بازدارندگی دغدغه اروپاست (بخش چهارم)
اگر امریکا نباشد فرانسه و انگلیس چه میکنند؟!

نویسنده: لارنس فریدمن، استاد بازنشسته مطالعات جنگ در کینگز کالج لندن
دیپلماسی ایرانی: در حالی که دکترین موجود به بریتانیا و فرانسه اجازه میدهد تا از طرف همه متحدان اروپایی خود ادعای نوعی اثر بازدارندگی داشته باشند، آیا آنها نیروهایی برای مقابله دارند؟ از آنجا که این یک مسئله مربوط به زمان حال است و نه آیندهای دور، پاسخ باید بر اساس نیروهای موجود فعلی باشد. بحثهایی در مورد پیوستن سایر کشورها به باشگاه هستهای وجود داشته است. به عنوان مثال، لهستان این موضوع را مطرح کرده است. شرط پیوستن آلمان به ناتو در اواسط دهه ۱۹۵۰ این بود که موافقت کند سلاح هستهای به دست نیاورد و این تعهد در زمان اتحاد دوباره تکرار شد، اگرچه آلمان عضوی از توافقنامههای اشتراکگذاری سلاحهای این اتحاد بوده و همان طور که اشاره شد، گاهی اوقات علاقهمند به اشتراکگذاری با فرانسه بوده است.
ترکیبی از محدودیتهای قانونی ارائه شده توسط پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و ماهیت سختگیرانه هر برنامه هستهای به این معنی است که در حال حاضر، دیگر هیچ قدرت هستهای اروپایی وجود نخواهد داشت. آلمان تحت یک توافقنامه اشتراکگذاری هستهای، به حدود ۲۰ کلاهک هستهای ایالات متحده در پایگاه هوایی بوخل دسترسی دارد که به آن (با سه کشور اروپایی دیگر) اجازه میدهد تا از آنها با هواپیماها و خلبانان خود استفاده کند، هرچند که این توافقنامه با وتوی آمریکا مواجه خواهد شد. برلین قصد دارد ناوگان قدیمی تورنادو خود را با F-35 های ساخت آمریکا جایگزین کند. اگر ایالات متحده تصمیم به ترک اتحاد و پایان دادن به این توافقنامه بگیرد، دسترسی به قابلیتهای هستهای حتی کمتر از قبل خواهد بود.
نیروهای بریتانیا و فرانسه از نظر عملیاتی مستقل از ایالات متحده هستند. آنها همچنین بسیار کوچکتر و انعطافپذیرتر از نیروهای ایالات متحده هستند. اعتقاد بر این است که روسیه تقریباً ۴۴۰۰ کلاهک هستهای در دسترس دارد، در حالی که ایالات متحده حدود ۳۷۰۰ کلاهک دارد. در مقابل، بریتانیا و فرانسه روی هم رفته حدود ۵۱۵ کلاهک هستهای دارند. با این حال، اعداد میتوانند گمراهکننده باشند. نیروهای بریتانیا و فرانسه به طور جداگانه و مطمئناً به صورت ترکیبی میتوانند از یک حمله اولیه جان سالم به در ببرند و خسارات عظیمی به اهداف در روسیه وارد کنند.
به دلیل تمرکز رایج بر اندازه موجودیها، به راحتی میتوان قدرت انفجاری یک کلاهک را فراموش کرد. جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا، به قدرت ایجاد «خسارت بیحد و حصر» به دشمنانی مانند روسیه اشاره کرده و تأکید کرده است که بریتانیا نباید از داشتن چنین سلاحهایی «خجالتی بکشد». پس از حمله تمام عیار به اوکراین، فرانسه با اعزام سه فروند از چهار زیردریایی مسلح به سلاح هستهای فرانسه به گشتزنی، نوعی سیگنالدهی را انجام داد. یک تحلیلگر فرانسوی خاطرنشان کرد: «پاریس همچنین تمام رزمایشهای هستهای و آزمایشهای موشکی برنامهریزی شده را حفظ کرد، در حالی که ایالات متحده که ریسکپذیرتر است، دو آزمایش موشک Minuteman III خود را به تعویق انداخت.»
هم فرانسه و هم بریتانیا میتوانند کلاهکهای خود را با استفاده از موشکهای بالستیک زیردریایی پرتاب کنند. فرانسه علاوه بر این، موشکهای کروز هواپرتاب با قابلیت هستهای دارد که توسط هواپیماهای رافال زمینی و ناونشین حمل میشوند. بریتانیا در حال حاضر در حال ساخت چهار زیردریایی SSBN جدید از کلاس Dreadnought است که هر کدام دارای ۱۲ لوله موشک هستند تا جایگزین کلاس Vanguard فعلی شوند که ۱۶ لوله دارد. آنها موشکهای Trident آمریکایی را با حداکثر هشت کلاهک حمل خواهند کرد. بحثهایی در مورد اینکه آیا بریتانیا باید پنجمین زیردریایی هستهای خود را سفارش دهد یا خیر، وجود داشته است، اما این زیردریایی تا دهه 2030 عملیاتی نخواهد شد. یکی دیگر از احتمالات فنی، خرید جنگندههای F-35A با قابلیت هستهای از ایالات متحده و ورود به یک توافقنامه اشتراک هستهای است، اما این امر به جای کاهش، وابستگی به ایالات متحده را افزایش میدهد.
بریتانیا به موشکهایی متکی است که در ایالات متحده نگهداری میشوند و برنامههای کلاهک و زیردریایی آن با برنامههای آمریکا ادغام شده است. در صورت قطع رابطه ایالات متحده با بریتانیا، این کشور پس از حدود شش ماه با مشکلاتی روبهرو خواهد شد – اساساً، زیرا SSBNها به گشتزنی برای تعمیرات طولانی خود پایان میدهند. تنها با صرف زمان و هزینه قابل توجه میتوان از پایان حمایت ایالات متحده جلوگیری کرد. به هر حال، این موضوع، باز هم، مسئله فعلی نیست، بلکه این است که آیا نیروهای هستهای بریتانیا و فرانسه برای تأثیرگذاری بر محاسبات ریسک روسیه در احتمالاتی که احتمالاً در ماهها و سالهای آینده با آن مواجه خواهند شد، کافی هستند یا خیر.
منبع: موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک (IISS) / ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه دارد...
نظر شما :