تهران به طور رسمی، از باکو به خاطر حمله به سفارتش عذرخواهی کرد، روسای جمهوری دو کشور در گفت وگوی تلفنی درباره این وضعیت گفت وگو کردند. با این وجود آذربایجان تصمیم به تخلیه سفارت گرفت که به طور غیرمستقیم حاکی از آمادگی مقدماتی نوعی درگیری با ایران بر اساس سناریوی اوکراینی است.
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: چرا آذربایجان این قدر بر تخریب روابط با ایران پافشاری می کند؟ چرا سفارت آذربایجان این قدر عجله کرد و به سرعت سفارت خود را تخلیه کرد و حتی اجازه نداد گزارش های لازم در زمینه حادثه روز جمعه به آن داده شود؟ چرا طرف آذربایجانی اعتنایی به رفتارهای مسالمت جویانه طرف ایرانی نکرد؟ چرا طرف آذربایجانی به هیچ کدام از دلجویی های طرف ایرانی که نشان از توجه ویژه تهران به اهمیت روابطش با آذربایجان دارد، نمی کند؟ اصرار آذربایجان به تشدید تنش در روابط با ایران برای چیست؟ اورخان عسگراوف چه کسی بوده که مرگ او برای آذربایجانی ها جایی برای بخشش نگذاشته است؟ آیا رد پای اسرائیل در این جریان در میان نیست؟
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی می نویسد: هم‌زمانی تعطیلی سفارت این کشور در تهران با افتتاح سفارت در تل‌آویو معنادار است. ایران در شرایط جنگ مستقیم و غیر مستقیم با اسرائیل، حضور امنیتی و نظامی آن در جوار مرزهای شمالی خود را تهدیدی آشکار می بیند.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه مشخص است اینکه باکو در پیشبرد منافع رژیم صهیونیستی از طریق حادثه حمله مسلحانه به سفارت عزم جدی دارد، طبیعتا ایران با تاکید مجدد بر دوستی و برادری ناگسستنی مردم دو کشور، ضمن انجام وظایف حقوقی و اخلاقی خود در بررسی جوانب این اقدام مجرمانه که بر اساس نتایج اولیه فاقد ابعاد سیاسی، امنیتی یا تروریستی است، اجازه سوءاستفاده به جمهوری آذربایجان از این حادثه را نخواهد داد و تغییری در خطوط قرمز خود در قفقاز ایجاد نخواهد کرد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امید است دولت باکو با مرور آنچه در روزهای اخیر رخ داد و با درک جایگاه و وزن واقعی خود در نظام بین الملل از تلاش برای فشار و باج خواهی از جمهوری اسلامی ایران دست بردارد و با بررسی دقیق واکنش مقامات جمهوری اسلامی دریابد دوست واقعی مردم خطه شمال ارس کیست. ایران کشوری ریشه دار و مادر تمدنی منطقه غرب آسیا و منطقه قفقاز و آسیای میانه است و این باکو است که باید به این ریشه های واقعی تمدنی بازگردد تا بتواند یک بار دیگر روی آرامش را ببیند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اظهارات آشتی جویانه یک طرفه مقامات جمهوری اسلامی ایران در طول سه دهه گذشته بسیار فراوان است و جالب اینکه هر بار بعد از این اظهارات که از سوی باکو با سردی، بی پاسخ گذاشته شده، به مدت کوتاهی رویه خصمانه قبلی از نو آغاز شده و رویکرد ایران همیشه واکنشی، انفعالی و محدود به تعداد کمی رسانه عمدتا مجازی بوده است. کارشناسان حوزه روابط بین الملل و سیاست خارجی در ایران نیز که با واقع بینی و نگرانی این روابط نامتعادل را رصد می کنند، در سطحی محدود و تنها در جواب این گستاخی ها اجازه یافته اند واکنش هایی آکادمیک از خود نشان دهند.
ادامه مطلب
نام جعلی «آذربایجان غربی» که تمامیت ارضی ارمنستان را مورد هدف قرار می دهد تنها سرآغاز تبلیغات مخربی است که در بطن تأسیس این سازمان قرار دارد. از طرفی طبق توجیهات ایدئولوژیک این سازمان، بخش کاملی از ارمنستان کنونی به عنوان «سرزمین تاریخی آذربایجان» معرفی می شود؛ جایی که ادعا شده «مردم آذربایجان همواره اکثریت را تشکیل داده اند و باید به سرزمین های اجدادی خود برگردند».
