پرونده هسته ای

تهران برای عبور از بحران به ایده های نو و راهگشا نیاز دارد

سال سخت برای دیپلماسی ایرانی

سال ۲۰۲۳ میلادی بی‌گمان برای دستگاه دیپلماسی ایران، سخت و صعب‌العبور خواهد بود. سال پیش با شروع خوب و امید بخش برای برون رفت کشور از انزوای جهانی همراه بود. گفت‌‌وگوهای تهران با گروه ۱+۴ در وین بر سر اختلافات هسته‌ای در مسیری راهگشا قرار داشت. این وضع سایه خود را بر گفت‌‌وگوهای تهران و ریاض هم گسترده بود و امید می‌رفت تئوری القایی  «دو عقرب در یک بطری» جای خود را به تعامل و همزیستی مسالمت‌آمیز در منطقه‌ای دهد که خاستگاه تنش‌های ریشه‌دار و بی‌ثبات کننده است.

ادامه مطلب

شرق از تشتت در مواضع اروپا علیه تهران گزارش می دهد

پالس متناقض، تقسیم کار یا تشتت؟!

فعلا، نه بستر برای ازسرگیری مذاکرات مهیا است و نه در آن سو هیچ کدام از طرفین حاضر در برجام هم جرات دارند که مسئولیت شکست مذاکرات احیای برجام و در ادامه تقبل تبعات و آثار خروج از پروسه مذاکرات را بپذیرند. حال این شرایط فرسایشی بیش از همه تنها فشار مضاعفی را در همه زوایا بر ایران تحمبل می کند. به دیگر سخن بر همه آشکار است تداوم این وضعیت معلق و پادرهوا بیشترین بار منفی را برای تهران به دنبال دارد.

ادامه مطلب

چرا طرفین خوانشی دوگانه از توافق دارند؟!

برجام وارونه

نگاه یک سویه، تک بُعدی و صرف به تحولات حوزه برجام بدون درنظر گرفتن شرایط داخلی کشور به خصوص از ۲۵ شهریور و ورق خوردن صفحه تازه ای در تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، معیشتی، امنیتی و به ویژه دیپلماتیک کشور به همراه برجسته شدن موضوع حقوق بشر در ایران به موازات مسئله ارسال پهپاد به روسیه و جنگ اوکراین عملا خروجی غلطی را به دست مخاطب در این چند روز داده است.

ادامه مطلب

نگاهی متفاوت به تحرکاتی در مورد برنامه جامع اقدام مشترک در روزهای گذشته

سرسام برجامی

نمی‌توان این تحلیل را نادیده گرفت و نپرسید که احیای برجام با وجود همه خبرهایی که مثبت به نظر می‌رسد، از دور که نگاهش می‌کنی، آیا هنوز در هاله تعلیق و حتی بایگانی‌شدن قرار ندارد؛ به‌خصوص آنکه نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در واکنشی تقابلی در توییتر به خبر اعلام آمادگی تهران برای ازسرگیری مذاکرات اعلام کرد، آخرین امید جمعی برای احیای کامل برجام از‌دست‌رفته و از آن مهم‌تر جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا پیش از این هم در اظهاراتی بدون آنکه به یاد بیاورد آمریکا توافق در برنامه جامع اقدام مشترک را زیر پا گذاشت، در آستانه احتمال بازگشت برجام یک بار دیگر از همان موضع مدعی شد توافق هسته‌ای با ایران دیگر مرده است؛ اما نمی‌توانیم آن را اعلام کنیم.

ادامه مطلب

ایران باید بپذیرد که توپ در زمین اوست

چالش چند لایه غرب با تهران

جلال خوش چهره در نوشتاری بر این باور است که خوب یا بد، تهران باید بپذیرد که به هر صورت اکنون توپ در زمین اوست. خروج از این وضع به ابتکارهایی محتاج است که تنها  اراده او را در هرگونه تصمیم می‌طلبد. وضع کنونی، ارتباط مستقیم به اوضاع داخل دارد. ممکن بود تا پیش از ۲۹ شهریور گذشته، تهران همان روشی را دنبال کند که رفتار معمول او در گفت‌وگوهای تجربه شده در وین بود، اما حالا در مذاکرات خود با غرب با مقولات چند لایه‌ روبروست که کار را سخت‌تر از گذشته کرده است.

