
بخش های پنهان خرابکاری در نطنز
مرتضی پارسی مود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی ابعاد تازه ای را درباره حادثه خرابکارانه تاسیسات هسته ای نطنز که موساد متهم اصلی آن است، بررسی می کند.
ادامه مطلبمرتضی پارسی مود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی ابعاد تازه ای را درباره حادثه خرابکارانه تاسیسات هسته ای نطنز که موساد متهم اصلی آن است، بررسی می کند.
ادامه مطلبدولت جدید جو بایدن به دلیل دو عامل پرونده ایران را در راس «بایدها» در سیاست خارجی قرار داده است. اول، ممانعت از دستیابی ایران به توانایی تولید سلاح هسته ای یا حتی نزدیک شدن به آن ضروری است و آمریکا حتی به قیمت متوسل شدن به اقدام نظامی چنین اجازه ای نخواهد داد. دوم، شدت پوشش رسانه ای برنامه هسته ای ایران در ایالات متحده و تفسیرهای سیاسی ایجاب می کند که سریع تر به مساله رسیدگی شود.
ادامه مطلبکمتر از یک ماه پیش دکتر محسن فخری زاده، دانشمند هسته ای ایران، در حومه تهران ترور شد. در گمانه زنی های متداول، اسرائیل مسئول این حمله انگاشته می شود. یک مقام ارشد اسرائیلی مرتبط با ردگیری دکتر فخری زاده به نیویورک تایمز گفت که «جهان باید از اسرائیل برای ترور او تشکر کند» و اسرائیل به «اقدامات خود علیه برنامه هسته ای ایران» ادامه خواهد داد. در این مقاله یک مقام آمریکایی و دو مقام اطلاعاتی دیگر گفت که اسرائیل عامل حمله بوده است. یوسی ملمان، کارشناس امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل، صراحتا این ترور را به موساد نسبت داد. اما با توجه به کارزار اعمال فشار حداکثری آمریکا علیه ایران و همکاری نزدیک پومپئو با نتانیاهو از جمله در دیدار پنهانی با ولیعهد سعودی تنها ۵ روز پیش از ترور، مساله همکاری آمریکا در این زمینه یا دست کم اطلاع قبلی از این حمله یا تایید ترور توسط آن، مطرح است.
ادامه مطلبهنوز مشخص نیست که ترور محسن فخری زاده، دانشمند برجسته هسته ای، در ۲۷ نوامبر در جاده ای در حومه تهران چه تاثیری بر برنامه هسته ای این کشور خواهد داشت. اما این ترور که پس از دیگر حملات مرتبط با اسرائیل در ایران رخ داده، برای جمهوری اسلامی به معنای لزوم اصلاح ساختارهای امنیتی داخلی و همچنین رسیدگی به درخواست های ضد و نقیض درباره گرفتن انتقام ترور دکتر فخری زاده است.
ادامه مطلبجو بایدن، رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده، در مصاحبه خود با نیویورک تایمز در تاریخ ۲ دسامبر درباره طیف وسیعی از موضوعات از جمله ایران نظر داد و مسیر سیاست گذاری دولت آتی در قبال این کشور را مشخص کرد. مصاحبه که توسط توماس فریدمن، حامی پرشور اسرائیل با ذهنیت شناخته شده «اول اسرائیل» انجام شد، در حقیقت تلاشی برای مانع تراشی در دیپلماسی دولت بایدن با ایران با درخواست محدودیت های جدید در برنامه موشکی پیشرفته و محدودیت در فعالیت های منطقه ای این کشور و حفظ تحریم های اساسی اعمال شده توسط دولت دونالد ترامپ بود. به عبارت دیگر، فریدمن هم مانند دیگر شاهین های اسرائیلی، به دنبال تداوم سیاست گذاری در قبال ایران از دولت ترامپ به بایدن و نگران منافع اسرائیل (توسعه طلب و نظامی گرا) است.
