امیر سعید مومن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در پی فعالسازی مکانیسم ماشه و تشدید فشارهای سیاسی و نظامی غرب، بحث درباره آینده تعاملات هستهای ایران وارد مرحله جدیدی شده است. در این بین، خروج مشروط از NPT به عنوان یک اقدام سیاسی بازدارنده میتواند معادلات قدرت را تغییر و ایران را در موقعیت چانهزنی متفاوتی قرار دهد.
ادامه مطلب
محمد محمودی کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: تحمیل موضوعات مرتبط با توان نظامی و به طور مشخص قدرت و برد موشکی ایران به عنوان پیششرطی برای ورود به گفتوگوی هستهای تنها به پیچیدهتر شدن منازعه منجر میشود و دستیابی به یک الگوی تعامل را به افقی دورتر – یا حتی غیرقابل انتظار – موکول میکند.
ادامه مطلب
امیر سعید مومن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: فعال شدن مکانیسم ماشه، بحث خروج ایران از NPT را دوباره به سطحی راهبردی بازگردانده و این پرسش را پیش میکشد که چین و روسیه چگونه با چنین تصمیمی مواجه خواهند شد. برخلاف تصور رایج، منافع راهبردی این دو قدرت ایجاب میکند نه در صف فشار، بلکه در مسیر همراهی با ایران قرار گیرند.
ادامه مطلب
هیچ داده عمومی شناختهشدهای وجود ندارد که ادعای رئیس جمهور آمریکا در مورد تماسهای مداوم با تهران یا تمایل ایران برای انعقاد یک توافق کوتاهمدت با واشینگتن را تأیید کند. تهران همچنان بر غنیسازی اورانیوم در داخل ایران و حذف برنامه موشکی از مذاکرات اصرار دارد.
ادامه مطلب
نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از بعدازظهر دیروز چهارشنبه آغاز شد و تا فردا جمعه ادامه خواهد داشت؛ نشستی که در فضایی متفاوت از دورههای گذشته برگزار میشود، زیرا طبق اعلام رسمی آژانس، با پایان یافتن اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱، سند حقوقی و ضامن اجرائی برجام موضوع نظارت بر اجرای توافق هستهای ایران دیگر در دستور کار این دوره قرار ندارد. اطلاعیهای که در وبگاه آژانس منتشر شده، تأکید میکند جلسه امسال بدون بررسی بخش مربوط به پایش تعهدات هستهای ایران تشکیل میشود؛ امری که در سالهای گذشته همواره یکی از محورهای اصلی نشستهای شورای حکام بود.
ادامه مطلب
نشست این هفته شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار است یکی از مهمترین نشانههای پایان یک عصر در پرونده هستهای ایران را رسمیت ببخشد؛ عصری که با قطعنامه ۲۲۳۱ و تعهدات برجامی تعریف میشد و اکنون پس از ۱۰ سال، رسما از دستور کار نشستهای آژانس کنار گذاشته شده است. براساس گفته ایرنا در دستورکار منتشرشده از طرف دبیرخانه آژانس، موضوع ایران دیگر، نه در بخش برجام و نه در قالب گزارشهای مربوط به اجرای تعهدات ۲۲۳۱ حضور دارد. نام ایران صرفا در بخش مربوط به توافقنامه پادمان آمده؛ یعنی بازگشت پرونده به نقطهای که پیش از توافق ۲۰۱۵ قرار داشت؛ پیگیری در چارچوب انپیتی و پادمانهای جامع.
ادامه مطلب
به نظر میرسید ترامپ هنوز انگیزه دارد تا به وعده انتخاباتی خود مبنی بر انعقاد توافقات و ترویج صلح در مناطقی مانند اوکراین و خاورمیانه عمل کند.
