فعال شدن مکانیسم ماشه
غربی‌ها به کمک اسرائیل فشارها را تشدید می‌کنند
بازگشت تحریم‌ها و سناریوهای جدید
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سابقه تعاملات غرب و اسرائیل با ایران نشان‌دهنده الگویی از ترکیب تحریم‌ها با اقدامات تهاجمی است. در ژوئن ۲۰۲۵، پس از قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ایران را به عدم همکاری متهم کرد، اسرائیل و آمریکا حملات گسترده‌ای به تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران انجام دادند. این حملات، که به عنوان اقدامات "پیشگیرانه" توجیه شدند، خسارات سنگینی به زیرساخت‌های ایران وارد کردند و نشان‌دهنده عزم غرب برای استفاده از نیروی نظامی در صورت ناکامی دیپلماسی هستند. اکنون، با بازگشت تحریم‌ها، احتمال تشدید اقدامات علیه ایران افزایش یافته است. اگر ایران در کوتاه‌مدت به توافقی جامع با غرب نرسد که خواسته‌های آنها را تا حدی برآورده کند، خطر سناریوهای تهاجمی‌تر بسیار جدی است.
ادامه مطلب
چالش‌ها و راه‌کارهای پیش‌رو
آینده روابط ایران و اروپا در سایه فعالسازی مکانیسم ماشه
علی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فعالسازی مکانیسم ماشه، صفحه شطرنج روابط ایران و اروپا را به کلی تغییر داده است. این رابطه اکنون در تاریک‌ترین و پیچیده‌ترین مرحله خود در دهه‌های اخیر قرار دارد. آینده این رابطه نه تنها به اقدامات و عکس‌العمل‌های تهران و بروکسل، بلکه به تحولات گسترده‌تری مانند نتیجه انتخابات آینده در آمریکا، تحولات امنیتی در خاورمیانه و همچنین تحولات داخلی در ایران وابسته است. با این حال، یک واقعیت غیرقابل انکار است: اروپا و ایران به عنوان همسایگان ژئوپلیتیکی، ناگزیر از همزیستی در یک جهان پرآشوب هستند.
ادامه مطلب
بازگشت قطعنامههای شورای امنیت و روابط چین و روسیه با جمهوری اسلامی ایران
پکن و مسکو تا کجا کنار ایران می‌ایستند؟
حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چین و روسیه فعلا به «حمایت (یا روابط) تاکتیکی و گزینشی» خود از ایران ادامه می‌دهند و این رابطه و حمایت در حوزه‌هایی خواهد بود که منافع آنها اقتضا میکند و بیش از این در کنار ایران نمی‌ایستند.
ادامه مطلب
محاسبات مخاطره‌آمیز ترامپ
تشدید فشارهای اقتصادی با فعال شدن مکانیسم ماشه
این تحریم‌ها از طریق مکانیسمی به نام «بازگشت تحریم‌ها» که در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران با قدرت‌های جهانی گنجانده شده بود، اعمال شد و در حالی اعمال می‌شود که اقتصاد ایران از قبل در حال رکود است.
ادامه مطلب
مکانیسم پس گشت تحریم های ایران
آیینه تمام‌نمای ضعف‌ها و تناقض‌های اروپا
شهرام پیشوایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فعال کردن مکانیسم ماشه توسط آمریکا را باید در چارچوب سیاست کلان ایالات متحده تحلیل کرد. از زمان پایان جنگ سرد، آمریکا خود را قدرت بلامنازع جهانی می‌پندارد و معتقد است قواعد بین‌المللی باید در خدمت منافعش باشد.
ادامه مطلب
پرسش‌ها و انتظارات مطرح
پساماشه رسید، چه می‌کنید؟
محمد فاضلی در یادداشتی می‌نویسد: در فردای دو دوران مقاومت و دیپلماسی، وضع اقتصاد، جامعه، محیط‌زیست، امنیت و ... از هر آنچه بیست سال پیش وجود داشت، بدتر است. اکنون عصر پساماشه است، بازگشته‌ایم به وضعیتی که ۱۵ سال پیش وجود داشت، بدون آن منابع، بدون آن میزان درآمد نفتی، آب، سرمایه اجتماعی، و ...؛ در حالی که انبوهی از ناترازی‌ها ما را در بر گرفته‌اند.
ادامه مطلب
سرنوشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران چه خواهد شد
پیامدهای فعال شدن مکانیسم ماشه
آرش رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فعال شدن مکانیسم ماشه برجام را "مرده" میکند و به مذاکرات جدید (شاید سال‌ها طول بکشد) منجر می‌شود. اما تأثیر اقتصادی محدود خواهد بود، زیرا ایران از طریق چین و روسیه و شیوه های پیچیده تحریم ها را دور می‌زند.
