واشینگتن باید بر این مشکلات غلبه کند
چهار مانع اصلی توافق ایران و امریکا
به نظر می‌رسید ترامپ هنوز انگیزه دارد تا به وعده انتخاباتی خود مبنی بر انعقاد توافقات و ترویج صلح در مناطقی مانند اوکراین و خاورمیانه عمل کند.
ادامه مطلبجنگ ۱۲ روزه
غفلتی که توجهی به آن نمی‌شود
رویکرد جامعۀ نخبگانی و روشنفکری ایران در قبال دگرگونی‌های دنیای غرب
بهاءالدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حالی که اکثر جوامع، مخصوصا در دنیاهای غربی، کنش‌های آزادی‌خواهانه و اعتراض‌های بی‌سابقه علیه جنایات رژیم صهیونیستی را شاهد بود، بخشی از ایرانیان داخل و خارج، به‌صورت آشکار، برداشت و احساس متفاوت از تمام دنیا در این عرصه از خود نشان دادند. بسیاری از اقشار جوان، تحصیلکرده و نخبگانی، با بی‌میلی تمام، از قافله یکپارچۀ بین‌المللی عقب ماند و گسست و بی‌عملی تاریخی را دچار شد.
ادامه مطلب
پرونده ویژه
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین+دانلود پی‌دی‌دف
نویسندگان: الکساندر پالمر (Alexander Palmer)، عضو برنامه جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) در واشنگتن دی سی است. کندال وارد (Kendall Ward) ، کارآموز برنامه جنگ، تهدیدات نامنظم و تروریسم در CSIS بوده و یک افسر فعال ارتش است. منبع:مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) تهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
هزینه‌های سنگین اسرائیل و خاکریزهای کم عمق:
محک پدافندها در جنگ ۱۲ روزه
این جنگ نشان داد که پدافند هوایی ایران اگرچه شکننده است اما سیستم پدافند هوایی و موشکی اسرائیل نیز چقدر می‌تواند تحت فشار قرار بگیرد. جنگ ژوئن ۲۰۲۵ دشواری پدافند هوایی و موشکی را در درگیری‌های مدرن با شدت بالا و چالش‌های پیش روی مدافعان و استراتژی‌های تهاجمی را نشان داد.
ادامه مطلب
مقایسه نبرد ۱۲ روزه و جنگ اوکراین
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین (بخش آخر)
انعطاف‌پذیری برای مهاجمان نیز مهم است. استفاده اسرائیل از بسته‌های حمله ترکیبی نشان‌دهنده تمایل به انعطاف‌پذیری بود. در مقابل، VKS انعطاف‌پذیری عملیاتی کمی نشان داد. عملکرد آشکار روسیه در حمله به اهداف به ترتیب دریافت شده و عدم هدف‌گیری پویا، اثربخشی تاکتیک‌های پاپ‌آپ پراکنده اوکراین را افزایش داد. خلبانان VKS نشان ندادند که می‌توانند در حین پرواز به طور مؤثر به ظهور ناگهانی یک تهدید یا فرصت جدید واکنش نشان دهند.
ادامه مطلب
مقایسه نبرد ۱۲ روزه و جنگ اوکراین
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین (بخش چهارم)
همان‌طور که قبلاً مورد بحث قرار گرفت، احتمالاً تفاوت‌های عمده‌ای بین آموزش نیروی هوایی اسرائیل و نیروی هوایی اسرائیل وجود دارد که زیربنای بسیاری از این تفاوت‌ها در به‌کارگیری نیروهاست. خلبانان روسی آموزش بسیار کمتری نسبت به همتایان اسرائیلی خود دریافت می‌کنند. خلبانان VKS کمتر از ۱۰۰ ساعت آموزشی در سال پرواز می‌کنند، در حالی که خلبانان اسرائیلی احتمالاً در حداقل ۱۸۰ ساعت پرواز ناتو در سال یا بالاتر پرواز می‌کنند. آموزش روسیه نیز کمتر از اسرائیل واقع‌بینانه است و بر وظایف ساده تمرکز دارد تا عملیات پیچیده.