ادامه مطلبپارسا جعفری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی و واکاوی تمام عوامل و شرایط داخلی رژیم صهیونیستی و نیز واقعیت های منطقه ای و بین المللی مشخص است که این رژیم قادر به حمله علیه تأسیسات هسته ای ایران نیست و بیشتر رفتارهای سیاسی آن در این زمینه، در راستای ایجاد جنگ روانی و از سویی تحریک آمریکا و غرب برای افزایش فشارهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی است.
ادامه مطلبایران هفته گذشته از کشته شدن یکی از چهره های مهم در دستگاه امنیتی خود، دکتر محسن فخری زاده، خبر داد. این مساله که اسرائیل توانایی انجام چنین عملیات پیچیده ای در خاک ایران را داشته، نشان دهنده شکاف در امنیت داخلی جمهوری اسلامی و آسیب پذیری آن در برابر عملیات خارجی است و ایران را با معضلی اساسی مواجه کرده. این مساله همچنین به انگیزه ای برای ایران تبدیل شده تا نشان دهد که همچنان قدرتمند است. اما واکنش ایران به همه این اتفاقات، حساب شده و دقیق بوده و این کشور تلاش کرده است بین دو هدف بالقوه متناقض تعادل برقرار کند: این اقدامات و تهاجمات خارجی را بی پاسخ نگذارد و در عین حال، از تشدید بیشتر تنش ها و به طور بالقوه مواجهه مستقیم نظامی با آمریکا خودداری کند.
ادامه مطلبرئیس جمهوری دونالد ترامپ با مطرح کردن درخواست «بازگشت تحریم ها» علیه ایران مطابق قطعنامه سال ۲۰۱۵ شورای امنیت به جو بایدن، نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری، لطف بزرگی کرد. بایدن و نزدیکانش بارها از تعهد به بازگشت به توافق هسته ای ایران موسوم به برجام که ترامپ در ماه مه ۲۰۱۸ از آن خارج شد، سخن گفته اند. با این حال، ظاهرا این ترامپ است که بر برجام تنفس مصنوعی دیپلماتیک می دهد تا جان تازه ای در آن بدمد.
ادامه مطلبایران و حزب الله سطحی از بازدارندگی ایجاد کرده اند که اسرائیل در دهه ۱۹۷۰ توانایی تصور آن را نداشت. ایران میلیاردها دلار و ۳۰ سال صرف حمایت از حزب الله کرده و نتیجه یک عامل بازدارنده قدرتمند شده به این معنی که اگر اسرائیل به ایران یا برنامه هسته ای آن حمله کند، آنها هم تل آویو یا شاید حتی تاسیسات هسته ای اسرائیل را هدف خواهند گرفت.
ادامه مطلبدر چند هفته گذشته ایران شاهد چندین مورد انفجارهای غیرمعمول در تاسیسات حساسی مانند مجتمع غنی سازی هسته ای، کارخانه ها و خط لوله گاز بوده است. بسیاری از تحلیلگران و دیپلمات ها به خرابکاری های اسرائیل، ایالات متحده یا نیروی خارجی دیگری مشکوک هستند. اگرچه اطلاعات دقیقی درباره جزئیات این انفجارها و آتشسوزی ها در دست نیست، اما دست کم دو مورد از این حوادث در سایت های مرتبط با برنامه موشکی و هسته ای ایران رخ داده اند. نیویورک تایمز به نقل از «یک مقام اطلاعاتی خاورمیانه» ادعا کرد که اسرائیل در تاسیسات هسته ای نطنز در ساختمانی که ایران می خواست سانتریفیوژهای پیشرفته را مستقر کند، بمب گذاشته است.
ادامه مطلبدر میانه تلاش های ایران برای پیشبرد یک برنامه جسورانه همکاری به ویژه در زمینه انرژی با چین، یک انفجار در یکی از تاسیسات هسته ای خسارت بزرگی به بار آورده است؛ برخی معتقدند که این اتفاق در برنامه هسته ای ایران اختلال ایجاد کرده، اما در حال حاضر هیچ نشانه ای دال بر کاهش سرعت برنامه هسته ای دیده نمی شود.