ادامه مطلب
اقدام هماهنگ غربی‌ها علیه ایران
چهار سناریو برای فعال شدن مکانیسم ماشه
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فعالسازی مکانیسم ماشه توسط سه کشور اروپایی و بیانیه زودهنگام گروه G۷ در حمایت از فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم ها علیه ایران، از هماهنگی و اجماع علیه ایران نشان دارد.
ادامه مطلب
رویکرد ایران به تنش‌های هسته‌ای در آستانه انقضای مکانیسم ماشه:
فرصتی برای بازنگری استراتژیک یا مقدمه‌ای بر انزوای بیشتر؟
نسرین محمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: رویکرد بدون تسلیم در مسائل هسته‌ای، اهرم ایران را حفظ میکند و می‌تواند به یک «توافق موقت» منطقه‌ای منجر شود که فشارهای غربی را کاهش دهد. در واقع استقبال گرم مقامات سعودی در فرودگاه ریاض، نشان‌دهنده آمادگی برای چنین تعاملی است و می‌تواند پنجره‌ای برای مذاکرات هسته‌ای باز کند.
ادامه مطلب
ابزاری برای تهدید بنیان‌های اجتماعی
مکانیسم ماشه، بازتولید تحریمهای قهری و تهدید نظام‌مند حقوق کودکان ایرانی
سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه، که در برجام به‌عنوان سازوکاری حقوقی برای تضمین پایبندی طرفین طراحی شد، اکنون به ابزاری سیاسی برای اعمال فشار حداکثری بدل شده است. در ظاهر، این سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها را دنبال میکند؛ اما در باطن، درگیر ساختاری عمیق‌تر است: بازتولید تحریمهای قهری به‌عنوان ابزاری برای تغییر رفتار یک کشور از طریق فشار اقتصادی و اجتماعی. این روند نه‌تنها حاکمیت ایران را هدف قرار می‌دهد، بلکه بنیان‌های اجتماعی و انسانی آن، به‌ویژه کودکان، را نیز متزلزل می‌سازد.
ادامه مطلب
پیامدهای آن برای ایران چه خواهد بود
نگاهی جامعه‌شناختی به فعال سازی مکانیسم ماشه
عاطفه شهسوار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این نوشته قصد داریم با نگاهی جامعه‌شناختی به بررسی پیامدهای فعالسازی مکانیسم ماشه در ایران بپردازیم و ببینیم این موضوع چگونه روی جامعه ایران، از اقتصاد و سیاست گرفته تا روان و رفتار مردم، تأثیر می‌گذارد.
ادامه مطلب
با توجه به ادله‌های حقوقی و سیاسی
چرا با رفتن ایران به ذیل فصل هفت، جنگ نمی‌شود؟
احمد ذوالفقاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فصل هفتم منشور سازمان ملل در افکار عمومی ایران معمولا معادل آغاز جنگ تلقی می‌شود، اما واقعیت حقوقی و سیاسی آن متفاوت است. حتی با فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای گذشته، احتمال اقدام نظامی بسیار پایین بوده و بیشتر پیامدهای آن در حوزه اقتصادی و به صورت اندک خواهد بود.
ادامه مطلب
اتفاقاتی که می‌تواند بیفتد
همه احتمالات درباره مکانیسم ماشه
در حالی که به نظر می‌رسد طرف‌های اروپایی به استفاده از «مکانیسم ماشه» برای جلوگیری از انقضای مهلت قانونی برای استفاده از آن خود را مجبور می‌بینند، احتمال توسل ایران به برخی اقدامات متقابل، موانع آشکاری را برای آزادی عمل اروپا برای فعالسازی این مکانیسم ایجاد میکند.
ادامه مطلب
تهدیدهای ایران
خروج از NPT چه مشکلی برای اقتصاد ایجاد میکند؟
احمد ذوالفقاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: درصورت فعالسازی مکانیسم ماشه، فروپاشی برجام و بازگشت تحریمهای فصل هفتم سازمان ملل رخ خواهد داد. این اقدامات با واکنش‌‌‌های مسئولین ایرانی همراه شد؛ به گونه‌‌‌ای که ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس اعلام کرد:« کمیسیون امنیت ملی در حال تدوین طرحی است که به موجب آن در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه، دولت ملزم به خروج از NPT است».
ادامه مطلب
لزوم توجه جدی به تهدیدها
جنگ ۱۲ روزه اسرائیل یک تله برای فعالسازی مکانیسم ماشه بود
اسفندیار خدایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به شرایطی که حمله اسرائیل و آمریکا ایجاد کرده، یعنی آشی که نتانیاهو و ترامپ برای ما پخته‌اند، حصول توافق در این فرصت کوتاه، خیلی سخت به نظر می‌رسد.
