نگاه ایرانی - آرشیو

آیا هدفی پشت تنش زدایی با عربستان است؟
پیامدهای مثبت توافق ریاض و تهران

آیا هدفی پشت تنش زدایی با عربستان است؟

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: این روزها همچنین به موازات کاهش احتمال انواع برخوردهای نیابتی، تصادفی یا تعمدی، برخلاف گذشته، کمتر سخنی از ابزارهایی مانند پهپاد و موشک می‌شنویم. تحرکات مثبتی نیز ازجمله در جهت کمک به حل بحران یمن و خاتمه رنج مردم بی‌گناه آن کشور، مشهود است. چنین پیامدهایی تا همین جا نیز مغتنم است و نویدبخش برداشته‌شدن سدهای مصنوعی بین مردم منطقه و فراهم‌شدن حداقل‌ها برای همکاری متقابل بین ایران و کشورهای منطقه‌. اما یک نکته مهم هنوز ناروشن است‌ و آن اینکه آیا مقامات ایرانی هدف راهبردی خاصی نیز از حرکت در راستای تنش‌زدایی با عربستان دارند و این تنش‌زدایی بخشی از یک استراتژی جامع ملی است یا صرفا واکنشی است به مشکلات فزاینده ناشی از سیاست‌های داخلی و خارجی؟

ادامه مطلب
شرط ماندگاری بهار در روابط منطقه‌ای
لزوم عملگرایی در سیاست خارجی ایران

شرط ماندگاری بهار در روابط منطقه‌ای

جلال خوش چهره در یادداشتی معتقد است که رویکرد عملگرایانه خواهد توانست راه را برای بازگشت تهران، نه فقط منطقه بلکه، جامعه جهانی باز کند. مهم این است که تهران بپذیرد؛ تنش زدایی با دولت‌های منطقه، هرگز  جایگزین برتری نسبت به روابط با جامعه بین الملل نیست. تهران از فرصت گشایش در روابط منطقه‌ای می‌تواند برای ترمیم روابط با پایتخت‌های جهان استفاده کند؛ اگر همان رویکرد عملگرایانه را بپذیرد که برای دولت‌های منطقه و خاصه عربستان سعودی قائل  شده است. در این صورت تهران مزایای قابل فروش خواهد داشت.

ادامه مطلب
پرچمداری چین در مذاکره مشروط مسکو و کیف
اروپا دیگر تحمل جنگ اوکراین را ندارد

پرچمداری چین در مذاکره مشروط مسکو و کیف

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با طولانی شدن جنگ در اوکراین و آثار تخریبی آن بر اقتصاد جهانی و احتمال وقوع فاجعه وسیع تر؛ چینی ها از دو ماه پیش در این زمینه فعال شده اند و از محورهای مهم مذاکرات روسای جمهوری چین و روسیه در مسکو تبادل نظر در مورد طرح پیشنهادی پکن بوده است.

ادامه مطلب
مفهوم «برد و باخت‌» در سیاست خارجی
سیاست‌خارجی ادامه سیاست داخلی است

مفهوم «برد و باخت‌» در سیاست خارجی

جلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که سیاست‌خارجی ادامه سیاست داخلی است. تصوری عکس این امر به مفهوم نادیده گرفتن هرآن چیزی است که یک بازیگر صحنه سیاست بین المللی را دچارانزوا، بی‌عملی، آسیب و ضعف خواهد کرد. در این صورت، فرصت‌ها برای رقیبان و منازعه‌گران فراهم می‌‌شود. تهران در چالش با آنچه غرب در پی تحمیل آن به ایران است، جز تکیه بر اعتماد عمومی و پرهیز از اعمالی نیست که بر عمق و اندازه فاصله میان ملت و حاکمیت می‌‌افزاید.

ادامه مطلب
چرا سیاست خارجی کند، زیگزاگی و پرهزینه است؟
کج فهمی و بدفهمی سیاست بین الملل

چرا سیاست خارجی کند، زیگزاگی و پرهزینه است؟

وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدایت واشنگتن؛ از طریق لندن می گذرد. ولی چون توان علمی در سیاست بین الملل را نداریم راه میدان و لجبازی و پرفشاری بر کج فهمی را برگزیدیم. امریکا قدرت سخت و لندن قدرت نرم سیاست بین الملل به خصوص در غرب آسیا و روابط با ایران است.

