خاورمیانه - آرشیو

معامله، سرمایه‌گذاری‌ و ایران در کانون توجه سفر ترامپ به خاورمیانه
اهدافی که از نخستین سفر بین‌المللی رئیس جمهوری امریکا قابل تصور است

معامله، سرمایه‌گذاری‌ و ایران در کانون توجه سفر ترامپ به خاورمیانه

آنچه در ⁠محورهای اصلی سفر قابل برداشت است، تقویت همکاری‌های اقتصادی میان ایالات متحده امریکا با متحدان عربش در حوزه خلیج فارس است.

ادامه مطلب
سفر ترامپ، جزایر ایرانی و هشدار یک غفلت راهبردی
بازتعریف ژئوپلیتیک خلیج فارس

سفر ترامپ، جزایر ایرانی و هشدار یک غفلت راهبردی

حمیدرضا اکبری می نویسد: سفر ترامپ به خلیج فارس حامل پیام‌ها و طرح‌هایی است که می‌تواند فصل جدیدی در سیاست منطقه‌ای بگشاید؛ فصلی که اگر با غفلت یا انفعال همراه باشد، برای ایران پرهزینه خواهد بود. پرونده جزایر سه‌گانه، اکنون به یک نقطه تمرکز راهبردی در بازی بزرگ‌تر قدرت در خلیج فارس تبدیل شده است. هرگونه بی‌توجهی به روندهای نرم، اما پیوسته در حال شکل‌گیری، ممکن است در آینده نه‌چندان دور، به تحولاتی بازگشت‌ناپذیر در مشروعیت و حاکمیت ملی ایران بر جزایر بینجامد. زمان آن است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی‌ از «واکنش» به «ابتکار» برسد.

ادامه مطلب
دور چهارم، دور آخر؟!
فشار آمریکا بر سلب حق غنی‌سازی ایران

دور چهارم، دور آخر؟!

در آستانه دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان، اظهارات تند استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ، درباره سلب حق غنی‌سازی از ایران، این گفت‌وگوها را با چالش‌هایی جدی مواجه کرده است. ویتکاف‌ با تأکید بر برچیدن کامل تأسیسات هسته‌ای نطنز، فردو و اصفهان، موضعی حداکثری اتخاذ کرده که بسیاری از ناظران آن را غیرواقعی و مانع پیشرفت مذاکرات می‌دانند. برخی تحلیلگران هشدار داده‌اند پافشاری واشنگتن بر این خط قرمز می‌تواند این دور (چهارم) را به آخرین گفت‌وگوی دو طرف تبدیل کند. این مذاکرات‌ که در آستانه سفر ترامپ به خاورمیانه (۱۳ تا ۱۶ می‌۲۰۲۵) برگزار می‌شود، تحت تأثیر تنش‌های داخلی در تیم ترامپ و فشارهای نومحافظه‌کاران و از همه مهم‌‌تر اسرائیل و شخص نتانیاهو قرار دارد.

ادامه مطلب
حوثی‌ها همچنان آماده نبردند
علی‌رغم توافق با آمریکا

حوثی‌ها همچنان آماده نبردند

تحلیل‌گران معتقدند که حوثی‌ها در حال بازسازی توانمندی‌های نظامی خود هستند و ممکن است در آیندهٔ نزدیک حملات خود را از سر بگیرند.

ادامه مطلب
یک سفر و چند هدف
دیپلماسی فعال ایران در آستانه مذاکرات هسته‌ای و سفر ترامپ به منطقه

یک سفر و چند هدف

سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی و قطر که امروز شنبه و پیش از دور چهارم احتمالی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه انجام می‌شود، نشانه‌ای از تحرک دیپلماتیک تهران برای مدیریت تحولات منطقه‌ای و پیشبرد منافع ملی است. این سفر که با دیدار با مقامات ارشد ریاض و حضور در اجلاس گفت‌وگوی ایران و جهان عرب در دوحه همراه شده، بی‌شک اهدافی چندوجهی را دنبال می‌کند. منابع العربی‌الجدید گزارش داده‌اند عراقچی در ریاض درباره تحولات فلسطین، جنگ غزه، لبنان، یمن و سوریه با مقامات سعودی گفت‌وگو خواهد کرد و آنها را در جریان مذاکرات تهران-واشنگتن قرار خواهد داد. اما حضور مسئول سیاست خارجی ایران در ریاض و دوحه با سه هدف مشخص صورت می‌گیرد؛ مدیریت تحولات منطقه‌ای با بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای عربی، پیشبرد مذاکرات هسته‌ای با استفاده از پتانسیل منطقه‌ای و هشدار درباره موضوعات حساس مانند جعل نام خلیج‌ فارس و ادعای مخرب درباره جزایر سه‌گانه ایرانی.

