و برای خوشایند رییس جمهور باکو نام این دریا در متون رسمی و دولتی به خزر (که نام قومیست غیر ایرانی و به قولی ترک تبار ویهودی در شمال این دریا که اتفاقا بارها به مرزهای ایران تجاوز کردند و آخرین بار توسط مازندرانیها قلع و قمع و از مرزهای ایران رانده شدند.) تغییر یافت.این نامگذاری و رویکرد اشتباه نه تنها باعث تعامل و دوستی دو کشورنشد بلکه به عکس ؛در نقشه های توسعه طلبانه رژیم باکو ؛گیلان و مازندران هم به سبب این نامگذاری وجعل هویت این دریا؛ جزیی از این جمهوری و سرزمین ترکان به شمار رفته.
فرزاد ۳۰ دی ۱۴۰۱ | ۲۱:۴۳
نویسنده در یادداشت خود به عنوان یاد آوری ؛نکاتی را برشمرده اند. ایشان در بند ۲ درتوجیه تحریف نام تاریخی خلیج فارس توسط مقامات عراقی از استدلال و منطقی سست وبی پایه استفاده کرده .برپایه ی استدلال ایشان آیا کشوری مثل آمریکا و یا اروپاییها که در متون درسی رسمی خود از نام تاریخی وصحیح خلیج فارس استفاده میکنند؛به عنوان استانی از استانهای ایران وباب دل و درخدمت ایران عمل میکنند؟ ویا دلیل دیگری دارد؟ برپایه ی استدلال ایشان آیا کشور پاکستان که کشوری مستقل هست و به همراه هند در مجاورت یک اقیانوس هستند ؛آیا این حق را. ندارد که مطابق دل خودشان ونه باب میل هند ؛این اقیانوس را اقیانوس پاکستان بنامد؟ آیا درخواست رعایت اصول شناخته شده بین المللی وعدم تحریف نامها و عناوین بین المللی ومسلمات تاریخی انتظاری فراتر از واقعیت هست؟
فرزاد ۳۰ دی ۱۴۰۱ | ۲۲:۱۴
بنده فکر نمیکنم هیچ ایرانی باغیرتی بند ۴ یادداشت جناب «سید» علی موسوی«خلخالی»را بخواند و حس خوشایندی به او دست بدهد.بنده به عنوان یک مخاطب عام ؛ این متن را سراسر توهین و نادیده گرفتن احساسات ملی وافکار عمومی ملت ایران میدانم و توصیه و تاکید این نویسنده و امثال ایشان به عدم واکنش به اقدامات ایرانستیزانه نئوبعثیها را مصداق این عبارت و مثل معروف سعدی در گلستان میدانم که «این چه مردمانند که سگ را گشاده اند و سنگ را بسته؟»
آتیلا ۰۱ بهمن ۱۴۰۱ | ۱۶:۲۵
خیلی جالب است افراد نژاد پرست و فاشیستی که سراسر وجودشان را نفرت از ترک و عرب گرفته است حتی حاضر نیستند هویت ملل ترک و عرب را که بالغ بر ۱۴۰۰ سال در این سر زمین ها وجود دارند و حاکم بودند را بپذیرند و از آنها همواره نه به عنوان ترک و عرب بلکه ایرانیان ترک زبان و عرب زبان یاد می کنند و بدتر از آن برای ترکها یک هویت ساختگی هم به عنوان آذری درست کردند در طول صد سال اخیر هزاران اسم و مکان جغرافیایی را از ترکی و عربی به اسامی نامفهوم و بی ربط فارسی تغییر دادن ولی حالا برای یک انتقاد نرم و در خواست مدارا و خویشتنداری یک نویسنده به خاطر خلیج فارس نخواندن یک کشور عربی آن هم برای مصلحت و منافع رگ گردن پاره می کنند این دوگانگیتان را چگونه توجیه می کنید
به آتیلا یا همون علی پانترکه ۰۱ بهمن ۱۴۰۱ | ۱۸:۵۹
برای ادعاهایت یکی دو تا مثال می آوردی تا همه با هم ، به تو بخندیم .
ابراهیم قدیمی ۰۲ بهمن ۱۴۰۱ | ۰۰:۱۶
مطلبی که در تایید کامنت خودم به ذهنم رسید که بیشتر از خواندن یکی از کامنت ها بود این است که دریای سرخ بنا برتعریف یک خلیج است۔چون پیشرفت دریا در خشکی است وراه هم بجائی نداشته است۔کانال سوئز مصنوع بشر است۔عرب ها ان را بحر احمر مینامند۔خلیج فارس اگر از قدیم عربی نامیده میشد باید بحر العربی باشد۔نه خلیج العربی۔۔خلیج نامی فارسی است که در فرهنگ عربها هم جاگرفته است۔
فرزاد ۰۳ بهمن ۱۴۰۱ | ۲۲:۳۶
به آتیلا:اول کافر همه را به کیش خود پندارد.دوم ما در ایران چیزی به نام ملت ترک و عرب نداریم آنچه هست قوم ترک و عرب هست که دارای ملیت ایرانی هستند.ما برخلاف کشور محبوب و شاید متبوع شما نام یک اقلیت قومی را بر کل کشورمان اطلاق نکرده ایم و به کردها ؛ترک کوهی نمی‌گوییم .برخلاف ادعای مضحک و خلاف واقع شما ؛واژه ی «آذری» ؛هم در مفهوم تباری و نژادی و هم در مفهوم زبانی ؛دارای اصالت و سندتاریخیست و مربوط به دوران اخیر نیست.به عنوان نمونه درکتاب« البلدان» یعقوبی و«التنبیه و الاشراف»مسعودی که دو مورخ و جغرافی‌دان بنام و معتبر عرب قرن سوم و چهارم قمری هستند به صراحت به این مفاهیم اشاره شده ادعای امثال شما انکار حقایق ومسلمات تاریخی و تحت تاثیر تفکرات پان ترکی به جهت ایرانی زدایی از هویت مردم ایرانی تبار و آریایی نژاد آذربایجان هست و اما در مورد تغییر اسامی تاریخی مورد ادعای شما؛اگر تفاوت اعاده(برگشت) و تغییر را می‌دانستی ؛چنین ادعایی مطرح نمی‌کردی .تمام رودها ؛کوهها ؛دریاها و شهرها و مکانهای تاریخی در ایران دارای نامهای فارسی و ایرانی بوده که در دوره هایی این نامها تغییر کردند آنچه در زمان پهلوی به درستی اتفاق افتاد؛ اعاده و برگشت این نامهای تاریخی بود.دقیقا مانند اتفاقی است که اخیرا در مورد نام بندر تاریخی و باستانی «سیراف» که در دوره ای به نام دیگری تغییر یافته بود ؛افتاده.با توجه به اینکه زبان فارسی مهمترین عنصر هویتی ایرانی و وجه تمایز کشور ما با کشورهای عرب و ترک زبان همسایه هست؛ وهر مکان ونقطه از ایران تحت حاکمیت ملی و ملک مشاع تمام ایرانیان هست؛حتی اگر این نامگذاری ها تغییر اسامی به زبان فارسی نیز بوده باشد ؛به جهت ازبین بردن زمینه های طمع ارضی همسایه های عرب و ترک زبان با سواستفاده واستناد به این نامها؛ سیاستی درست و از حقوق و اختیارات رژیم گذشته بوده.