ادامه مطلب
ارزیابی روابط بین‌المللی: روندها، نهادها و افراد
مروری بر سالی که گذشت

ارزیابی روابط بین‌المللی: روندها، نهادها و افراد

سید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: نام چندین فرد، در روابط بین‌المللی بیشترین بسآمد را داشت. پوتین، زلنسکی، بایدن و شی. پوتین رئیس‌جمهوری روسیه، شاید مطرح‌ترین بود. غرب کوشید که جنگ اوکراین را به سطح فردی تقلیل دهد و از جنگ پوتین بنامد. زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، هم به لحاظ مهارت‌های فردی و هم به لحاظ موقعیت و البته طراحی‌های رسانه‌ای که بسیار حائز اهمیت بود، مطرح شد. بایدن نیز سعی کرد به عنوان رهبر جهان غرب، خود را مطرح کند. اما شاید درخورتوجه‌ترین، شی، رئیس‌جمهوری چین بود که با برگزاری کنگره حزب کمونیست، نه فقط در داخل سیستم چین، بلکه در سطح‌ جهانی به عنوان شخصیتی موثر مطرح شد. ذکر نام این افراد به معنای کم‌توجهی به دیگران نیست. اما این چند نفر در سطح جهانی، فضای رسانه‌ای را به خود اختصاص دادند.

ادامه مطلب
اوج تنش در اروپا با عضویت فنلاند در ناتو
رویکرد روسیه و پیامدهای بین المللی

اوج تنش در اروپا با عضویت فنلاند در ناتو

سعید هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ناتو کلان بین المللی، اتحادی سیاسی-نظامی است که کشورهای قدرتمندی از اروپا و امریکای شمالی را گردهم آورده است. کشورهای عضو به منظور همکاری های امنیتی و دفاعی، همکاری دارند که از این منظر، ناتو به عنوان پیوندی خاص برای همکاری های سیاسی و نظامی میان این دو قاره به شمار می رود. در بیان ساده می توان گفت: ناتو تعهد دارد تا از راه های سیاسی و نظامی از اعضای خود دفاع کند. 

ادامه مطلب
ترکیه، کنشگر منطقه ای فعال و همه جا حاضر
با انگیزه موفقیت در انتخابات ۲۰۲۳

ترکیه، کنشگر منطقه ای فعال و همه جا حاضر

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یک سال گذشته، جنگ اوکراین یکی از مهمترین عرصه های بازیگری ترکیه در عرصه منطقه ای بوده است؛ با شروع جنگ، کشورهای عضو ناتو سریعا علیه پوتین موضع گرفتند و این کشور را تحریم کردند؛ اما ترکیه تنها کشور عضو ناتو بود که موضع بی طرفانه البته با محکومیت حمله گرفت و تلاش کرد نقش واسطه را بین کشورهای غربی و روسیه بازی کند و از روابط با هر دو طرف منتفع شود. تأثیراتی که این جنگ بر بحران انرژی و امنیت غذایی داشت؛ به اردوغان این فرصت را داد تا از موقعیت ژئواستراتژیک برجسته کشورش در کنار دریای سیاه نهایت استفاده را ببرد و بکوشد ترکیه را به یک مرکز بین‌المللی صادرات گاز و هاب انرژی منطقه تبدیل کند. 

ادامه مطلب
آمریکا و خاورمیانه؛ وکالت موقت به چین
پکن و تعاون با غرب در غرب آسیا

آمریکا و خاورمیانه؛ وکالت موقت به چین

جلال خوش چهره در یادداشتی بر این باور است که برخی نشانه‌ها در منطقه، ممکن است سبب این باور نزد ناظران شود که اکنون ابتکار عمل در مدیریت تحولات خاورمیانه در اختیار آمریکاییان و به ویژه متحد سنتی آن یعنی بریتانیا نیست. برعکس، آنها نه تنها در صحنه حضور دارند؛ بلکه با رصد رخدادها و تحولات در پی بهره‌گیری از فرصت‌‌‌سازی‌هایی هستند که در نهایت امکان محدود سازی چین و تقلیل قدرت روسیه را فراهم کند. با درک همین وضع است که پکن هشیارانه مفهوم گسترش حضور خود را در خاورمیانه  «تعاون» با غرب و نه «تقابل» تعریف می‌کند. 

ادامه مطلب
نگاه ایالات متحده به همسویی چین و روسیه
از صحنه اقتصادی تا صحنه سیاسی

نگاه ایالات متحده به همسویی چین و روسیه

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایطی که چین با قدرت اقتصادی بسیار قوی در یک رقابت تنگاتنگ در مقام یک "همتا" برای ایالات متحده قرار می گیرد، روسیه نیز در درجه پایینتری از رقابت و به عنوان یک "حریف" در اولویت های سیاست خارجی در نظر گرفته می شود. بایدن با قرار دادن دو رقیب همزمان در یک مهندسی استراتژیک با عرصه رقابت گسترده ای روبه رو شده است.

ادامه مطلب