ادامه مطلب
مقایسه نبرد ۱۲ روزه و جنگ اوکراین
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین (بخش سوم)
عملیات ویژه اسرائیل هدف «انسداد، انزوا و تسلیم مذاکره‌ای» را دنبال نمی‌کرد. تلاش‌های آن در درجه اول مخرب و در درجه دوم روانی بود. اگرچه ترورهای موفقیت‌آمیز رهبران سیاسی اوکراین ممکن است باعث فروپاشی نیروهای مسلح اوکراین شده باشد، اما پیش‌بینی اثرات روانی اطلاعات جدید بر دشمن بسیار دشوار است.
ادامه مطلب
مقایسه نبرد ۱۲ روزه و جنگ اوکراین
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین (بخش دوم)
پاسخ به سوالات مربوط به برتری کمی غیرممکن است زیرا اطلاعات کافی در مورد شبکه پدافند هوایی ایران وجود ندارد.
ادامه مطلب
مقایسه نبرد ۱۲ روزه و جنگ اوکراین
برتری هوایی در قرن بیست و یکم: درس‌هایی از ایران و اوکراین (بخش اول)
روسیه در بیش از سه سال جنگ، برتری هوایی بر اوکراین به دست نیاورده است، اما اسرائیل در کمتر از چهار روز بر ایران برتری هوایی کسب کرد. با وجود شرایط و اهداف استراتژیک بسیار متفاوت پیش روی نیروهای هر کشور، این مقایسه CSIS از دو نبرد، درس‌هایی برای کشورهایی دارد که به دنبال دستیابی به برتری هوایی در درگیری‌های مدرن – یا انکار آن از دشمنان خود – هستند.
ادامه مطلب
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل
در آن سوی ماشه
نیروانا مهرآیین در معرفی کتاب خود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این کتاب از دل دوازده روزی سر برآورده که در تقویم‌ها به سطرهایی خشک تقلیل یافت، اما در جان مردمان، به زخمی ماندگار و حافظه‌ای خونین بدل شد. روزهایی که در آن خانه به سنگر، کلاس درس به بیمارستان و خیابان به میدان مرگ و زندگی تبدیل گشت. نویسنده، نیروانا مهرآیین ــ پژوهشگر حقوق بین‌الملل و فعال صلح ــ از میان دود، آوار و شلیک‌ها نه فقط صدای گلوله، که زمزمه‌های مادران، نامه‌های نیمه‌نوشته، خنده‌های ناتمام کودکان و عشق‌های محاصره‌شده در دل جنگ را بازتاب داده است.
ادامه مطلب
بررسی مخاطرات و دستاوردهای حملات امریکا و اسرائیل به ایران
تهران به میز مذاکره بازمی‌گردد یا راه دیگری انتخاب می‌کند؟
تاریخ نشان می‌دهد که تغییر تنها عامل ثابت در امور انسانی است و ثمرات پیروزی نظامی اغلب کوتاه مدت هستند. در پی جنگ ۱۲ روزه، سوال کلیدی این است که آیا ایالات متحده و اسرائیل می‌توانند با محدود کردن (اگر نگوییم خلع سلاح) حزب‌الله، ایجاد ثبات در سوریه و انعقاد یک توافق هسته‌ای گسترده‌تر و بهتر با ایران، دستاوردهای نظامی اخیر را به دستاوردهای سیاسی پایدار تبدیل کنند. اگر چنین نشود، رویدادهای ژوئن ۲۰۲۵ می‌تواند آغاز مرحله جدیدی در کارزار طولانی یا در بدترین حالت، آغاز فصلی خطرناک‌تر در یکی از بی‌ثبات‌ترین درگیری‌های خاورمیانه باشد.
ادامه مطلب
پس به هر دستی نشاید داد دست
چرا دیدار پزشکیان با ترامپ تجویز صحیحی نیست؟
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترامپ در تجاوز نظامی اخیر رژیم اسرائیل به ایران از او حمایت کامل کرد و در ادامه جنگ، علیه ایران وارد عمل شد. چنین دیداری که لاجرم با روی گشاده و لبخند باید همراه باشد، دهان‌کجی به شهدای ایران و خسارتی است که به زیر ساخت‌ها و شهرهای ایران وارد شد.