ادامه مطلب
هیچکدام از بازیگران کلیدی علاقهای به از سرگیری مذاکرات نشان نمیدهند، زیرا شرط میبندند که اهرم فشار آنها در نهایت دیگران را به تسلیم مجبور خواهد کرد. ایران اکنون آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سه کشور اروپایی را به عنوان نمایندگان دورو و متخاصم آمریکا و اسرائیل به تصویر میکشد.
ادامه مطلب
احمد ذوالفقاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: خروج ایران از معاهده NPT بواسطه هزینه بسیار بالای آن برای طرفهای غربی به عنوان واکنشی قاطع به حساب میآید که تغییر در محاسبات طرفهای غربی را سبب میشود و مجدد ایران را به موجودیتی غیرقابل پیشبینی در ساحت سیاسی تبدیل میکند. با این وجود اگر اقدامی فعال، بازدارنده و قانونی در مقابل کنشهای سیاسی کشورهای غربی انجام نشود، ادراک آنها از بازیگری ایران تغییری نخواهد یافت. این موضوع باعث میشود چرخه جنگ – تحریم – مذاکره – امتیازگیری ادامه پیدا کند.
ادامه مطلب
در سال ۲۰۲۴، رویارویی بین اسرائیل و ایران از خصومتهای غیرمستقیم و نیابتی به تبادل مستقیم حملات تغییر یافت. در اول آوریل، یک حمله هوایی مشکوک به اسرائیل علیه ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، سوریه، به کشته شدن دو ژنرال و پنج مشاور نظامی ایران منجر شد. ایران با انجام بیش از سیصد حمله پهپادی و موشکی تلافی کرد، که اولین باری بود که ایران مستقیماً اسرائیل را هدف قرار میداد.
ادامه مطلب
سید رضا تقوینژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: وقتی یک کشور در «شرایط اضطرار» قرار میگیرد — وضعیتی که فشارهای اقتصادی، سیاسی، امنیتی و اجتماعی همراه هم رخ میدهند — میل به اقدامات هیجانی و شتابزده (سلبی یا ایجابی) افزایش مییابد. در این چهارچوب هم اقدامات سلبی (مثلاً قطع یا تعلیق همکاریهای فنی) و هم اقدامات ایجابی (مثلاً ارائه بستههای پیشنهادی سریع برای مذاکره) اگر بدون زیرساخت فنی، ضمانتهای اجرایی و چارچوبهای اعتبارسنجی طراحی شوند، معمولاً شکست میخورند. اینگونه ابتکارات نه تنها بحران را حل نمیکنند، بلکه موانع ساختاری را عمیقتر و هزینههای سیاسی، حقوقی و اقتصادی را سنگینتر میسازند.
ادامه مطلب
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: استراتژی منطقی میتواند فشار متوازن و ابهام محدود باشد: ایران حقوق هستهای صلحآمیز خود را حفظ میکند و همزمان غرب و منطقه را به تعامل مجبور میکند، بدون اینکه وارد مسیر پرخطر خروج از NPT شود.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: "مسعود پزشکیان" پیش از شروع سفر به نیویورک و شرکت در هشتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سخن روشنی را بر زبان آورد؛ این که با زورگویی و قلدری غربیها نمیتوان کنار آمد، اما با حضور در نشست نمایندگان جامعه بینالمللی آیا خواهد توانست رویکرد "پیروزی _ شکست" آنان را دچار چالش کند؟ آیا ورزیدگی سیاسی هیئت دیپلماتیک ایرانی میتواند از ایده "مصالحه _ پیروزی" نزد نمایندگان جامعه جهانی، قدرتمندانه دفاع و آن را تبیین کند؟ رخدادهایی که در زمان نزدیک به وقوع میپیوندد، روشن خواهد کرد که کدام رویکرد در این ماراتن سخت حرف آخر را میگوید.
