خاورمیانه - آرشیو

ائتلاف های جدید سیاسی و سرنوشت عراق

خواب آشفته بارزانی و صدر تعبیر خواهد شد؟

اگر چه در نگاه اول به نظر می رسد در صورت دستیابی ائتلاف صدر با یک طرف کردی، آن هم مهمترین حزب اقلیم یعنی بارزانی ها سبب خواهد شد که این ائتلاف تنها به یک وزنه سبک نیاز داشته باشد تا کفه ترازو را به نفع این ائتلاف برای تغییر نقشه سیاسی سنگین کند، اما در آن سو تکاپوها برای ناکام گذاشتن این ائتلاف هم بسیار جدی است. به ویژه که ائتلاف احتمالی صدر – بارزانی می‌تواند در سه گانه ریاست جمهوری، پارلمانی و کابینه یا همان نخست وزیری تغییر ایجاد کند.

ادامه مطلب

نقش روسیه در خاورمیانه و شمال آفریقا (بخش اول)

کرملین استراتژیست است یا فرصت طلب؟

افسانه «بازگشت» روسیه به منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (مِنا) در چند سال گذشته توجه فزاینده سیاست گذاران در سراسر منطقه و فراتر از آن و همچنین جامعه دانشگاهی را به خود جلب کرده است. این روایت گسترده به ویژه از زمان بحران سوریه و مداخله نظامی روسیه در سپتامبر ۲۰۱۵ در دفاع از رئیس جمهوری بشار اسد در برابر مخالفان، آغاز شد. پس از یک دوره طولانی عقب نشینی روسیه از منطقه مِنا در پی فروپاشی اتحادیه جماهیر سوسیالیستی شوروی، بحران سوریه یک مسیر بازگشت برای کرملین به منطقه ای فراهم آورد که از نظر ژئواستراتژیک همواره با طرح خارجی آن ارتباط داشته است. آنچه از نظر بسیاری از ناظران یک انتخاب ناگهانی به نظر می رسید، یا اقدامی زیرکانه از سوی مسکو برای استفاده از فرصتی برای انتقام، در واقع ریشه های عمیق تری دارد که فراتر از شرایط بحران سوریه است.

ادامه مطلب

ادعای العرب:

ایران درصدد تغییر یمن است؟!

با گذشت زمان، جریان حوادث ثابت کرده است که حوثی‌ها یعنی طرفی که صنعا را تحت کنترل خود دارند، متحد اصلی ایران و پیش برنده نقشه های آن هستند. فراتر از آن، با گذشت زمان نمایان شده است که ایران طرحی معین و آشکار در یمن دارد. 

ادامه مطلب

رئیس جمهوری محافظه کار چه تاثیری بر برجام و معادلات منطقه ای خواهد داشت؟

سه سناریوی پیش روی ایران

در میانه گمانه زنی ها درباره نزدیک شدن ایران به توافق مجدد با قدرت های جهانی درباره برنامه هسته ای، ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد. رئیس جدید دولت ایران فرصت احیای اقتصاد، بهبود روابط دیپلماتیک و تقویت ارتباط ژئوپلیتیک در خاورمیانه و فراتر از آن را خواهد داشت. دولت داری به معنای اولویت بندی و مدیریت گزینه هایی است که رئیس جمهوری جدید با آنها مواجه می شود. اینکه رئیس جمهوری محافظه کار تندرو اولویت های خود را چطور تعیین و مسیر مذاکرات درباره توافق هسته ای را مدیریت کند، بر شکل گیری آینده ایران و خاورمیانه تاثیر قابل توجهی خواهد داشت. رئیس جمهوری جدید ایران در حقیقت سه مسیر برای اداره کشور پیش رو دارد...

ادامه مطلب

تحرکاتی که از شمال تا جنوب جریان دارد

مقتدی صدر در سودای مرجعیت

سید علی موسوی خلخالی می نویسد: مقتدی صدر به فکر روزی است که آیت الله سیستانی که اکنون حدود ۹۲ سال سن دارد، نباشد. او خیال می کند با نبود ایشان به عنوان یکی از مراجع استثنائی تاریخ عراق می تواند بی باکانه در عرصه سیاسی – دینی – اجتماعی عراق مانور قدرت دهد و آینده ای مطابق با رویاهای خود بسازد.