ادامه مطلب
فرصتی برای بازنگری در دکترین دفاعی
جای خالی توانمندی ماهواره ای در جنگ ۱۲ روزه
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بدون شک ایران توانمندی علمی و صنعتی بومی مناسبی در حوزه ماهواره و پرتابگر ماهواره (ماهواره بر) و ایستگاه‌های زمینی دارد که ماحصل تلاش دانشمندان و مهندسین ایرانی است ولی اینکه چرا در یک شرایط حساس نظامی و روانی که متن جامعه به بازپروری روحی نیاز دارد هیچ خبری از قابلیت‌های ماهواره ای ایران نیست جای پرسش جدی وجود دارد.
ادامه مطلب
جنگ ۱۲ روزه و پیامدهای آن برای روابط تهران ـ دهلی‌نو
جایگاه هند در راهبرد «نگاه به شرق» جمهوری اسلامی ایران
حسام‌الدین حجت‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: درگیری نظامی مجدد جمهوری اسلامی ایران و صهیونیست‌ها شاید هند را مجبور به موضع‌گیری روشن‌تری کند که نتیجه آن، می‌تواند به دوری این کشور از یکی از طرفین منازعه (به احتمال زیاد، جمهوری اسلامی ایران) در کوتاه مدت منجر شود، از این منظر، نمی‌توان روی هند به مثابه یک قدرت نوظهور آسیایی و بین‌المللی در چارچوب راهبرد «نگاه به شرق» حساب ویژه باز کرد.
ادامه مطلب
می‌اندیشم، پس هستم
نامه‌ای به جان اسکیلز ایوری، دانشمند خردمند و ایران‌دوست
حسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جان اسکیلز ایوری متولد ۱۹۳۳ در لبنان از والدین آمریکایی ، یک شیمی دان نظری است که به دلیل تحقیقاتش در زمینه شیمی کوانتوم ، ترمودینامیک ، تکامل و تاریخ علم مورد توجه قرار گرفته است. از اوایل دهه ۱۹۹۰، ایوری یک فعال صلح جهانی بوده است. در طول این سال ها، او بخشی از گروهی بود که با کنفرانس های Pugwash در زمینه علوم و امور جهانی مرتبط بود. در سال ۱۹۹۵، این گروه به دلیل تلاش های خود جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.
ادامه مطلب
اعتمادی که کم‌رنگ شده است
ضربه جنگ ۱۲ روزه به روابط ایران و روسیه
مسکو پیش از این با سقوط بشار اسد در سوریه در دسامبر ۲۰۲۴، یکی از حیاتی‌ترین مشتریان استراتژیک خود را از دست داده است. مسکو با همکاری ایران ضعیف، می‌تواند با چالش بسیار بزرگتری در توانایی خود برای تأثیرگذاری بر تحولات خاورمیانه روبه‌رو شود.
ادامه مطلب
درس‌هایی که گرفته شدند
ارزیابی تاثیرات جنگ ۱۲ روزه بر دکترین نظامی ایران و اسرائیل
فاصله جغرافیایی وسیع، تفاوت‌های آشکار در تسلیحات و تاکتیک‌های جنگی متضاد، چالش‌های قابل توجهی را برای هر دو طرف از نظر برنامه‌ریزی نظامی و استراتژیک ایجاد کرد. درس‌های ارزشمندی را می‌توان از این رویارویی آموخت.
ادامه مطلب
در عصر چانه‌زنی‌های پنهان و خستگی ژئوپلیتیکی
در آخر روسیه ایران را معامله می‌کند؟
دیگر پرسش این نیست که آیا مسکو ممکن است ایران را رها کند یا نه، بلکه این است که آیا ایران می‌تواند از تبدیل شدن به کشوری که رها می‌شود، فرار کند.
ادامه مطلب
چهار سناریویی که می‌توان متصور شد
روابط ایران و روسیه در کش‌وقوس فضای بعد از جنگ ۱۲ روزه
موضع روسیه سوالات متعددی را در مورد اثربخشی و محدودیت‌های محور روسیه و ایران مطرح کرده است. خوش‌بینی محتاطانه و بدبینانه روسیه در مورد نتیجه این جنگ دوازده روزه، زمانی که آتش‌بس اعلام شد، به برخی از تحلیلگران این تصور را داده که آینده ممکن است سناریوهای مختلفی را برای این محور در بر داشته باشد، به دلیل متغیرها و تحولاتی که می‌تواند آن را تقویت یا تضعیف کند.
