ایران و امریکا

زخمی که درمان خواهد شد

نقش رژیم علیف در جنگ تحمیلی دوازده روزه

غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران با سپری کردن دوازده روز جنگ تمام عیار و خروج سرافرازانه از چالش سخت برای حیات و بازسازی، دشمنان و دوستان خود را بیشتر شناخت. علی‌رغم اینکه دولت باکو خود را از هرگونه مشارکت در این جنگ تحمیلی به نفع رژیم صهیونیستی مبرا دانسته اما دخالت‌های باکو در این جنگ برای ایران، مسجل شده است. حکومتی که فاقد هرگونه ریشه مردمی است در طوفان‌های پیش رو ناگزیر بی‌ثبات و فاقد مقاومت خواهد بود.

ادامه مطلب

از تهدیدات پلی برای فرصت ها بسازیم

پایان بحران زنگه زور

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حالی که ایران هنوز در شوک صدمات جدی در مرزهای دور و جنگ ۱۲ روزه است، خطرات ادامه دشمنی هایی که می توانست به دوستی تبدیل شود، امروز به مرزهای آن کشیده شده است. نگاهی به تحولات پیرامونی نشان می دهد که دایره محاصره ایران در حالی کامل می شود که ما نه درک صحیحی از چرایی و نه درکی از چگونگی جلوگیری از این تحولات نداشته و نداریم.

ادامه مطلب

ترامپ تنها در این صورت استثنا می‌شود

درک واقعی ایران، لزوم رسیدن به توافق

ایالات متحده باید رویکرد خود را حول محور عمل متقابل استراتژیک تغییر دهد. اهداف اصلی سیاست خارجی ایران، عدم دخالت خارجی در سیاست داخلی آن (از جمله تهدیدهای بی‌ثبات‌سازی نظام) و ادغام مجدد اقتصادی و دیپلماتیک جهانی، با منافع ایالات متحده ناسازگار نیستند. توافق هسته‌ای هنوز امکان‌پذیر است، اما تنها در صورتی که مبتنی بر راه‌حل‌های معتبر و مبتنی بر بده‌بستان باشد. تهران تسلیحاتی شدن را متوقف می‌کند و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده منطقه‌ای خود، یعنی حمایت از شبه‌نظامیان نیابتی را متوقف می‌کند. در عوض، واشنگتن عدم مداخله ایالات متحده و متحدانش را تضمین می‌کند و از ادغام مجدد مرحله‌ای در جامعه بین‌المللی حمایت می‌کند. راستی‌آزمایی کلیدی است، اما عمل متقابل نیز همین طور است. فشار بدون انگیزه، یک تحریک است، نه یک استراتژی.

ادامه مطلب

واشینگتن باید فورا جبران کند

حملات اسرائیل و آمریکا به ایران: یک اشتباه استراتژیک

همه طرف‌ها از تهدیدها و طعنه‌های بی‌مورد خودداری کنند، در مذاکرات جدی و پایدار شرکت کنند و مایل به مصالحه کافی برای ایجاد نتیجه برد – برد باشند. اگرچه بعید است، اما چنین نتیجه‌ای برای جلوگیری از ظهور دهمین دولت مسلح به سلاح هسته‌ای و فروپاشی سیستم عدم اشاعه هسته‌ای آن‌طور که ما می‌شناسیم، حیاتی است.

ادامه مطلب

اسرائیل کشورهای عربی را بیش‌از‌پیش نگران کرده است

موقعیت سخت کشورهای عربی خلیج فارس بعد از جنگ ۱۲ روزه

در واقع، در طول جنگ ۱۲ روزه، هر شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نگرانی خود را از سرایت خشونت به سرزمین‌های خود ابراز کردند، اسرائیل را به شدت محکوم کردند و بر موضع بی‌طرفانه‌ی خود تأکید کردند. این محکومیت‌ها – از جمله از سوی کشورهایی که امضاکننده‌ی پیمان ابراهیم هستند – نشان‌دهنده‌ی همسویی با تهران نبود، بلکه تمایل آشکار آنها برای حفظ امنیت خود و ارسال پیام عدم دخالت بود.

