محمد محمودیکیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بر اساس مؤلفههای سهگانه برچر برای شناسایی یک بحران بینالمللی (تهدید ارزشهای حیاتی، محدودیت شدید زمان برای تصمیمگیری، و ناگزیر بودن طرفها از توسل به زور)، آنچه در جریان جنگ ۱۲ روزه رخ داد، یک بحران و درگیری جدی و تمامعیار بود و نه صرفاً یک تنش مقطعی. پیامدها و تأثیرات راهبردی آن همچنان در معادلات منطقهای قابل مشاهده است.
ادامه مطلب
فریدون علیمازندرانی، حسن فتاحی و مصطفی روستایی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی مینویسند: توسعهی موشکهای بالستیک/ پرتابیک و کروز نه تنها یک انتخاب نظامی، بلکه پاسخی ضروری به ترکیب نامتوازن قدرت در منطقه و فقدان حمایتگر خارجی برای امنیت ایران بوده است.
ادامه مطلب
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: رفتار عربستان در جریان جنگ دوازدهروزه ایران و اسرائیل، در نگاه نخست نشانهای از بیطرفی و دیپلماسی فعال به نظر میرسد. محکومیت صریح حملات اسرائیل به ایران، تماس مستقیم با مقامات ایرانی و تأکید مداوم بر راهحل دیپلماتیک، همگی مؤید این برداشت هستند. اما این بیطرفی، بیطرفی خنثی نیست.
ادامه مطلب
در سیزدهم ژوئن، اسرائیل حملات هماهنگ و همزمانی را در چندین استان ایران انجام داد و مراکز نظامی و هستهای را هدف قرار داد. این اقدام، تشدیدی جدی در تنشهای دیرپای میان دو طرف به شمار میرفت. ایران نیز عمدتاً با شلیک موشک به این حملات پاسخ داد؛ واکنشی که نگرانیها درباره گسترش بحران و تبدیل آن به یک جنگ فراگیرتر را افزایش داد. در واکنش به این حملات بیسابقه اسرائیل علیه ایران، عربستان سعودی رویکردی فعال در عرصه دیپلماسی در پیش گرفت و هدف خود را کاهش تنش و مهار بحران اعلام کرد.
ادامه مطلب
ایران میگوید که از زمان جنگ ۱۲ روزه، بخش زیادی از قابلیتهای دفاع هوایی خود را بازیابی کرده است. تهران ظاهراً به این نتیجه رسیده که جنگ هوایی دیگری از سوی اسرائیل علیه ایران در آینده نزدیک اجتنابناپذیر است و اکنون تلاشهای خود را بر تولید تعداد زیادی موشک بالستیک متمرکز کرده است. مقامات ایرانی هشدار میدهند که تهران قصد دارد به ظرفیت پرتاب ۲۰۰۰ موشک از آنها در یک حمله واحد علیه اسرائیل دست یابد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: اگر چه افکار عمومی، بلکه کارشناسان و تحلیگران ایرانی بیشتر بر عدم فروش تسلیحات پیشرفته روسی به ایران تمرکز داشتند، اما واقعیت مهم این است تسلیحات روسی موجود در ایران مقابل تهاجم اسرائیل ناتوان بودند، شکست خوردند و نابود شدند.
ادامه مطلب
در حالی که ایران، اسرائیل و ایالات متحده در این دوره آرامش ناپایدار به سر میبرند، آینده منطقه همچنان نامشخص است.
ادامه مطلب
در سالهای اخیر، ظرفیت عملیاتی اسکادران به لطف ابتکارات نوسازی داخلی به رهبری IACI در مهرآباد، شاهد احیای نسبی بوده است، اگرچه بسیاری از هواپیماهای ارتقا یافته به دلیل عدم وجود یک برنامه جامع کنترل آتش یا تعمیرات اساسی رادار، همچنان محدود بودند.
ادامه مطلب
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: س از جنگ ۱۲ روزه، ایران بهخوبی به نقش هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای مهم در جنگهای آینده (که عمدتا کوتاه، همه جانبه و شدیدا مخرب هستند و تصمیمات در ثانیهها و لحظات اهمیت دارند) پی برده است. بر این اساس باید منتظر بود تا «مدیریت صحنه نبرد آینده ایران بر دوش هوش مصنوعی و تحلیل کلان داده ها» باشد و در اتاق جنگ ایران، هوش مصنوعی یک عضو مهم، محوری و تصمیمساز باشد.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بهطور کلی، سخنرانی رهبر انقلاب یک سخنرانی معمولی نبود؛ بلکه یک متن سیاسی – راهبردی طراحیشده برای دوران پساجنگ بود. هدف آن بازتعریف صحنه، مدیریت برداشت داخلی، تقویت بازدارندگی، خنثیسازی روایت دشمن، و تثبیت وحدت ملی است. سخنرانی علاوه بر پیامهای سیاسی، پیامهای اجتماعی و هویتی نیز داشت و تلاش کرد شبکه قدرت ملی را دوباره فعال و منسجم کند.
