ترامپ به مشاوران خود اعلام کرده است که قصد دارد در این سفر، توافقاتی به ارزش بیش از ۱ تریلیون دلار با کشورهای عربی خلیج فارس امضا کند.
ادامه مطلب
ترامپ و محمد بن سلمان احتمالاً توافقی در زمینه همکاری هسته‌ای غیرنظامی اعلام خواهند کرد که به عربستان سعودی اجازه غنی‌سازی محدود اورانیوم تحت نظارت آمریکا را می‌دهد. این توافق می‌تواند زمینه‌ساز توسعه انرژی هسته‌ای غیرنظامی در عربستان باشد، در حالی که نگرانی‌های مربوط به گسترش سلاح‌های هسته‌ای را کاهش می‌دهد.
ادامه مطلب
به‌نظر می‌رسد که ایران، مهم‌ترین محور این سفر باشد؛ کشوری که گفت‌وگوهای هسته‌ای آن هم‌اکنون در عمان جریان دارد و دولت ترامپ میان کاهش تنش دیپلماتیک و تدارک مقدمات جنگ دست‌وپنجه نرم می‌کند.
ادامه مطلب
در چنین وضعیتی به دولت امریکا و شخص دونالد پیشنهاد می‌شود که به‌جای تکرار برجام که ترامپ از آن ابراز انزجار می‌کند، یک توافق «بیشتر در برابر بیشتر» را پیشنهاد دهد: رفع تحریم‌های بیشتر، در برابر محدودیت‌های شدیدتر، نظارت گسترده‌تر و شاید حتی مهار برنامه موشکی و حمایت‌های نظامی ایران از دشمنان آمریکا.
ادامه مطلب
عموما ترامپ خواهان کاهش درگیری‌ها در سراسر جهان است. او هم به دنبال توقف جنگ در اوکراین و هم در غزه است. این خلاف آن چیزی است که چهره های تندرو و جنگ طلب هم در امریکا و هم در اسرائیل می‌خواهند. ترامپ در اظهارات اخیر خود نیز خواهان کاهش خشونت و یافتن راهی برای توقف تلفات انسانی شده است.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این مقاله سعی شده است تا با بررسی موضوع نام خلیج فارس از نگاه زبان شناسی این موضوع مورد تاکید قرار گیرد که اساسا به دلایل گوناگون نمی توان نام خلیج فارس را تغییر و یا حتی دستکاری کرد (مواردی مانند «خلیج همیشه فارس» و غیره). خلیج فارس یک اسم خاص بر پایه مستندات تاریخی است. استفاده از این نام و رجوع به تاریخ مطمئن ترین راه برای جلوگیری از نتایج نامطلوب برای جامعه بین الملل است.
ادامه مطلب
سفر دونالد ترامپ به کشورهای خلیج‌فارس که از امروز دوشنبه آغاز می‌شود، شامل عربستان سعودی، قطر، و امارات متحده عربی، نقطه عطفی در بازتعریف معادلات آمریکایی-عربی است. این سفر، به‌عنوان اولین سفر خارجی رسمی ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش، در بستری از تحولات دیپلماتیک و تنش‌های منطقه‌ای، از جنگ غزه تا مذاکرات هسته‌ای ایران، رخ می‌دهد. برخلاف روسای جمهور پیشین آمریکا که اسرائیل را محور سیاست‌های منطقه‌ای خود قرار می‌دادند، چشم‌انداز منطقه‌ای ترامپ بر تقویت روابط با ریاض متمرکز است، که این تغییر اولویت به‌طور غیرمستقیم به نفع تهران عمل می‌کند. بهبود روابط ایران و عربستان پس از توافق مارس ۲۰۲۳، همراه با دیپلماسی فعال تهران در مذاکرات عمان و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جایگاه ایران را به‌عنوان بازیگری کلیدی در منطقه تثبیت کرده است.
ادامه مطلب
این توافق توقف حملات حوثی‌ها به اسرائیل را شامل نمی‌شود. بلافاصله پس از پیام دونالد ترامپ و وزیر امور خارجه عمان، سخنگوی حوثی‌ها تأکید کرد که حملات به اهداف اسرائیلی، به‌ویژه در پاسخ به درگیری‌های جاری در غزه، ادامه خواهد یافت. این موضوع نگرانی‌هایی را در میان مقامات اسرائیلی ایجاد کرده است، زیرا امنیت آن همچنان در معرض تهدید قرار دارد و احساس می‌کنند که امریکا بدون توجه به آنها و منافع و نگرانی آنها با حوثی ها به توافق رسیده است.