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ای کاش آقایان یک بار زور و بازویشان را خرج باکو کنند و کوتوله متوهم باکو را سر جایش بنشانند. شک نکنید فتنه علیف که بخشی از سرزمین های تاریخی ایران را اشغال کرده با یک بار برخورد قاطع برای همیشه تمام می‌شود. پس از آن باید با کمک حسینیون، تالش ها، لزگی ها، تات ها و سایر شیعیان مظلوم آذربایجان هویت جعلی که برای مردمان این دیار تراشیده شده را اصلاح کرد و باکو را به متحد وفادار ایران مبدل کرد. مشابه همان کاری که در لبنان و فلسطین و عراق و سوریه و یمن انجام شد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گستاخی و زیاده‌گویی الهام علی‌اف که اگر ایران و تنها هم‌وطنان آذری زبان ما در ایران اراده کنند، تنها یک افسانه عبرت‌آموز از گستاخی و نابودی خاندان علی‌اف و پدرخوانده‌هایش یعنی اردوغان و اسرائیل باقی خواهد ماند، از سیاستی راهبردی از سوی رقیبان و دشمنان منطقه‌ای و جهانی ایران برای انزوای کامل و سپس تجزیه، زوال و فروپاشی ایران نشان دارد.
ادامه مطلب
ژانا واردانیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تشدید تبلیغات ضد ایرانی دلیلی مشخص دارد و آن مواضع صریح و قطعی ایران در مورد تغییرناپذیری مرزهای منطقه قفقاز و خصوصا مرز ایران و ارمنستان است.
ادامه مطلب
سید محمدرضا دماوندی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر باکو از برگزاری یک مانور ساده و کوچک یگان های فرعی ارتش ایران تا این حد مضطرب شده است باید متوجه شده باشد که نمی تواند به صرف پشتیبانی اسرائیل و ترکیه و حمایت های در سایه آمریکا و انگلیس وارد گردابی شود که جز پشیمانی سودی برای آنها به ارمغان نخواهد آورد. علی اف اگر رجزخوانی می کند این نکته را فراموش نکند که سرو صدای بازار مسگرها همیشگی نیست.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می‌نویسد: به نظر می رسد اظهارات آقای علی‌اف بیش از آنکه گله باشد فرار رو به جلوست. او زمانی به فکر سفر نخست‌وزیر ارمنستان به ایران و پاسخ به مانور نظامی کشورمان افتاد که فاش شد فرمانده عملیات تروریستی در حرم حضرت شاه چراغ (ع) در شیراز، تبعه آذربایجانی است و از فرودگاه بین‌المللی حیدر علی‌اف با گذرنامه رسمی آذربایجان به تهران سفر کرده، این یعنی اینکه احتمالا آذربایجانی‌ها در جریان این فعالیت تروریستی بوده‌اند یا در خوشبینانه‌ترین حالت خاک آذربایجان را به مرتعی برای جولان تروریست‌های داعشی تبدیل کرده‌اند. رئیس جمهوری آذربایجان به جای اینکه در این باره توضیح دهد در فراری رو به جلو دست پیش گرفته است و اظهارات فرافکنانه سر می‌دهد.