ادامه مطلب

لزوم جدیت در مذاکره با ایران

الآن وقت دیپلماسی است نه رژیم چینج

ایالات متحده و شرکایش به جای تمرکز صرف بر قابلیت‌های هسته‌ای ایران، باید یک ابتکار دیپلماتیک جامع را دنبال کنند که تمام مشکلات دیرینه ایران با همسایگانش و غرب را در بر بگیرد.

ادامه مطلب

تهدیدهای ایران

خروج از NPT چه مشکلی برای اقتصاد ایجاد می‌‌‌کند؟

احمد ذوالفقاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: درصورت فعالسازی مکانیسم ماشه، فروپاشی برجام و بازگشت تحریم‌‌های فصل هفتم سازمان ملل رخ خواهد داد. این اقدامات با واکنش‌‌‌های مسئولین ایرانی همراه شد؛ به گونه‌‌‌ای که ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس اعلام کرد:« کمیسیون امنیت ملی در حال تدوین طرحی است که به موجب آن در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، دولت ملزم به خروج از NPT است». 

ادامه مطلب

ترسیم نظم نوین امنیتی خاورمیانه

حلقه محاصره یا موازنه وحشت؟

مرتضی شکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگ مستقیم ایران و اسرائیل به دوران «جنگ در سایه» پایان داد و قواعد بازی را برای همیشه تغییر داد. اکنون منطقه بر لبه یک تیغ حرکت می‌کند و با دو آینده متضاد روبروست.

ادامه مطلب

میانجی‌گری‌ها ادامه دارد

بی‌اعتمادی ایران به امریکا برای از سرگیری مذاکرات

عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران، به سی‌بی‌اس گفته که تهران تا زمانی که آمریکا تضمین ندهد در میانه مذاکرات حمله نظامی انجام نخواهد داد، وارد گفت‌وگوهای رسمی نمی‌شود.

ادامه مطلب

اوضاع خاورمیانه شکننده است

مذاکره در عین بی‌اعتمادی

شکست مذاکرات آتش‌بس غزه و محدودیت‌های همکاری ایران با آژانس، همراه با عدم پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای، خطر تشدید تنش‌ها را افزایش داده است. با این حال، اندیشکده کارنگی و سیاست خارجی اروپا بر این باورند که تمایل اروپا، چین و برخی کشورهای عربی به ویژه قطر، عمان و عربستان سعودی به دیپلماسی، احتمال سناریوی بن‌بست یا دیپلماسی محدود را محتمل‌تر از جنگ تمام‌عیار می‌کند.

ادامه مطلب

تردید در پیشبرد مذاکرات و احتمال شکست آتش‌بس

جنگ یا تداوم بن‌بست کنونی چه پیامدهایی خواهد داشت؟

این در حالی است که بسیاری از اندیشکده ها از جمله کارنگی و سی اس آی اس (CSIS) وقوع جنگ تمام عیار را کمترین احتمال ممکن در وضعیت کنونی می‌دانند و بر این اعتقادند که در صورت نقض آتش‌بس کنونی میان ایران و اسرائیل یا انجام حملات جدید اسرائیل و آمریکا به ایران، تهران ممکن است به سمت غنی‌سازی تسلیحاتی یا حملات گسترده به اهداف منطقه‌ای حرکت کند.

ادامه مطلب

تحلیل حقوقی، ژئوپلیتیکی و اقتصادی در ۲۰۲۵

مکانیسم ماشه و دو راهی استراتژیک ایران

معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه در مقطع کنونی، دیگر صرفاً یک سازوکار فنی-حقوقی نیست، بلکه به ابزاری چندمنظوره برای اعمال فشار هوشمند و اجماع‌سازی بین‌المللی علیه ایران تبدیل شده است. فعال‌سازی آن، نه‌تنها بازگشت به فضای بحران‌زده و چندقطبی پیش از توافق هسته‌ای را رقم می‌زند، بلکه مشروعیت بین‌المللی ایران را هدف قرار می‌دهد و امکان مداخلات جدید سیاسی و امنیتی را برای بازیگران متخاصم فراهم می‌سازد. بی‌توجهی به این روند می‌تواند زمینه‌ساز یک چرخه بازدارنده و تشدید شونده از تحریم، انزوا و بحران شود که خروج از آن حتی در میان‌مدت نیز دشوار خواهد بود.

