پرونده هسته ای

فقدان وزیر و آینده وزارت خارجه
ضرورت مذاکرات ایران و آمریکا

فقدان وزیر و آینده وزارت خارجه

عبدالرضا فرجی راد در یادداشتی می نویسد: حسین امیرعبداللهیان در مقام وزیر امور خارجه دولت سیزدهم با آشنایی‌ به مسائل جهان عرب و خاورمیانه، نقش فعالی در هشت ماه گذشته پس از جنگ حماس و اسرائیل ایفا کرد و به دنبال آن بود که منطقه غرب آسیا وارد یک تنش گسترده و فراگیر نشود، اما در کنار آن، دیگر مسائل حساس حوزه سیاست خارجی و مشخصا مذاکرات با آمریکا هم یکی از پرونده‌های کلان وزارت امور خارجه بود که مرحوم حسین امیرعبداللهیان سعی داشت آن را هم به نتیجه برساند. هرچند که مسیر ترسیمی و پیش‌شرط‌های این نوع گفت‌وگوها در پرونده هسته‌ای در نهادهایی مانند شورای‌عالی امنیت ملی گرفته می‌شود، اما مرحوم حسین امیرعبداللهیان تلاش می‌کرد که از ظرفیت‌های شخصی خود به نحو مطلوبی برای بهبود فضای مذاکرات استفاده کند. دراین‌باره و در روزهای اخیر آن چیزی که از طریق نهادهای فرادستی در حوزه وزارت امور خارجه، دیپلمات‌ها و مقامات مذاکره‌کننده سیاست‌گذاری شده است، این بود که گفت‌وگوها با طرف‌های آمریکایی در عمان برگزار شود. هرچند که قبل‌تر هم مذاکراتی در آمریکا انجام شده بود.

ادامه مطلب
بمب اتمی می تواند پشتوانه سیاست خارجی باشد
نگاهی به کارنامه سیاست خارجی حسین امیرعبداللهیان

بمب اتمی می تواند پشتوانه سیاست خارجی باشد

احمد بخشایش اردستانی می گوید: زبان گفت‌وگو، مذاکره و دیپلماسی غربی‌ها و به‌ویژه آمریکایی‌ها با یک کشور هسته‌ای کاملا متفاوت است، کما‌اینکه از مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در دوره دونالد ترامپ، پرسیده بودند چرا با وجود آنکه کره شمالی پرونده‌های متعددی دارد، اما سیاست فشار حداکثری در قبال ایران اجرا می‌شود و او گفته بود که چون کره شمالی یک قدرت هسته‌ای است و نمی‌توان وارد بحران با این کشور شد. دوباره به بحث برگردیم. مرحوم حسین امیرعبداللهیان سعی داشت در نهایت تلاش و کوشش همه تصمیم‌ها و ریل‌گذاری مراجع ذی‌ربط و بالادستی را در حوزه هسته‌ای، منطقه‌ای و دیگر پرونده‌های سیاست خارجی به نتیجه برساند.

ادامه مطلب
تلاشی برای کنترل بحران
مذاکرات چراغ‌خاموش تهران – واشنگتن در مسقط به موازات گزارش سالانه آژانس

تلاشی برای کنترل بحران

وبگاه شبکه بلومبرگ شامگاه چهارشنبه گذشته خبر داده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارزیابی سالانه بازرسی هسته‌ای خود را پیش از نشست ماه آینده میلادی در وین، در میان دیپلمات‌ها توزیع کرده است. این رسانه آمریکایی مدعی است در گزارش ۱۱۲‌صفحه‌ای که ‌رافائل گروسی‌، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آن را تهیه کرده و به رؤیت بلومبرگ رسیده، آمده است که «به رغم ادامه کار بازرسی به صورت منظم، پیشرفت اندکی در حل‌وفصل موضوعات پادمانی باقی‌مانده با طرف ایرانی انجام شده است».

ادامه مطلب
ملاحظاتی درباره «دکترین هسته‌ای»
بازدارندگی در خلأ انجام نمی‌شود

ملاحظاتی درباره «دکترین هسته‌ای»

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: «دکترین هسته‌ای» را اگر زیرمجموعه دکترین یا استراتژی نظامی به شمار آوریم، تمرکز آن بر اهداف و مأموریت‌های مد‌نظر درباره ساخت و استفاده از سلاح هسته‌ای و امور مربوط به آن مانند بازدارندگی هسته‌ای و دیپلماسی و چانه‌زنی‌های مربوطه است.

ادامه مطلب
دیپلماسی؛ انتخاب ناگزیر تهران و واشنگتن
آیا زمان آن شدهکه ایران و آمریکا برای دستیابی به مذاکرات موثر، نگاه راهبردی را جایگزین رویکرد تاکتیکی کنند؟

دیپلماسی؛ انتخاب ناگزیر تهران و واشنگتن

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تهران و واشنگتن اکنون ادامه رویکرد دیپلماتیک را مناسب‌ترین گزینه می‌خوانند اما برای استمرار این وضع لازم است تصمیم بگیرند که ۱_ آیا همچنان برآنند که به‌گونه‌ای سخن بگویند که می‌خواهند بجنگند و در این حال به‌گونه‌ای  رفتار کنند که می‌خواهند صلح کنند؟ بدیهی است تاریخ مصرف این وضع ژلاتینی، سرانجام دیر یا زود به پایان می‌رسد. ۲_ آیا زمان آن شده است که دوطرف برای دستیابی به مذاکرات موثر، نگاه راهبردی را جایگزین رویکرد تاکتیکی کنند؟  انگیزه به علاوه اراده و عمل به راهبرد می‌انجامد.