ادامه مطلب
برهان حشمتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرچه در دوره اخیر، مقامات ذیربط در جمهوری اسلامی ایران ظاهرا با حفظ خونسردی کامل، هیچ حرکت آشکار رسمی برای اعتراض به این سیاست گذاری صریح باکو تاکنون نداشته اند و اگر هم یادداشت اعتراض رسمی به سخنان ۲۱ اکتبر ۲۰۲۲ الهام علی اف از سوی تهران به باکو ارسال شده باشد، خبری درباره آن منتشر نشده، به نظر می رسد ارسال یادداشت اعتراض رسمی به یاغی گری های الهام علی اف ضروری است. زیرا، سخنانی که الهام علی اف در روز ۲۱ اکتبر ۲۰۲۲ در دیدار با دبیرکل سازمان به اصطلاح کشورهای ترک مبنی بر احساس ظرفیت باکو برای دخالت در حقوق و امنیت و سرنوشت آذری زبانان سایر کشورها بر زبان جاری کرد، آشکارا با اصول و قواعد حقوق بین الملل و نیز قواعد حسن همجواری کشورها مغایرت آشکار دارد و با توجه به اینکه بزرگترین جمعیت آذری های جهان را شهروندان ایران تشکیل می دهند، دستکم تهران نباید به این سخنان رئیس جمهوری آذربایجان بی اعتنا باقی بماند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خاندان علیف که به طور موروثی قدردان محبت ها و بزرگواری های جمهوری اسلامی ایران نیستند، فراموش کرده اند که اگر کمک های ایران در جنگ اول قره باغ نبود، ارمنستان تا باکو پیشروی کرده بود و آنها الآن همگی دوباره به تبریز پناهنده شده و دوباره باید حتی هزینه خرید کت و شلوارشان را نیز از دولت ایران می گرفتند. صبر و خویشتنداری جمهوری اسلامی ایران که معمولا جز در مواقع ضروری در برابر کوتوله های سیاسی از خود واکنش نشان نمی دهد باعث شده علیف حد و اندازه خود را نداند و بخواهد برای ایران ۸۵ میلیونی رجز بخواند.
ادامه مطلب
برهان حشمتی در یادداشتی می نویسد: در حالی که باکو تمامی ابزارهای خود را برای توهین به ایران اسلامی بکار گرفته است و از نمایندگان مجلس جمهوری آذربایجان گرفته تا الله شکور پاشازاده، رئیس اداره مسلمانان قفقاز در راستای هتاکی به ایران فعال شده اند، در جمهوری اسلامی ایران نمایندگان مجلس و فعالان رسانه ای و روحانیون حاضر نمی شوند که دستکم توهین های همتایان آذربایجانی خود به جمهوری اسلامی ایران را تقبیح یا دست کم رد کنند یا حتی توصیه ای از سر خیرخواهی به باکو برای پرهیز از این نوع پرده دری بکنند!
ادامه مطلب
قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مفاد بیانیه مذکور نشان می دهد روسیه تمامی تدابیر لازم، فوری و ضروری را برای بسط و توسعه بیش از پیش نفوذ خود بر جمهوری آذربایجان، جلوگیری از تندروی های این کشور در چارچوب های سیاسی و اقتصادی خارج از قالب های تعیین شده از سوی روسیه و ممانعت این کشور از حرکت به سمت همکاری های نوین خارج از استراتژی ها و راهبردهای جامع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسکو در نظر گرفته است. مفاد بیانیه تا آنجا دارای صراحت لهجه و کلام است، که برخی تحلیلگران سفر برنامه ریزی نشده الهام علی اف به مسکو جهت امضای بیانیه مذکور را نوعی احضار وی از سوی کرملین ارزیابی کرده اند. لذا برای بررسی موثر و از سوی دیگر اجمالی موضوعی بسیار مهم که به سختی در ظرف اختصار می گنجد می توان تحلیل و تفسیر آن را در چند محور کلیدی متمرکز کرد.
ادامه مطلب
گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه برای کنترل اوضاع و عدم دوری دو جمهوری از خود، اقداماتی هوشمند را پایه ریزی کرد، با رفرم سیاسی در ارمنستان در سال ۲۰۱۸ و تمایل پاشینیان به غرب، همچنین نگرش جمهوری آذربایجان به ترکیه و ناتو، تهدیدی بالقوه را به فرصتی بزرگ تبدیل کرد. و با حضوری به موقع و هوشمند بیش از ۲هزار نیروی نظامی و تجهیزات پیشرفته در منطقه قراباغ به عنوان نیروی حافظ صلح، مهر تاییدی بر حیات خلوت خود گذاشت تا سیاست های غرب گرایی عقیم شود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر یک سال قبل در چنین روزهایی از انتشار محتوای مفاد توافقنامه آتش بس ناگورنو قره باغ غافلگیر شدیم، بعد از گذشت یک سال و با توجه به قرائن و شواهد فراوان در مورد توطئه شوم رژیم صهیونیستی، ترکیه و رژیم باکو نباید از غافلگیری سخن بگوییم. اقدامات اردوغان و علیف برای از بین بردن مرز زمینی ایران و ارمنستان، اشغال همه یا بخش هایی از استان سیونیک ارمنستان و ایجاد دالان زمینی به موازات مرز ایران و ارمنستان برای متصل کردن خاک اصلی جمهوری آذربایجان به نخجوان و سپس ترکیه و تبدیل آن به کریدور اصلی انتقال کالا و انرژی از چین به اروپا از طریق ترکیه دیگر اظهر من الشمس است!