ادامه مطلب
تردید در پیشبرد مذاکرات و احتمال شکست آتش‌بس
جنگ یا تداوم بن‌بست کنونی چه پیامدهایی خواهد داشت؟
این در حالی است که بسیاری از اندیشکده ها از جمله کارنگی و سی اس آی اس (CSIS) وقوع جنگ تمام عیار را کمترین احتمال ممکن در وضعیت کنونی می‌دانند و بر این اعتقادند که در صورت نقض آتش‌بس کنونی میان ایران و اسرائیل یا انجام حملات جدید اسرائیل و آمریکا به ایران، تهران ممکن است به سمت غنی‌سازی تسلیحاتی یا حملات گسترده به اهداف منطقه‌ای حرکت کند.
ادامه مطلب
فعال شدن این سازوکار پایان کار نیست
مکانیسم ماشه: تهدید اروپا یا فرصتی برای ایران؟
کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه نه پایان راه، بلکه نقطه‌ای است برای بازتعریف استراتژی‌ها و ساختن آینده‌ای پایدارتر و مقتدرانه‌تر برای ایران در منظومه پیچیده خاورمیانه.
ادامه مطلب
تحلیل حقوقی، ژئوپلیتیکی و اقتصادی در ۲۰۲۵
مکانیسم ماشه و دو راهی استراتژیک ایران
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه در مقطع کنونی، دیگر صرفاً یک سازوکار فنی-حقوقی نیست، بلکه به ابزاری چندمنظوره برای اعمال فشار هوشمند و اجماع‌سازی بین‌المللی علیه ایران تبدیل شده است. فعالسازی آن، نه‌تنها بازگشت به فضای بحران‌زده و چندقطبی پیش از توافق هسته‌ای را رقم می‌زند، بلکه مشروعیت بین‌المللی ایران را هدف قرار می‌دهد و امکان مداخلات جدید سیاسی و امنیتی را برای بازیگران متخاصم فراهم می‌سازد. بی‌توجهی به این روند می‌تواند زمینه‌ساز یک چرخه بازدارنده و تشدید شونده از تحریم، انزوا و بحران شود که خروج از آن حتی در میان‌مدت نیز دشوار خواهد بود.
ادامه مطلب
ایران با وجود پیشنهادهای اروپا بی‌اعتماد است
مذاکرات هسته‌ای استانبول زیر سایه جنگ ۱۲ روزه
آسوشیتدپرس، به زمینه‌های تنش‌زای اخیر مانند جنگ ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل اشاره کرده که مذاکرات را پیچیده‌تر کرده است. کارشناسان این خبرگزاری معتقدند که حمایت اروپا از اسرائیل در این درگیری ممکن است اعتماد ایران به مذاکرات را کاهش داده باشد.
ادامه مطلب
پیمامدهای عملیاتی‌سازی مکانیسم ماشه
برجام در گام آخر
محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می‌رسد فعالسازی مکانیسم ماشه می‌تواند شکل دیگری از جنگ علیه ایران باشد که در آن به جای موشک و پهپاد، از تحریمهای فلج‌کننده استفاده می‌شود. این سناریو به ویژه با توجه به نزدیک شدن به تاریخ انقضای برخی محدودیت‌های برجام (اکتبر ۲۰۲۵) محتمل‌تر شده است.
ادامه مطلب
حمایت اروپا از حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران، مغایر روح برجام است
خروج تروئیکای اروپایی از جایگاه مشارکت‌کننده برجام
رضا نصری می گوید: بر اساس گزارش‌ها (مانند گزارش آکسیوس، ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۵)، مهلت تعیین‌شده برای پیشرفت مذاکرات پایان اوت است. این نشان می‌دهد که تروئیکا قصد دارد تا آن تاریخ صبر کند، مگر اینکه پیش از آن پیشرفتی حاصل شود. با این حال، اگر تنش‌ها افزایش یابد، ممکن است تصمیم به شروع زودتر بگیرند، اما در حال حاضر هیچ نشانه‌ای از این موضوع وجود ندارد.
ادامه مطلب
فشارها همه‌جانبه افزایش می‌یابند
پیامدهای تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران، به‌ویژه اگر دارای لحن انتقادی شدید یا مبتنی بر عدم همکاری ایران در مسائل پادمانی باشد، می‌تواند پیامدهای حقوقی، سیاسی و امنیتی جدی برای جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته باشد.
ادامه مطلب
اروپا عمداً در حال تضعیف مذاکرات است
چرخش خطرناک اروپا علیه ایران
الدار ممدوف در یادداشتی می نویسد: فرانسه، به‌ویژه با موضع‌گیری‌های تند وزیر أمور خارجه‌اش ژان نوئل بارو، در رأس این رویکرد تقابلی قرار دارد.