ادامه مطلب
هشدار کمال
نگاهی به گفته‌های رئیس شورای راهبردی روابط خارجی درباره احتمال تغییر دکترین هسته‌ای کشور در صورت تهدید موجودیت ایران

هشدار کمال

اگرچه در سال‌های اخیر سیدکمال خرازی در جایگاه وزیر امور خارجه اسبق کشور و رئیس فعلی شورای راهبردی روابط خارجی به فراخور، مواضع خود را درباره پرونده و همچنین توان هسته‌ای ایران مطرح کرده، که گاهی به تنش‌زدایی تنه زده و گاهی هم لحن تند و هشداردهنده‌ای به خود گرفته است، اما تاکنون او اشاره‌ای به احتمال تغییر دکترین هسته‌ای که می‌تواند به معنای نظامی‌شدن توان اتمی ایران باشد، نکرده بود. حال مصاحبه سیدکمال خرازی با الجزیره و خط‌ونشان‌ کشیدن‌های او مبنی بر اینکه اگر موجودیت ایران به واسطه تهدیدات اسرائیل به خطر بیفتد، احتمال تغییر دکترین هسته‌ای ایران وجود دارد، نشان می‌دهد که باید موضوع را جدی‌تر از سخنان قبلی او دید.

ادامه مطلب
فرصت یا دور باطل؟
نگاهی به سفر گروسی

فرصت یا دور باطل؟

طبق برنامه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی، امروز دوشنبه، به منظور رایزنی و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت در نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران که در شهر اصفهان برگزار می‌شود، به ایران سفر خواهد کرد. سی‌امین کنفرانس ملی هسته‌ای ایران و اولین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ۲۰۲۴ از هفدهم تا نوزدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ در اصفهان با حضور میهمانانی از اقصی‌نقاط جهان برگزار خواهد شد که قرار است گروسی در روز نخست این کنفرانس در ضیافت شام به میزبانی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شرکت کند.

ادامه مطلب
سفر گروسی و معادلات پیش‌رو
تأثیر سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران بر اختلافات پادمانی

سفر گروسی و معادلات پیش‌رو

در حالی اخبار واصله حکایت از آن دارد که رافائل گروسی، ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برای شرکت در اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای به ایران سفر خواهد کرد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین اظهارنظر خود گفته بود ایران تا دستیابی به اورانیوم با غنای مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی، چند هفته فاصله دارد که در واکنش به همین موضع گروسی، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، مجددا بر همان جمله کلیشه‌ای تأکید کرد که برای دست‌نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای تلاش می‌کنیم.

ادامه مطلب
طرح های عمان و ژاپن برای احیای برجام
آیا هیچ اقبالی برای توافق هسته ای وجود دارد؟

طرح های عمان و ژاپن برای احیای برجام

تهران اعلام کرده که عمانی ها یک پیشنهاد "کم در برابر کم" یا "گام به گام" را پیشنهاد داده اند، سازوکاری که شبیه توافق ماه مه ۲۰۲۳ است. یک احتمال دیگر که توسط علی واعظ و ولی نصر دو کارشناس ارشد مسائل ایران در امریکا مطرح شده است، همکاری منطقه ای در چارچوب راهی به عنوان پاداش محدودسازی برنامه هسته ای ایران است.گزارش هایی هم وجود دارد که می گوید ژاپنی ها طرحی برای احیای گفت وگوهای هسته ای دارند و در حال پیگیری طرحشان هستند، هرچند هیچ جزئیاتی از آن منتشر نشده است.

ادامه مطلب
پایبندی جمهوری اسلامی ایران به پیمان منع اشاعه هسته ای و موافقتنامه پادمان
گزارش دوره ای وزارت امور خارجه آمریکا در خصوص

پایبندی جمهوری اسلامی ایران به پیمان منع اشاعه هسته ای و موافقتنامه پادمان

مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سپتامبر ۲۰۲۳، تاکید شد که ایران دیگر نمی‌تواند به عدم ایفاء تعهدات خود ادامه دهد و از ایران خواستند بدون تأخیر برای حل همه مسائل باقی‌مانده اقدام کند و اضافه کردند که اگر ایران نتواند اقدامات ضروری و فوری مندرج در قطعنامه نوامبر ۲۰۲۲ و بیانیه مشترک ۴ مارس به طور کامل اجرا کند، شورای حکام باید آماده باشد تا اقدامات بیشتری از جمله صدور قطعنامه انجام دهد. در سپتامبر ۲۰۲۳ آمریکا و ۶۲ کشور عضو آژانس در بیانیه‌ای بر ادامه تحقیقات آژانس تأکید و بر نیاز فوری شفاف‌سازی از سوی ایران و حل این مسائل به‌گونه‌ای که برای آژانس رضایت‌بخش باشد تأکید کردند. آمریکا به صراحت اعلام کرده که هرگونه راه حل دیپلماتیک برای برنامه هسته ای ایران باید بر راستی آزمایی موثر بنا شود.

ادامه مطلب