ادامه مطلبتوافق هسته ای ایران موسوم به برجام ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵ بین ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان و اتحادیه اروپا نهایی شد. اکنون به جای خشنودی همگانی در سالگرد جامع ترین توافق منع گسترش سلاح های هسته ای در تاریخ، «خستگی برجام» در همه طرفین دیده می شود. اما به رغم همه خستگی ها، اکنون تنها زمان باقی مانده برای اقدام است. عواقب فروپاشی برجام و حمله به دیپلماسی چندلایه است چرا که این توافق همان اندازه که در رابطه با ایران است، به منع گسترش سلاح های هسته ای و کنترل تسلیحات در خاورمیانه نیز مربوط می شود.
ادامه مطلببرخی بر این باورند که یک استراتژی مشترک آمریکا و اسرائیل در حال اجراست و یک سری حملات مخفیانه به مثابه پیش درآمدی برای جنگ را در پی خواهد داشت.
ادامه مطلباروپا نگران قدرت گرفتن طیف اصول گرا در ایران و تهدیدهای آن برای دیپلماسی است و یک توافق بهبودیافته اقتصادی را راه حلی برای تقویت اصلاح طلبان و میانه رو ها می داند.
ادامه مطلبآژانس بین المللی انرژی اتمی در تاریخ ۵ ژوئن عقب نشینی های اخیر ایران از توافق هسته ای ۲۰۱۵ خودداری آن از همکاری با تعهدات نظارتی را با جزئیات بیان کرد. آژانس همچنین به موارد توجه و عمل ایران مطابق تعهدات امنیتی و تدابیر اعتبارسنجی تکمیلی به صورت کامل اشاره کرد. اگرچه موقعیت طوری نیست که بتوان نیمه پر لیوان را دید، اما لازم نیست که تنها نیمه خالی لیوان مورد توجه قرار بگیرد.
ادامه مطلبحمیدرضا اسماعیلی نجار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ز منظر دیگر کشورهای عضو معاهده عدم گسترش سلاح های هسته ای، آمریکا دولت مورد اعتمادی برای عمل به تعهدات خود در این معاهده نیست. ایران نیز با توجه به اعمال صحیح تعهدات خود در برجام و تایید چندین باره این موضوع توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی از حقوق طبیعی خود در معاهده محروم شده است و راه برای خروج این کشور از معاهده هموارتر از گذشته به نظر می رسد.
ادامه مطلببرنامه جامع اقدام مشترک سال ۲۰۱۵ با ایران در معرض خطر است. دولت های اروپایی باید از مکانیسم حل اختلاف برجام هم به عنوان اقدامی فوریتی برای کاهش تنش های منطقه ای و هم برای کشف راه ها به سمت یک توافق متعاقب یا یافتن جایگزینی در صورت فروپاشی توافق کنونی، استفاده کنند.
ادامه مطلبصنم وکیلی و نیل کویلیام از موسسه سلطنتی امور بین الملل چتم هاوس در تحقیقاتی تاثیرات کمپین اعمال فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه ایران و قابلیت ها برای مذاکرات آتی را بررسی کرده اند. در این تحقیقات از ۷۵ مصاحبه غیررسمی و محرمانه با سیاست گذاران و تحلیلگران در ایالات متحده، ایران، فرانسه، آلمان، بریتانیا، روسیه، چین، ربستان سعودی، امارات متحده عربی و اسرائیل استفاده شده است.
ادامه مطلبصنم وکیلی و نیل کویلیام از موسسه سلطنتی امور بین الملل چتم هاوس در تحقیقاتی تاثیرات کمپین اعمال فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه ایران و قابلیت ها برای مذاکرات آتی را بررسی کرده اند. در این تحقیقات از ۷۵ مصاحبه غیررسمی و محرمانه با سیاست گذاران و تحلیلگران در ایالات متحده، ایران، فرانسه، آلمان، بریتانیا، روسیه، چین، ربستان سعودی، امارات متحده عربی و اسرائیل استفاده شده است.