ادامه مطلب
رمزگشایی از اعلامیه پیش‌بینی‌شده دونالد ترامپ
سوپرایزی که قرار است در آستانه سفر به منطقه رونمایی شود

رمزگشایی از اعلامیه پیش‌بینی‌شده دونالد ترامپ

مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دونالد ترامپ اعلام کرده که پیش از سفر خود به خاورمیانه، که قرار است هفته آینده (۱۳ تا ۱۶ مه ۲۰۲۵) با تمرکز بر دیدار از عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و احتمالاً ترکیه انجام شود، «اعلامیه‌ای بسیار بزرگ و مثبت» منتشر خواهد کرد. این اعلامیه، که به گفته وی یکی از مهم‌ترین تحولات سال‌های اخیر خواهد بود، احتمال‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. 

ادامه مطلب
پیامدهای منطقه‌ای دیپلماسی امریکا و نقش سفر ترامپ به عربستان
ابعاد ژئوپلیتیکی و تاریخی تغییر نام خلیج فارس

پیامدهای منطقه‌ای دیپلماسی امریکا و نقش سفر ترامپ به عربستان

وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آمریکا با کاهش تمرکز بر مذاکرات هسته‌ای و مسیرهای دیپلماتیک، به سمت سیاست‌هایی حرکت می‌کند که خواسته‌های دیرینه‌ برخی قدرت‌های منطقه‌ای، از جمله عربستان سعودی را تأمین می‌کند. تأکید بر ناسیونالیسم عربی و افزایش همبستگی کشورهای عربی در برابر ایران از جمله اهداف فرعی این رویکرد جدید خواهد بود. این تغییر سیاست می‌تواند تأثیر مستقیم بر همگرایی منطقه‌ای داشته باشد. 

ادامه مطلب
محمد ابوتوهه؛ صدای حافظه ثبت نشده فلسطینی
صدای قلب شکسته نویسنده‌ای جنگ‌زده

محمد ابوتوهه؛ صدای حافظه ثبت نشده فلسطینی

کتایون لامع‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در سال ۲۰۲۵، جایزه معتبر پولیتزر در بخش «گزارش‌نویسی شخصی» به محمد ابوتوهه، نویسنده و شاعر اهل غزه، برای روایت تأثیرگذار و مستندش از جنگ اخیر در نوار غزه اهدا شد؛ روایتی که همزمان شخصی، تاریخی، و سیاسی است و مرز میان ادبیات و روزنامه‌نگاری را درنوردیده است.

ادامه مطلب
منتفعین جنگ هند و پاکستان
اسرائیل خوشحال است!

منتفعین جنگ هند و پاکستان

اکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: احتمال دارد حمله تروریستی اخیر به گردشگران در کشمیر و بعضی از عملیات ترورریستی در گذشته با هدف تشدید تنش بین هند و پاکستان توسط سازمان های اطلاعاتی اسرائیل، انگلیس و آمریکا طراحی شده باشد. ازاین رو با آگاهی از این واقعیت و اینکه صرفا غول های ثروت و استعمارگران از جنگ و بحران سود می برند، ملت و دولتمردان هند و پاکستان باید با خویشتنداری و هوشیاری، از افتادن در تله سوداگران جنگ پرهیز کنند. 

ادامه مطلب
درباره دیدار السودانی با احمد الشرع در قطر
عراق از سوریه چه می‌خواهد

درباره دیدار السودانی با احمد الشرع در قطر

هیثم الخزعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دولت‌ها بر اساس منافع خود عمل می‌کنند، نه احساسات. بله، «احمد الشرع» خون عراقی‌ها را ریخت، همان‌طور که پیش از او بشار اسد این کار را کرد و بسیاری از کشورهای منطقه نیز چنین کردند. اما دولت‌های عراق روابط خود را با اسد از سر گرفتند و حتی از او حمایت کردند، و عراقی‌ها از حکومت او به خاطر منافع والاتری (مرتبط با امنیت ملی عراق و تهدید مشترک) دفاع کردند.

ادامه مطلب