ادامه مطلب

ازسرگیری مذاکرات در این شرایط به سود تهران هست یا نیست؟!

تا زمانی که اصلاحات لازم برای رفع انسداد اجتماعی که از سه ماه پیش آغاز شده است شکل نگیرد و در کنار آن موضوعاتی چون حقوق بشر و ارسال پهپاد در عرصه سیاست خارجی ایران حل و فصل نشود، هیچ امیدی به آغاز مذاکرات نیست و در صورت ازسرگیری گفت وگوها هم حصول توافقی در کار نخواهد بود. اگر چه این سناریو هم وجود دارد که از اساس تهران با آغاز به کار دولت رئیسی تمایلی به مذاکره نداشته و ندارد و صرفا بازی سیاسی فرسایشی را با نشست وین پی گرفته بود که امکان دارد دوباره تکرار شود.

ادامه مطلب

ایران و آژانس به توافق می رسند؟

سفر پرابهام!

حتی اگر اختلافات ایران و آژانس حل شود، تاثیرات مخرب مقولاتی چون ارسال پهپاد و حقوق بشر هم بر سیاست خاجی ایران کاهش یابد، به دنبالش واشنگتن هم به سمت تعدیل و انعطاف در مواضع گام بردارد و نهایتا مذاکرات وین هم ازسر گرفته شود، باز این نکات به معنای حصول توافق و احیای برجام نیست.

ادامه مطلب

مساله‌ای که بیشتر جنبه سیاسی دارد

ناممکنی رفع تحریم‌های ایران برای امریکا در وضعیت فعلی

تحریم ها یک تاثیر دیگر هم بر سیاست آمریکا داشته است: از نظر سیاسی، دست کم در حال حاضر، گشایش در تحریم ها را برای دولت آمریکا، ناممکن کرده است. اگر تهران، ناگهان بگوید که موافق امضای توافق هسته ایِ ایستار شده است، دولت آمریکا باید بسیاری از تحریم های اقتصادی علیه ایران را بردارد. میلیاردها دلار از دارایی های فریزشده، به خزانه ایران سرازیر می شود و ایران برای فروش نفت خود در جهان، آزاد می شود.

ادامه مطلب

گره ایران و آژانس باز می شود؟

گام سفید!

اگرچه گفته‌های محمد اسلامی و رافائل گروسی حکایت از آن دارد که رویارویی و اختلاف‌نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران کماکان به قوت خود باقی است اما خبر دیروز چهارشنبه اسلامی درباره سفر مقامات آژانس در روزهای آینده به ایران می‌تواند به‌عنوان گامی مثبت در مسیر حل‌وفصل اختلافات دو طرف (ایران و آژانس) عمل کند. البته شکاف جدی در مواضع تهران و آژانس، رسیدن به نقطه مطلوب برای تعدیل و حل اختلافات را قدری پیچیده و طولانی می‌کند.

ادامه مطلب

پیمان عدم اشاعه و سلاح اتمی

دوگانگی‌های موجود در تعامل با کشورهای هسته‌ای

ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید دور از ذهن نباشد که اصولا پیمان عدم اشاعه یک پیمان تبعیض آمیز بوده است. در دوران دوقطبی تبیین موازنه سلاح‌های هسته‌ای آنچنان امر مشکلی به نظر نمی رسید و در  ظاهر امر سلاح های اتمی مانع از جنگ مستقیم بین ابرقدرت‌های دارنده این سلاح می شد. در آن دوران استراتژی بازدارندگی در دستور کار و مد روز بود و به نظر می رسید علی رغم همه تنش های دوران جنگ سرد، این راهبرد قابلیت کارایی داشته است. 

ادامه مطلب