ادامه مطلبدر این باغ صنعت هسته ای ایران، همه مدل سانتریفیوژهای کوتاه و بلند، چاق و لاغر به ردیف ایستاده اند و نکته غرورآفرین این که ایران تا قبل از برجام تنها پنج نوع سانتریفیوژ داشت و S۸ میزبان ۴۸ ماشین تحقیقاتی بود در حالی که حالا به رغم برخی محدودیت های برجامی، متخصصان غیور کشورمان تنوع ماشین ها را به ۱۵ و تعداد را به حدود ۴۹۰ ماشین رسانده اند با این تفاوت مهم که اکنون و با اجرای گام سوم می توانیم از مواد غنی شده این ماشین ها نیز استفاده کنیم و بر ذخایر خود بیفزاییم، اتفاقی که قطعا باید نام آن را اقدامی جهادی گذاشت.
ادامه مطلبیک سال پس از اجرای رویکرد فشار حداکثری، موفقیت تحریم ها باعث شد ایران برای خنثی کردن فشارها رویکرد شکیباییاش را به تنشافزایی دگرش دهد. این تنش آفرینی فزاینده می تواند به نوبه خود اهرم لازم برای دگرش رویکرد واشنگتن را در اختیار تهران بگذارد یا دستکم باعث شود ایران از موضع قدرت با آن مقابله کند.
ادامه مطلبهادی محمدی می نویسد: گزارش اخیر آژانس درباره سطح و حجم مواد غنی شده اطلاعات جدیدی دارد اما پاورقی مهم آن درباره آب سنگین حاکی از اتفاقات مهم در این حوزه است.
ادامه مطلباکنون مهم است که اروپایی ها و آمریکایی ها یک سیاست مشترک پیدا کنند. این امر بعید یا نشدنی نیست زیرا دولت ترامپ به طور قابل توجهی در اهداف خود معتدل شده است. نه تغییر نظام در تهران در دستور کار است و نه رئیس جمهوری آمریکا علاقه به مداخله نظامی دارد.
ادامه مطلبچه شد طرف های غربی غنی سازی ما را پذیرفتند؟ آنها ما را بر سر این کار تحریم کردند. تحریم آنها سبب شد تا خودمان دست به کار شویم. وقتی که دیدند خودمان توانستیم روی پای خودمان بایستیم و غنی سازی انجام دهیم، بدون این که نیاز به کمک آنها داشته باشیم، کوتاه آمدند و غنی سازی ما را به رسمیت شناختند. حالا هم باید خودمان رآکتور بسازیم. وقتی خودمان رآکتور ساختیم، آنها می فهمند دیگر تحریمشان اثر ندارد، آن موقع مجبورند که ما را در این زمینه هم به رسمیت بشناسند.
ادامه مطلبدونالد ترامپ بحرانی را با ایران رقم زده که با ترس و نگرانی از مواجهه نظامی همراه بوده است، اما به نظر می رسد رهبران ایران بلوف ترامپ را خوانده اند. رئیس جمهوری آمریکا بارها بین تهدید به خاتمه دادن به ایران و پیشنهاد مذاکره بین دو کشور تغییر موضع داده و همین مساله هرگونه پیشنهادی که از سوی او مطرح می شود را بی اعتبار کرده است.
ادامه مطلبپس از آنکه نتانیاهو مدعی شد اسنادی را درباره برنامه هسته ای ایران یافته، آژانس بین المللی انرژی اتمی بررسی این اسناد موسوم به آرشیو اتمی ایران را آغاز کرد. منتقدان از روند کند این بررسی شکایت دارند، اما آنچه به آژانس اعتبار می دهد، پیشبرد همه مراحل تحقیقات بدون توجه به فشارها و تاثیرگذاری های سیاسی است و طبق روند متداول، به نظر می رسد که تاکنون آژانس هیچ مدرکی دال بر اهمیت اسناد اکتشافی اسرائیل نیافته است.
ادامه مطلبجان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل درباره نیات هسته ای ایران هشدار داد؛ هشداری که هیچ دلیل و مدرکی برای آن وجود ندارد و به نظر می رسد بیشتر توجیهی برای رویکرد ضدایرانی این کهنه کار محافظه کار در کابینه دونالد ترامپ است.
ادامه مطلب