ادامه مطلب
تعریف‌های دوگانه غرب مطابق با منافع خود
امنیت وارونه و چالش های برنامه هسته ای صلح آمیز ایران
جمشید پرویزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این نظم وارونه مفهوم امنیت تهی و ابزاری می شود و نه برای همه جهان، بلکه برای منافع خاص غرب تعریف می شود. در این چارچوب حتی حق یک ملت برای دستیابی به تکنولوژی صلح آمیز هسته ای، بر اساس درک امپراتوری از هویت آن ملت قضاوت و رد می شود. این رویکرد نه تنها امنیت پایدار را به ارمغان نمی‌آورد، بلکه با ایجاد بی عدالتی، نفاق و بی اعتمادی، زمینه بی ثباتی های بیشتری را در سطح جهانی فراهم می‌کند. نمونه قابل توجه آن ایران است که با وجود نداشتن شواهد دال بر سلاح هسته‌ای، از سوی آمریکا (بزرگترین دارنده و تنها استفاده کننده تاریخی سلاح های هسته ای در جهان) و اسرائیل (دارای ۲۰۰ کلاهک هسته ای و سابقه ارتکاب بیشترین جنایات جنگی در جهان پس از جنگ جهانی دوم)، به بهانه صلح جهانی مورد بمباران و تجاوز نظامی می‌گیرد. چون در غیر این صورت ایران کشوری است که با عبور موفقیت آمیز از گذر کنونی و خروج از نظم وارونه امپراتوری، می‌تواند الگوی قدرتمندی برای کل جهان سوم باشد.
ادامه مطلب
پیامی که باید عمیق درک شود
پیام‌های چندلایه رهبری به ملت ایران، نخبگان و محور مقاومت
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در لایه‌های زیرین این سخنان، چند پیام راهبردی نهفته بود: مدیریت افکار عمومی پس از بحران نظامی با برجسته کردن تصویر پیروزی، انتقال تمرکز از تهدید خارجی به انسجام داخلی به‌عنوان اصل بقا در جنگ نرم، تعریف چارچوب دشمنی آمریکا به‌عنوان یک واقعیت پایدار که سیاست خارجی باید بر مبنای آن شکل گیرد، هشدار به نخبگان برای پرهیز از تخریب مبانی نظام، و ارسال پیام بازدارندگی آشکار به رژیم صهیونیستی.
ادامه مطلب
توانایی امنیتی تهران را نمی‌توان دست کم گرفت
کارزار تمامی عیار امنیتی ایران در درون اسرائیل
در حالی که تلاش‌های ایران برای نفوذ و نظارت بر اهداف در اسرائیل حداقل به سال ۲۰۱۳ برمی‌گردد، سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل افزایش قابل توجهی در تلاش‌های ایران برای استخدام شهروندان اسرائیلی و غیر اسرائیلی برای جاسوسی برای ایران را از اوایل سال ۲۰۲۰ ثبت کرده‌اند.
ادامه مطلب
همچنان انگشت‌ها روی ماشه
اسرائیل و ایران: جنگی که پایان نمی‌یابد
اسرائیل، که آغازگر جنگ ژوئن بود، از نتیجه آن راضی به نظر نمی‌رسد. با وجود وارد کردن ضربات سنگین به زیرساخت‌های نظامی و هسته‌ای ایران، تهران انعطاف‌پذیری خود را ثابت کرد. میزان کامل خسارت به برنامه هسته‌ای ایران همچنان نامشخص است. اجماع بر این است که اگرچه ایران متحمل شکست‌های جدی شده، اما برنامه هسته‌ای آن ریشه‌کن نشده است.
ادامه مطلب
علی‌رغم سیگنال‌های متضادی از واشینگتن می‌رسد
«تغییر رژیم» همچنان نامحتمل‌ترین سناریو
سناریوی تغییر رژیم همچنان جزو «نامحتمل‌ترین سناریوها» است، که دلیل اصلی آن مخالفت شدید قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و بازیگران کلیدی بین‌المللی و همچنین عدم وجود ناآرامی‌های عمومی قابل توجه در داخل ایران است. انسجام سیاسی و اجتماعی نشان داده شده در کل کشور ایران امکان تحقق این نتیجه را بیش از پیش کاهش داده است.
