عبدالمحمد طاهری در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که پیرامون باج خواهی رئیس جمهوری افغانستان از ایران بر این باور است که چون هیچ کدام از این پارامترهای مقبولیت، مشروعت و حمایت لازم داخلی و خارجی از دولت اشرف غنی وجود ندارد، وی سعی می‌کند با فرار رو به جلو و طرح مواضعی نظیر نفت در برابر آب از ایران مقبولیتی، ولو اندک در داخل افغانستان کسب کند.
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که سفر پیش روی وانگ ای، وزیر امور خارجه چین به تهران صرفاً به دلیل پیگیری سند همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله با ایران نیست، بلکه تلاشی در جهت تقویت مناسبات با بازیگران مهم جهانی در تقابل با آمریکاست و این سند هم می تواند تکه مهمی از این پازل رقابتی پکن – واشنگتن باشد.
ادامه مطلب
جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۹۷۹ در سیاست خارجی خود تنها به صورت پراکنده در صدد ایجاد روابط نزدیک تر با کشورهای منطقه گسترده دریای سیاه بر آمده است. ایران ابتدا در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، طرح های بلند پروازانه برای پرورش روابط سیاسی، تجاری، انرژی و حمل و نقل پیشنهاد داد. در رابطه با ترکیه، اوکراین و کشورهای قفقاز جنوبی، تلاش های ایران برای برقراری ارتباط به طور مداوم بر انرژی، حمل و نقل، تجارت و سرمایه گذاری با مزایای متقابل متمرکز بوده است. در رابطه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا مانند رومانی و بلغارستان، روابط عمیقا مبتنی بر روابط پیچیده ایران با کل اتحادیه اروپا شکل گرفته است. در رابطه با روسیه (که موضوع اصلی این مقاله به شمار می رود) دستورکار ایران بسیار گسترده تر بوده: روابط ایران و روسیه از سال ۱۹۹۱ از صرف خرید اسلحه به طرح برنامه های مشترک برای پروژه های زیرساختی منطقه ای گسترش یافته و در سال های اخیر ایران حتی از روسیه به عنوان «یک شریک استراتژیک» یاد کرده است.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون سفر وزیر امور خارجه چین به ایران بر این باور است که چون سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین با ابعاد گسترده و کلانی که برای تهران و پکن در حوزه های مختلف در بر دارد یقینا نمی‌تواند در کوتاه مدت به سرانجام برسد و وارد فاز عملیاتی شود. پس صرفا ماموریت وزیر امور خارجه چین در سفر به ایران برای تعیین تکلیف نهایی این سند نیست.
ادامه مطلب
رویکرد تهران به منطقه دریای سیاه به دلایل مختلف ایدئولوژیک و ژئوپلیتیک دست کم از اوایل سال ۲۰۰۰ و شاید حتی پیش از آن، منفعلانه و بیشتر متمرکز بر تلاش برای نفوذ در جهان عرب و در جست و جوی فرصت های اقتصادی در خاور دور و به ویژه در چین بوده است. ایران در حال حاضر با دو کشور بزرگ ساحلی دریای سیاه روسیه و ترکیه روابط فعال و قوی دیپلماتیک و اقتصادی دارد، اما در هیچ کدام از این دو مورد، روابط مبتنی بر استراتژی همه جانبه ایران در دریای سیاه نیستند. در واقع، تهران برای این منطقه یک استراتژی جامع و واحد ندارد.
ادامه مطلب
شاید ایران به دلیل ضرورت ناشی از شرایط جغرافیایی آن یک شریک ناگزیر برای ابتکارعمل کمربند و جاده چین یا کوریدور بین المللی شمال-جنوب روسیه تلقی شود، اما روس ها و چینی ها به وضوح تمایلی برای نزدیک شدن بیشتر به جمهوری اسلامی ندارند. مشکلات سیاست خارجی ایران به درگیری آن با ایالات متحده محدود نمی شود و شمار زیادی از کشورهای دیگر در غرب آسیا یا کشورهای عربی خلیج فارس و همچنین اسرائیل را نیز در بر می گیرد و چین و روسیه نمی خواهند به دلیل سیاست خارجی انقلابی ایران وارد درگیری ها شوند.
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز ارائه روایت استراتژیک از نوروز از سوی کشورهای این حوزه تمدنی یک ضرورت است. اگر تاریخ و جغرافیای مشترک حوزه تمدنی نوروز با گفت وگوی نخبگان این کشورها به یک روایت استراتژیک تبدیل شود، می‌تواند زمینه تاثیرگذاری کلان این فرهنگ دیرین را در سطح جهانی فراهم کند.
ادامه مطلب
پیوندهای تجاری-اقتصادی ایران بعضا به دلیل تنش های سیاسی با غرب و تا حدی هم به دلیل رشد اقتصاد شرق دور، از اوایل سال ۲۰۰۰ به آن سمت تغییر جهت یافت. در سال های اخیر ایران همچنین به سمت روسیه و سایر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق گرایش داشته که در اینجا هم زوال روابط با غرب کاتالیزور اصلی بوده است. با این وجود و به رغم چرخش روزافزون به سمت آسیا، ایران همچنان برای مقاومت در برابر فشار تحریم های ایالات متحده به حفظ روابط با اروپا ادامه خواهد داد. در چنین شرایطی، لازم است ایران کشورهای ساحلی دریای سیاه را به نوعی مدنظر داشته باشد چرا که این منطقه پل فیزیکی ایران به اروپای غربی محسوب می شود.
ادامه مطلب
پیوندهای تجاری-اقتصادی ایران بعضا به دلیل تنش های سیاسی با غرب و تا حدی هم به دلیل رشد اقتصاد شرق دور، از اوایل سال ۲۰۰۰ به آن سمت تغییر جهت یافت. در سال های اخیر ایران همچنین به سمت روسیه و سایر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق گرایش داشته که در اینجا هم زوال روابط با غرب کاتالیزور اصلی بوده است.
ادامه مطلب
مهدی موحدابطحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران باید «بسته جامع توسعه» را برای خودش و به عنوان بخشی از «توسعه کشورهای همسایه» تدارک ببیند. بسنده کردن به خلیج فارس یا کشورهای شیعه نشین یا دل بستن به تمایلات و منویات ایدئولوژیک در روابط خارجی، خطایی راهبردی است. این بسته جامع باید به صورت توافقات دوجانبه و چند جانبه آن را به اجرا درآورد.
ادامه مطلب