ادامه مطلب
جمشید پرویزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در پیچاپیچ بازی سایهها و مهار پلکانی یک حقیقت تلخ و پایدار خود را نمایان کرده است که خروج بی هزینه از پرونده هستهای ایران برای هیچ یک از طرفین متصور نیست. هرچه زمان میگذرد نه تنها هزینهها کاهش نمییابد، بلکه بازیگران این صحنه پرچالش ناچارند در عمق عمیقتری از پیچیدگیها، با فاکتورهای جدید و بهای سنگین تری به توافق دست یابند.
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی مینویسد: آنچه از مواضع اروپاییها برداشت میشود از عزم آنها برای فعال شدن مکانیسم ماشه حکایت دارد. در این راستا به نظر میرسد که آنها با امریکا و اسرائیل نیز هماهنگ هستند. برای همین میتوانیم بگوییم آنچه اروپاییها از شروط خود برای خودداری از فعال شدن مکانیسم ماشه میگویند بیشتر بهانهجوییهایی است برای پافشاری بر تصمیم خود که از قبل گرفتهاند و اکنون فقط ژست دیپلماتیک برای آن نمایش میدهند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: پرونده هستهای ایران نشان داد حتی دموکراسیهای مدعی واقعگرایی هم میتوانند در دام توهم جمعی بیفتند. این توهمات بیشتر محصول فرایندهای اجتماعی، روانی، فشار رسانهای و منافع سیاسی است تا سوءنیت مستقیم. اروپا برای نقشآفرینی مستقل و مؤثر، ناچار است سازوکارهای شناسایی و خنثیسازی این چرخهها را در سیاست خارجی و رسانههایش نهادینه کند.
ادامه مطلب
اکنون معادلات هسته ای پیش رو پیچیدهتر از هر زمان دیگری شده است؛ زیرا ایران باید ضمن حفظ خطوط قرمز، تعادل میان همکاری محدود با آژانس و مقابله با فشارها را برقرار کند. حضور فعال گروسی در رایزنیهای اروپایی و تاکید بر شفافیت ایران، در کنار تلاش اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه در آستانه نشست فصلی جدید شورای حکام، میتواند تهران را در موقعیتی قرار دهد که مدیریت آن نیازمند دیپلماسی هوشمندانه، حفظ حقوق و آمادهسازی پاسخهای حقوقی دقیق است. مقامات ایران هشدار دادهاند که هر گونه اقدام گزینشی علیه کشور، نه تنها صلح و امنیت منطقه و بینالملل را تهدید میکند، بلکه اعتبار توافقات بینالمللی و شورای امنیت را نیز زیر سوال میبرد.
ادامه مطلب
در حالی که به نظر میرسد طرفهای اروپایی به استفاده از «مکانیسم ماشه» برای جلوگیری از انقضای مهلت قانونی برای استفاده از آن خود را مجبور میبینند، احتمال توسل ایران به برخی اقدامات متقابل، موانع آشکاری را برای آزادی عمل اروپا برای فعالسازی این مکانیسم ایجاد میکند.
ادامه مطلب
استراتژی چین برای پوشش ریسک، برای حوزه هستهای نامناسب بوده است. در اینجا، ابهام یک سپر نیست، بلکه مسئولیتی است که اعتبار پکن را از بین میبرد و باعث تشدید تنش میشود. برخلاف ترتیبات تجاری یا امنیتی متعارف، دیپلماسی هستهای فضای کمی برای فرار دیپلماتیک فراهم میکند. عدم اقدام به خودی خود به یک انتخاب تبدیل میشود و عواقب فزایندهای دارد.
ادامه مطلب
فائز دینپرست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: در این یادداشت، تلاش میشود با رویکردی مبتنی بر اقتصاد سیاسی توسعه، منازعه بر سر حق غنیسازی ایران از نو فهم و بازتعریف شود و مسیرهایی برای گذار از بحران به سمت یک توافق توسعهگرا ترسیم شود.
ادامه مطلب
ایالات متحده و شرکایش به جای تمرکز صرف بر قابلیتهای هستهای ایران، باید یک ابتکار دیپلماتیک جامع را دنبال کنند که تمام مشکلات دیرینه ایران با همسایگانش و غرب را در بر بگیرد.