ادامه مطلب

تداوم سیاست خارجی در دولت رئیسی

روابط ایران و عراق در دولت جدید متحول می شود؟

پس از ترور ژنرال قاسم سلیمانی در حمله هوایی آمریکا در ژانویه ۲۰۲۰، سیاست ایران در عراق با چالش هایی روبرو شد که خلاء و هرج و مرج در اردوگاه طرفدار ایران در عراق را در پی داشتند. این مساله سبب شده برخی از جناح های نظامی طرفدار ایران در عراق گاها بدون هماهنگی با تهران وارد عمل شوند. به علاوه، رقابت بین نهادهای مختلف ایران، به ویژه سرویس اطلاعاتی و سپاه، در آشفتگی بیشتر اوضاع نقش داشته است. انتظار می رود رئیسی به نقطه تعادل بین نهادهای مختلف ایرانی تبدیل شود. ارتباط نزدیک شخصی او با رهبر معظم انقلاب آیت الله علی خامنه ای و قاآنی و قالیباف به این معنی است که می شود انتظار ثبات بیشتر در سیاست ایران در قبال عراق را داشت.

ادامه مطلب

مُدلِ حکمرانی چینی

آیا کشورهای خاورمیانه می توانند مثل چین شوند؟

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: اگر حاکمیت چین، اندیشه‌های خود را تغییر نمی­‌داد، منطقِ قدرت در نظامِ بین­‌الملل را نمی­‌پذیرفت و در داخل خود به انسجام نمی‌رسید، چین به قطبِ دوم اقتصاد و سیاست جهانی تبدیل نمی‌­شد. در امتداد درک واقع­‌بینی، «مسئولیت حکمرانی» است که از قدیم در راهروهای قدرت و بوروکراسی متمرکز چینی‌­ها رایج بوده است. مسئولیت در مکتب کنفوسیوس جایگاه ویژه‌­ای دارد. دنگ شائوپینگ در داد و ستدهای سیاسی درون حزبی نیز بارها یادآور شده بود که حکمرانی بر یک میلیارد نفر فقیر هیچ افتخاری ندارد. آنچه زمینه را در حاکمیت چین به سوی اجماع سازی سوق داد، «درک مشترک از شرایط و واقعیت‌های درون و برون» بود زیرا که حکمرانی تنها یک تعریف معقول دارد: نهایت بهره‌­برداری از آنچه امکان و واقعیت دارد.

ادامه مطلب

لزوم ایجاد «حشد البناء» در عراق

ضرورت اصلاح سوء برداشتی که از حشد الشعبی هست

نجمه پور اسمعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از موضوعات مهم که می توان آن را در مبحث برداشت یا سوءبرداشت مورد بررسی و تحلیل قرار داد، موضوع «حشد الشعبی» و یا «بسیج مردمی» در عراق است. این مهم به ویژه در آستانه انتخابات پارلمانی عراق و نزدیکی فکری و ائتلافی برخی از افراد و جریانات عراق به الحشد الشعبی، اهمیت مضاعف می‌یاب

ادامه مطلب

بازیگران فرامنطقه ای که به منفع خود می اندیشند

نقش بازیگران ثالت در ایجاد تنش بین ایران و عربستان

فاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت این است که روابط کشورها در یک منطقه همواره از نوع تعاملات آنها با قدرت های بزرگ متاثر بوده است. روابط ایران و عربستان نیز از همین قاعده پیروی می کند. در ادبیات موجود در خصوص منطقه خاورمیانه این امر پذیرفته شده ای است که طی چند دهه گذشته موازنه قدرت و ملهم از آن ایجاد ثبات در این منطقه به دلیل مداخلات قدرت های بزرگ بویژه آمریکا با مشکل مواجه شده است. 

ادامه مطلب

مذاکره، تنها راه منطقی و کم هزینه ایران برای کسب منافع ملی

حاکمیت یکدست به دنبال بستن فضای دیپلماتیک و رسانه ای کشور است؟

پروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ضمن تاکید بر این نکته که صرفا منافع ملی است که تعیین می کند مذاکره ایران با آمریکا یا هر کشور دیگری تا چه اندازه اخلاقی، منطقی، توجیه پذیر، درست و یا به صرفه است، پیرامون احتمال بسته شدن فضای دیپلماتیک کشور در دولت رئیسی، ذیل طرح مجلس یازدهم بر این باور است که اگر بخواهیم در مذاکره را ببندیم، خبرنگاران خارجی را به کشور راه ندهیم و اجازه ندهیم که رسانه های داخل هم فعالیتی آزاد داشته باشند، ضمن اینکه چهره ایران را در جهان مخدوش می‌کند، با بستن فضای رسانه‌ای کشور، محدود کردن گردش آزاد اطلاعات و آزادی بیان برای خبرنگاران چالش حقوق بشری برای خود را دو چندان می‌کنیم، ‌آن هم در شرایطی که در داخل کشور و بر اساس آنچه که از نتیجه عدم مشارکت مردم و آرای باطله در انتخابات ۲۸ خرداد بر می آید بیش از نیمی از مردم اعتمادی به رسانه های داخلی ندارند و منبع اصلی کسب اطلاعات را رسانه های خارجی می‌دانند.

ادامه مطلب