ادامه مطلب
آمدن ترامپ و تحولات منطقه سایه انداخته است
سال مهم ۲۰۲۵ برای پرونده هسته‌ای ایران
با نزدیک شدن به زمان پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ در ماه اکتبر آینده، پیش‌بینی می‌شود فشارهای غرب بر تهران به ویژه زیر سقف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزایش یابد. از سوی دیگر، ایران دونالد ترامپ را در برابر خود خواهد داشت که ماه آینده کار خود را به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده امریکا آغاز خواهد کرد. در عین حال نگاه‌ها به تنش بین اسرائیل و ایران جلب خواهد شد که چند فصل پرنوسان را پشت سر گذاشته است.
ادامه مطلب
تحریم موشکی روی میز اروپاست
مکانیسم ماشه، اکتبر داغ و کش و قوس مذاکرات با ایران
در ۱۸ اکتبر آینده، سررسید چندین محدودیت برجامی، باعث برجسته شدن تنش‌ها در سیاست غرب نسبت به ایران می‌شود. اگرچه واشنگتن و تهران دیگر به شرایط توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ پایبند نیستند، برخی از عناصر آن همچنان به صورت خودکار ادامه می‌یابد، از جمله پایان شماری از محدودیت های تحریمی در کمتر از سه ماه آینده. هر چند توسل به سازوکار ماشه و بازگشت فوری تمام تحریمهای سازمان ملل، به احتمال زیاد از دستور کار خارج شده است.
ادامه مطلب
در حالی که فرصت احیای برجام از دست رفته است
تلاش برای امنیتی‌سازی مجدد ایران
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: در شرایطی که روسیه با بحران اوکراین دست به گریبان است و چین و هند نشان داده‌اند که هم منتقد سیاست روسیه در قبال اوکراین هستند و هم مقید به بی‌طرفی جدی در این جنگ، ایران در موقعیت حساسی قرار گرفته است. از آنجا که روسیه و چین قادر به جلوگیری از توسل غرب به «مکانیسم ماشه» و احیای قطعنامههای پیشین نیستند، اقدام غرب در این زمینه می‌تواند روند امنیتی‌سازی مجدد ایران را وارد مرحله جدیدی کند.
ادامه مطلب
آمریکا با چه ابزاری می‌خواهد چکاندن ماشه را عملیاتی کند؟
ورود تهران و واشنگتن به فضای تازه تقابل
احمد زیدآبادی در یادداشتی می نویسد: مسئله اما این است که بیشتر کشورهای جهان بخصوص۱۳ عضو شورای امنیت از جمله متحدان اروپاییِ ایالات متحده، احیای قطعنامۀ ۱۹۲۹ را قانونی نمی‌دانند و خود را نسبت به اِعمال آن متعهد نمی‌بینند. بنابراین بحث اصلی این است که آمریکا چگونه می‌خواهد یک‌تنه این قطعنامه را به اجرا در آورد؟
ادامه مطلب
امریکا برای فشار بر تهران پایبند به رویه های حقوقی نیست
خشاب اسلحه ترامپ؛ پر یا خالی؟
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: هنوز نمی‌توان درباره آینده تنش رو به تزاید ایران و امریکا روشن و محکم پیش‌بینی داشت. دلیل این امر می‌تواند مانورهای تاکتیکی هریک از دو بازیگر و دیگر عوامل محیطی آن در موقعیت پیش رو باشد. اما آنچه روشن است اینکه واشنگتن در تلاش برای وادار کردن تهران به‌قبول خواست‌هایش مقید به رویه حقوقی و قواعد جاری در نظام حاکم در تعاملات بین‌المللی نیست.
ادامه مطلب
با وضعیت نابسامان داخلی اقتصادی توان چانه زنی دیپلماتیک کشور کمتر از گذشته خواهد بود
سریال سقوط ارزش ریال ایران ادامه خواهد داشت؟
محمد قلی یوسفی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که با وضعیت نابسامان داخلی اقتصادی توان چانه زنی دیپلماتیک کشور کمتر از گذشته خواهد بود در رابطه با تاثیر تحولات حوزه سیاست خارجی بر آشفته بازار ارز بر این باور است زمانی که ما با انبوهی از چالش ها و مشکلات در عرصه سیاست و دیپلماسی مواجه باشیم قطعا اقتصاد موقعیت خوبی پیدا نخواهد کرد. بنابراین وضعیت ما، نه تنها بهتر نشده که بدتر هم شده؛ متغیرهای اقتصادی و کنونی نتیجه شرایطی است که در حوزه سیاست خارجی، سیاست داخلی و مسائل آن شکل می گیرد.
ادامه مطلب