اقتصاد و انرژی

ایران پمپ نفت و گاز چین می شود؟

تبلیغات منفی و عجیب علیه توافق تهران-پکن

نیویورک تایمز این توافق را تحت عنوان «چین با توافق ۴۰۰ میلیارد دلاری با ایران می تواند نفوذ خود را در خاورمیانه افزایش دهد» گزارش کرد و نوشت: «ایران جزئیات توافق را قبل از امضا علنی نکرد و دولت چین هم جزئیات آن را بیان نکرده است. اما کارشناسان گفتند که توافق نهایی تفاوت های چندانی با پیش نویس ۱۸ صفحه ای که سال گذشته توسط نیویورک تایمز منتشر شد، نداشته است. در آن پیش نویس به جزئیات سرمایه گذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چینی در ده ها زمینه از جمله بانکداری، ارتباطات از راه دور، بنادر، خطوط ریلی، مراقبت های بهداشتی و فناوری اطلاعات طی ۲۵ سال آینده اشاره شده بود. در ازای این سرمایه گذاری، چین یک عرضه منظم و به گفته یک مقام ایرانی و یک تاجر نفت با تخفیف شدید، از نفت ایران دریافت خواهد کرد.» با این حال، دلایلی برای شک و تردید به این تصورات وجود دارد.

ادامه مطلب

ابزارهای مهمی که می توانیم از آنها بهره ببریم

لابی گری اقتصادی، کلید توسعه دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران

ایمان صمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نفوذ و اهرم اقتصادی در روابط بین المللی، یکی از عناصر تعیین کننده و پیش برنده روابط میان کشورها محسوب شده و کشورها برای کسب این نفوذ و افزایش اهرم اقتصادی از راهکارهای مختلفی استفاده می کنند. یکی از این راهکار ها لابی و لابیگری اقتصادی است و کاربردهای گسترده ای در دنیای تجارت جهانی دارد. 

ادامه مطلب

ایران و منطقه دریای سیاه: پل فراموش شده به اروپا (بخش پنجم)

تهران با چرخش به شرق به دنبال ادغامی علیه واشنگتن است

پیوندهای تجاری-اقتصادی ایران بعضا به دلیل تنش های سیاسی با غرب و تا حدی هم به دلیل رشد اقتصاد شرق دور، از اوایل سال ۲۰۰۰ به آن سمت تغییر جهت یافت. در سال های اخیر ایران همچنین به سمت روسیه و سایر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق گرایش داشته که در اینجا هم زوال روابط با غرب کاتالیزور اصلی بوده است. با این وجود و به رغم چرخش روزافزون به سمت آسیا، ایران همچنان برای مقاومت در برابر فشار تحریم های ایالات متحده به حفظ روابط با اروپا ادامه خواهد داد. در چنین شرایطی، لازم است ایران کشورهای ساحلی دریای سیاه را به نوعی مدنظر داشته باشد چرا که این منطقه پل فیزیکی ایران به اروپای غربی محسوب می شود.

ادامه مطلب

ابزار سیاست خارجی ایالات متحده، درهم تنیدگی و تفکیک ناپذیری سیاست های تحریمی

برآوردی که درباره ایران جواب نداده است

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد با تداوم و ماندگاری سیاست های تحریمی، ویروس تحریم چنان در لایه های مختلف نظام امریکا تنیده شده که مقامات دولت جدید نیز به این ویروس اعتیاد پیدا کرده اند. اما با تمام این توصیفات هم صدایی و اتخاذ موضع واحد در درون کشور می تواند مسیر رفع تحریم را تا اندازه زیادی تسهیل کند. این که آمریکا ناکارآمدی تحریم های ظالمانه خود را در عمل مشاهده کند می تواند در اعمال مواضع تحریمی خود تغییر دهد. زمزمه هایی که در این خصوص به گوش می رسد حاکی از آن است که مقامات رسمی امریکا خود متوجه این موضوع شده اند که سیاست فشار حداکثری راه به جایی نبرده و عزم جمهوری اسلامی ایران در پیمودن مسیر پیشرفت راسخ تر شده است.

ادامه مطلب

چالش های ساختاری توسعه صادرات غیرنفتی ایران

نهادهای موثر در عقب افتادگی توسعه صادرات کشور کدامند؟

هادی غلام نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موانعی وجود دارند که وزن برابر و حتی بیشتری از عنصر تحریم در قبال توسعه صادرات کشور داراست. این موانع شامل چه عناصر و مولفه‎هایی می‎شوند و چگونه بر روند صادرات غیر نفتی کشور اثر می‌گذارند؟ سوال مهم تر اینکه چرا نتوانستیم به اهداف برنامه توسعه ششم، یعنی صادرات بیش از ۱۱۲ میلیارد دلاری محصولات غیر نفتی دست یابیم؟ و اینکه چرا همیشه باید برای اعداد و ارقام صادرات کشورهایی همچون ترکیه حسرت بخوریم؟