ادامه مطلب

دو طرف از بازگشت به وضعیت پیشاجنگ اجتناب می‌کنند

آینده‌پژوهی بحران اسرائیل و ایران در خاورمیانه در دوران پساجنگ

محمد کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: وضعیت پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران در مرحله‌ای از «آتش‌بس فعال» قرار دارد که با خطر تشدید درگیری‌های مقطعی یا نیابتی همراه است. بازسازی استراتژیک دو طرف، به‌ویژه در حوزه نظامی (تقویت توان موشکی ایران و مدرنیزاسیون دفاعی اسرائیل) نشان می‌دهد که هیچ یک به دنبال بازگشت به وضعیت پیشاجنگ نیستند، بلکه در حال تثبیت بازدارندگی برای مذاکره از موضع قدرت هستند.

ادامه مطلب

واقعیت‌ها چه می‌گویند

توافق، جنگ یا تداوم فشار حداکثری؟

سید مهدی حبیبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت میدانی و ساختاری موجود، به‌گونه‌ای است که ایالات متحده را ناگزیر می‌سازد تا خواسته ایران در زمینه غنی‌سازی را – هرچند با چارچوب‌های نظارتی بین‌المللی – بپذیرد. این پذیرش، می‌تواند هم‌زمان هم ابزار مدیریت تهدید باشد و هم بستری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی ایجاد کند. ایران نیز، با توجه به نیازهای اقتصادی و فشارهای داخلی، این گزینه را به‌عنوان یک راه‌حل میانی خواهد پذیرفت؛ راه‌حلی که نه منجر به تسلیم کامل است، و نه گشایش مطلق، بلکه نوعی مدیریت راهبردی وضعیت برای هر دو طرف خواهد بود.

ادامه مطلب

ایران با وجود پیشنهادهای اروپا بی‌اعتماد است

مذاکرات هسته‌ای استانبول زیر سایه جنگ ۱۲ روزه

آسوشیتدپرس، به زمینه‌های تنش‌زای اخیر مانند جنگ ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل اشاره کرده که مذاکرات را پیچیده‌تر کرده است. کارشناسان این خبرگزاری معتقدند که حمایت اروپا از اسرائیل در این درگیری ممکن است اعتماد ایران به مذاکرات را کاهش داده باشد.

ادامه مطلب

پیامدهای تداوم آتش افروزی در منطقه

اگر ایران همچنان اولویت امریکا بماند

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تنها مسیر ممانعت از آتش افرزوی در خاورمیانه و ممانعت از درگیر شدن ملل اسلامی خاورمیانه در ازای خریدن زمان برای ملل کمونیست و ارتودوکس چین و روسیه این مساله است که ایران از دستور کار آمریکا خارج شود.

ادامه مطلب

اتفاقی که خلاف قوانین بین‌المللی است

پیامدهای آلودگی محیط‌زیستی جنگ بر سلامت جسمی کودکان ایران

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مطابق اعلامیه استکهلم (۱۹۷۲)، منشور زمین و معاهده پاریس (۲۰۱۵)، دولت‌ها موظف‌اند اقدامات مؤثری برای کاهش آسیب‌های محیط زیستی و جلوگیری از تخریب‌های ناشی از درگیری‌های مسلحانه انجام دهند. استفاده از سلاح‌هایی که تأثیر بلندمدت و گسترده بر محیط زیست دارند، مصداق «جنایت علیه محیط زیست» شناخته می‌شود و به‌طور مستقیم، مصداق نقض حقوق کودک نیز تلقی می‌شود. حمله موشکی به ایران و آسیب به تأسیسات حیاتی، نقض آشکار این تعهدات بین‌المللی است و بار دیگر نشان داد که کودکان، اصلی‌ترین قربانیان خاموش جنگ و محیط زیست آلوده هستند.