ادامه مطلب
محمد محمودی کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تحمیل موضوعات مرتبط با توان نظامی و به طور مشخص قدرت و برد موشکی ایران به عنوان پیششرطی برای ورود به گفتوگوی هستهای تنها به پیچیدهتر شدن منازعه منجر میشود و دستیابی به یک الگوی تعامل را به افقی دورتر – یا حتی غیرقابل انتظار – موکول میکند.
ادامه مطلب
سیدحجت سیداسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: مقاله حاضر با رویکردی تحلیلی و مستند به بررسی پدیدهی اپوزیسیون خارجنشین، گروههای تروریستی شرق کشور و چهرههای ضدایرانی فردی میپردازد و نشان میدهد چگونه شبکهای از جریانهای سیاسی، رسانهای و امنیتی در خارج از مرزها، در پیوند با قدرتهای بیگانه، تلاش میکنند منافع ملی ایران را تضعیف کنند. نتیجه پژوهش آن است که جمهوری اسلامی ایران، در خارج از کشور، با اپوزیسیون ملی و مستقل روبهرو نیست، بلکه با شبکهای از مزدوران و وطنفروشان سازمانیافته مواجه است.
ادامه مطلب
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: عُقلای سیاسی، اُمرای نظامی، علمای دانشگاهی و قُدمای حکمرانی باید بنشینند و تفکر کنند که برای بقای کشور، کدام تفکر را برای ادامه نحوه حکمرانی برگزینند.
ادامه مطلب
حقوق بینالملل، اگرچه زیر حملات ناجوانمردانه قرار دارد، اما هنوز زنده است، البته به شرط آنکه همه ما از آن دفاع کنیم.
ادامه مطلب
به نظر میرسید ترامپ هنوز انگیزه دارد تا به وعده انتخاباتی خود مبنی بر انعقاد توافقات و ترویج صلح در مناطقی مانند اوکراین و خاورمیانه عمل کند.
ادامه مطلب
بهاءالدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در حالی که اکثر جوامع، مخصوصا در دنیاهای غربی، کنشهای آزادیخواهانه و اعتراضهای بیسابقه علیه جنایات رژیم صهیونیستی را شاهد بود، بخشی از ایرانیان داخل و خارج، بهصورت آشکار، برداشت و احساس متفاوت از تمام دنیا در این عرصه از خود نشان دادند. بسیاری از اقشار جوان، تحصیلکرده و نخبگانی، با بیمیلی تمام، از قافله یکپارچۀ بینالمللی عقب ماند و گسست و بیعملی تاریخی را دچار شد.
ادامه مطلب
نویسندگان: الکساندر پالمر (Alexander Palmer)، عضو برنامه جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی (CSIS) در واشنگتن دی سی است. کندال وارد (Kendall Ward) ، کارآموز برنامه جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در CSIS بوده و یک افسر فعال ارتش است. منبع:مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی (CSIS) تهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
این جنگ نشان داد که پدافند هوایی ایران اگرچه شکننده است اما سیستم پدافند هوایی و موشکی اسرائیل نیز چقدر میتواند تحت فشار قرار بگیرد. جنگ ژوئن ۲۰۲۵ دشواری پدافند هوایی و موشکی را در درگیریهای مدرن با شدت بالا و چالشهای پیش روی مدافعان و استراتژیهای تهاجمی را نشان داد.
ادامه مطلب
انعطافپذیری برای مهاجمان نیز مهم است. استفاده اسرائیل از بستههای حمله ترکیبی نشاندهنده تمایل به انعطافپذیری بود. در مقابل، VKS انعطافپذیری عملیاتی کمی نشان داد. عملکرد آشکار روسیه در حمله به اهداف به ترتیب دریافت شده و عدم هدفگیری پویا، اثربخشی تاکتیکهای پاپآپ پراکنده اوکراین را افزایش داد. خلبانان VKS نشان ندادند که میتوانند در حین پرواز به طور مؤثر به ظهور ناگهانی یک تهدید یا فرصت جدید واکنش نشان دهند.
ادامه مطلب
همانطور که قبلاً مورد بحث قرار گرفت، احتمالاً تفاوتهای عمدهای بین آموزش نیروی هوایی اسرائیل و نیروی هوایی اسرائیل وجود دارد که زیربنای بسیاری از این تفاوتها در بهکارگیری نیروهاست. خلبانان روسی آموزش بسیار کمتری نسبت به همتایان اسرائیلی خود دریافت میکنند. خلبانان VKS کمتر از ۱۰۰ ساعت آموزشی در سال پرواز میکنند، در حالی که خلبانان اسرائیلی احتمالاً در حداقل ۱۸۰ ساعت پرواز ناتو در سال یا بالاتر پرواز میکنند. آموزش روسیه نیز کمتر از اسرائیل واقعبینانه است و بر وظایف ساده تمرکز دارد تا عملیات پیچیده.
ادامه مطلب
عملیات ویژه اسرائیل هدف «انسداد، انزوا و تسلیم مذاکرهای» را دنبال نمیکرد. تلاشهای آن در درجه اول مخرب و در درجه دوم روانی بود. اگرچه ترورهای موفقیتآمیز رهبران سیاسی اوکراین ممکن است باعث فروپاشی نیروهای مسلح اوکراین شده باشد، اما پیشبینی اثرات روانی اطلاعات جدید بر دشمن بسیار دشوار است.