ادامه مطلب

برجام و فراتر از برجام

با توافق یا بی توافق، باید به لحاظ اقتصادی قوی شویم

مجید خورشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق میان جمهوری اسلامی ایران و شش کشور که در ادامه با بدعهدی و کژرفتاری ایالات متحده به پنج کشور تبدیل شدند، برای پایان دادن به تضییعاتی بود که به واسطه تحریم های مربوط به برنامه هسته ای بر کشور وارد شده بود. از آفاتی که در همان روزهای نخستین طلوع برجام از سوی برخی صاحب نظران عنوان می شد، این معنا بود که در اذهان چنین باوری پدید آید که چرخ اقتصاد ما به سامان و قاعده بوده و تنها تحریم های هسته ای حرکتش را کند یا آهسته کرده است و با وقوع توافق و امضای برجام همه گیر و گرفت ها رفع و اقتصاد چابک و پویا می شود. این در حالی بود که اقتصاد ایران برای سال ها از تک محصولی بودن و وابستگی به ارز حاصل از خام فروشی در کنار تورم و بیکاری رنج می برد و در بازه هایی بسته به وفور درآمدهای نفتی و نحوه بازتوزیع آن در جامعه گشایش یا تنگی بیشتری را متحمل می شد. اما قفل تحریم های هسته ای تنها همان روند پیشین اقتصاد متورم و نفتی کشور را دچار مشکل و رکود می کرد و توافق و گشایش تنها برای بازگشت به شرایط قبل بود و نوعی صیانت از امر "ممکن" و نه امر "مطلوب".

ادامه مطلب

چین، بزرگ ترین سرمایه گذار میدان های نفتی ایران

تهران می خواهد با پروژه های جدید نفتی به ریاض تلنگر بزند؟

از زمان حمله حوثی ها به دو تاسیسات مهم عربستان سعودی در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹، ایران به طور جدی به دنبال به دست آوردن قراردادهای تامین نفت به ویژه در رابطه با مشتریان عزیز آسیایی عربستان بوده است. پس از آنکه عربستان از تصمیم به کاهش یک جانبه تولید نفت خود به میزان یک میلیون بشکه در روز نسبت به سهمیه اوپک پلاس خبر داد، ایران اعلام کرد شرکت ملی نفت این کشور قراردادهایی به ارزش ۱.۲ میلیارد دلار آمریکا برای ۸ پروژه جدید امضا کرده که هدف از آنها افزایش سطح تولید نفت خام است. اگرچه این پروژه ها به طور گسترده توسط شرکت های ایرانی مدیریت خواهند شد، اما بخشی از پروژه هایی به شمار می روند که به طور همزمان با توافق ۲۵ ساله با چین تنظیم شده اند.

ادامه مطلب

ما عقب‌تر از دنیا در تکنولوژی های نوین

کوروش تو بخواب ما هم می خوابیم!

مجتبی لشکربلوکی در یادداشتی می نویسد: شرایطی را فراهم کنیم که سطح دغدغه های مردمان این سرزمین از تخم مرغ و پوشک بچه و قیمت دلار، قرعه‌کشی خودور بالاتر بیاید و ذهن شان رها شود برای پرداختن به خلق آینده (کارآفرینان) یا سرمایه گذاری روی آینده (سرمایه گذاران). کشور را از مسائل حاشیه‌ای و فرسایشی (مانند تنش با جهان، تخاصم ایدئولوژیک، تحریم، خودی و غیرخودی و فیلترینگ و ...) برهانیم. راهش آن است که اولویت‌های کشور را نه در مقابله که در رشد و پیشرفت تعریف کنیم. مردمی که از فردای خود اطمینانی ندارند نمی توانند به ده سال آینده فکر کنند. 

ادامه مطلب

پایان عصر نفت

پایبندی ما به سوگند «از دست ندادن هیچ فرصتی برای از دست دادن فرصت ها»

غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: با افول قدرت نفت، سال‌های پیش رو برای کشورهای صادر کننده این کالا از جمله ایران که وابستگی زیادی به درآمد نفت دارند، نوید بخش خبرهای خوب نیست، اما خبر خوب برای ما این است که ایران امکانات بالقوه گسترده ای مثل توریسم، ترانزیت کالا و مسافر، سرمایه گذاری خارجی، توسعه صنایع انرژی بر، IT، نانو و پتروشیمی، صادرات خدمات مهندسی و برق، تخصص و سرمایه ایرانیان خارج از کشور، مکانیزه کردن کشاورزی و استفاده بهینه از منابع آب، ارائه خدمات پزشکی به بیماران خارجی و غیره را برای تنوع بخشی به درآمد ملی را داراست، اما خبر بد این که پایبندی ما به سوگند "از دست ندادن هیچ فرصتی برای از دست دادن فرصت ها" هنوز بدون کوچکترین خللی پابرجاست. 

ادامه مطلب

هزینه هایی که خواسته یا ناخواسته باید بپردازیم

عدم پیوستن به FATF، حفظ استقلال یا خود تحریمی؟

غلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: مثل همه سازمان های بین المللی هیچ الزام و اجباری در پیوستن به این کارگروه نیست، اما از آنجا که همه دنیا به جز ایران و کره شمالی اجرای استانداردهای این کارگروه در نظام بانکی خود را پذیرفته اند، عدم پیوستن به آن و قرار داشتن در لیست سیاه این کارگروه (ایران و کره شمالی در لیست سیاه قرار دارند) دو نوع عوارض بسیار زیانبار برای ایران دارد، اول قطع ارتباط با نظام بانکی بین الملل و دوم غیرممکن شدن سرمایه گذاری خارجی، چون قرار داشتن در لیست سیاه، اتوماتیک به معنای پرریسک بودن سرمایه گذاری در ایران است. 

ادامه مطلب