ادامه مطلب
عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران، به سیبیاس گفته که تهران تا زمانی که آمریکا تضمین ندهد در میانه مذاکرات حمله نظامی انجام نخواهد داد، وارد گفتوگوهای رسمی نمیشود.
ادامه مطلب
سید رضا تقوینژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: ابتدا خلاصهای از وضعیت کره شمالی و لیبی را که به هوش مصنوعی ارائه شده بود، مرور میکنبم و سپس، نتایج تحلیلی و پیشنهادی هوش مصنوعی را بدون دخل و تصرف بازگو خواهیم کرد.
ادامه مطلب
سید مهدی حبیبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: واقعیت میدانی و ساختاری موجود، بهگونهای است که ایالات متحده را ناگزیر میسازد تا خواسته ایران در زمینه غنیسازی را – هرچند با چارچوبهای نظارتی بینالمللی – بپذیرد. این پذیرش، میتواند همزمان هم ابزار مدیریت تهدید باشد و هم بستری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی ایجاد کند. ایران نیز، با توجه به نیازهای اقتصادی و فشارهای داخلی، این گزینه را بهعنوان یک راهحل میانی خواهد پذیرفت؛ راهحلی که نه منجر به تسلیم کامل است، و نه گشایش مطلق، بلکه نوعی مدیریت راهبردی وضعیت برای هر دو طرف خواهد بود.
ادامه مطلب
مصر در ماههای اخیر با افزایش تماسهای دیپلماتیک خود، نقش محوری در میانجیگری برای حل بحران هستهای ایران ایفا کرده است. این تلاشها که بهویژه از سوی بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، هدایت میشود، با هدف جلوگیری از تشدید تنشها و تحکیم ثبات منطقهای صورت گرفته است. تماسهای مکرر عبدالعاطی با مقامات ایرانی، آمریکایی، اروپایی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشاندهنده عزم قاهره برای بازگرداندن مذاکرات هستهای به مسیر دیپلماتیک است
ادامه مطلب
سید رضا تقوینژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: شرط بنیادین موفقیت در این عرصه، اعتقاد و باور عمیق و نسبتا یکپارچه احزاب و جناحهای سیاسی به راهبرد کلان کشور، فراتر از اختلافات حزبی و جناحی است.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی مینویسد: ترامپ در سخنرانی خود که کمی بیش از سه دقیقه به طول انجامید، گفت که آینده ایران «یا صلح یا تراژدی» است و بسیاری از اهداف دیگر نیز وجود دارد که می تواند توسط ارتش آمریکا مورد اصابت قرار گیرد.
ادامه مطلب
امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رویکرد چین به مسئله هستهای ایران، بازتابی از توازن دقیق میان منافع راهبردی این کشور، تعهد به رژیم عدم اشاعه در قامت یک بازیگر مسئول بین المللی و همچنین تمایل به حفظ ثبات منطقهای و بینالمللی است.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: برخورد حکیمانه و مبتنی بر اصول عزت و عقلانیت که در کلام اخیر مقام معظم رهبری مورد تصریح قرار گرفت حکم می کند که در حفظ دستاوردها باید بسیار محکم و نفوذ ناپذیر بود و دشمن را به این نقطه رساند که امکان گرفتن آنچه با زحمت و مجاهدت و خون دل به دست آمده وجود ندارد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی مینویسد: آیا واقعا امریکاییها سر در گم عمل میکنند؟ آیا واقعا طرف امریکایی بدون برنامه در مذاکرات حاضر میشود و وقتی که به واشینگتن بر میگردد، تحت فشار یا تغییر نقش یا هر عامل دیگر، نظر خود را عوض میکند؟ آیا امریکا در مذاکرات واقعا یک هدف خیالی و متوهمانه را دنبال میکند؟
ادامه مطلب