ادامه مطلب
کل منطقه همچنان ملتهب است
عدم قطعیت‌ها بعد از حمله اسرائیل به ایران
مهم‌ترین سوالات این است که آیا برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران همچنان پابرجا مانده است یا خیر. ادعاها و ادعاهای متقابل همچنان ادامه دارد؛ اسرائیل مدعی نابودی برنامه هسته‌ای ایران است، اما در حالی که ایران به خسارات گسترده اذعان می‌کند، پیروزی خود را نیز اعلام می‌کند.
ادامه مطلب
روسیه، چین و امریکا چه بازاری دارند
بازار فروش تسلیحات بعد از جنگ ۱۲ روزه و نبرد اوکراین
موسسه واشینیگتن اینستیتیوت در گفت وگو با کارشناسان نظامی و امنیتی درباره فروش تسلیحات بعد از حمله اسرائیل به ایران و جنگ اوکراین و همچنین تنش‌های نظامی موجود در خاورمیانه به گفت‌وگو نشسته است.
ادامه مطلب
عراق در میانه ایران و امریکا و اسرائیل
چرا در جنگ ۱۲ روزه حشد الشعبی ورود نکرد؟
بورجو اوزچلیک و تامر بداوی در یادداشت مشترکی که در اندیشکده روسی منتشر کرده‌اند، می‌نویسند: چرا گروه‌های مسلح هم‌سو با ایران در عراق، با وجود تعهدات قبلی مبنی بر تلافی در صورت مداخله واشنگتن در طول جنگ اسرائیل و ایران، از پیوستن به ضدحمله تهران به پایگاه‌های نظامی ایالات متحده خودداری کردند؟
ادامه مطلب
جنبه‌های پنهان از بازنگری در دکترین دفاعی
شکست در جنگ شناختی، شوخی با امنیت تاوان در میدان
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چه بخواهیم و چه نخواهیم باید بپذیریم که همه ضرباتی که در جنگ ۱۲ روزه خوردیم، همه اینها شکست در جنگ شناختی و پذیرفتن القائات و توهمات دشمن در امر بازدارندگی بوده است. آنچه آسیب‌پذیری کشور را چند برابر کرده، فریب افکار مدیران ارشد کشور بوده است نه کارکنان عادی دولتی و نظامی و عامه مردم. باید فکری به حال آن کرد که اگرچه دیر شده ولی باز هم فرصت جبران هست.
ادامه مطلب
پایتخت‌ها در حال تجدید نظر در توافق ابراهیم هستند
افزایش ترس کشورهای عربی از اسرائیل بعد از جنگ ۱۲ روزه
نگرانی اصلی کشورهای خلیج فارس این است که «دکترین سلاح بلند» اسرائیل – حمله پیشگیرانه به دشمنان در چندین عرصه – دیگر صرفاً دفاعی تلقی نمی‌شود، بلکه به عنوان راهبردی با هدف تجزیه منطقه‌ای در نظر گرفته می‌شود. در ایران، این به معنای حمله نه تنها به زیرساخت‌های نظامی، بلکه به زندان‌ها و پایگاه‌های شبه‌نظامی و همچنین تلاش برای ایجاد ناآرامی در مناطق اقلیت‌نشین مانند خوزستان، بلوچستان و مناطق کردنشین بوده است. الگوی مشابهی در سوریه نیز پدیدار شده، جایی که اسرائیل عملیات در مناطق با اکثریت دروزی را تحت عنوان حفاظت از اقلیت‌ها توجیه کرده است. رهبران خلیج فارس نگرانند که اگر این دکترین عادی شود، در نهایت می‌تواند در مورد سایر کشورهای شکننده – حتی عراق یا خود عربستان سعودی – نیز اعمال شود.
ادامه مطلب
پکن خود در وضعیت سختی قرار گرفته است
آزمون سخت چین در تنش‌های هسته‌ای ایران و غرب
استراتژی چین برای پوشش ریسک، برای حوزه هسته‌ای نامناسب بوده است. در اینجا، ابهام یک سپر نیست، بلکه مسئولیتی است که اعتبار پکن را از بین می‌برد و باعث تشدید تنش می‌شود. برخلاف ترتیبات تجاری یا امنیتی متعارف، دیپلماسی هسته‌ای فضای کمی برای فرار دیپلماتیک فراهم می‌کند. عدم اقدام به خودی خود به یک انتخاب تبدیل می‌شود و عواقب فزاینده‌ای دارد.
ادامه مطلب