ادامه مطلب
تاکید بیش از حد بر بُعد پان ترکیسم در مبارزه با تهران پیامدهای معکوسی برای باکو به همراه دارد. تاکید بر ریشه های ترکی در برخی از سلسله های تاریخی ایران مانند صفویه و قاجار، استدلالی به نفع جدایی از ایران نیست، بلکه تحکیم روابط آذری های ایرانی با ایران را به همراه دارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخنان و مواضع دولت دست نشانده و تحت اشغال جمهوری آذربایجان علیه ایران که در راستای دستورات و منافع دیکته شده دولت ترکیه است را نباید یک موضع مستقل از سوی یک بازیگر بین‌المللی محسوب کرد، زیرا آنچه از سوی مسئولین جمهوری آذربایجان اِشغالی و حتی شخص الهام علی‌اف طرح شده، مواضع و سیاست‌های دولت اردوغان در ادامه فرآیند قدرت‌طلبی و گسترش‌گرایی جغرافیایی است.
ادامه مطلب
روشن است که به دلایل و اهداف گوناگونی، امریکا و اروپا از شمال و ایران از جنوب، بازی ارمنستان را آغاز کردند. در این میان، ترکیه همچنان در منطقه ای فعال است که تهران آن را منطقه ای از منافع ملی خود می داند و آمادگی خود را برای نشان دادن قدرتش نشان داده است. بر این اساس، می توان گفت که برخی از رویدادهای مهم در خاورمیانه و قفقاز در شرف وقوع است.
ادامه مطلب
پروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند، تشریح کرد: تنش امروز در قفقاز و قره باغ فقط حق اعمال حاکمیت آذربایجان بر جاده گوریس – قاپان نیست، حتی مسئله بستن مسیر ترانزیتی و قطع روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و ارمنستان نیست، بلکه آنکارا و باکو سعی دارند در سایه پیروزی های جنگ سال گذشته قره باغ، ژئوپلیتیک منطقه قفقاز را تغییر دهند تا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ارمنستان عملاً در یک انحصار قرار گیرند.
ادامه مطلب
الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . چرا ما به جای برگزاری مانورهای نظامی مقابل هم در دو سوی مرز، مانور مشترک نداریم؟ یا حداقل با پذیرش رزمایش همدیگر، چرا در حد افسرناظردر مانورها شرکت نمی کنیم؟ چرا دولت جمهوری آذربایجان را به صرف داشتن رابطه با اسرائیل عامل این رژیم علیه ایران می دانیم؟ مگر روسیه و ارمنستان هم با اسرائیل رابطه ندارند؟ چرا در مورد این دو کشور چنین گمانی نمی بریم؟ چرا به مزیت های دالان زنگه زور که ایجاد آن در آینده چندان بعید هم نیست فکر نمی کنیم و همواره سعی داریم به صورت رسمی یا غیر رسمی با چنین فرآیندی مقابله کنیم؟ اساسا اگر خود ارمنستان با چنین کاری موافقت کند ما چطور می خواهیم با آن مقابله کنیم؟
ادامه مطلب
محمد طاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آقای الهام علی اف در ابتدا تمام مواضع، سیاست ها و رفتارهای پدرش را ادامه می داد ولی چه وعده وعیدهای پوشالی باعث شد که همه الطاف ایران را به فراموشی بسپارد؛ خدا می داند. با همه فراموشکاری باید بداند که اگر حمایت ایران، این همسایه جنوبی نبود امروز، نامی از علی اف ها در تاریخ آذربایجان نبود.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظامیگری باکو ظاهرا از دو محرک مهم ناشی می شود: غرور ناشی از پیروزی برق آسا و قاطع بر ارمنستان و دوم ساختار سیاسی غیردمکراتیک کشور و سودای رهبری آن برای خرج کردن مابه ازای این پیروزی در عرصه سیاست داخلی و تحکیم قدرت از طریق تثبیت و گسترش دستاوردهای اخیر. پاشنه آشیل این سیاست اما، اتکای صرف و مطلق به متحدان خارجی و ورود به بازی های ژئوپولتیک در مقیاسی بزرگتر از ظرفیت و توانایی های کشور است.