ادامه مطلب
رسول عبدالهیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این مقاله، تلاش می‌شود راهبرد جدید ترامپ در قبال ایران مورد بررسی قرار گیرد؛ راهبردی که به‌وضوح فراتر از کنترل برنامه هسته‌ای بوده و به دنبال خلع سلاح راهبردی و محدودسازی نفوذ منطقه‌ای ایران است. همچنین واکنش‌های ایران و دیگر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی در این چارچوب تحلیل خواهد شد تا چشم‌اندازی واقع‌گرایانه از آینده روابط دو کشور ارائه شود.
ادامه مطلب
آنچه در محورهای اصلی سفر قابل برداشت است، تقویت همکاری‌های اقتصادی میان ایالات متحده امریکا با متحدان عربش در حوزه خلیج فارس است.
ادامه مطلب
حمیدرضا اکبری می نویسد: سفر ترامپ به خلیج فارس حامل پیام‌ها و طرح‌هایی است که می‌تواند فصل جدیدی در سیاست منطقه‌ای بگشاید؛ فصلی که اگر با غفلت یا انفعال همراه باشد، برای ایران پرهزینه خواهد بود. پرونده جزایر سه‌گانه، اکنون به یک نقطه تمرکز راهبردی در بازی بزرگ‌تر قدرت در خلیج فارس تبدیل شده است. هرگونه بی‌توجهی به روندهای نرم، اما پیوسته در حال شکل‌گیری، ممکن است در آینده نه‌چندان دور، به تحولاتی بازگشت‌ناپذیر در مشروعیت و حاکمیت ملی ایران بر جزایر بینجامد. زمان آن است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی از «واکنش» به «ابتکار» برسد.
ادامه مطلب
تحلیل‌گران معتقدند که حوثی‌ها در حال بازسازی توانمندی‌های نظامی خود هستند و ممکن است در آیندهٔ نزدیک حملات خود را از سر بگیرند.
ادامه مطلب
مواضع سرسختانه ایرانی‌ها سبب شد تا مواضع ترامپ در برابر این فشارها تا اندازه‌ای تعدیل شود. ترامپ در پاسخ به واکنش‌های تند ایران اظهار داشت که نمی‌خواهد احساسات هیچ‌کس را جریحه‌دار کند و تصمیم نهایی را در جریان سفر خود خواهد گرفت.
ادامه مطلب
با این حال تهدید واقعی هسته‌ای در کنار پیامدهای فاجعه‌بار استفاده از سلاح‌های اتمی، انگیزه‌ای جدی برای رسیدن به توافق فراهم کرده است. تا کنون سه دور گفت‌وگو پیش رفته و چالش‌های سیاسی داخلی هر دو کشور بزرگ‌ترین مانع در برابر رسیدن به راه‌حل هستند اما هم دونالد ترامپ و هم جمهوری اسلامی ایران عزم خود را برای جلوگیری از جنگ نشان داده‌اند.
ادامه مطلب
در آستانه دور چهارم مذاکرات ایران و ایالات متحده در مسقط که قرار است روز یکشنبه (۲۰ می۲۰۲۵) برگزار شود، گزارش‌ها از تشدید اختلافات میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، حکایت دارند. این مذاکرات که کماکان با حضور عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکوف، نماینده ویژه کاخ سفید انجام می‌شود، در حالی پیش می‌رود که نتانیاهو فشار برای گزینه‌های نظامی علیه ایران را افزایش داده است. با این حال، رویکرد دیپلماتیک ترامپ که به دنبال توافقی بدون توسل به نیروی نظامی است، نشان‌دهنده تمایل واشنگتن به کاهش تنش‌ها و تقویت ثبات منطقه‌ای است.