ادامه مطلب

پیمامدهای عملیاتی‌سازی مکانیسم ماشه

برجام در گام آخر

محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می‌رسد فعال‌سازی مکانیسم ماشه می‌تواند شکل دیگری از جنگ علیه ایران باشد که در آن به جای موشک و پهپاد، از تحریم‌های فلج‌کننده استفاده می‌شود. این سناریو به ویژه با توجه به نزدیک شدن به تاریخ انقضای برخی محدودیت‌های برجام (اکتبر ۲۰۲۵) محتمل‌تر شده است.

ادامه مطلب

توقف موقت برنامه هسته‌ای ایران

فرصتی برای مذاکره یا تعلیق در آستانه تنش؟

گزارش‌ها از توقف چندماهه در برنامه هسته‌ای ایران خبر می‌دهند؛ فرصتی که می‌تواند زمینه‌ساز گفت‌وگوهای تازه باشد، اما همچنان این پرسش مطرح است که آیا این وقفه تغییری در مسیر تهران ایجاد خواهد کرد یا نه؟

ادامه مطلب

کمک افرادی که می‌تواند کارساز باشد

چرخش درتاکتیک های دیپلماسی

کیکاووس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اگر گره مثبتی بخواهد باز شود مردم و نخبگان از آنان حمایت خواهند کرد تا کشور از آسیب های بیشتری در امان باشد. 

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

بقایی: رئیس جمهور به زودی به پاکستان سفر می‌کند

سخنگوی وزارت امور خارجه سپس گفت: «روابط ما با پاکستان رابطه ای دیرپا و مبتنی بر علقه های دینی، فرهنگی و تمدنی است و برای آن ارزش بسیاری قائلیم. تماس های اخیر میان مقامات دو کشور طبیعتا درباره روابط دوجانبه بوده است. البته نمی توانیم اذعان نکنیم که متعاقب تجاوز رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران این تماس ها افزایش یافته است. ما با پاکستان به عنوان یک کشور اسلامی که علاقه زیادی به مردم ایران دارند، تماس های بسیاری داریم. فکر می کنیم ظرف روزهای آینده سفر رئیس جمهور به پاکستان انجام می شود که خود نشان دهنده روابط خوب و عمیق ما با پاکستان را نشان می دهد. پاکستان عضو غیر دائم شورای امنیت و کشوری مهم در سازمان کنفرانس اسلامی است که برای رابطه با آن بسیار ارزش قائلیم.»

ادامه مطلب

گزارشی از «مجمع امنیتی آسپن»

سالیوان: حمله به ایران ضروری نبود/ ولی نصر: آنچه ترامپ می‌خواهد توافق نیست، تسلیم است

ولی نصر دولت دونالد ترامپ را متهم کرد که پیش از حملات، به صورت جدی مذاکره نکرده است. او گفت: «شما اساسا از ایران می‌خواهید تسلیم شود. این دیگر توافق نیست، بلکه تسلیم است. پس پرسش این است که بهای قابل‌قبول برای تسلیم چیست؟»

ادامه مطلب

اسنپ‌بک اروپایی علیه برنامه هسته‌ای ایران

رسیدن به توافقی شبیه برجام بعید است

این گونه برداشت می شود که مذاکرات غیرمستقیم در عمان ادامه دارد، اما حملات اسرائیل و شروط سخت‌گیرانه آمریکا، پیشرفت را کند کرده است. ایران بر حق غنی‌سازی تأکید دارد و گفته است که هرگونه توافق باید لغو تحریم‌ها را شامل باشد. احتمال توافق محدود وجود دارد، اما توافقی جامع مانند برجام بعید به نظر می‌رسد.

ادامه مطلب

از جنگ اوکراین تا پرونده هسته‌ای

در باب «مذاکرات گلخانه‌ای»

سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: هرگونه توافق پایدار، چه در بحران اوکراین و چه در دیگر منازعات جهانی، تنها زمانی معنا و دوام خواهد داشت که بر پایه‌ی درک متقابل و شناسایی مشروعیت خواسته‌های هر دو طرف شکل گیرد.