ادامه مطلب
از دکتر گئورگی دِرلوگویان که در حال حاضر در دانشگاه نیویورک در دوبی تدریس می‌کند، در مورد تحولات اخیر جنوب قفقاز دو مصاحبه منتشر شده است؛ نخست مصاحبه با لارن بالهورن از سوی نشریه ژاکوبن (۱۸ آوریل ۲۰۲۱) و دیگری نیز مصاحبه‌ای با واژا تاوبِریدزه در نشریهٔ گرجستان امروز (۱۱ فوریه ۲۰۲۱) که در ادامهٔ مصاحبهٔ نخست می‌آید. این گفت وگو در مجله گفتگو منتشر شده که مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی گذاشته است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این بار نیروهای جمهوری آذربایجان تا عمق ۳.۵ کیلومتری خاک ارمنستان پیشروی کرده اند و تلاش دارند تا دریاچه سوان (سیاه) را نیز محاصره کنند، اما ارتش ارمنستان مانع از این پیشروی شده است. این تحرک نظامی تازه جمهوری آذربایجان در شرایطی که جهان اسلام تمام تمرکز خود را متوجه تحولات فلسطین اشغالی و حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به نوار غزه کرده، معنادار است و نشان می دهد دولت باکو قصد دارد با سوءاستفاده از شرایط مذکور با تنش آفرینی در نوار مرزی با ارمنستان روند توسعه طلبی ارضی خود را ادامه دهد.
ادامه مطلب
الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درکارنامه علی یف ها که در شرایط دشوار اوایل دهه ۱۹۹۰ در جمهوری آذربایجان به قدرت رسیدند، هم از نظر سیاست داخلی (ثبات سیاسی و توسعه اقتصادی) و هم از حیث سیاست خارجی (سیاست متوازن همه جانبه گرا و دیپلماسی مؤثر منفعت گرا) تاکنون نمرات قابل قبولی درج شده و پیروزی در جنگ اخیر قره باغ، این موفقیت را در چشم مردم چند برابر کرده است و ادامه مشروعیت حزب حاکم و خاندان علی یف در بین اکثریت مردم پیش بینی می شود. بنابراین حتی اگر حکومت به صورتی موروثی به نسل سوم این خاندان هم برسد، جهان و منطقه، باز شاهد قدرت یابی ملی بیشتر و بدون هیاهوی جمهوری آذربایجان خواهد بود.
ادامه مطلب
جبار علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاشینان تنها کسی بود که کیف پر و نه چندان مرتب خود را به نشست آورده بود شاید تصور می کرد برادران مسیحی ارتودوکسش قبلا سفارش های لازم را کرده اند و او این بار می تواند با کیف پر برگردد. نخست وزیر پاشینیان خیالش آسوده بود از اینکه این بار دیگر او نماینده ارامنه قره باغ نیست و بار" آرتساخی ها" را هم به دوش نخواهد کشید.
ادامه مطلب
ولی کالجی در یادداشتی می نویسد: روابط ترکیه و جمهوری آذربایجان که حیدرعلی اف همواره از آن با عنوان «یک ملت با دو کشور» یاد می کرد، به جز مقطع بسیار کوتاه امضای پروتکل عادی سازی مناسبات بین ارمنستان و ترکیه در سال ۲۰۰۹ از سطح بسیار بالایی برخوردار است. باکو و آنکارا همواره نخستین مقصد سفر خارجی رهبران دو کشور پس از پیروزی در انتخابات در سه دهه گذشته بوده است.
ادامه مطلب