ادامه مطلب
پاسخ به سوالات مربوط به برتری کمی غیرممکن است زیرا اطلاعات کافی در مورد شبکه پدافند هوایی ایران وجود ندارد.
ادامه مطلب
روسیه در بیش از سه سال جنگ، برتری هوایی بر اوکراین به دست نیاورده است، اما اسرائیل در کمتر از چهار روز بر ایران برتری هوایی کسب کرد. با وجود شرایط و اهداف استراتژیک بسیار متفاوت پیش روی نیروهای هر کشور، این مقایسه CSIS از دو نبرد، درسهایی برای کشورهایی دارد که به دنبال دستیابی به برتری هوایی در درگیریهای مدرن – یا انکار آن از دشمنان خود – هستند.
ادامه مطلب
نیروانا مهرآیین در معرفی کتاب خود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این کتاب از دل دوازده روزی سر برآورده که در تقویمها به سطرهایی خشک تقلیل یافت، اما در جان مردمان، به زخمی ماندگار و حافظهای خونین بدل شد. روزهایی که در آن خانه به سنگر، کلاس درس به بیمارستان و خیابان به میدان مرگ و زندگی تبدیل گشت. نویسنده، نیروانا مهرآیین ــ پژوهشگر حقوق بینالملل و فعال صلح ــ از میان دود، آوار و شلیکها نه فقط صدای گلوله، که زمزمههای مادران، نامههای نیمهنوشته، خندههای ناتمام کودکان و عشقهای محاصرهشده در دل جنگ را بازتاب داده است.
ادامه مطلب
تاریخ نشان میدهد که تغییر تنها عامل ثابت در امور انسانی است و ثمرات پیروزی نظامی اغلب کوتاه مدت هستند. در پی جنگ ۱۲ روزه، سوال کلیدی این است که آیا ایالات متحده و اسرائیل میتوانند با محدود کردن (اگر نگوییم خلع سلاح) حزبالله، ایجاد ثبات در سوریه و انعقاد یک توافق هستهای گستردهتر و بهتر با ایران، دستاوردهای نظامی اخیر را به دستاوردهای سیاسی پایدار تبدیل کنند. اگر چنین نشود، رویدادهای ژوئن ۲۰۲۵ میتواند آغاز مرحله جدیدی در کارزار طولانی یا در بدترین حالت، آغاز فصلی خطرناکتر در یکی از بیثباتترین درگیریهای خاورمیانه باشد.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ترامپ در تجاوز نظامی اخیر رژیم اسرائیل به ایران از او حمایت کامل کرد و در ادامه جنگ، علیه ایران وارد عمل شد. چنین دیداری که لاجرم با روی گشاده و لبخند باید همراه باشد، دهانکجی به شهدای ایران و خسارتی است که به زیر ساختها و شهرهای ایران وارد شد.
ادامه مطلب
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: بدون شک ایران توانمندی علمی و صنعتی بومی مناسبی در حوزه ماهواره و پرتابگر ماهواره (ماهواره بر) و ایستگاههای زمینی دارد که ماحصل تلاش دانشمندان و مهندسین ایرانی است ولی اینکه چرا در یک شرایط حساس نظامی و روانی که متن جامعه به بازپروری روحی نیاز دارد هیچ خبری از قابلیتهای ماهواره ای ایران نیست جای پرسش جدی وجود دارد.
ادامه مطلب
حسامالدین حجتزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: درگیری نظامی مجدد جمهوری اسلامی ایران و صهیونیستها شاید هند را مجبور به موضعگیری روشنتری کند که نتیجه آن، میتواند به دوری این کشور از یکی از طرفین منازعه (به احتمال زیاد، جمهوری اسلامی ایران) در کوتاه مدت منجر شود، از این منظر، نمیتوان روی هند به مثابه یک قدرت نوظهور آسیایی و بینالمللی در چارچوب راهبرد «نگاه به شرق» حساب ویژه باز کرد.
ادامه مطلب
حسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: جان اسکیلز ایوری متولد ۱۹۳۳ در لبنان از والدین آمریکایی ، یک شیمی دان نظری است که به دلیل تحقیقاتش در زمینه شیمی کوانتوم ، ترمودینامیک ، تکامل و تاریخ علم مورد توجه قرار گرفته است. از اوایل دهه ۱۹۹۰، ایوری یک فعال صلح جهانی بوده است. در طول این سال ها، او بخشی از گروهی بود که با کنفرانس های Pugwash در زمینه علوم و امور جهانی مرتبط بود. در سال ۱۹۹۵، این گروه به دلیل تلاش های خود جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.
ادامه مطلب
مسکو پیش از این با سقوط بشار اسد در سوریه در دسامبر ۲۰۲۴، یکی از حیاتیترین مشتریان استراتژیک خود را از دست داده است. مسکو با همکاری ایران ضعیف، میتواند با چالش بسیار بزرگتری در توانایی خود برای تأثیرگذاری بر تحولات خاورمیانه روبهرو شود.
ادامه مطلب