ادامه مطلب

موافقان و مخالفان چگونه می‌بینند

تاثیرات برخورد موشک به پایگاه العدید در داخل و خارج از ایران

روح‌الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: از برداشت های احتمالی در داخل و خارج از ایران از این موضوع می توان داشت این است که پیش بینی اینکه در داخل ایران کدام گروه به بهره‌برداری بیشتر از این رخداد قادر خواهد بود و دست بالا را در به کرسی نشاندن نگاه خود خواهد داشت تا حدودی سخت است اما در خارج از ایران می توان این پیش بینی را داشت که انتشار گزارش های مرتبط با این موضوع می تواند به نفع موافقان حمله مجدد به ایران مورد استفاده قرار گیرد.

ادامه مطلب

چرا رخ می‌دهد؟

جنگ از دیدگاه علوم شناختی

محمدرضا حاجی کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در پی جنگ تحمیلی ۱۲روزه علیه ایران، این روزها اندیشمندان ایرانی و تحلیل‌گران سیاست خارجی در سطح کشور، مکررا از عبارت جنگ شناختی استفاده می‌کنند. در اینجا هدف ما تعریف جنگ شناختی نیست، بلکه یک مرحله پیش از آن، یعنی دریافتن این نکته است که از دیدگاه شناختی، چرا جنگ رخ می دهد؟  

ادامه مطلب

شرایط را چگونه می‌توان ارزیابی کرد

بررسی سناریوهای امکان حمله بعدی اسرائیل در فضای پرابهام کنونی

محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آنچه مسلم است، نظم امنیتی پیشین در خاورمیانه به پایان رسیده و بازیگران منطقه باید خود را با واقعیت‌های جدیدی تطبیق دهند که ایران در آن به عنوان یکی از ارکان اصلی معادلات امنیتی ظاهر شده است. این تحول، خود زمینه‌ساز چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی خواهد بود که تحلیل آن‌ها به نگاهی عمیق‌تر و جامع‌تر نیازمند است.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

بقایی: موضع اروپایی‌ها نسبت به حمله ایران به العدید اوج ریاکاری است

اسماعیل بقایی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره موضع وزارت امور خارجه نسبت به مواضع کشورهای اروپایی نسبت به اقدام دفاعی ایران علیه پایگاه امریکایی العدید که در پاسخ به تجاوز نظامی امریکا به کشورمان انجام شد، از خود نشان دادند و این اقدام کشورمان را محکوم کردند و گفتند که در کنار طرف امریکایی می‌ایستند، گفت: «این اوج ریاکاری است. این که سه کشور اروپایی حمله اسرائیل را تایید و از آن حمایت کنند و از سوی دیگر حق ذاتی ایران را مطابق با منشور سازمان ملل زیر سوال ببرند را اوج ریاکاری می دانیم. ما رفتار آنها را به هیچ وجه صادقانه نمی بینم. اقدام ما در حمله به پایگاه امریکایی العدید کاملا دفاعی بود و در واکنش به حمله امریکا به تاسیسات هسته ای کشورمان انجام شد. برای همه کشورهای منطقه روشن است که ما به گسترش روابط با آنها پایبند هستیم و بر روابط خود با کشورهای عربی اهتمام داریم و اجازه نخواهیم دید چنین مواضعی بر روند روابط خوب ما با این کشورها خدشه‌ای وارد کند.»

ادامه مطلب

لزوم بازتعریف مجدد سیاست‌ها

ایران، حمله اسرائیل و ضرورت بازنگری در استراتژی ملی

سهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در قالب شرایط جدید، ژئوپلیتیک ایرانی و محیط امنیت منطقه ای با واقعیت های جدیدی روبه رو شده است که در قالب واقعیت های جدید، جمهوری اسلامی ایران براساس مقدورات ملی، در شرایط محذورات ملی و منطقه ای و با توجه به دگرش های راهبردی نظام بین المللی و منطقه ای، باید تغییراتی بنیادین در استراتژی ملی ایجاد کند.

ادامه مطلب

از ایران برهنه تا ایران بزرگ

ترامپ و بازگشت شکوه ایرانی؟!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ادعای ترامپ برای بازگشت ایران به بزرگی و دوران برتری منطقه‌ای و جهانی را ‌باید بخشی از نیرنگ دولت امریکا دانست که به دنبال یک ایران تسلیم شده، فروپاشیده و بسیار ناتوان در مناسبات قدرت منطقه‌ای و جهانی است.

ادامه مطلب