ادامه مطلب
سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی و قطر که امروز شنبه و پیش از دور چهارم احتمالی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه انجام می‌شود، نشانه‌ای از تحرک دیپلماتیک تهران برای مدیریت تحولات منطقه‌ای و پیشبرد منافع ملی است. این سفر که با دیدار با مقامات ارشد ریاض و حضور در اجلاس گفت‌وگوی ایران و جهان عرب در دوحه همراه شده، بی‌شک اهدافی چندوجهی را دنبال می‌کند. منابع العربی‌الجدید گزارش داده‌اند عراقچی در ریاض درباره تحولات فلسطین، جنگ غزه، لبنان، یمن و سوریه با مقامات سعودی گفت‌وگو خواهد کرد و آنها را در جریان مذاکرات تهران-واشنگتن قرار خواهد داد. اما حضور مسئول سیاست خارجی ایران در ریاض و دوحه با سه هدف مشخص صورت می‌گیرد؛ مدیریت تحولات منطقه‌ای با بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای عربی، پیشبرد مذاکرات هسته‌ای با استفاده از پتانسیل منطقه‌ای و هشدار درباره موضوعات حساس مانند جعل نام خلیج فارس و ادعای مخرب درباره جزایر سه‌گانه ایرانی.
ادامه مطلب
با وجود مواضع به نظر سخت‌گیرانه دونالد ترامپ نسبت به برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات غیرمستقیم جاری با آن، ترامپ اشاره کرد که در صورت ارائهٔ دلایل قانع‌کننده، ممکن است برنامهٔ هسته‌ای غیرنظامی ایران را بررسی کند، اما هشدار داده که چنین برنامه‌هایی می‌توانند به جنگ منجر شوند.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دونالد ترامپ اعلام کرده که پیش از سفر خود به خاورمیانه، که قرار است هفته آینده (۱۳ تا ۱۶ مه ۲۰۲۵) با تمرکز بر دیدار از عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و احتمالاً ترکیه انجام شود، «اعلامیه‌ای بسیار بزرگ و مثبت» منتشر خواهد کرد. این اعلامیه، که به گفته وی یکی از مهم‌ترین تحولات سال‌های اخیر خواهد بود، احتمال‌های گسترده‌ای را برانگیخته است.
ادامه مطلب
وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آمریکا با کاهش تمرکز بر مذاکرات هسته‌ای و مسیرهای دیپلماتیک، به سمت سیاست‌هایی حرکت می‌کند که خواسته‌های دیرینه برخی قدرت‌های منطقه‌ای، از جمله عربستان سعودی را تأمین می‌کند. تأکید بر ناسیونالیسم عربی و افزایش همبستگی کشورهای عربی در برابر ایران از جمله اهداف فرعی این رویکرد جدید خواهد بود. این تغییر سیاست می‌تواند تأثیر مستقیم بر همگرایی منطقه‌ای داشته باشد.
ادامه مطلب
اروپا باید با همه مشکلاتی که با آن دست به گریبان است و الآن باید نامهربانی امریکا را هم به آن اضافه کرد، از مواضع قاطع خود در برابر روسیه کوتاه نیاید و بر حفظ هژمونی و یکپارچگی خود تاکید و پافشاری کند.
ادامه مطلب
توقف حملات نظامی آمریکا علیه انصارالله یمن که به گزارش سی‌ان‌ان، پس از مذاکرات با میانجیگری عمان و هدایت استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا محقق شد، فضایی برای دیپلماسی منطقه‌ای ایجاد کرده است. در این بین نیویورک‌تایمز مدعی است ایران با استفاده از نفوذ خود بر حوثی‌ها، به‌عنوان بخشی از تلاش‌های عمان، در این آتش‌بس نقش داشته است. این ادعا، اگرچه توسط اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران رد و انصارالله به‌عنوان گروهی مستقل معرفی شده، نشان‌دهنده جایگاه تهران در معادلات منطقه‌ای است. بقائی تأکید کرد اقدامات یمن نتیجه تصمیمات مستقل آنها در حمایت از فلسطین و دفاع از خود در برابر تجاوزات آمریکاست، نه دستور از ایران.
ادامه مطلب
در مجموع، سیاست خارجی دولت ترامپ در قبال روسیه با تمرکز بر منافع اقتصادی و کاهش تعهدات امنیتی در اروپا، به سمت تجدید روابط با مسکو پیش می‌رود. این رویکرد، اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت به کاهش تنش‌ها منجر شود، اما در بلندمدت می‌تواند به تضعیف موقعیت آمریکا در اروپا و افزایش نفوذ روسیه در منطقه بینجامد.
ادامه مطلب
همه چیز را نمی توان به گردن دونالد ترامپ انداخت. به نظر می‌رسد او واقعا به دنبال حل سریع پرونده‌های تنش‌آمیز به جا مانده از دوره دولت بایدن است؛ اما مساله این است که تیم مشاوران ترامپ، به‌ویژه در حوزه سیاست خارجی، فاقد تجربه و درک لازم برای پیشبرد مذاکرات پیچیده هستند.
ادامه مطلب
ترامپ تمایل دارد دولت خود را با دولت رونالد ریگان مقایسه کند که بسیاری می گویند الگوی دولتداری اوست. رونالد ریگان نیز در دوره خود (۱۹۸۱-۱۹۸۹) شش مشاور امنیت ملی داشت که به دلایل مختلفی تغییر کردند.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: همان گونه که ماهیت و رفتارهای طرف مقابل و تجربه به دست آمده از مذاکرات برجام نشان می دهد باید همه عناصر و الزامات یک مذاکرات را مورد توجه و محاسبه قرار داد.
ادامه مطلب
اگرچه خروج مایک والتز از کابینه دونالد ترامپ در پنجشنبه گذشته به‌ظاهر تغییری در ساختار سیاسی کاخ سفید بود، اما پیامدهای این تصمیم و لایه‌های پنهان آن همچنان در محافل دیپلماتیک و راهبردی جهان موج می‌زند. به گزارش واشنگتن‌پست، اخراج والتز، مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا، با هماهنگی‌های فشرده او با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، برای پیشبرد گزینه نظامی علیه ایران گره خورده است. این رویداد، که در آستانه دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن رخ داد، نه‌تنها شکاف‌های عمیق در تیم سیاست خارجی ترامپ را آشکار کرد، بلکه فشارهای نتانیاهو برای ممانعت از دیپلماسی با ایران را برجسته ساخت.
ادامه مطلب
اخراج والتز نتیجه ترکیبی از خطای امنیتی و اختلافات ایدئولوژیک بود. رسوایی سیگنال بهانه‌ای برای حذف او فراهم کرد، در حالی که اختلافاتش با رویکرد معامله‌محور‌ترامپ در قبال ایران نشان‌دهنده چالش‌های هماهنگی در تیم سیاست خارجی او بود.
ادامه مطلب
آرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عمان، به عنوان میانجی‌ای بی‌طرف، بستری برای این گفت‌وگوها فراهم کرده، اما نتیجه نهایی به رفتار آمریکا و توانایی دو طرف در غلبه بر موانع بستگی دارد. آیا این مذاکرات به گشایشی در روابط دو کشور منجر خواهد شد یا تنها به نبردی دیگر در جنگ اراده‌ها تبدیل می‌شود؟
ادامه مطلب
با وجود توقف موقت مذاکرات، همچنان شاهد تداوم دیپلماسی هسته‌ای تهران و کانال‌های باز سیاست خارجی هستیم. در این راستا، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، عصر روز جمعه در تماس تلفنی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، آخرین تحولات مرتبط با گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و ایالات متحده را تشریح کرد و بر تعهد ایران به مسیر دیپلماتیک تأکید کرد. این تماس، که در بحبوحه مذاکرات حساس هسته‌ای و واکنش‌های منطقه‌ای رخ داد، نشان‌دهنده تلاش تهران برای حفظ و تداوم دیپلماسی در مواجهه با چالش‌های بین‌المللی است.
ادامه مطلب
گرچه دونالد ترامپ به‌تازگی مشاور امنیت ملی خود را تغییر داده، اما مشورتی که بیش از همه برایش ارزش دارد، نظر خودش است. با وجود تعهد به سیاست «اول آمریکا»، او در پایان‌دادن به درگیری خونین اوکراین و تضمین آزادی گروگان‌های باقی‌مانده در غزه، با چالش مواجه بوده است. او همچنین برای مذاکره بر سر یک توافق هسته‌ای پیچیده با ایران، در چارچوب مهلتی که خودش تعیین کرده، تلاش کرده است. در تمام این مدت، او حملات هوایی آمریکا علیه حوثی‌ها در یمن را افزایش داده است؛ گروهی که به گفته او در یک کارزار تقریبا ۵۰روزه که نشانه چندانی از پایان آن دیده نمی‌شود، «نابود» شده‌اند. کنار‌گذاشتن مایک والتز، پیروی ترامپ از غرایز خود را ساده‌تر می‌کند، اما لزوما دستیابی به پیروزی‌های سیاست خارجی را آسان‌تر نخواهد کرد.
ادامه مطلب